1-2. (a) A ku ri mani Yunisi naswona i mitlhontlho yihi leyi a langutaneke na yona loko a ri karhi a kurisa n’wana wakwe? (b) Hlamusela leswi nga eka xifaniso lexi nga eka xifunengeto.

 HAMBILESWI Bibele yi nga boxiki leswi endlekeke loko Timotiya a khuvuriwa kambe a swi kanakanisi leswaku mana wakwe Yunisi a a tsake ngopfu siku rero. (Swiv. 23:25) N’wi vone hi tihlo ra mianakanyo a ri karhi a tinyungubyisa hi Timotiya loko a ri endzeni ka mati. Kokwa wa Timotiya Luwisa u yime ni n’wana wakwe va tsakile. Yunisi a nga ha tikoti loko a vona Timotiya a nyuperisiwa ematini. Loko Timotiya a huma ematini a tsakile, Yunisi u khavaxela mihloti ya ntsako. Yunisi u yi lwile ya ku dyondzisa n’wana wakwe ku rhandza Yehovha ni N’wana wakwe Yesu Kreste. Hi swihi swihinga leswi a swi hluleke ku fikela loko n’wana wakwe a khuvuriwa?

² Vatswari va Timotiya a va ri eka vukhongeri byo hambana. Tata wakwe a a ri Mugriki naswona mana wakwe ni kokwa wakwe a va ri Vayuda. (Mit. 16:1) Swi tikomba onge a ha ri muntshwa loko Yunisi na Luwisa va va Vakreste. Nilokoswiritano, Tata wakwe a nga va joyinanga eka vukhongeri bya vona. Xana Timotiya a a ta hlawula vukhongeri byihi? Swi vonaka onge se a a kurile lerova a a ta titekela xiboho. Xana a a ta hlawula ku fana ni Tata wakwe? Xana a a ta hlawula ku ya emahlweni ni mindhavuko ya Vayuda leyi a dyondzisiweke yona ku sukela loko a ha ri ntsongo? Kumbe a a ta hlawula ku va mulandzeri wa Yesu Kreste?

3. Hi ku ya hi Swivuriso 1:8, 9, xana Yehovha u wu teka njhani ntirho wa vamanana wo pfuna vana va vona leswaku va va vanghana vakwe?

³ Vamanana lava nga Vakreste va rhandza mindyangu ya vona. Xa nkoka swinene, va lava ku pfuna vana va vona leswaku va va ni vuxaka lebyinene na Yehovha. Xikwembu xa ma tlangela  matshalatshala ya vona. (Hlaya Swivuriso 1:8, 9.) Yehovha u pfune vatswari vo tala leswaku va pfuna vana va vona leswaku va dyondza ntiyiso.

4. Vamanana va langutana ni mitlhontlho yihi namuntlha?

⁴ Mikarhi yin’wana manana a nga ha tivutisa loko vana vakwe va ta tirhela Yehovha hilaha Timotiya a endleke hakona. Vatswari va swi tiva leswaku vana va vona va cinisiwa gija emisaveni ya Sathana. (1 Pet. 5:8) Vamanana van’wana va boheka ku kurisa vana va vona va ri voxe kasi lava nga tekiwa, vanuna va vona a va gandzeli Yehovha. Hi xikombiso, makwerhu waxisati loyi a vuriwaka Christine * u ri: “Nuna wa mina a a ri tatana lonene loyi a rhandzaka ndyangu wakwe kambe a a nga pfumeli leswaku ndzi kurisa vana va hina tanihi Timbhoni ta Yehovha. Ndzi rile malembe yo tala ndzi ku njhe, vana va mina va ta pfuka va swi kotile ku gandzela Yehovha.”

5. Hi ta kambisisa yini eka nhlokomhaka leyi?

⁵ Loko u ri manana la nga Mukreste, u nga swi kota ku pfuna vana va wena va rhandza Yehovha hilaha Yunisi a endleke hakona. Eka nhlokomhaka leyi, hi ta kambisisa ndlela leyi u nga n’wi tekelelaka hayona loko u ri karhi dyondzisa vana va wena hi leswi u swi vulaka ni hi swiendlo. Hi ta tlhela hi vona ndlela leyi Yehovha a nga ta ku pfuna hayona.

