1, 2. Hi wihi ntlhontlho lowu Yefta ni n’wana wakwe a va langutane na wona?

ANAKANYA muntshwa a ri karhi a tsutsumela ku ya hlanganisa tata wakwe. U tsakile swinene ku vona tata wakwe a vuya a hlayisekile enyimpini. Ku hlula kakwe ku endle leswaku a yimbelela ni ku cina hi ntsako. Kambe leswi tata wakwe a swi endleke ni ku swi vula endzhaku ka sweswo swi nga ha va swi n’wi hlamarisile. U handzule tinguvu takwe hi le xikarhi kutani a rila a ku: “Yo! N’wananga, u ndzi vavisile.” Kutani u n’wi byele leswaku u endle xitshembiso eka Yehovha lexi a xi ta cinca vutomi byakwe. Xitshembiso xexo a xi vula leswaku a nge tekiwi kumbe ku va ni vana. Kambe hi ku hatlisa u hlamule hi ndlela leyi tsakisaka, laha a khutazeke tata wakwe ku hetisisa xitshembiso lexi a xi endleke eka Yehovha. Nhlamulo yakwe yi kombise leswaku u tshemba leswaku xin’wana ni xin’wana lexi Yehovha a n’wi kombelaka ku xi endla i xinene. (Vaavanyisi 11:34-37, Bibele ya Xitsonga.) Loko tata wakwe a vona ripfumelo rakwe, u tinyungubyisile hi yena hi leswi a swi tiva leswaku  ku tiyimisela kakwe a ku ta tsakisa Yehovha.     

² Yefta ni n’wana wakwe a va tshemba Yehovha hi ku helela ni ndlela leyi a endlaka swilo ha yona. Va tshembekile hambileswi a swi nga olovi. A va tiyimisele ku titsona swilo hinkwaswo leswaku va amukeleka eka Yehovha.

3. Xikombiso xa Yefta ni n’wana wakwe xi nga hi pfuna hi ndlela yihi namuntlha?

³ A hi minkarhi hinkwayo swi olovaka ku tshembeka eka Yehovha. Hi fanele hi “lwa hi matimba [hi] lwela ripfumelo.” (Yudha 3) Leswaku hi endla tano hi fanele hi dyondza ndlela leyi Yefta ni n’wana wakwe va swi tiyiseleleke ha yona swiphiqo evuton’wini bya vona. Va swi kotise ku yini ku tshama va tshembekile eka Yehovha?

4, 5. (a) Hi xihi xileriso lexi Yehovha a xi nyikeke Vaisrayele loko va nghena eTikweni leri Tshembisiweke? (b) Hi ku ya hi Pisalema 106 ku endleke yihi eka Vaisrayele hikwalaho ka leswi va nga yingisangiki?

⁴ Siku ni siku, Yefta ni n’wana wakwe swi nga ha endleka a va tshama va tsundzuxiwa hi vuyelo lebyi veke kona hikwalaho ka leswi Vaisrayele va nga n’wi yingisangiki Yehovha. Emahlweni ka malembe ya kwalomu ka 300, Yehovha u lerise Vaisrayele leswaku va dlaya vagandzeri hinkwavo va mavunwa eTikweni leri Tshembisiweke, kambe a va yingisanga. (Deteronoma 7:1-4) Vaisrayele vo tala va sungule ku tekelela Vakanana, lava a va gandzela swikwembu swa mavunwa naswona a va tikhoma hi ndlela yo biha.—Hlaya Pisalema 106:34-39.

⁵ Hikwalaho ka leswi Vaisrayele va nga yingisangiki, Yehovha a nga va sirhelelanga eka valala va vona. (Vaavanyisi 2:1-3, 11-15; Pisalema 106:40-43) A swi yi tikela swinene mindyangu leyi a yi rhandza Yehovha ni leyi a yi lava ku tshama yi tshembekile eka yena hi malembe wolawo yo tika. Hambiswiritano, Bibele yi vula leswaku a ku ri ni vanhu vo tshembeka vo fana na Yefta ni n’wana wakwe swin’we na Elkana, Hana na Samuwele. A va tiyimisele ku tsakisa Yehovha.—1 Samuwele 1:20-28; 2:26.

