1. Hlamusela leswi a swi endleka loko Yesu a endla singita rakwe ro sungula.

 EHLEKETA hi leswi endlekeke eku heleni ka lembe ra 29 C.E. loko Yesu a sungula ntirho wakwe wo chumayela. Yesu, Mariya mana wakwe ni vadyondzisiwa vakwe van’wana va rhambiwe emucatweni lowu a wu khomeriwe eKana, ku nga muti lowu nga en’walungwini wa Nazareta laha Yesu a a huma kona. Mariya i munghana wa ndyangu lowu naswona u le ku pfuneteni ku khathalela vaendzi. Loko ku ri karhi ku dyiwa ku hela vhinyo, ku nga leswi a swi ta nyumisa ndyangu ni vatekani volavo. b Kumbexana xiphiqo lexi xi vangiwe hileswi ku teke ni lava nga rhambiwangiki. Mariya u hatla a tlula a byela n’wana wakwe a ku: “Va heleriwe hi vhinyo.” (Yoh. 2:1-3) Xana Yesu u endla yini? U endla nchumu wo hlamarisa, hi singita u hundzula mati ma va “vhinyo leyinene.”—Yoh. 2:9, 10.

2-3. (a) Yesu u ma tirhise njhani matimba yakwe yo endla masingita? (b) Swi nga hi vuyerisa njhani loko hi kambisisa masingita ya Yesu?

² Yesu u endle masingita man’wana yo tala hi nkarhi lowu a a endla ntirho wakwe wo chumayela. c U endle masingita leswaku a pfuna vanhu va magidi. Hi xikombiso, eka masingita yakwe mambirhi laha a phameleke vavanuna va 5 000 ivi endzhaku a phamela va 4 000, swi nga endleka nhlayo hinkwayo ya vanhu lava dyeke ku ve 27 000 loko ku katsiwa vavasati ni vana lava a  va ri kona. (Mat. 14:15-21; 15:32-38) Nakambe loko a ta va a endle masingita wolawo mambirhi, u tlhele a horisa vo tala lava a va vabya. (Mat. 14:14; 15:30, 31) Ehleketa ndlela leyi mitshungu a yi tsake ni ku hlamala hayona loko Yesu hi singita a yi phamela ni ku yi horisa!

³ Namuntlha masingita ya Yesu i ya nkoka swinene eka hina. Eka nhlokomhaka leyi, hi ta bula hi tin’wana ta tidyondzo leti tiyisaka ripfumelo leti hi ti dyondzaka eka masingita wolawo. Kutani hi ta kambisisa ndlela leyi hi nga tekelelaka ku titsongahata ni ntwelavusiwana lowu Yesu a wu kombiseke loko a endla masingita.

4. Masingita ya Yesu lama tiyisaka ripfumelo ma hi dyondzisa hi mani?

⁴ Masingita ya Yesu lama tiyisaka ripfumelo ma hi dyondzisa hi yena ni hi Tata wakwe. Phela Yehovha hi yena a nyikeke Yesu matimba yo endla masingita wolawo. Nakambe Mitirho 10:38 yi vula leswi: ‘Xikwembu xi hlawule Yesu hi moya lowo kwetsima xi tlhela xi n’wi nyika matimba naswona u fambe tiko hinkwaro a endla mitirho leyinene ni ku horisa hinkwavo lava a va tshikileriwe hi Diyavulosi, hikuva Xikwembu a xi ri na yena.’ Nakambe tsundzuka leswaku hinkwaswo leswi Yesu a swi vuleke ni ku swi endla ku katsa ni masingita yakwe a ma fambisana kwatsaa, ni ndlela leyi Tata wakwe a ehleketaka ni ku titwa hayona. (Yoh. 14:9) A hi kambisiseni tidyondzo tinharhu leti hi nga ti dyondzaka eka masingita ya Yesu.