6. Hilaha swi kombisiweke hakona eka 2 Timotiya 3:14, 15, swi tise ku yini leswaku Timotiya a va Mukreste?

⁶ Loko Timotiya a ha ri xifanyetana, mana wakwe u we a pfuka leswaku a n’wi dyondzisa “matsalwa yo kwetsima” hilaha Vayuda a va ma twisisa hakona. A a nga ri ni vutivi byo tala hikuva a nga tivi nchumu hi Yesu Kreste. Hambiswiritano, leswi Timotiya a swi dyondzeke eMatsalweni a swi ta kota ku n’wi pfuna leswaku a va Mukreste. Xana a a ta va Mukreste? Tanihi muntshwa, a a ta tihlawulela leswaku u lava ku va Mukreste. A swi kanakanisi leswaku Timotiya u ‘susumeteleke ku tshemba’ ntiyiso mayelana na Yesu hileswi mana wakwe a hoxeke xandla. (Hlaya 2 Timotiya 3:14, 15.) Yunisi u fanele a tsake ngopfu hileswi a koteke ku dyondzisa n’wana wakwe hi Yehovha! Yunisi u hanye hi ku landza vito rakwe leri vulaka “ku hlula.”

7. Xana Yunisi a a ta n’wi pfuna njhani n’wana wakwe leswaku a kurisa vuxaka bya yena na Yehovha endzhaku ko khuvuriwa?

⁷ Timotiya u endle xiboho xa nkoka hi ku khuvuriwa kambe Yunisi a ha fanele a kulula a n’watseka. Xana n’wana wakwe a ta hanya vutomi bya njhani? Xana a ta hlawula vanghana vo biha? Xana a a ta ya exikolweni eAtena ivi a pfumela tidyondzo ta filosofi ta vujagana? Xana a a ta tlanga hi nkarhi, matimba ni vuntshwa byakwe leswaku a hlongorisa mali? Yunisi a a nga ta n’wi endlela swiboho kambe a a ta kota ku n’wi pfuna. Njhani? A a ta ya emahlweni a tirha hi matimba ku dyondzisa n’wana wakwe ku rhandza Yehovha ni ku khensa N’wana Wakwe. A hi vamanana lava ku nga vona Timbhoni ntsena lava langutanaka ni mitlhontlho leyi. Hambiloko vatswari ha vambirhi va ri entiyisweni, swi nga va tikela ku fikelela timbilu ta vana leswaku va va malandza ya Yehovha yo tshembeka. Vatswari va nga dyondza yini eka Yunisi?

8. Manana a nga n’wi pfuna njhani nuna wakwe loyi a nga Mbhoni leswaku va dyondzisa vana va vona hi Yehovha?

⁸ Dyondzisa vana va wena Bibele. Loko nuna wa wena a ri Mbhoni, Yehovha u lava leswaku u n’wi pfuna mi dyondzisa vana va n’wina. Ndlela yin’wana leyi u nga swi endlaka hayona  sweswo i ku va nkarhi ni nkarhi u seketela Vugandzeri bya Ndyangu. Vulavula kahle hi Vugandzeri bya Ndyangu ni ku endla leswi u nga swi kotaka leswaku byi va lebyi tsakisaka. Kumbexana u nga pfuna nuna wa wena ku hlela ti projeke kumbe mitlangu yo hlawuleka leyi humaka eBibeleni. Loko vana va wena swi ta va vuyerisa, pfunana ni nuna wa wena ku dyondza na vona Bibele hi ku tirhisa buku leyi nge, Tiphine Hi Vutomi Hilaha Ku Nga Heriki!

