Xana Matimba Ya Ku Hanyisa Vanhu Hi Singita Namuntlha Ma Huma Eka Xikwembu?
Xana Matimba Ya Ku Hanyisa Vanhu Hi Singita Namuntlha Ma Huma Eka Xikwembu?
EMATIKWENI man’wana swi tolovelekile ku vona vanhu va ya etikerekeni laha vo tala va vulaka leswaku va hanyisiwe eka mavabyi lawa a va tibyela leswaku a ma tshunguleki. Etindhawini tin’wana, vafundhisi lava hanyisaka va vula leswaku va hanyisa vanhu hi matimba ya Xikwembu. Nakambe etindhawini tin’wana, ku khomiwa minhlangano ya vukhongeri leyi tsakisaka leyi eka yona vanhu lava vabyaka va nga ha tlulaka eka switulu swa vona swa vanhu lava lamaleke kumbe va cukumeta tinhonga ta vona kutani va vula leswaku va hanyisiwile.
Vo tala va vafundhisi volavo va huma eka tikereke to hambana-hambana naswona va tala ku sandzana va vula leswaku vafundhisi lavan’wana i vagwinehi kumbe vahedeni. Kutani ku nga ha tlakuka xivutiso lexi nge, Xana Xikwembu xi endla masingita hi ku tirhisa tikereke leti hakanyingi ti nga twananiki? Phela Bibele yi ri: “Xikwembu a hi Xikwembu xa mpfilumpfilu, kambe i xa ku rhula.” (1 Vakorinto 14:33) Kutani, xana matimba lawa va hanyisaka ha wona hi singita ma huma eka Xikwembu hakunene? Vafundhisi van’wana lava hanyisaka va vula leswaku va hanyisa hi matimba ya Yesu. A hi kambisiseni ndlela leyi Yesu a a va hanyisa ha yona vanhu.
Ndlela Leyi Yesu A Va Hanyiseke Ha Yona Vanhu
Yesu u hanyise vanhu hi tindlela leti hambaneke swinene ni leti vafundhisi va manguva lawa va hanyisaka vanhu ha tona. Hi xikombiso, Yesu a a hanyisa munhu un’wana ni un’wana loyi a a ya eka yena a ya kombela ku hanyisiwa. A a nga hanyisi vanhu vo karhi lava a a va hlawula exikarhi ka ntshungu kutani lavan’wana a va byela va muka a nga va hanyisanga. Nakambe Yesu a a hanyisa vanhu hi ku helela naswona minkarhi yo tala a va hanyisiwa hi nkarhi wolowo. Bibele yi ri: “Ntshungu hinkwawo a wu lava ku n’wi khumba, hikuva matimba a ma huma eka yena, ma va horisa hinkwavo.”—Luka 6:19.
Ku hambana ni vafundhisi va manguva lawa lava hanyisaka vanhu hi ku va khongelela, lava hakanyingi va solaka muvabyi va vula leswaku a nga na ripfumelo loko a nga hanyisiwanga, Yesu u hanyise hambi ku ri vanhu van’wana lava a va nga ri na ripfumelo eka yena. Hi xikombiso, siku rin’wana Yesu u tshinelele wanuna la feke mahlo kutani a n’wi hanyisa hambileswi a a nga tikombelelanga ku hanyisiwa. Endzhakunyana, Yesu u n’wi vutise a ku: “Xana wa pfumela eka N’wana wa munhu?” Wanuna loyi u angule a ku: “I mani, nkulukumba, leswaku ndzi ta pfumela eka yena?” Yesu u te eka yena: “Hi yena loyi a vulavulaka na wena.”—Yohane 9:1-7, 35-38.
U nga ha tivutisa, ‘Loko a swi nga laveki leswaku munhu a va ni ripfumelo leswaku a hanyisiwa hi Yesu, ha yini Yesu a a tolovele ku byela vanhu lava a va hanyiseke a ku: “Ripfumelo ra wena ri ku hanyisile”?’ (Luka 8:48; 17:19; 18:42) Hi ku vula sweswo, Yesu a a kombisa leswaku vanhu lava ripfumelo ra vona a ri va susumetela ku n’wi lava a va hanyisiwa, kambe lava a va tshika ku ya eka yena a va nga ri kumi lunghelo ro hanyisiwa. Lava a va hanyisiwa a va nga hanyisiwi hi ripfumelo ra vona; a va hanyisiwa hi matimba ya Xikwembu. Bibele yi vula leswi hi Yesu: “Xikwembu xi n’wi [tote] . . . hi moya lowo kwetsima ni matimba, naswona u tsemakanye etikweni a endla leswinene ni ku horisa hinkwavo lava a va tshikileriwe hi Diyavulosi; hikuva Xikwembu a xi ri na yena.”—Mintirho 10:38.
Hakanyingi mali hi yona leyi endlaka leswaku vanhu va hanyisiwa namuntlha. Vafundhisi lava hanyisaka vanhu hi ku va khongelela va dume ngopfu hi ku khorwisa vanhu leswaku va humesa timali. Ku vuriwa leswaku mufundhisi un’wana la hanyisaka u hlengelete mali yo ringana 684 wa timiliyoni ta tirhandi hi lembe rin’we eka mintirho yakwe hinkwayo emisaveni hinkwayo. Tikereke na tona ti kuma mali eka vanhu lava yaka etikerekeni leswaku va ya hanyisiwa. Ku hambana ni sweswo, Yesu a nga va hakerisanga mali vanhu lava a a va hanyisa. Matewu 15:30-38) Loko Yesu a rhume vadyondzisiwa vakwe leswaku va ya chumayela, u va byele a ku: “Hanyisani vanhu lava vabyaka, pfuxani vanhu lava feke, basisani va nhlokonho, hlongolani madimona. Mi amukele mahala, nyikani mahala.” (Matewu 10:8) Ha yini swiendlo swa vafundhisi va manguva lawa lava hanyisaka swi hambane swinene ni swa Yesu?