6. Hi yihi minkucetelo ya misava leyi nga kona namuntlha, naswona hi fanele hi endla yini?

⁶ Namuntlha vanhu va endla swilo ni ku ehleketa ku fana ni Vakanana. Va tinyiketele eka timhaka ta masangu, madzolonga ni mali. Kambe Yehovha u hi nyika swileriso leswi nga erivaleni. U lava ku hi sirhelela ku fana ni ndlela leyi a sirheleleke Vaisrayele ha yona eka minkucetelo yo tano yo biha. Xana hi ta dyondza eka swihoxo swa vona? (1 Vakorinto 10:6-11) Hi fanele hi endla hinkwaswo leswi hi nga swi kotaka leswaku hi papalata ku ehleketa ku fana ni vanhu va misava. (Varhoma 12:2) Xana hi ta endla leswi hi nga swi kotaka leswaku hi nga ehleketi ku fana na vona?

7. (a) Xana vamakwavo va Yefta a va n’wi khome njhani? (b) Xana Yefta u endle yini?

⁷ Enkarhini wa Yefta, Vaisrayele a va tshikileriwa hi Vafilista ni Vaamone, hileswi Vaisrayele va nga yingisangiki Yehovha. (Vaavanyisi 10:7, 8) Ku engetela eka matiko wolawo a ma va tshikilela, Yefta na yena a ri ni swiphiqo leswi a vangeriweke swona hi vamakwavo wakwe ni varhangeri va le Israyele. Hikwalaho ka leswi vamakwavo vakwe a  va ri ni mavondzo ni leswi a va n’wi venga, va n’wi sindzise leswaku a suka endhawini leyi a yi ri ya yena. (Vaavanyisi 11:1-3) Yefta a nga tirihiselanga. Hi swi tiva njhani? Loko vakulu va le tikweni ra yena va n’wi kombela leswaku a va pfuna, u nambe a va pfuna. (Vaavanyisi 11:4-11) I yini leswi nga ha vaka swi endle leswaku Yefta a endla tano?

8, 9. (a) I milawu yihi ya Nawu wa Muxe leyi pfuneke Yefta? (b) I yini lexi a xi ri xa nkoka swinene eka Yefta?

⁸ Yefta a ri nhenha ya nyimpi naswona a ma tiva kahle matimu ya Vaisrayele ni Nawu wa Muxe. Ndlela leyi Yehovha a khomeke vanhu Vakwe ha yona yi n’wi dyondzise milawu yakwe ya leswinene ni leswo biha. (Vaavanyisi 11:12-27) Yefta u tirhise vutivi byebyo evuton’wini byakwe loko a endla swiboho. A tiva ndlela leyi Yehovha a titwa ha yona hi ku hlundzuka ni ku rihisela ni leswaku Yehovha u lava leswaku vanhu va Yena va rhandzana. Ku engetela kwalaho, Nawu wu n’wi dyondzise ndlela leyi a faneleke a va khoma ha yona van’wana, hambi ku ri lava a va n’wi venga.—Hlaya Eksoda 23:5; Levhitika 19:17, 18.

⁹ Xikombiso xa Yosefa xi nga ha va xi pfune Yefta. A nga ha va a dyondze hi ndlela leyi Yosefa a kombeke vamakwavo vakwe musa ha yona hambileswi a va n’wi venga. (Genesa 37:4; 45:4, 5) Ku anakanyisisa hi xikombiso lexi swi nga ha va swi pfune Yefta ku tikhoma hi ndlela leyi tsakisaka Yehovha. Leswi vamakwavo va Yefta va n’wi endleke swona swi n’wi twise ku vava swinene. Kambe ku lwela vito ra Yehovha ni vanhu va yena a ku ri nchumu wa nkoka swinene ku tlula ndlela leyi Yefta a titwa ha yona. (Vaavanyisi 11:9) A a tiyimisele ku tshembeka eka Yehovha. Sweswo swi endle leswaku Yehovha a n’wi katekisa swin’we ni Vaisrayele.—Vaheveru 11:32, 33.

10. Hi nga yi pfumelela njhani milawu ya Xikwembu leswaku yi hi pfuna ku tikhoma tanihi Vakreste?

¹⁰ Xana hi ta dyondza swo karhi eka xikombiso xa Yefta? Xana hi ta endla yini loko vamakwerhu va hi heta matimba kumbe loko hi vona va nga hi khomi kahle? A hi fanelanga hi pfumelela ku twisiwa ku vava ku hi sivela ku tirhela Yehovha. Hi nga tshiki ku ya eminhlanganweni kumbe ku heta nkarhi ni vamakwerhu. A hi tekeleleni Yefta ni ku yingisa Yehovha. Sweswo swi ta hi pfuna leswaku hi hlula swiyimo swo tika leswaku na hina hi va xikombiso lexinene.—Varhoma 12:20, 21; Vakolosa 3:13.