9. Xana manana loyi nuna wakwe a nga riki Mbhoni a nga wu kuma kwihi mpfuno?

⁹ Vamanana van’wana va boheka ku dyondza ni vana va vona Bibele hileswi va va kurisaka va ri voxe kumbe va nga ni vanuna lava nga riki Timbhoni. Loko u ri eka xiyimo lexi fanaka, u nga vileli ngopfu. Yehovha u ta ku pfuna. Dyondzisa vana va wena hi ku tirhisa switirhisiwa swo dyondza Bibele, leswi Yehovha a hi nyikaka swona hi ku tirhisa nhlangano wakwe. U nga ha kombela vatswari lava ni ntokoto leswaku va ku pfuna u kuma tindlela tin’wana to tirhisa switirhisiwa leswi eka vugandzeri bya ndyangu. * (Swiv. 11:14) Yehovha a nga ku pfuna u vulavurisana ni vana va wena. N’wi kombele leswaku a ku pfuna u tiva leswi nga emiehleketweni ni le timbilwini ta vona. (Swiv. 20:5) U nga vulavula ni n’wana wa wena hi ku vutisa xivutiso xo fana ni lexi nge: ‘U hluphiwa hi yini exikolweni?’

10. Hi tihi tindlela tin’wana leti u nga pfunaka vana va wena va dyondza hi Yehovha?

¹⁰ Lava tindlela to dyondzisa vana va wena hi Yehovha. Vulavula hi Yehovha ni hi swilo leswinene leswi a ku endleleke swona. (Det. 6:6, 7; Esa. 63:7) Leswi i swa nkoka swinene ngopfungopfu loko u nga koti ku dyondza na vona nkarhi ni nkarhi ekaya. Christine loyi ku buriweke ha yena u ri: “Leswi a swi ndzi tikela ku dyondzisa vana va mina, ndzi tirhise nkarhi wun’wana ni wun’wana lowu a wu ndzi pfulekela leswaku ndzi vulavula na vona hi Yehovha. Loko hi tihumesanyana leswaku hi biwa hi moya kumbe loko hi khandziye xikepe, a ndzi vulavula na vona hi ntumbuluko wa Yehovha wo xonga ni ku tlhela ndzi va dyondzisa hi Bibele. Loko se va kurilenyana ndzi va khutaze leswaku va tidyondzela Bibele hi voxe.” Nakambe, vulavula kahle hi vamakwerhu ni hi nhlangano wa Yehovha. U nga vulavuli ku biha hi vakulu. Leswi u swi vulaka hi vona, swi nga endla vana va wena va ya eka vakulu loko va lava mpfuno kumbe va nga yi.

11. Hi ku ya hi Yakobo 3:18, hikwalahokayini swi ri swa nkoka ku kondletela ku rhula ekaya?

¹¹ Kondletela ku rhula ekaya. Tshama u ri karhi u kombisa vana ni nuna wa wena rirhandzu. Xixima nuna wa wena ni ku tlhela u vulavula kahle hi yena naswona dyondzisa vana va wena ku endla tano. Loko u endla tano, u ta endla leswaku ku va ni ku rhula ekaya ka wena naswona vana va wena swi ta va olovela ku dyondza hi Yehovha. (Hlaya Yakobo 3:18.) Xiya xikombiso xa Jozsef loyi a nga phayona ro hlawuleka eRomania. Loko va ha kula, tata wa vona a a n’wi sivela yena ni vamakwavo ku tirhela Yehovha, ku katsa ni mhani wakwe. Jozsef u ri: “Mhani u lwe hi matimba leswaku ku va ni ku rhula ekaya. Loko tatana a bava a khalakhasa, mhani yena a a ya emahlweni a va munhu wo rhula. Loko a xiya leswaku swa hi tikela ku yingisa tatana ni ku n’wi xixima, a hi hlayela Vaefesa 6:1-3. A a vulavula hi vumunhu lebyinene bya tatana ni ku hi pfuna hi swi ba hi makatla swihoxo swakwe. A wu timerisa xisweswo ndzilo lowu.”