5. I yini leswi endleke Yesu a endla masingita? (Matewu 20:30-34)

⁵ Xo sungula, Yesu ni Tata wakwe va hi rhandza swinene. Loko Yesu a ri laha misaveni u kombise ndlela leyi a rhandzaka vanhu hi ku endla masingita leswaku a pfuna lava a va xaniseka. Siku rin’wana, vavanuna vambirhi lava feke mahlo va n’wi huwelerile va kombela mpfuno. (Hlaya Matewu 20:30-34.) Xiya leswaku Yesu u “va twel[e] vusiwana” ivi a va horisa. Rito leri tirhisiweke laha ku nga riendli ra Xigriki leri hundzuluxeriweke ri va “ntwelavusiwana,” ri vula ntwelavusiwana lowukulu lowu endlaka leswaku munhu a khumbeka. Ntwelavusiwana wolowo lowukulu lowu kombisaka rirhandzu, wu endle leswaku Yesu a phamela vanhu lava a va ri ni ndlala ni ku horisa munhu loyi a a ri ni nhlokonho. (Mat. 15:32; Mar. 1:41) Hi nga tiyiseka leswaku Yehovha Xikwembu lexi nga ni “ntwelavusiwana” ni N’wana wakwe va hi rhandza swinene naswona va twa ku vava loko hi xaniseka. (Luka 1:78; 1 Pet. 5:7) Va swi langutele emahlweni ku susa makhombo hinkwawo lama xanisaka vanhu!

6. Xikwembu xi nyike Yesu matimba yo endla yini?

⁶ Xa vumbirhi, Xikwembu xi nyike Yesu matimba yo tlhantlha swiphiqo hinkwaswo swa vanhu. Hi ku tirhisa masingita, Yesu u swi kombisile leswaku u ni matimba yo herisa swiphiqo leswi hina a hi nga ta pfuka hi swi kotile ku swi herisa. Hi xikombiso, u ni matimba yo herisa xidyoho lexi endlaka hi vabya ni ku fa. (Mat. 9:1-6; Rhom. 5:12, 18, 19) Masingita yakwe ma kombise leswaku a nga horisa mavabyi yo “hambanahambana” hambi ku ri ku pfuxa lava feke. (Mat. 4:23; Yoh. 11:43, 44) Nakambe u ni matimba yo lawula swidzedze swa matimba ni ku hlula madimona. (Mar. 4:37-39; Luka 8:2) Swi tiyisa nhlana ku tiva leswaku Yehovha u nyike N’wana wakwe matimba yo tano!

7-8. (a) Masingita ya Yesu ma hi tiyisa hi ndlela yihi? (b) Hi rihi singita leri u languteleke ku ri vona emisaveni leyintshwa?

⁷ Xa vunharhu, hi nga tiyiseka leswaku mikateko leyi hi nga ta yi kuma loko ku fuma Mfumo wa Xikwembu yi ta endleka. Masingita lama  Yesu a ma endleke loko a ri laha misaveni ma hi dyondzisa hi swilo swo tala leswi a nga ta swi endla loko a ri Hosi ya le tilweni ya Mfumo wa Xikwembu. Xiya leswi hi nga ta tiphina ha swona ku nga ri khale loko ku fuma Kreste. A hi nge he vabyi hikuva u ta susa mixaka hinkwayo ya mavabyi ni vulema leswi kayakayisaka vanhu. (Esa. 33:24; 35:5, 6; Nhlav. 21:3, 4) A hi nge he pfuki hi dlayiwe hi ndlala kumbe hi weriwa hi timhangu ta ntumbuluko. (Esa. 25:6; Mar. 4:41) Hi ta ba mikulungwana loko hi ri karhi hi hoyozela vanhu lava hi va rhandzaka loko va pfuxiwa “emasirheni.” (Yoh. 5:28, 29) Hi rihi singita leri u languteleke ku ri vona emisaveni leyintshwa?

