Hlakulela Rirhandzu Ra Xikwembu

RIRHANDZU ra ntiyiso i mfanelo yo sungula eka timfanelo hinkwato ta moya wa Xikwembu. (Vagalatiya 5:22, 23) Munhu u fanele a rhandza Xikwembu, N’wana wa xona ni Vakreste-kulobye lava nga kona emisaveni hinkwayo. (Deteronoma 6:5; Vaefesa 6:24; 1 Yohane 2:10) Munhu u fanele a rhandza vanhu hinkwavo ku katsa ni valala vakwe naswona a va endlela swiendlo leswinene swa Vukreste. (Matewu 5:44) Ku hava nawu lowu sivelaka munhu ku endlela vanhu van’wana swilo leswinene. Rirhandzu rolero ri nga ha kombisiwa lava swi va fanelaka, nkarhi wun’wana ni wun’wana kumbe endhawini yin’wana ni yin’wana, hilaha u nga kotaka hakona.

Ndlela Leyi Rirhandzu Ra Xikwembu Ri Tirhaka Ha Yona

Rirhandzu ra Xikwembu ra hlamarisa lerova swa tika ku vula leswaku i yini. Kambe swa olova ku hlamusela ndlela leyi ri tirhaka ha yona. Muapostola Pawulo u hlamusele rirhandzu hi tindlela to hambana-hambana eka 1 Vakorinto 13:4-7 leyi nge: “Rirhandzu ri ni mbilu yo leha ni musa. Rirhandzu a ri na mavondzo, a ri tikurisi, a ri tikukumuxi, a ri tikhomi hi ndlela leyi nga tengangiki, a ri lavi leswi vuyerisaka rona ntsena, a ri hlundzuki. A ri hlayisi mhaka yo biha. A ri tsaki hi leswi nga lulamangiki, kambe ri tsaka ni ntiyiso. Ri byarha swilo hinkwaswo, ri kholwa swilo hinkwaswo, ri va ni ntshembo eka swilo hinkwaswo, ri tiyisela swilo hinkwaswo.” Eka tindzimana leti landzelaka hi ta kambisisa yinhla ha yin’we-yin’we ya ndlela leyi rirhandzu ri tirhaka ha yona.

“Rirhandzu ri ni mbilu yo leha ni musa.” Munhu loyi a nga ni rirhandzu u tiyiselela swiyimo leswi nga dyisiki byi rhelela ni swiendlo swo biha leswi van’wana va n’wi endlelaka swona. Pakani ya munhu yoloye i ku pfuna vanhu lava endlaka swilo swo biha leswaku eku heteleleni va ponisiwa, xisweswo ku lweriwa mfanelo ya Yehovha yo fuma vanhu. (2 Petro 3:15) Munhu loyi a nga ni rirhandzu u ni musa hambiloko a hlundzukisiwa. Nilokoswiritano, munhu loyi a nga ni rirhandzu a nga debyisi voko kambe u endla leswinene hikwalaho ka vululami. Lava rhangelaka evandlheni va nga ha tshinya vanhu lava dyoheke, nilokoswiritano va fanele va swi endla hi musa.—Varhoma 2:4.

“Rirhandzu a ri na mavondzo.” Munhu loyi a nga ni rirhandzu a nga swi naveli swilo leswinene swa van’wana. Wa tsaka loko munhu-kuloni a kuma xikhundlha lexikulu. Hambi ku ri valala vakwe a nga va vondzoki loko va kuma swilo leswinene. Wa hanana. Xikwembu xi va nisela mpfula vanhu lava lulameke ni lava nga lulamangiki. (Matewu 5:45) Malandza ya Xikwembu lama nga ni rirhandzu ma eneriseka hi swilo leswi ma nga na swona ni ndhawu leyi ma tshamaka eka yona, a ma na makwanga ma lava xikhundlha xa van’wana.—1 Timotiya 6:6-8.