12. Hi ku ya hi 2 Timotiya 1:5, xikombiso xa Yunisi, xi n’wi khumbe njhani Timotiya?

¹² Hlaya 2 Timotiya 1:5. Yunisi u vekele Timotiya xikombiso lexinene. A swi kanakanisi ku u n’wi dyondzisile leswaku ripfumelo ri kombisiwa hi mitirho. (Yak. 2:26) Swi le rivaleni ku Timotiya a a swi vona leswaku swiendlo swa mana wakwe a swi fambisana ni ku rhandza ka Yehovha. U swi vonile leswaku mana wakwe swa n’wi tsakisa ku tirhela Yehovha. Xikombiso xa Yunisi xi n’wi khumbe njhani Timotiya? Hilaha muapostola Pawulo a hlamuseleke hakona, Timotiya a a ri ni ripfumelo ku fana ni mana wakwe. Leswi a swi nga lo tiendlekela. Timotiya u dyondze eka mana wakwe ni ku tlhela a n’wi tekelela. Hilaha ku fanaka namuntlha, vamanana vo tala va khumbe timbilu ta mindyangu ya vona “handle ka rito.” (1 Pet. 3:1, 2) U nga endla leswi fanaka. Njhani?

13. Hikwalahokayini manana a fanele a rhangisa vuxaka bya yena na Yehovha?

¹³ Rhangisa vuxaka bya wena na Yehovha. (Det. 6:5, 6) Ku fana ni vamanana vo tala, u titsona swo tala. U tirhisa mali, nkarhi, u titsona vurhongo ni swin’wana leswaku u wundla vana va wena. Kambe u wu fanelanga u va bizi lerova u nga ha wu kumi nkarhi wo tiyisa vuxaka bya wena na Yehovha. Tivekele nkarhi wo dyondza Bibele, wo khongela ni ku va kona etinhlengeletanweni ta vandlha nkarhi ni nkarhi. Loko u endla tano, u ta tiyisa vuxaka bya wena na Yehovha ni ku tlhela u va xikombiso lexinene eka ndyangu wa wena ni van’wana.

14-15. U dyondza yini eka Leanne, Maria, na João?

¹⁴ Xiya swikombiso swa vantshwa lava dyondzeke ku rhandza Yehovha ni ku n’wi tshemba hileswi va tekeleleke vamana wa vona. Ntombhi ya Christine, Leanne u ri: “A swi nga olovi ku hi dyondza ekaya. Kambe mhani a a nga xwi etinhlengeletanweni ta vandlha. Xikombiso lexi a hi vekeleke xona xi hi tiyisile hambileswi a hi nga tivi swo tala. Hambileswi a hi nga se tshama hi ya etinhlengeletanweni ta vandlha kambe a hi swi tiva leswaku lowu i ntiyiso.”

¹⁵ Maria loyi tata wakwe mikarhi yin’wana a a va xupula loko va ya etinhlengeletanweni ta vandlha u ri: “Loko ku vulavuriwa hi vanhu lava nga ni xivindzi, i mhani yoloye! Loko ndza ha ri ntsongo, mikarhi yin’wana a ndzi ala ku endla swilo swo karhi hileswi a ndzi chava vanhu. Kambe loko ndzi vona ndlela leyi a a ri ni xivindzi hayona ni ku rhangisa Yehovha mikarhi hinkwayo evuton’wini byakwe, swi ndzi pfunile leswaku ndzi tshika ku chava vanhu.” João loyi tata wakwe a a nga pfumeli leswaku ekaya ku buriwa hi timhaka ta Bibele u ri: “Leswi nga ndzi khumba ngopfu hileswi mhani a a tiyimisele ku tshika swilo hinkwaswo ku tsakisa bava kambe loko swi ta eka Yehovha a a nga pfumeli.”

