“Loyi a nga va rivaleliki van’wana u tshova buloho leri a faneleke a tsemakanya hi rona.” Marito wolawo ya Edward Herbert, n’wamatimu wa lembe-xidzana ra vu-17 wa le Britain, ma kandziyisa xivangelo xin’we lexi hi faneleke hi rivalela van’wana: Hi ku hatlisa kumbe endzhakunyana, hi nga ha lava ku kombela van’wana leswaku va hi rivalela. (Matewu 7:12) Hambiswiritano, ku ni xivangelo lexikulu lexi hi endlaka hi rivalela. Xiya marito ya muapostola Pawulo lama nga eka Vakolosa 3:13.—Hlaya.

Hikuva hinkwerhu a hi hetisekanga, minkarhi yin’wana hi nga ha khunguvanyisa van’wana naswona va nga ha endla leswi fanaka eka hina. (Varhoma 3:23) Xana hi nga ku hlayisa njhani ku rhula ni vanhu-kulorhi lava nga hetisekangiki? Pawulo u huhuteriwe hi Xikwembu leswaku a hi nyika ndzayo ya leswaku hi tiyisela ni ku rivalela. Ndzayo yoleyo yi tolovelekile namuntlha hilaha a yi toloveleke hakona loko yi tsariwa eka malembe lama lavaka ku endla 2 000 lama nga hundza. A hi xiyeni marito ya Pawulo.

“Hambetani mi lehiselana mbilu.” Marito lama nge “hambetani mi” ma huma eka rito ra Xigriki leri vulaka ku tiyisela kumbe ku va ni tintswalo. Buku yin’wana ya tinhlamuselo yi vula leswaku Vakreste va kombisa mfanelo leyi hi ku “tiyiselela lava va dyohelaka kumbe vumunhu lebyi nga va tsakisiki.” Marito lama nge “lehiselana mbilu” ma hi byela leswaku ku tiyisela koloko ku fanele ku va ka vunghana. Hi yona mhaka leyi hi faneleke hi tsundzuka leswaku loko hi ri ni mahanyelo lama nga karhataka van’wana, a hi nge pfumeleli swilo leswi hi nga swi rhandziki eka van’wana leswaku swi kavanyeta ku rhula exikarhi ka hina na vona. Kambe xana ku vuriwa yini loko van’wana va hi dyohela?

‘Hambetani mi . . . rivalelana hi ku ntshunxeka.’ Hi ku ya hi xidyondzi xin’wana, rito ra Xigriki leri hundzuluxeriweke ri va “ku rivalelana hi ku ntshunxeka” “a hi rito leri tolovelekeke ro rivalela kumbe ndzivalelo . . . kambe i rito lerinene leri kandziyisaka tintswalo ta xiviri malunghana ni ku rivalela.” Xihlovo xin’wana xi vula leswaku rito leri ri nga vula “ku endla nchumu wo karhi hi ndlela leyi tsakisaka, ni leyi vuyerisaka.” Hi kombisa leswaku hi ni tintswalo loko hi rivalela hi ku swi rhandza hambiloko hi ri ni “xivangelo xa ku vilerisiwa hi un’wanyana.” Kambe ha yini hi fanele hi rivalela van’wana hi ku swi rhandza? Hikwalaho ka xivangelo xin’we, hikuva ku nga ri khale hi ta lava leswaku loyi a hi dyoheleke a hi rivalela.

“Tanihi leswi Yehovha a mi rivaleleke hi ku ntshunxeka, na n’wina endlani sweswo.” Lexi i xivangelo lexikulu lexi hi endlaka hi rivalela van’wana hi ku ntshunxeka: Yehovha Xikwembu u hi rivalela hi ku ntshunxeka. (Mikiya 7:18) Anakanya katsongo hi nchumu lowukulu lowu Yehovha a wu nyikaka vadyohi lava hundzukaka. Ku hambana na hina, Yehovha a nga dyohi. Kambe, u tiyimisele ni ku tlhela a rivalela vadyohi hi ku helela hambileswi a swi tivaka leswaku a nge pfuki a langutele leswaku vadyohi volavo va n’wi rivalela. Hakunene, Yehovha i xikombiso lexinene xa ku va rivalela hi ku ntshunxeka vadyohi lava hundzukaka!

Tintswalo ta Yehovha ti endla leswaku hi tshinela eka yena naswona ti hi susumetela leswaku hi lava ku n’wi tekelela. (Vaefesa 4:32–5:1) Hi endla kahle loko hi tivutisa hi ku, ‘Tanihi leswi Yehovha a ndzi rivalelaka hi musa, xana ndzi nga ala njhani ku rivalela munhu-kulorhi loyi a nga hetisekangiki loyi a hundzukeke hi ku helela hileswi a ndzi dyoheleke?’—Luka 17:3, 4.