Swivutiso Swa Vahlayi

Ha Yini Timbhoni Ta Yehovha Ti Nga Swi Tirhisi Swifaniso Loko Ti Gandzela Xikwembu?

Emisaveni hinkwayo, swirho swa vukhongeri bya Xihindu, Vubudha, Khatoliki ni swa Kereke ya Orthodox swi swi teka ku ri nchumu wa nkoka ku tirhisa swifaniso loko swi gandzela swikwembu swa swona. Ematikweni man’wana ya le Afrika, vanhu va tirhisa swilo leswi vatliweke hi ntsandza kumbe leswi kovotliweke hi ribye, leswi va pfumelaka leswaku xikwembu kumbe moya wa xikwembu wu tshama eka swona.

Ku hambana ni sweswo, loko Timbhoni ta Yehovha ti gandzela Xikwembu a ti swi tirhisi swifaniso swihi na swihi. Loko u nghena etindhawini leti ti hlanganaka eka tona, leti vuriwaka Tiholo ta Mfumo, u nge swi kumi swifaniso swa Yesu kumbe swa Mariya leswi vuriwaka vakwetsimi. * Ha yini swi nga ri kona? Xiya leswi Bibele yi swi vulaka hi mhaka leyi.

I Yini Leswi Xikwembu A Xi Swi Languterile Eka Vaisrayele?

Endzhaku ka loko Yehovha Xikwembu a ntshunxe Vaisrayele le Egipta, u va nyike xileriso lexi kongomeke xa malunghana ni ndlela leyi a a lava ku gandzeriwa ha yona. Nawu wa vumbirhi wa leyi vuriwaka Milawu ya Khume wu ri: “U nga tshuki u tiendlela xifaniso lexi vatliweke kumbe xivumbeko lexi fanaka ni xilo xihi ni xihi lexi nga ehenhla ematilweni kumbe lexi nga ehansi emisaveni kumbe ematini ehansi ka misava. U nga tshuki u swi nkhinsamela kumbe u yengiwa ku swi tirhela, hikuva mina Yehovha Xikwembu xa wena ndzi Xikwembu lexi lavaka ku tinyiketela loku hlawulekeke.”—Eksoda 20:4, 5.

Hi nkarhi lowu Xikwembu xi nyikeke Muxe milawu yoleyo, Vaisrayele a va ri karhi va endla rhole ra nsuku, kumbexana a va tekelela mukhuva wa Vaegipta wa ku gandzela swiharhi. Rhole rolero a va ri vitananga hi vito ra xikwembu xa Vaegipta. Kambe va ri tirhise evugandzerini bya Yehovha. (Eksoda 32:5, 6) Yehovha u angule njhani? Vukarhi byakwe byi pfurhele lava gandzeleke xifaniso xexo naswona Muxe u xi lovisile.—Eksoda 32:9, 10, 19, 20.

Endzhakunyana Yehovha Xikwembu u engetele vuxokoxoko byin’wana eka nawu wa vumbirhi. Hi ku tirhisa Muxe, u tsundzuxe Vaisrayele leswaku a va fanelanga va tiendlela “xifaniso lexi vatliweke, xivumbeko xa xifanekiselo xin’wana ni xin’wana, xa xifaniso xa waxinuna kumbe waxisati, xa xifaniso xa xiharhi xin’wana ni xin’wana lexi nga emisaveni, xa xifaniso xa nyenyana yin’wana ni yin’wana leyi hahaka ematilweni, xa xifaniso xa xilo xin’wana ni xin’wana lexi famba-fambaka emisaveni, xa xifaniso xa nhlampfi yin’wana ni yin’wana leyi nga ematini ehansi ka misava.” (Deteronoma 4:15-18) Kutani swi le rivaleni leswaku Vaisrayele a va nga fanelanga va tirhisa swifaniso swa xivumbeko xihi na xihi kumbe swa muxaka wihi na wihi loko va gandzela Xikwembu.