16. Xikombiso lexinene xa manana xi nga va khumba njhani van’wana?

¹⁶ Vamanana, tsundzukani leswaku xikombiso xa n’wina xa va khumba van’wana. Njhani? Xiya ndlela leyi xikombiso xa Yunisi xi khumbeke muapostola Pawulo hayona. U xiye leswaku ripfumelo leri Timotiya a a ri na rona leri nga riki na vukanganyisi, i ‘Yunisi loyi a rhangeke a va na rona.’ (2 Tim. 1:5) Pawulo u swi xiye rini leswaku Yunisi u ni ripfumelo? Kumbexana u swi xiye loko a ta eka riendzo rakwe ro sungula ra vurhumiwa, laha a nga fika a hlangana na Luwisa na Yunisi eListra naswona swi nga endleka a va pfunile leswaku va va Vakreste. (Mit. 14:4-18) Hambileswi ku hundzeke malembe ya 15, loko Pawulo a tsalela Timotiya a a ha swi tsundzuka swiendlo swa Yunisi swo tshembeka naswona a a n’wi teka a  ri xikombiso lexi faneleke xi tekeleriwa! Swi le rivaleni leswaku muapostola Pawulo ni Vakreste van’wana va tsakisiwe hi xikombiso xakwe. Loko u kurisa vana u ri wexe kumbe loko nuna wa wena a nga ri Mbhoni, tiyiseka leswaku xikombiso xa wena xa va khutaza van’wana ni ku va tiyisa.

17. U fanele u endla yini loko n’wana wa wena a nga yingisi leswi u n’wi dyondzisaka swona?

¹⁷ Ku vuriwa yini loko swi vonaka onge matshalatshala ya wena yo dyondzisa n’wana ko va nyuku wa mbyana? Tsundzuka leswaku ku dyondzisa n’wana swi lava nkarhi. Hilaha swi kombisiweke hakona eka xifaniso, loko u byala mbewu u nga ha tivutisa loko yi ta mila yi va nsinya lowu wu vekaka mihandzu. Hambileswi u nga ta ka u nga swi koti ku endla leswaku nsinya wu veka mihandzu, u ya emahlweni u wu cheleta leswaku wu kota ku kula kahle. (Mar. 4:26-29) Hilaha ku fanaka, mikarhi yin’wana u nga ha tivutisa loko u kota ku fikelela mbilu ya n’wana wa wena. A wu nge va sindzisi vana va wena leswaku va va leswi u swi lavaka. Kambe loko u ya emahlweni u va dyondzisa hilaha u nga kotaka hakona, u ta va pfuna leswaku va va ni vuxaka lebyinene na Yehovha.—Swiv. 22:6.

18. Yehovha a nga va pfuna njhani vana va wena leswaku va va ni vuxaka na yena?

¹⁸ Ku sukela emikarhini ya Bibele, Yehovha u pfune vantshwa vo tala leswaku va va vanghana vakwe. (Ps. 22:9, 10) A nga pfuna vana va  wena leswaku va va ni vuxaka na yena loko va swi lava. (1 Kor. 3:6, 7) Hambiloko vana va wena va tikomba onge va hambuka, Yehovha a nge tshiki ku va rhandza. (Ps. 11:4) Hambiloko va nga endli swo tala kambe switsongo leswi “[kombisaka] leswaku va lava ku kuma vutomi lebyi nga heriki” swi ta endla leswaku Yehovha a va pfuna loko va swi lava. (Mit. 13:48; 2 Tikr. 16:9) A nga ha ku pfuna u vula leswi faneleke hi nkarhi lowu vana va wena va lavaka ku swi twa ha wona. (Swiv. 15:23) Kumbexana a nga ha tirhisa makwerhu evandlheni leswaku a va komba ku wa khathala hi vona. Hambiloko se va kurile, Yehovha a nga ha va tsundzuxa leswi u nga tshama u va dyondzisa swona. (Yoh. 14:26) Loko u dyondzisa vana wena hi leswi u swi vulaka ni hi swiendlo, Yehovha u ta ku katekisa.

19. Hikwalahokayini u tshemba leswaku Yehovha wa ku rhandza?

¹⁹ Yehovha a nga ku rhandzi hikwalaho ka swiboho leswi vana va wena va swi endlaka. Wa ku rhandza hileswi wena u n’wi rhandzaka. Loko u kurisa vana u ri wexe, Yehovha u tshembisa ku va Tatana eka vana va wena ni ku tlhela a va Musirheleri wa wena. (Ps. 68:5) A wu nge swi koti ku lawula swiboho leswi tekiwaka hi vana va wena. Kambe loko u ya emahlweni u titshega hi mpfuno wa Yehovha ni ku endla leswi u nga swi kotaka, u ta ku rhandza.