⁸ Loko Yesu a endla masingita, u kombise leswaku u ni ntwelavusiwana lowukulu naswona wa titsongahata ku nga leswi hi faneleke hi swi tekelela eka yena. A hi kambisiseni swilo swimbirhi, hi ta sungula hi leswi endlekeke emucatweni wa le Kana.

9. Yesu u endle yini emucatweni? (Yohane 2:6-10)

⁹ Hlaya Yohane 2:6-10. Loko vhinyo yi hela emucatweni, xana Yesu a a boheka ku endla swo karhi? Doo! A ku nga ri na vuprofeta lebyi vulaka leswaku Mesiya a a ta endla vhinyo hi singita. Kambe ehleketa leswaku a wu ta titwa njhani loko ko hela swo tima torha emucatweni wa wena. A swi kanakanisi leswaku Yesu u wu twele vusiwana ndyangu wolowo ngopfungopfu vatekani naswona a a nga lavi leswaku va khomiwa hi tingana. Hilaha hi buleke hakona  eku sunguleni, Yesu u endle singita. U hundzule mati ya kwalomu ka tilitara ta 390 ma va vhinyo leyinene. U endle vhinyo yo tala hileswi kumbexana a a lava leswaku ku va ni leyi salaka leswaku vatekani va yi tirhisa enkarhini lowu taka kumbe va yi xavisa. A swi kanakanisi leswaku vatekani volavo va rhuliwe ndzhwalo!

10. Hi swihi swilo swin’wana swa nkoka leswi tsariweke eka Yohane ndzima 2? (Nakambe vona xifaniso.)

¹⁰ Xiya swilo swin’wana swa nkoka leswi tsariweke eka Yohane ndzima 2. Xana u swi xiyile leswaku Yesu a nga ma tatanga hi yexe mati emakhuwanini? U rhume malandza leswaku ma tata makhuwana hi mati hikuva a a nga lavi ku ti vangela matihlo. (Tindzimana 6, 7) Endzhaku ka loko a hundzule mati ma va vhinyo, Yesu a nga yi yisanga hi yexe eka mufambisi wa mucato. Ematshan’weni ya sweswo, u rhume malandza leswaku ma yi heleketa. (Ndzimana 8) Yesu a nga tekanga xinwelo ivi a famba na xona a voniwa hi mani na mani kutani a tiba xifuva a ku: ‘Twana vhinyo leyi ndza ha ku yi endlaka!’

11. Hi nga dyondza yini eka singita ra Yesu?

¹¹ Hi nga dyondza yini eka singita ra Yesu ro hundzula mati ma va vhinyo? Hi dyondza ku titsongahata. Yesu a nga tibanga xifuva hikwalaho ka singita rero; entiyisweni, a nga si tshama a tiba xifuva hikwalaho ka swilo leswi a swi endleke. Ematshan’weni ya sweswo, hi ku titsongahata mikarhi hinkwayo a a yisa ku dzuneka hinkwako eka Tata wakwe. (Yoh. 5:19, 30; 8:28) Loko hi tekelela Yesu hi ku va hi titsongahata, a hi nge tibi xifuva hikwalaho ka swilo leswi hi swi fikeleleke. Swi nga ri na mhaka leswaku hi endla yini entirhweni wa Yehovha, a hi tinyungubyiseni hi Xikwembu lexi hi nyikeke nkateko wo va hi xi tirhela ku ri ni ku tiba xifuva. (Yer. 9:23, 24) Hi fanele hi xi dzunisa. Anakeni, a hi nge koti ku endla nchumu lowunene handle ko pfuniwa hi Yehovha.—1 Kor. 1:26-31.