Nilokoswiritano, endzhakunyana ka nkarhi Vaisrayele va tlhele va gandzela swifaniso. Leswaku Yehovha a va lulamisa, u rhumele vaprofeta lava va va lemukiseke hi nxupulo lowu a wu ta va wela hikwalaho ka leswi a va gandzela swifaniso. (Yeremiya 19:3-5; Amosi 2:8) Tiko ra Israyele ri swi be hi makatla swilemukiso sweswo. Hikwalaho, hi 607 B.C.E., Yehovha u pfumelele Vababilona leswaku va lovisa muti wa Yerusalema naswona va teka vanhu hinkwavo va va yisa evuhlongeni.—2 Tikronika 36:20, 21; Yeremiya 25:11, 12.

 I Yini Leswi Vakreste Va Hi Lembe-xidzana Ro Sungula A Va Swi Pfumela?

Loko vanhu lava nga riki Vayuda va hundzuka va va Vakreste hi lembe-xidzana ro sungula, a va hambetanga va tirhisa swifaniso loko va gandzela Xikwembu. Xiya leswi Demetriyo, muendli wa swifaniso aEfesa, a swi vuleke malunghana ni ntirho wa muapostola Pawulo wo chumayela: “Vavanuna, mi swi tiva kahle leswaku hi kuma rifuwo ra hina entirhweni lowu. Naswona, ma swi vona ni ku swi twa hilaha Pawulo a khorwiseke ntshungu lowukulu hakona kutani a wu hambukisela eka mavonelo man’wana, a vula leswaku leswi endliweke hi mavoko a hi swikwembu, ku nga ri aEfesa ntsena kambe ni le ndhawini leyikulu ya muganga wa Asiya.”—Mintirho 19:25, 26.

Marito lawa Pawulo a ma vuleke ma tiyisekisa leswi Demetriyo a n’wi hehleke ha swona. Loko Pawulo a vulavula ni Magriki le Atena u te: “A hi fanelanga hi anakanya leswaku Muhanyi loyi a nga Xikwembu u fana ni nsuku kumbe silivhere kumbe ribye, ku fana ni nchumu lowu vatliweke hi vutshila ni makungu ya munhu. I ntiyiso, Xikwembu xi yi honisile minkarhi yo tano yo pfumala vutivi, kambe sweswi xi byela vanhu hinkwako-nkwako leswaku va fanele va hundzuka.” (Mintirho 17:29, 30) Loko Pawulo a vulavula hi mhaka leyi fanaka, u tsalele vanhu va le Tesalonika a va bumabumela a ku: “Mi [hundzukele] eka Xikwembu . . . mi suka eswifanisweni swa n’wina swa hava.”—1 Vatesalonika 1:9.

Na muapostola Yohane u lemukise Vakreste malunghana ni ku tirhisa swifaniso loko va gandzela Xikwembu. Loko lembe-xidzana ro sungula ri ya eku heleni, Yohane u va byele hi ku kongoma a ku: “Tivoneleni swifaniso.”—1 Yohane 5:21.

Timbhoni ta Yehovha ti yingisa xileriso xa Xikwembu lexi kongomeke xa leswaku ku nga tirhisiwi swifaniso swa muxaka wihi na wihi loko xi gandzeriwa. Ti pfumela leswi Yehovha Xikwembu a swi vulaka: “Hi mina Yehovha. Rero i vito ra mina; naswona ku vangama ka mina a ndzi ku nyiki un’wana, ni ku dzunisa ka mina a ndzi ku nyiki swifaniso leswi vatliweke.”—Esaya 42:8.

[Nhlamuselo ya le hansi]

[Marito lama tshahiweke exihlokweni lama nga eka tluka 31]

“Hi mina Yehovha. Rero i vito ra mina; naswona ku vangama ka mina a ndzi ku nyiki un’wana, ni ku dzunisa ka mina a ndzi ku nyiki swifaniso leswi vatliweke.”—Esaya 42:8.