11, 12. Hi xihi xitshembiso lexi Yefta a xi endleke naswona a xi katsa yini?

¹¹ Yefta a a swi tiva leswaku u fanele a pfuniwa hi Xikwembu ku ntshunxa Vaisrayele eka Vaamone. U tshembise Yehovha leswaku loko A n’wi pfuna ku va hlula, u ta nyikela hi munhu wo sungula loyi a nga ta n’wi hlanganyisa loko a vuya enyimpini tanihi “gandzelo ro hisiwa.” (Vaavanyisi 11:30, 31) Xana sweswo a swi vula yini?

 ¹² Yehovha wa swi venga ku endla magandzelo hi vanhu, xisweswo swi le rivaleni leswaku Yefta a a nga ta endla gandzelo hi munhu. (Deteronoma 18:9, 10) Hi ku ya hi Nawu wa Muxe gandzelo ro hisiwa a ku ri nyiko yo hlawuleka leyi munhu a yi nyikaka Yehovha. Kutani Yefta a a vula leswaku munhu loyi a nga ta n’wi nyikela eka Yehovha a a ta n’wi tirhela etabernakeleni vutomi byakwe hinkwabyo. Yehovha u yingise Yefta ni ku n’wi pfuna leswaku a hlula enyimpini. (Vaavanyisi 11:32, 33) Kambe xana Yefta a ta nyikela hi mani eka Yehovha?

13, 14. Marito ya Yefta lama nga eka Vaavanyisi 11:35 ma kombisa yini hi ripfumelo rakwe?

¹³ Anakanya hi xiendlakalo lexi boxiweke eku sunguleni ka xihloko lexi. Loko Yefta a vuya enyimpini, munhu wo sungula loyi a n’wi hlanganiseke a ku ri n’wana wakwe, loyi a ko va yena ntsena! Xana a ta endla leswi a swi tshembiseke? Xana a a ta nyikela hi n’wana wakwe loyi a a ri swakwe eka Yehovha leswaku a ya tirha etabernakeleni vutomi byakwe hinkwabyo?

¹⁴ Nakambe milawu ya Xikwembu yi nga ha va yi pfune Yefta leswaku a endla xiboho lexinene. Kumbexana u tsundzuke marito lama nga eka Eksoda 23:19 lama byelaka vanhu va Xikwembu leswaku va fanele va nyikela hi swilo leswinene ngopfu eka Yehovha hi ku tirhandzela. Nakambe Nawu a wu vula leswaku loko munhu a endla xitshembiso eka Yehovha “a nga tshuki a honisa rito rakwe. U fanele a endla hi ku landza hinkwaswo leswi humeke enon’wini wakwe.” (Tinhlayo 30:2) Yefta a fanele a endla leswi a swi tshembiseke, hambileswi a byi tiva vuyelo lebyi a byi ta va kona eka yena swin’we ni n’wana wakwe, ku fana na Hana wo tshembeka loyi kumbexana a hanyeke hi nkarhi wun’we na yena. Leswi n’wana wakwe a ta tirha etabernakeleni a nga ta va na vana. Kutani  a ku nga ta va ni loyi a ta vitaniwa hi vito ra Yefta kumbe ku kuma ndhawu yakwe tanihi ndzhaka. (Vaavanyisi 11:34) Hambiswiritano, Yefta u vule hi ku tshembeka a ku: “Ndzi pfule nomu wa mina eka Yehovha, a ndzi swi koti ku tlhelela endzhaku.” (Vaavanyisi 11:35) Yehovha u amukele xitlhavelo xa Yefta xa risima naswona u n’wi katekisile. Xana a wu ta va u tshembeke hilaha Yefta a tshembekeke hakona?

15. I xitshembiso xihi lexi vo tala va hina hi xi endleke naswona hi nga xi hetisisa njhani?

¹⁵ Loko hi nyikela vutomi bya hina eka Yehovha, hi n’wi tshembise leswaku hi ta endla ku rhandza ka yena hambiloko ko ba lexi dumaka. A hi swi tiva leswaku minkarhi yin’wana a swi nge olovi ku hetisisa xitshembiso lexi. Kambe hi endla yini loko hi komberiwa ku endla nchumu lowu hi nga wu tsakeriki? Loko hi hlula ku chava ka hina ni ku yingisa Xikwembu hi ku swi rhandza hi kombisa leswaku ha xi hetisisa xitshembiso xa hina. Swi nga ha tika swinene ku titsona swo karhi, kambe minkarhi hinkwayo mikateko ya Yehovha yi tele swinene. (Malakiya 3:10) Kambe ku vuriwa yini hi n’wana wa Yefta? U endle yini loko tata wakwe a n’wi byele hi xitshembiso lexi a xi endleke?

