1, 2. (a) Hlamusela xikombiso xa Yesu xa n’wini wa nsimu ya vhinya. (b) Xikombiso lexi xi yi kombisa njhani mfanelo ya ku kombisa malwandla ni musa lowu nga faneriwiki?

SIKU rin’wana nimixo, n’wini wa nsimu ya vhinyo u ye endhawini ya vuxaviselo leswaku a ya kuma vanhu lava a nga ta va thola leswaku va n’wi tirhela. U va tshembise leswaku u ta va holela mali yo karhi, kutani vavanuna volavo va pfumerile. Kambe hikwalaho ka leswi n’wini wa nsimu a lava vatirhi vo tala, u tlhelele endhawini ya vuxaviselo ko tala leswaku a ya lava vavanuna lava engetelekeke. U tshembise vatirhi vakwe hinkwavo ku va holela mali leyi ringanaka. Loko va chayisile, n’wini wa nsimu u hlengelete vatirhi leswaku a va holela. Ku nga khathariseki leswaku van’wana va tirhe siku hinkwaro kumbe awara ntsena, u va holele mali leyi ringanaka. Hambiswiritano, loko vavanuna lava tirheke siku hinkwaro va sungule ku gungula, n’wini wa nsimu u te: ‘Xana a mi pfumelanga loko ndzi mi tshembisa leswaku ndzi ta mi holela mali leyi? Xana a ndzi na mfanelo yo holela vatirhi va mina mali leyi ndzi lavaka ku va holela yona? Xana mi ni mavondzo hikwalaho ka leswi ndzi nga ni malwandla?’—Matewu 20:1-15.

 ² Xikombiso xa Yesu xi hi dyondzisa dyondzo ya nkoka hi “musa lowu nga faneriwiki” wa Yehovha. (Hlaya 2 Vakorinto 6:1.) Njhani? Van’wana va nga ha anakanya leswaku vavanuna lava tirheke siku hinkwaro a va fanele va holeriwa mali yo tala ku tlula lavan’wana. Kambe n’wini wa nsimu u va kombe musa lowu nga faneriwiki vavanuna lava tirheke nkarhi wutsongo. Xidyondzi xin’wana xi vule leswi landzelaka hi marito lawa ya “musa lowu nga faneriwiki” lama tirhisiweke eBibeleni, xi te: “Rito leri ri vula ku nyika hi ku ntshunxeka, kumbe ku nyika munhu nchumu lowu a nga wu tirhelangiki naswona swi nga bohi leswaku a nyikiwa wona.”

3, 4. Ha yini Yehovha a kombise musa lowu nga faneriwiki eka vanhu hinkwavo naswona u wu kombise njhani?

³ Bibele yi vula leswaku musa lowu nga faneriwiki wa Xikwembu i “nyiko ya mahala.” (Vaefesa 3:7) Hikwalaho ka leswi hi nga kotiki ku yingisa Yehovha hilaha ku heleleke, a swi hi faneli ku va a hi komba musa. Kahlekahle, hi faneriwa hi rifu. Hosi Solomoni u te: “A nga kona munhu la lulameke emisaveni la hambetaka a endla leswinene naswona a nga dyohiki.” (Eklesiasta 7:20) Endzhakunyana, muapostola Pawulo u te: “Hinkwavo va dyohile, naswona va kayivela ku vangama ka Xikwembu” naswona “hakelo leyi tisiwaka hi xidyoho i rifu.”​—Varhoma 3:23; 6:23a.

⁴ Leswi Yehovha a rhandzaka vanhu swinene, u rhumele ‘N’wana wakwe la tswariweke a ri swakwe’ leswaku a ta hi fela. Xexo i xikombiso lexikulu xa leswaku u ni musa lowu nga faneriwiki. (Yohane 3:16) Pawulo u vule leswaku Yesu u “tlhandlekiwe harhi ya ku vangama ni ku xiximiwa hikwalaho ka leswi a a file, leswaku hi musa lowu nga faneriwiki wa Xikwembu a ta nantswa rifu hikwalaho ka vanhu hinkwavo.” (Vaheveru 2:9) Entiyisweni “nyiko leyi nyikiwaka hi Xikwembu i vutomi lebyi nga heriki ha Kreste Yesu Hosi ya hina.”​—Varhoma 6:23b.

