Bibele yi ri: “U tlharihile la voneke khombo kutani a tumbela, kambe la nga riki na ntokoto u ye emahlweni kutani u fanele a xupuriwa.” (Swivuriso 22:3) Leyi i ndzayo ya vutlhari leyi nga tirhaka loko ku ri ni timhangu. Loko ku tivisiwa xilemukiso malunghana ni vholkheno, ndhambhi kumbe xidzedze lexi taka, i vutlhari leswaku lava nga endhawini leyi weriweke hi mhangu va suka kutani va ya endhawini leyi sirhelelekeke. Vutomi i bya nkoka swinene ku tlula yindlu kumbe rifuwo.

Eka van’wana, swa koteka leswaku va hlawula ku nga tshami endhawini leyi nga ni khombo swinene. Mulawuri un’wana u te: “Tindhawu leti nga ekhombyeni ro weriwa hi makhombo hi leti ku tshamaka vanhu vo tala eka tona. Xiphemu lexitsongo xa vuandlalo bya Misava xi ni khombo lerikulu naswona timhangu letikulu ta ntumbuluko ti ta humelela etindhawini leti.” Hi xikombiso, leswi swi nga ha va ntiyiso, etindhawini leti nga ehansi kumbe ekusuhi ni misava leyi pandzekeke. Loko u papalata ku tshama etindhawini to tano leti nga ni khombo lerikulu kumbe u rhurhela endhawini leyi hlayisekeke, u nga hunguta khombo ra ku weriwa hi timhangu.

Ku nga khathariseki switsundzuxo hinkwaswo leswi tekiweke, u nga ha tikuma u langutana ni timhangu leti nga languteriwangiki. Swi nga ha ku olovela ku langutana na tona loko u kunguhate ka ha ri emahlweni. Leswi swi tlhela swi pfumelelana ni ndzayo leyi nga eka Swivuriso 22:3, leyi tshahiweke eku sunguleni. Xana u ni switirhisiwa swa xilamulela-mhangu leswi hleriweke naswona u swi lunghekerile ku famba? Buku leyi nge, 1-2-3 of Disaster Education yi bumabumela swilo leswi landzelaka: Mirhi ya xilamulela-mhangu, bodlhela ra mati, swakudya leswi nga onhakiki ni maphepha ya nkoka. Nakambe i vutlhari ku bula ni ndyangu wa wena hi mixaka ya timhangu leti nga ha vaka kona ni leswi mi nga ta swi endla eka mhangu yin’wana ni yin’wana.

Leswi swi nga pfuna eka xiyimo xin’wana ni xin’wana. Bibele yi vulavula hi Xikwembu tanihi “Tatana la nga ni tintswalo letikulu tlhelo Xikwembu xa nchavelelo hinkwawo, lexi hi chavelelaka enhlomulweni wa hina hinkwawo.” Ndzimana yin’wana yi hlamusela Xikwembu tanihi “lexi chavelelaka lava tsongahatiweke.”—2 Vakorinto 1:3, 4; 7:6.

Ina, Xikwembu xa swi xiya swiyimo leswi welaka lava xi tshembaka. I Xikwembu xa rirhandzu naswona xa va khutaza hi tindlela to hambana-hambana. (1 Yohane 4:8) Swikhongelo, ku nga ri swa masingita, kambe swa moya lowo kwetsima wa Xikwembu lowu nga ni matimba, swi nga pfuna eka  xiyimo xin’wana ni xin’wana. Moya lowo kwetsima wu nga ku tsundzuxa hi rungula ra le Bibeleni leri nga chavelelaka ni ku phyuphyisa lava nga emaxangwini. Entiyisweni, malandza yo tshembeka ya Xikwembu ma nga titwa hilaha Davhida, hosi ya khale ya le Israyele a titweke hakona, loko a ku: “Hambiloko ndzi famba enkoveni wa ndzhuti lowukulu, a ndzi chavi nchumu xo biha, hikuva u na mina; nhonga ya wena ni nxongotelo wa wena i swilo leswi swi ndzi chavelelaka.”—Pisalema 23:4.

Hi lembe-xidzana ro sungula, muprofeta wa Mukreste la vuriwaka Agabo u kombise leswaku “ndlala leyikulu a yi ri kusuhi ni ku wela misava hinkwayo leyi akiweke; leyi, kunene, yi veke kona enkarhini wa Klawudiyo.” Ndlala yi hlasele vo tala va vadyondzisiwa va Yesu va le Yudiya. I yini leswi vadyondzisiwa lava tshamaka endhawini yin’wana va swi endleke loko va twa hi swiphiqo swa Vakreste-kulobye? Rungula ri ri: “Vadyondzisiwa va tiyimisela ku rhumela swo phalala vamakwavo lava tshamaka eYudiya un’wana ni un’wana wa vona hilaha a kotaka hakona.” (Mintirho 11:28, 29) Va angule hi ndlela leyinene hi ku va va rhumela swilo swo phalala.

Loko timhangu letikulu ti humelela namuntlha, malandza ya Xikwembu ma angula hi ndlela leyi fanaka. Timbhoni ta Yehovha ti tiveka ngopfu hi ku pfuna vapfumeri-kulobye. Hi xikombiso, loko ku tsekatseka lokukulu ka misava ku hlasele eChile hi February 27, 2010, Timbhoni ta Yehovha ti hatle ti pfuna lava hlaseriweke. Karla, loyi kaya ra ka vona ri khukhuriweke hi tsunami, u hlamusele a ku: “A swi chavelela swi tlhela swi khutaza ku vona [Timbhoni-kulorhi] hi siku leri landzelaka ti ta ti huma eka tindhawu tin’wana leswaku ti ta hi pfuna. Handle ko kanakana, Yehovha u hi chavelele hi ku tirhisa vunene bya vatirhi volavo va ku tirhandzela. Ndzi titwe ndzi rhandziwa ni ku sirheleleka.” Kokwana wakwe, la nga riki Mbhoni, u vone mpfuno lowu va wu kumeke. U te: “Leswi swi hambane hi ku helela ni leswi ndzi swi voneke malembe yo tala eka vanhu lava ndzi nghenaka na vona kereke.” Leswi a swi voneke swi n’wi susumetele ku kombela Timbhoni ta Yehovha leswaku ti dyondza na yena Bibele.

Ku tihlanganisa ni vanhu lava rhandzaka Xikwembu swi nga va mpfuno lowukulu hi nkarhi wa maxangu. Hambiswiritano, xana wu ta va kona nkarhi lowu eka wona misava yi nga ta ntshunxiwa eka ndzhukano wa timhangu? A hi voneni leswi Bibele yi swi vulaka emhakeni leyi.