Papila Leri Humaka eCongo (Le Kinshasa)

Etlhelo Ka Ntshava Ya Ndzilo

LOKO dyambu ri huma hi le dorobeni ra Goma, xibakabaka xi va ni muhlovo wa pinki ni wa xilamula. Masiku hinkwawo a hi vona Ntshava ya Nyiragongo, ku nga ntshava leyi tshamaka yi ri ni vholkheno emisaveni hinkwayo. Nkarhi ni nkarhi ku tuvika musi lowu humaka hi le mbhoveni lowu nga pfuleka. Nimadyambu, musi wu va wo tshwuka wu kombisa maribye lama nga endzeni ka mbhovo.

Hi Xiswahili, ntshava leyi yi vitaniwa Mulima ya Moto—ku nga Ntshava ya Ndzilo. Vholkheno leyikulu yo hetelela ya le ntshaveni ya Nyiragongo yi humelele hi 2002. Vo tala va vaakelani va hina ni vanghana va hina va laha Goma va lahlekeriwe hi swilo swa vona hinkwaswo. Eka van’wana va vaakelani va hina laha a hi chumayela kona ni nuna wa mina, a hi famba emaribyeni lama vangiweke hi vholkheno naswona ndzi ehlekete hi ndlela leyi swi nga vaka ha yona ku famba en’wetini. Vanhu lava a va fani ni ribye rero. Va hiseka, va olova va tlhela va pfula timbilu ta vona eka mahungu lamanene lawa a hi ma chumayela. Sweswo swi endle leswaku swi va leswi tsakisaka ku tirha etlhelo ka Ntshava ya Ndzilo.

Hi Mugqivela nimixo, ndzi pfuke ndzi swi langutele hi mahlo-ngati leswi a swi ta endleka siku rero. Mina ni nuna wa mina ku katsa ni vanghana va hina lava a va hi endzerile ni varhumiwa-kulorhi, a hi ta heta siku hinkwaro hi ri karhi hi chumayela ekampeni ya vahlapfa eMugunga, evupela-dyambu bya doroba rero. Vanhu vo tala lava tshamaka kwalaho va baleke ku khomiwa hi ndlela ya tihanyi etikweni ra rikwavo.

Hi layiche minkandziyiso leyi sekeriweke eBibeleni ya Xifurwa, ya Xikiswahili ni ya Xikinyarwanda elorini, ivi hi khoma ndlela. Loko hi ri karhi hi chayela eRoute Sake, hi sungule ku vona doroba leri a hi ya eka rona. Majaha a ma ri karhi ma chovha ti-chukudu ta wona to tika (ku nga swithuthuthu leswi endliweke hi mavoko swo fambisa mindzhwalo). Vavasati lava a va ambale swiketi leswi tsondzeriwaka kunene swa mihlovo yo saseka a va ri karhi va famba kahle etlhelo ka gondzo va rhwale mindzhwalo etinhlokweni ta vona. Swithuthuthu swo tleketla vanhu swi tshama swi ri karhi swi heleketa vanhu entirhweni ni le makete. Ndhawu yoleyo yi tele hi tindlu ta mapulanga leti nga ni muvala wa buraweni ni wa wasi.

Hi fike eHolweni ya Mfumo ya le Ndosho leswaku hi ta hlangana ni Timbhoni-kulorhi ta Yehovha leti a ti ta ya chumayela na hina ekampeni. Swi ndzi khumbile ku vona vantshwa, tinoni, vana lava nga riki na vatswari ni lava nga tsana emirini. Vo tala va vona va langutane ni ku xaniseka lokukulu kambe va antswise vutomi bya vona hi ku hlawula ku landzela milawu ya Bibele. Ntshembo lowu va nga na wona lowu sekeriweke eBibeleni wu endla leswaku va tiyimisela ku wu avela van’wana. Endzhaku ka nhlangano wo koma wo hi nyika swiringanyeto swin’wana swa tindzimana ta Bibele leti a ti  ta khutaza vanhu lava a hi ta hlangana na vona, hina hinkwerhu va 130 hi fambe hi swibazana swa ntlhanu ni lori ya mavhilwa ya mune.