5, 6. Hi byihi vuyelo bya ku va hi fumiwa (a) hi xidyoho? (b) hi musa lowu nga faneriwiki?

⁵ Ha yini hi dyoha hi tlhela hi fa? Bibele yi vula leswaku “hi xivi xa munhu un’we rifu ri ve hosi.” Kutani leswi hi nga vatukulu va Adamu, a hi hetisekangi naswona ha fa. (Varhoma 5:12, 14, 17) Hambiswiritano, hi nga hlawula ku nga fumiwi kumbe ku lawuriwa hi xidyoho. Njhani? Loko hi kombisa ripfumelo eka gandzelo ra nkutsulo ra Kreste, ha vuyeriwa eka musa lowu nga faneriwiki wa Yehovha. Bibele yi ri: “Laha xidyoho xi engetelekaka kona, musa lowu nga faneriwiki na wona wa engeteleka swinene. Hi xikongomelo xihi? Leswaku leswi xidyoho xi veke hosi swin’we ni rifu, hi ku fanana, ni musa lowu nga faneriwiki wu kota ku va hosi hikwalaho ka ku lulama hi xikongomelo xa vutomi lebyi nga heriki, ha Yesu Kreste.”​—Varhoma 5:20, 21.

⁶ Hambileswi ha ha riki vadyohi, a hi fanelanga hi pfumelela xidyoho xi hi lawula. Kutani loko hi dyohile hi fanele hi kombela Yehovha leswaku a hi rivalela. Pawulo u hi lemukise a ku: “Xidyoho a xi fanelanga xi mi lawula, tanihi leswi mi nga riki ehansi ka nawu, kambe mi nga ehansi ka musa lowu nga faneriwiki.” (Varhoma 6:14) Hi nga vuyeriwa njhani eka musa lowu nga faneriwiki wa Xikwembu? Pawulo u te: “Musa lowu nga faneriwiki wa Xikwembu . . . wu hi letela leswaku hi hambana ni ku nga xiximi Xikwembu ni  ku navela ka misava, ni ku hanya hi mianakanyo yo hluteka ni ku lulama ni ku tinyiketela loku nga ni vukwembu exikarhi ka mafambiselo lawa ya swilo ya sweswi.”​—Tito 2:11, 12.

7, 8. Xana swi vula yini ku va musa lowu nga faneriwiki wa Yehovha wu “[kombisiwa] hi tindlela to hambana-hambana”? (Vona swifaniso leswi nga eku sunguleni ka xihloko lexi.)

⁷ Muapostola Petro u tsale a ku: “Hi ku ya hilaha un’wana ni un’wana a amukeleke nyiko hakona, tirhisani nyiko leyi leswaku mi tirhelana ha yona tanihi valanguteri lavanene va musa lowu nga faneriwiki wa Xikwembu lowu kombisiwaka hi tindlela to hambana-hambana.” (1 Petro 4:10) Xana swi vula yini ku va musa lowu nga faneriwiki wa Yehovha wu “[kombisiwa] hi tindlela to hambana-hambana”? Swi vula leswaku ku nga khathariseki swiphiqo leswi hi nga na swona evuton’wini, Yehovha u ta hi nyika leswi hi swi lavaka leswaku hi tiyisela. (1 Petro 1:6) Minkarhi hinkwayo u ta hi nyika leswi hi swi lavaka leswaku hi kota ku hlula ndzingo wihi ni wihi.

⁸ Muapostola Yohane u tsale a ku: “Eku taleni ka yena hi amukele musa lowu nga faneriwiki ehenhla ka musa lowu nga faneriwiki.” (Yohane 1:16) Hi kuma mikateko yo tala hikwalaho ka leswi Yehovha a kombisaka musa lowu nga faneriwiki hi tindlela to hambanahambana. Hi yihi yin’wana ya mikateko ya kona?