Rirhandzu “a ri tikurisi, a ri tikukumuxi.” Munhu loyi a nga ni rirhandzu a nga lavi ku dzunisiwa ni ku xiximiwa hi vanhu. (Pisalema 75:4-7) Munhu loyi a nga ni rirhandzu a nge va kandziyeli vanhu van’wana leswaku yena a languteka onge u tlakukile. Ematshan’weni ya sweswo, u ta vangamisa Xikwembu naswona u ta khutaza van’wana ni ku va tiyisa. (1 Vatesalonika 1:2, 3) A nge tibumi hi swilo leswi a nga ta swi endla. (Swivuriso 27:1) U ta swi xiya leswaku Yehovha hi yena loyi a n’wi nyikaka matimba yo endla swilo hinkwaswo.—Pisalema 34:2.

Rirhandzu “a ri tikhomi hi ndlela leyi nga tengangiki.” Munhu loyi a nga ni rirhandzu a nga endli swilo swo huma endleleni. A nga hlanganyeli eka mikhuva leyi nga tengangiki yo fana ni ku pfinya kumbe swiendlo leswi tsemaka nhlana. A nga dyeleri van’wana, a nga na mavulavulelo ya nhlambha ni mahanyelo yo biha. Munhu loyi a nga ni rirhandzu u ta papalata ku endla swilo leswi nga khunguvanyisaka Vakreste-kulobye. Pawulo u lerise vandlha ra le Korinto a ku: “Swilo hinkwaswo a swi endliwe hi ku tenga ni hi ku hleleka.” (1 Vakorinto 14:40) Rirhandzu ri ta tlhela ri susumetela munhu leswaku a hanya hi ndlela leyi xiximekaka emahlweni ka vanhu lava nga riki Vakreste.—Varhoma 13:13.

Rirhandzu “a ri lavi leswi vuyerisaka rona ntsena.” Vanhu lava nga ni rirhandzu va ta yingisa nawu lowu kongomisaka lowu nge: “Un’wana ni un’wana a a hambete a lava leswaku ku pfuneka un’wana,  hayi yena n’wini.” (1 Vakorinto 10:24) Rirhandzu hi rona leri susumetelaka vanhu leswaku va khathala hi van’wana naswona sweswo swa va vuyerisa swinene. Munhu loyi a nga ni rirhandzu a nga va sindzisi van’wana leswaku va endla swilo hi ndlela leyi laviwaka hi yena. (1 Vakorinto 9:22, 23) Naswona munhu loyi a nga ni rirhandzu a nga lweli timfanelo takwe; u karhateka ngopfu hi ripfumelo ra vanhu van’wana.—Varhoma 14:13, 15.

Rirhandzu “a ri hlundzuki.” Munhu loyi a nga ni rirhandzu a nga lavi swivangelo leswi nga ta n’wi hlundzukisa. A nga na swifafa, ku nga mintirho ya nyama. (Vagalatiya 5:19, 20) Munhu loyi a nga ni rirhandzu a nga hlundzukisiwi hi ku olova hi leswi van’wana va swi vulaka kumbe va swi endlaka. Naswona a nga na mhaka ni ku chichiwa xindzhuti.

Rirhandzu “a ri hlayisi mhaka yo biha.” Loko munhu loyi a nga ni rirhandzu a dyoheriwile a nga vi na xikhomela naswona a nga tshiki ku vulavurisa munhu loyi a n’wi dyoheleke kukondza mhaka yoleyo yi lulamisiwa. Wolowo wu ta va wu ri moya wo rihisela lowu Bibele yi wu solaka. (Levhitika 19:18) Munhu loyi a nga ni rirhandzu a nga hehli munhu loyi a n’wi dyoheleke kambe u ta n’wi twela vusiwana a tlhela a nga n’wi sola-soli.—Varhoma 14:1, 5.

Rirhandzu “a ri tsaki hi leswi nga lulamangiki, kambe ri tsaka ni ntiyiso.” Munhu loyi a nga ni rirhandzu u tsaka ni ntiyiso hambileswi wu lwisanaka ni tidyondzo leti a a pfumela eka tona enkarhini lowu hundzeke. U namarhela ntiyiso wa Rito ra Xikwembu. Munhu loyi a nga ni rirhandzu u yima ni leswi lulameke, a nga swi tsakeli nikatsongo swilo swo biha, mavunwa kumbe nchumu wihi na wihi lowu nga lulamangiki hambiloko wu humelele nala wakwe. Loko nchumu wo karhi wu hoxile kumbe wu ri wa vukanganyisi, a nga chavi ku vula hikuva u lava ku lwela ntiyiso ni ku sirhelela van’wana. (Vagalatiya 2:11-14) Nakambe u hlawula ku xaniseka ematshan’weni yo endla nchumu wun’wana wo biha hikwalaho ko lava ku ringeta ku lulamisa nchumu wolowo.—Varhoma 12:17, 20.