Hi fike ekampeni endzhaku ka timinete ta kwalomu ka 30. Madzana ya matende yo basa lamatsongo a ma vambiwe endhawini leyi a yi ri ni vholkheno. Exikarhi ka kampa, ku ni swihambukelo swa mani na mani leswi foleke hi tilayini ni tindhawu leti tolovelekeke to hlantswela swiambalo. Kun’wana ni kun’wana a ku ri ni vanhu—lava a va ri karhi va hlantswa, va sweka, va vandla tinyawa ni ku kukula emahlweni ka matende ya vona.

Hi hlangane na Papa Jacques, loyi a ri ni vutihlamuleri eka xiphemu xin’wana xa le kampeni. A karhateka hi ku kurisa vana eminkarhini leyi yo tika. A tsake ngopfu loko hi n’wi siyela buku leyi nge Swivutiso Leswi Vantshwa Va Swi Vutisaka—Tinhlamulo Leti Tirhaka kutani a vula leswaku wa swi lava ku yi hlaya naswona u ta hlengeleta mintlawa leyitsongo leswaku a yi byela leswi a swi dyondzeke.

Swi nga si ya ekule, hi hlangane ni wansati la vuriwaka Mama Beatrice. U hi vutise leswaku hikwalaho ka yini Xikwembu xi pfumelela ku xaniseka. A a ehleketa leswaku Xikwembu xa n’wi xupula. Nuna wakwe u dlayiwe enyimpini, n’wana wakwe wanhwana i mutswari la nga swakwe loyi a kululaka a n’watseka leswaku a kurisa n’wana wakwe ekampeni naswona n’wana wakwe wa jaha u tlhakisiwile eka tin’hweti leti nga hundza. A nga swi tivi leswaku u le kwihi.

Swirilo swa Mama Beatrice swi ndzi tsundzuxa ndlela leyi Yobo a nga vaka a titwe ha yona loko a twa mahungu yakwe hinkwawo yo biha. Hi n’wi kombe swivangelo leswi endlaka leswaku a xaniseka naswona hi n’wi tiyisekise leswaku ku xaniseka kakwe a hi nxupulo lowu humaka eka Xikwembu. (Yobo 34:10-12; Yakobo 1:14, 15) Hi tlhele hi kandziyisa ku cinca loku Xikwembu xi nga ta ku tisa ku nga ri khale emisaveni hi ku tirhisa Mfumo wa xona. Loko hi ri karhi hi vulavula na yena, hakatsongo-tsongo u sungule ku n’wayitela naswona u vule leswaku u tiyimisele ku dyondza Bibele ni ku khongela eka Xikwembu leswaku xi n’wi pfuna.

Siku rero hinkwerhu ka hina hi tiphinile naswona hinkwerhu a hi swi twa leswaku Yehovha hakunene u hi pfunile leswaku hi endla leswaku vanhu lava a hi hlangana na vona va va ni ntshembo naswona hi va khutaza. Loko hi huma ekampeni, vaaki vo tala a va tlakusela swiphephana swa vona ehenhla, timagazini ni tibuku va ri karhi va hi lela.

Riendzo ro tlhelela ekaya ri ndzi nyike nkarhi wo anakanyisisa. Ndza ri nkhensa siku rero ro hlawuleka. Ndzi tsundzuka ku tlangela loku Papa Jacques a ku kombiseke, ndlela leyi gome ra Mama Beatrice ri hungutekeke ha yona ni ndlela leyi mukhegula un’wana a tiyiseke voko ha yona loko a ndzi qhavula, loyi a vulavurisaneke na mina hi ku n’wayitela ntsena. Ndzi ehleketa hi vantshwa lava ndzi vutiseke swivutiso swa vutlhari naswona a va wupfile swinene emalembeni ya vona. Ndzi xixima vumunhu lebyi ndzi byi voneke eka vanhu lava a va hambeta va n’wayitela ni ku hleka ku nga khathariseki maxangu lama nga twisisekiki.

Exiphen’weni lexi xa misava, hi vona matshalatshala ya vanhu vo tala lava ringetaka ku nyikela mpfuno eka vanhu lava xanisekaka. Namuntlha, i lunghelo ra xiviri ku tirhisa Bibele ku komba vanhu ntlhantlho lowu nga ta swi herisela makumu swiphiqo swa vona. Ndza tsaka hileswi na mina ndzi pfunaka vanhu leswaku va va ni vuxaka lebyinene na Yehovha lebyi misava yi nga taka yi nga pfuki yi byi tivile.