9. Hi vuyeriwa njhani eka musa lowu nga faneriwiki wa Yehovha naswona hi nga swi kombisa njhani leswaku ha wu tlangela?

⁹ Yehovha u hi rivalela swidyoho swa hina. Hi nkhensa Yehovha leswi a hi kombaka musa wakwe lowu nga faneriwiki hi ku hi rivalela swidyoho swa hina. Kambe u endla tano ntsena loko hi hundzuka ni ku ya emahlweni hi lwisana ni ku navela ka hina ko biha. (Hlaya 1 Yohane 1:8, 9.) Pawulo u hlamusele Vakreste lava totiweke va le nkarhini wakwe, ndlela leyi Yehovha a hi rivalelaka swidyoho swa hina ha yona. U te: ‘Xikwembu xi hi kutsule eka vulawuri bya munyama kutani xi hi hundzisela emfun’weni wa N’wana wa xona loyi xi n’wi rhandzaka, loyi ha yena hi kumaka ku ntshunxiwa hi nkutsulo, ku rivaleriwa ka swidyoho swa hina.’ (Vakolosa 1:13, 14) Ha ti tlangela swinene tintswalo ta Xikwembu lerova hi lava ku xi dzunisa. Nakambe leswi Yehovha a hi rivalelaka swidyoho swa hina, hi nga tlhela hi kuma mikateko yo tala.

10. Hi tiphina hi yini hikwalaho ka musa lowu nga faneriwiki wa Xikwembu?

¹⁰ Hi nga va ni vuxaka lebyinene ni Xikwembu. Leswi hi nga hetisekangiki, loko hi velekiwa, hi va hi ri valala va Xikwembu. Kambe Pawulo u te: “Loko ha ha ri valala, hi hlanganisiwile ni Xikwembu hi ku fa ka N’wana wa xona.” (Varhoma 5:10, Bibele Ya Xitsonga) Hikwalaho ka nkutsulo, hi hlanganisiwa ni  Xikwembu, leswi vulaka leswaku hi nga va ni vuxaka na xona ni ku va vanghana va xona. Pawulo u hlamusele ndlela leyi mhaka leyi yi fambisanaka ha yona ni musa lowu nga faneriwiki wa Yehovha loko a byela vamakwerhu lava totiweke a ku: “Leswi se hi vuriwaka lava lulameke hikwalaho ka ripfumelo, a hi veni ni ku rhula ni Xikwembu hikwalaho ka Hosi ya hina Yesu Kreste, loyi ha yena hi tlheleke hi kota ku tshinela hi ripfumelo eka musa lowu wu nga faneriwiki lowu hi yimeke eka wona sweswi.” (Varhoma 5:1, 2) Hakunene hi katekile ku va hi kota ku va ni vuxaka lebyinene na Yehovha!

11. Vatotiwa va va tisa njhani lava “tinyimpfu tin’wana” eku lulameni?

¹¹ Hi nga va lava lulameke eka Xikwembu. Muprofeta Daniyele u tsale leswaku enkarhini wa makumu, “lava va nga ni ku twisisa,” ku nga vatotiwa, va ta tisa “vo tala eku lulameni.” (Hlaya Daniyele 12:3.) Xana vatotiwa va swi endlisa ku yini sweswo? Va chumayela mahungu lamanene ni ku dyondzisa “tinyimpfu tin’wana” ta timiliyoni milawu ya Yehovha. (Yohane 10:16) Va ti pfuna leswaku ti va to lulama eka Xikwembu, leswi kotekaka ntsena hikwalaho ka musa wa xona lowu nga faneriwiki. Pawulo u te: “I nyiko ya mahala leyi endleke leswaku va vuriwa lava lulameke hi musa lowu nga faneriwiki [wa Xikwembu], hi ku ntshunxiwa hi nkutsulo lowu hakeriweke hi Kreste Yesu.”​—Varhoma 3:23, 24.