12. Hi yihi ndlela yin’wana leyi hi nga tekelelaka ku titsongahata ka Yesu? Kombisa.

¹² Xiya ndlela yin’wana leyi hi nga tekelelaka ku titsongahata ka Yesu. Ehleketa hi xikombiso lexi: Nkulu u tinyike nkarhi wo tala a pfuna nandza wa vutirheli la ha riki muntshwa leswaku a lunghiselela mbulavulo wakwe wo sungula wa le rivaleni. Hikwalaho ka sweswo, makwerhu loyi a ha riki muntshwa u nyikela mbulavulo lowu khutazaka lowu vandlha ri wu tsakelaka. Endzhaku ka nhlengeletano ya vandlha, makwerhu wo karhi u ya eka nkulu yoloye a fika a ku: ‘Makwerhu Ximanimani u nyikele mbulavulo wa kahle swinene.’ Xana nkulu yoloye u fanele a ku: ‘Ina u wu nyikele kahle kambe ndzi lo wa ndzi pfuka.’ Kumbexana hi ku tsongahata a nga ha ku: ‘Ina u wu nyikele kahle. Ndza tinyungubyisa hi yena.’ Loko hi titsongahata, a hi nge lavi ku ndhundhuzeriwa hikwalaho ka swilo leswinene leswi hi swi endlelaka van’wana. Ha eneriseka hi ku tiva leswaku Yehovha wa swi vona naswona u swi teka swi ri swa nkoka leswi hi swi endlaka. (Ringanisa Matewu 6:2-4; Hev. 13:16) A swi kanakanisi leswaku hi tsakisa Yehovha loko hi tekelela Yesu hi ku va hi titsongahata.—1 Pet. 5:6.

13. Yesu u vona yini loko a ri ekusuhi ni muti wa Nayini naswona sweswo swi endla leswaku a endla yini? (Luka 7:11-15)

¹³ Hlaya Luka 7:11-15. Ehleketa hi swin’wana leswi endlekeke loko Yesu a ri karhi a endla ntirho wakwe wo chumayela. U ye eNayini ku nga muti wa Galeliya lowu nga ekusuhi na Xunemi, laha muprofeta Elixa a pfuxeke n’wana wa wansati emalembeni ya kwalomu ka 900 lama hundzeke. (2 Tih. 4:32-37) Loko Yesu a fika egedeni, u vona vanhu va ri karhi va huma  emutini va ya esirheni. Xiyimo lexi xa vava swinene, noni yi feriwe hi n’wana wa yona loyi a ngo va swakwe. Kambe leswi yi nga ni gome, noni yi khomiwe xikatla hi vayoweri lava humaka emutini. Yesu u yimisa ntshungu kutani a endlela manana loyi nchumu wo hlamarisa hi ku va a pfuxa n’wana wakwe! Leri i singita ro sungula eka manharhu lama Yesu a ma endleke yo pfuxa vanhu, lama boxiweke hi ku kongoma eka Tievhangeli.

14. Hi swihi swilo swin’wana swa nkoka leswi boxiwaka eka Luka ndzima 7? (Nakambe vona xifaniso.)

¹⁴ Xiya swilo swin’wana swa nkoka leswi nga eka Luka ndzima 7. Xana u swi xiyile leswaku loko Yesu a “vona” noni leyi a yi ri eku rileni hi kona a nga “[yi] twela vusiwana”? (Ndzimana 13) U khumbekile loko a vona noni leyi nga le ku rileni yi ri karhi yi famba emahlweni ka ntsumbu wa n’wana wa yona. Yesu a nga lo khumbeka ntsena kambe u swi kombise hi swiendlo leswaku u yi twela vusiwana. Handle ko kanakana, u vulavule na yona ni ku yi chavelela a ku: “Tshika ku rila.” Kutani u endle swo karhi. U pfuxe jaha ra noni ivi “a ri nyika mana wa rona.”—Tindzimana 14, 15.