Minkarhi yin’wana, u va nyike ni swakudya. (Xana Matimba Ya Vona Yo Hanyisa Ma Huma Kwihi?
Se ku hundze malembe yo tala madokodela ni valavisisi va swa vutshunguri va kambisisa leswi vuriwaka hi vafundhisi volavo. I yini leswi va swi kumeke? Hi ku ya hi phepha-hungu rin’wana ra le dorobeni ra London, dokodela un’wana wa le Nghilandhi loyi a heteke malembe ya 20 a ri karhi a kambisisa mhaka leyi u te: “Ku hava vumbhoni ni byin’we bya swa vutshunguri lebyi seketelaka swiviko swa lava vulaka leswaku va hanyisa vanhu hi singita.” (Daily Telegraph) Kambe, vanhu vo tala va pfumela hi ku helela leswaku va hanyisiwe hi matimba ya vakwetsimi kumbe ya vafundhisi lava hanyisaka. Xana va xisiwile?
Eka Dyondzo leyi dumeke ya le Ntshaveni, Yesu u vule leswaku vafundhisi va mavunwa va ta ku eka yena: “Hosi, Hosi, xana a hi . . . [endlanga] mintirho yo tala ya matimba hi vito ra wena ke?” Kambe u ta va hlamula a ku: “A ndzi kalanga ndzi mi tiva! Sukani eka mina, n’wina vaendli va leswo kala nawu.” (Matewu 7:22, 23) Loko muapostola Pawulo a vulavula hi lomu ma humaka kona matimba lawa lava hanyisaka va vulaka leswaku va na wona u te: “Vukona bya lowo kala nawu byi fambisana ni matirhelo ya Sathana ni mintirho hinkwayo ya matimba hi mahlori ya mavunwa ni swihlamariso ni hi vuxisi hinkwabyo lebyi nga lulamangiki.”—2 Vatesalonika 2:9, 10.
Ku tlula kwalaho, ku hanyisiwa ka vanhu loku fambisanaka ni vakwetsimi, swikwembu ni swifaniso swa vukhongeri a swi nge humi eka Xikwembu. Ha yini? Hikuva Rito ra Xikwembu ri vula leswi hi ku kongoma: “Balekelani ku gandzela swifaniso swa hava,” naswona “Tivoneleni swifaniso.” (1 Vakorinto 10:14; 1 Yohane 5:21) Ku hanyisa vanhu hi ndlela yoleyo i yin’wana ya tindlela ta vukanganyisi leyi Diyavulosi a yi tirhisaka ku hambukisa vanhu evugandzerini bya ntiyiso. Bibele yi ri: “Sathana hi byakwe u tihundzula ntsumi ya ku vonakala.”—2 Vakorinto 11:14.
Lexi Endleke Leswaku Yesu Ni Vaapostola Va Hanyisa Vanhu
Ku hanyisiwa ka ntiyiso ka vanhu hi singita loku tsariweke eka Matsalwa ya Vukreste ya Xigriki ku swi kombisa kahle leswaku Yesu ni vaapostola a va hanyisa hi matimba lama humaka eka Xikwembu. (Yohane 3:2; Vaheveru 2:3, 4) Nakambe ku hanyisa hi singita ka Yesu ku seketele rungula leri a a ri chumayela: “A rhendzeleka ni tiko hinkwaro ra Galeliya, a dyondzisa emasinagogeni ya vona ni ku chumayela mahungu lamanene ya mfumo ni ku herisa swifo swa mixaka hinkwayo.” (Matewu 4:23) Mintirho ya Yesu ya matimba—leyi a yi nga katsi ntsena ku hanyisa lava vabyaka kambe a yi katsa ni ku phamela mintshungu, ku lawula maxelo hambi ku ri ku pfuxa vafi—yi kombise leswi a nga ta swi endlela vanhu lava yingisaka loko se a fuma. Wolawo i mahungu yo tsakisa hakunene!
Mintirho yoleyo ya matimba kumbe tinyiko ta moya, ti herile loko Yesu ni vaapostola vakwe va fa ni le ka munhu wihi na wihi loyi a va n’wi nyike tona. Muapostola Pawulo u tsale a ku: “Hambi ku ri ni tinyiko ta ku profeta, ti ta hela; hambi ku ri ni tindzimi [leti vulavuriwaka hi singita], ti ta hela; hambi ku ri ni vutivi [byo hlavutela swilo swa Xikwembu], byi ta hela.” (1 Vakorinto 13:8) Ha yini? Endzhaku ka loko masingita ma ta va ma hetisise xikongomelo xa wona—ku kombisa leswaku Yesu i Mesiya la tshembisiweke ni leswaku hi rihi vandlha ra Vukreste leri amukeriwaka hi Xikwembu—mintirho yoleyo ya matimba leyi katsaka ku hanyisa, a yi nga ha laveki; yi ‘herile.’
Hambiswiritano, masingita ya Yesu yo hanyisa ma hi byela mhaka ya nkoka namuntlha. Loko hi yingisa hi tlhela hi tshemba leswi Yesu a swi dyondziseke hi Mfumo wa Xikwembu, hi nga langutela nkarhi lowu vuprofeta lebyi huhuteriweke byi nga ta hetiseka ha wona eka vuxaka bya hina ni Xikwembu ni le mimirini ya hina lebyi nge: “Ku hava munhu la tshamaka kona la nga ta ku: ‘Ndza vabya.’”—Esaya 33:24; 35:5, 6; Nhlavutelo 21:4.