12. Xikhongelo xi fambisana njhani ni musa wa Xikwembu lowu nga faneriwiki?

¹² Hi nga tshinela eka Xikwembu hi xikhongelo. Hikwalaho ka musa wakwe lowu nga faneriwiki, hi kota ku khongela eka Yehovha. Pawulo u vitana xiluvelo xa Yehovha, “xiluvelo xa musa lowu nga faneriwiki,”  naswona u hi rhamba leswaku hi xi tshinelela “hi ntshunxeko wo vulavula.” (Vaheveru 4:16a) Hi nga khongela eka Yehovha nkarhi wun’wana ni wun’wana hi ku tirhisa Yesu. Mawaku lunghelo ro tano! Pawulo u te: “[Hi] ni ntshunxeko wo vulavula ni ku kota ku tshinela hi ku tiyiseka hikwalaho ka ripfumelo ra hina eka yena.”​—Vaefesa 3:12.

13. Musa lowu nga faneriwiki ‘wu nga hi pfuna njhani hi nkarhi lowu faneleke’?

¹³ Hi nga kuma mpfuno hi nkarhi lowu faneleke. Pawulo u hi khutaze ku khongela eka Yehovha nkarhi wun’wana ni wun’wana, “leswaku hi ta kuma tintswalo ni musa lowu nga faneriwiki hi ta pfuneka enkarhini wa kona.” (Vaheveru 4:16b) Loko hi langutane ni miringo kumbe swiphiqo, hi nga kombela Yehovha leswaku a hi pfuna. Naswona wa swi hlamula swikhongelo swa hina hambileswi a nga bohekiki ku endla tano. Hakanyingi u tirhisa vamakwerhu leswaku va hi pfuna. Yehovha u hlamula swikhongelo swa hina “leswaku hi ta va ni xivindzi lexikulu kutani hi ku: ‘Yehovha i mupfuni wa mina; ndzi nga ka ndzi nga chavi. Xana munhu a nga ndzi endla yini?’”​—Vaheveru 13:6.

14. Musa lowu nga faneriwiki wa Yehovha wu hi vuyerisa njhani?

¹⁴ Hi nga chaveleleka. I nkateko lowukulu ku va Yehovha a hi chavelela loko hi tshikilelekile. (Pisalema 51:17) Loko Vakreste va le Tesalonika va ri eku xanisiweni, Pawulo u tsale a ku: “Onge Hosi ya hina Yesu Kreste hi byakwe ni Xikwembu Tata wa hina, lava hi rhandzeke naswona va hi nyikeke nchavelelo lowu nga heriki ni ntshembo lowunene hi musa lowu nga faneriwiki, va nga chavelela timbilu ta n’wina ni ku mi tiyisa.” (2 Vatesalonika 2:16, 17) Swa chavelela hakunene ku tiva leswaku hikwalaho ka musa wa Yehovha lowu nga faneriwiki, wa hi rhandza ni ku hi khathalela!

15. Hi wihi ntshembo lowu hi nga na wona hikwalaho ka musa wa Xikwembu lowu nga faneriwiki?

¹⁵ Hi ni ntshembo wa vutomi lebyi nga heriki. Leswi hi nga vadyohi, a hi na ntshembo handle ko pfuniwa hi Yehovha. (Hlaya Pisalema 49:7, 8.) Kambe Yehovha u hi tshembise swilo leswinene. I yini swilo swa kona? Yesu u te: “Loku hi kona ku rhandza ka Tata wa mina, leswaku un’wana ni un’wana loyi a vonaka N’wana ivi a kombisa ripfumelo eka yena u fanele ku va ni vutomi lebyi nga heriki.” (Yohane 6:40) Kutani hi ni ntshembo wo hanya hilaha ku nga heriki hikwalaho ka musa wa Yehovha lowu nga faneriwiki. Pawulo u te: “Musa lowu nga faneriwiki wa Xikwembu lowu tisaka ku ponisiwa eka vanhu va mixaka hinkwayo wu kombisiwile.”​—Tito 2:11.