15. Hi nga dyondza yini eka singita ra Yesu?

¹⁵ Hi nga dyondza yini eka singita ra Yesu ro pfuxa n’wana wa noni? Hi dyondza ku kombisa lava nga feriwa ntwelavusiwana. I ntiyiso leswaku a hi nge swi koti ku pfuxa vafi hilaha Yesu a endleke hakona. Kambe ku fana na Yesu, hi nga dyondza ku va ni ntwelavusiwana eka lava feriweke hi ku va ni vuxiyaxiya. Hi nga va kombisa ntwelavusiwana hi leswi hi swi vulaka ni ku endla leswi hi nga swi kotaka leswaku hi va pfuna ni ku va chavelela. d (Swiv. 17:17; 2 Kor. 1:3, 4; 1 Pet. 3:8) Hambi ku ri marito ma nga ri mangani kumbe swiendlo swo kombisa musa swi nga vula swo tala eka loyi a loveriweke.

16. Hilaha swi kombisiweke hakona eka xifaniso, u dyondza yini eka ntokoto wa manana loyi a ha ku loveriwaka hi n’wana?

¹⁶ Xiya ntokoto lowu landzelaka. Eka malembe lama nga hundza, loko va ri eku yimbeleleni eHolweni ya Mfumo, makwerhu waxisati u xiye manana un’wana loyi a a ri eku rileni.  Risimu a ri vulavula hi ku pfuxiwa ka vafi naswona manana loyi a ha ku loveriwa hi xinhwanyetana xakwe. Leswi makwerhu waxisati a a tiva leswi endlekeke, u nambe a ya eka yena a fika a n’wi angarha ni ku tlhela a yimbelela swin’we na yena. Hi ku famba ka nkarhi manana loyi u te: “Ndzi swi vonile leswaku vamakwerhu va ndzi rhandza swinene.” Wa tsaka swinene hileswi a yeke etidyondzweni. U ri: “Ha pfuneka loko hi ya eHolweni ya Mfumo.” Hi nga tiyiseka leswaku Yehovha wa swi vona naswona u swi teka swi ri swa nkoka hambi ku ri swilo leswitsongo leswi hi swi endlaka ku kombisa ntwelavusiwana eka lava loveriweke, lava “[heleke] matimba.”—Ps. 34:18.

17. Hi dyondze yini eka nhlokomhaka leyi?

¹⁷ Loko u dyondza hi Tievhangeli leti vulavulaka hi masingita lama Yesu a ma endleke swi nga ku vuyerisa swinene. Masingita lawa ma hi dyondzisa leswaku Yehovha na Yesu va hi rhandza swinene, Yesu u ni matimba yo herisa swiphiqo hinkwaswo swa vanhu nileswaku hi nga wu tshemba hi ku helela Mfumo lowu nga ta tisa mikateko leyi nga kwala nyongeni. Loko hi ri karhi hi kambisisa Tievhangeli leti, hi nga anakanyisisa hi tindlela leti hi nga tekelelaka vumunhu bya Yesu. Eka dyondzo ya munhu hi yexe kumbe eka Vugandzeri bya Ndyangu mi nga ha hlela ku dyondza hi masingita man’wana lama Yesu a ma endleke. Xiyisisa tidyondzo leti u nga ta ti kuma ni ku byela van’wana leswi u swi dyondzeke. Ehleketa hi mabulo lama khutazaka lama u nga ta va na wona ni van’wana!—Rhom. 1:11, 12.

18. Hi ta bula hi yini eka nhlokomhaka leyi landzelaka?

¹⁸ Loko Yesu a ri ekusuhi ni ku heta ntirho wakwe wo chumayela, u pfuxe munhu wo hetelela eka vanharhu lava a va pfuxeke. Munhu loyi a n’wi pfuxeke a ku ri munghana wakwe naswona u endle tano eka swiyimo leswi nga tolovelekangiki. Hi nga dyondza yini eka singita rolero? Hi nga endla yini leswaku hi va ni ripfumelo leri tiyeke ra leswaku vafi va ta pfuxiwa? Eka nhlokomhaka leyi landzelaka, hi ta kuma tinhlamulo ta swivutiso sweswo.