16. N’wana wa Yefta u te yini loko a twa hi xitshembiso lexi tata wakwe a xi endleke? (Vona xifaniso lexi nga eku sunguleni ka xihloko lexi.)

¹⁶ Xitshembiso xa Yefta a xi hambanile ni xa Hana. Hana u tshembise leswaku a ta nyikela hi n’wana wakwe Samuwele leswaku a tirha etabernakeleni tanihi Munaziri. (1 Samuwele 1:11) Munaziri a a pfumeleriwa ku teka ni ku va ni ndyangu. Kambe n’wana wa Yefta a nyikeriwe tanihi “gandzelo [leri heleleke] ro hisiwa,” kutani a nga ta tiphina hi ku tekiwa kumbe ku va ni vana. (Vaavanyisi 11:37-40) Anakanya hi mhaka leyi! A ta va a tekiwe hi wanuna lonene ku tlula hinkwavo hikuva tata wakwe a ri murhangeri eIsrayele. Kambe sweswi a ta tirha tanihi nandza etabernakeleni. Xana muntshwa loyi u te yini? U kombise leswaku ntirho wa Yehovha i wa nkoka evuton’wini bya yena hi ku vula a ku: “Endla eka mina hilaha u vuleke hakona hi nomu wa wena.” (Vaavanyisi 11:36) U hlawule ku ka a nga tekiwi ni ku nga vi na vana leswaku a kota ku tirhela Yehovha. Xana hi nga ri tekelela njhani langutelo rakwe ro tiyimisela ku titsona swo karhi?

17. (a) Hi nga ri tekelela njhani ripfumelo ra Yefta ni n’wana wakwe? (b) Marito lama nga eka Vaheveru 6:10-12 ma ku khutaza njhani leswaku u titsona swo karhi?

 ¹⁷ Vantshwa va magidi lava nga Vakreste hi ku tirhandzela a va ngheneli vukati kumbe va hlawula ku nga vi na vana, ku ringana nkarhi wo karhi. Ha yini? Hikuva va lava ku tirhela Yehovha hilaha ku engetelekeke va nga kavanyetiwi. Nakambe Vakreste van’wana lava kuleke va titsona nkarhi wo va ni vana kumbe vatukulu va vona. Ku ri na sweswo, va tirhisa nkarhi ni matimba ya vona leswaku va tirhela Yehovha. Van’wana va vona va tirha eka matsima yo aka kumbe va ya eka Xikolo Xa Vachumayeri Va Mfumo ni ku rhurhela emavandlheni lama nga ni xilaveko lexikulu xa vahuweleri. Van’wana va endla leswi va nga swi kotaka leswaku va tirha tiawara leti engetelekeke ensin’wini hi nkarhi wa Xitsundzuxo. Yehovha a nge pfuki a wu rivarile ntirho wa vanhu vakwe vo tshembeka. (Hlaya Vaheveru 6:10-12.) Ku vuriwa yini hi wena? Xana u nga swi kota ku titsona swo karhi leswaku u tirhela Yehovha hilaha ku engetelekeke?

18, 19. Hi dyondze yini eka rungula ra le Bibeleni ra Yefta ni n’wana wakwe naswona hi nga va tekelela njhani?

¹⁸ I yini lexi pfuneke Yefta leswaku a hlula mintlhontlho yo tala leyi a langutaneke na yona? U pfumelele Yehovha leswaku a n’wi kongomisa loko a endla swiboho evuton’wini byakwe. U hlawule ku nga kuceteriwi hi vanhu lava a a tshama na vona. Naswona u tshame a tshembekile hambiloko vanhu va n’wi heta matimba. Yehovha u katekise Yefta ni n’wana wakwe hileswi va titsoneke swo karhi hi ku tirhandzela naswona U va tirhisile leswaku va yisa vugandzeri bya ntiyiso emahlweni. Hambileswi van’wana va tshikeke ku endla leswinene, Yefta ni n’wana wakwe va tshame va tshembekile.

¹⁹ Bibele yi ri: “Mi tekelela lava dyaka ndzhaka ya switshembiso hikwalaho ka ripfumelo ni ku lehisa mbilu.” (Vaheveru 6:12) Onge hi nga tekelela Yefta ni n’wana wakwe, hi ri karhi hi tiva leswaku loko hi tshama hi tshembekile, Yehovha u ta hi katekisa.