Rirhandzu “ri byarha swilo hinkwaswo.” Munhu loyi a nga ni rirhandzu u tiyimisela ku tiyisela ni ku xaniseka hikwalaho ka leswinene. Munhu yoloye a nga hatliseli ku byela van’wana leswaku munhu wo karhi u n’wi dyoherile. Loko mhaka ya kona yi nga nyawuli u ta yi ba hi makatla. Kambe loko ndzayo leyi vuriweke hi Yesu eka Matewu 18:15-17 yi tirha emhakeni yakwe, u ta endla hilaha yi vulaka hakona. Eswiyin’weni swo tano, loko munhu loyi a ku dyoheleke a kombela ku rivaleriwa endzhaku ka loko mi vulavurisanile exihundleni naswona mhaka ya kona a yi lulamisile, munhu loyi a nga ni rirhandzu u ta swi kombisa leswaku u n’wi rivalerile hakunene.—Swivuriso 17:9.

Rirhandzu “ri kholwa swilo hinkwaswo.” Munhu loyi a nga ni rirhandzu u pfumela swilo leswi Xikwembu xi swi vuleke eRitweni ra xona leri nga ntiyiso hambiloko swi vonaka onge a swi nge endleki naswona vanhu van’wana va swi hlekula leswi ri swi vulaka. Nakambe u tshemba nkongomiso wa Xikwembu lowu a wu kumaka evandlheni ra Vukreste ni le ka malandza ya xona lawa xi ma vekeke lawa swiboho swa wona swi sekeriweke eRitweni ra xona. (Vaheveru 13:17) Hambiswiritano, munhu loyi a nga ni rirhandzu a nga kholwi xin’wana ni xin’wana naswona u kambisisa swilo hinkwaswo ku vona loko swi fambisana ni Bibele. (1 Yohane 4:1) Rirhandzu ri endla leswaku munhu a tshemba Vakreste-kulobye lava tshembekaka; Mukreste a nge va ehleketeleli swo biha kumbe ku nga va tshembi handle ka loko ku ri ni vumbhoni lebyi tiyeke bya leswaku va endle swo biha.—2 Vakorinto 2:3.

Rirhandzu “ri va ni ntshembo eka swilo hinkwaswo.” Munhu loyi a nga ni rirhandzu u tshemba swilo hinkwaswo leswi Yehovha a swi tshembiseke. (Varhoma 12:12) U hambeta a tirha, a rindza Yehovha leswaku a kurisa kukondza ku va ni mihandzu. (1 Vakorinto 3:7) Munhu loyi a nga ni rirhandzu u ta tshemba leswaku Vakreste-kulobye va ta endla leswinene loko va ri eka swiyimo swihi na swihi leswi va nga ha langutanaka na swona hambiloko van’wana va vona ripfumelo ra vona ri tsanile.—2 Petro 3:15.

Rirhandzu “ri tiyisela swilo hinkwaswo.” Vakreste va fanele va va ni rirhandzu leswaku va ta kota ku tshama va tshembekile eka Yehovha Xikwembu. Ku nga khathariseki nchumu wihi na wihi lowu Diyavulosi a nga ha wu endlaka leswaku a ringa ku tinyiketela ni ku tshembeka ka Vakreste emahlweni ka Xikwembu, rirhandzu ri ta va pfuna leswaku va tiyisela hi ndlela leyi nga ta kombisa leswaku va tshembekile eka xona.—Varhoma 5:3-5.

“Rirhandzu a ri heli.” Rirhandzu ri ta tshama hilaha ku nga heriki. Vutivi ni ku twisisa lokuntshwa ku nga ha lulamisa swilo leswi a hi pfumela eka swona eku sunguleni; ntshembo wa cinca loko swilo leswi a hi swi languterile swi hetiseka kutani hi langutela swilo leswintshwa, kambe rirhandzu a ri nge heli naswona ri ta ya emahlweni ri tiya swinene.—1 Vakorinto 13:8-13.