16. Vakreste van’wana va le nkarhini wa vaapostola va wu tirhise njhani musa lowu nga faneriwiki wa Xikwembu leswaku wu va xisirhelelo xa leswaku va dyoha?

¹⁶ Yehovha wa hi katekisa swinene hikwalaho ka musa wakwe lowu nga faneriwiki. Hambiswiritano, a hi fanelanga hi wu tirhisa hi ndlela yo biha ivi hi dyoha hi vomu. Eka Vakreste van’wana va le nkarhini wa vaapostola, a ku ri ni lava a va ringeta ku “[hundzula] musa lowu nga faneriwiki wa Xikwembu . . . wu va xisirhelelo xa ku tikhoma ko biha.” (Yudha 4) Vakreste volavo lava nga tshembekangiki va anakanye leswaku va nga dyoha naswona Yehovha a a ta va rivalela minkarhi hinkwayo. Va ringete ni ku kucetela van’wana  leswaku na vona va dyoha. Ninamuntlha, un’wana ni un’wana loyi a endlaka sweswo u “khunguvanyisa moya wa musa lowu nga faneriwiki.”​—Vaheveru 10:29.

17. Hi yihi ndzayo ya nkoka leyi Petro a yi nyikeleke?

¹⁷ Namuntlha Sathana u kanganyisa Vakreste van’wana ku ehleketa leswaku va nga endla swidyoho kutani Yehovha a va rivalela handle ko va va kombela ku rivaleriwa. I ntiyiso leswaku Yehovha u tiyimisele ku rivalela vadyohi lava hundzukaka; kambe, u lava leswaku hi lwisana ni ku navela ka hina ko lava ku endla swidyoho. Yehovha u huhutele Petro ku tsala a ku: “Hikokwalaho, n’wina varhandziwa, leswi mi kumeke vutivi lebyi ka ha ri emahlweni, tivoneleni leswaku mi nga hambukisiwi na vona hi xidyoho xa vanhu lava delelaka nawu kutani mi wa eku tserhameni ka n’wina. E-e, kambe hambetani mi kula eka musa lowu nga faneriwiki ni le ka vutivi bya Hosi tlhelo Muponisi wa hina Yesu Kreste.”​—2 Petro 3:17, 18.

18. Hi byihi vutihlamuleri lebyi hi nga na byona hikwalaho ka musa wa Yehovha lowu nga faneriwiki?

¹⁸ Ha wu tlangela swinene musa wa Yehovha lowu nga faneriwiki. Hikokwalaho, hi fanele hi tirhisa tinyiko ta hina leswaku hi dzunisa Yehovha ni ku pfuna van’wana. Swa fanela leswaku hi va pfuna. Hi nga ti tirhisa njhani tinyiko teto? Pawulo u te: “Kutani, tanihi leswi hi nga ni tinyiko leti hambanaka hi ku ya hi musa lowu nga faneriwiki lowu hi nyikiweke wona . . . kumbe i vutirheli, a hi hlanganyeleni evutirhelini lebyi; kumbe loyi a dyondzisaka, a a dyondzise; kumbe loyi a khongotelaka, a a khongotele; . . . loyi a kombisaka tintswalo, a a ti kombise a ri karhi a khana.” (Varhoma 12:6-8) Kutani hikwalaho ka musa wa Yehovha lowu nga faneriwiki, hi ni vutihlamuleri byo tirha hi matimba ensin’wini, hi dyondzisa van’wana Bibele, hi khutaza vamakwerhu ni ku rivalela lava hi khunguvanyisaka.

19. I vutihlamuleri byihi lebyi hi nga na byona lebyi hi nga ta bula ha byona eka xihloko lexi landzelaka?

¹⁹ Leswi hi nga vanhu lava kumeke musa lowu nga faneriwiki wa Yehovha, hi fanele hi susumeteleka ku endla leswi hi nga swi kotaka “ku nyikela vumbhoni bya rixaladza hi mahungu lamanene ya musa lowu nga faneriwiki wa Xikwembu.” (Mintirho 20:24) Hi ta kambisisa vutihlamuleri lebyi eka xihloko lexi landzelaka.