NHLOKOMHAKA LEYI DYONDZIWAKA YA VU 16
“Makwenu U Ta Pfuka”!
“Yesu a ku [eka Marta]: ‘Makwenu u ta pfuka.’”—YOH. 11:23.
RISIMU 151 Xi Ta Vitana
LESWI HI NGA TA SWI DYONDZA a
1. Xifanyetana xin’wana xi swi kombise njhani leswaku xa tshemba leswaku vafi va ta pfuxiwa?
MUFANA la vuriwaka Matthew a a vabya swinene naswona xiyimo xakwe a xi lava leswaku a endliwa vuhandzuri ko tala. Loko a ri ni malembe ya nkombo, yena ni ndyangu wa ka vona va hlalele vuhaxi bya JW bya n’hweti ni n’hweti. Loko vuhaxi byebyo byi ya eku heleni, va vone vhidiyo ya vuyimbeleri leyi a yi vulavula hi ku hoyozela lava pfuxiweke. b Loko vuhaxi byi hela, Matthew u ye eka vatswari vakwe a fika a va khoma mavoko a ku: “Mama na Papa ma swi vona ku hambiloko ndzo fa, ndzi ta tlhela ndzi pfuka. Ndzi yimeleni; swi ta lungha.” Ehleketa ndlela leyi vatswari volavo va faneleke va titwe hayona loko va xiya ndlela leyi n’wana wa vona a xi tshembaka hayona xitshembiso lexi xa ku pfuxiwa ka lava feke.
2-3. Hikwalahokayini swi ri swinene leswaku hi anakanyisisa hi mhaka ya ku pfuxiwa ka vafi?
2 Hi endla kahle loko nkarhi ni nkarhi hi anakanyisisa hi xitshembiso xa le Bibeleni xa leswaku vafi va ta pfuxiwa enkarhini lowu taka. (Yoh. 5:28, 29) Hikwalahokayini? Hikuva a hi swi tivi leswaku mundzuku u hi khomele yini, kumbexana hi nga ha khomiwa hi vuvabyi lebyi nga ni khombo kumbe hi feriwa hi munhu loyi hi n’wi rhandzaka hi xitshuketa. (Ekl. 9:11; Yak. 4:13, 14) Loko hi ri ni ntshembo wo tano, wu nga hi pfuna leswaku hi tiyisela mitlhontlho yoleyo. (1 Tes. 4:13) Matsalwa ma hi tiyisekisa leswaku Tata wa hina la nge matilweni u hi tiva kahle nileswaku wa hi rhandza swinene. (Luka 12:7) Ehleketa ndlela leyi Yehovha Xikwembu a hi tivaka kahle hayona lerova a kota ku tlhela a hi vumba hi ri ni vumunhu bya hina ni vuswikoti byo tsundzuka swilo. Hakunene Yehovha wa hi rhandza hileswi a lavaka ku hi nyika vutomi lebyi nga heriki ni ku tlhela a hi pfuxa loko swi fanerile!
3 Eka nhlokomhaka leyi, hi ta rhanga hi kambisisa leswaku hikwalahokayini hi fanele hi tshemba leswaku vafi va ta pfuxiwa. Endzhaku ka sweswo, hi ta kambisisa mhaka ya le Bibeleni leyi tiyisaka ripfumelo leyi katsaka marito ya ndzimana ya nhlokomhaka ya hina leyi nge: “Makwenu u ta pfuka.” (Yoh. 11:23) Xo hetelela, hi ta dyondza hi leswi hi nga swi endlaka leswaku mhaka ya ku pfuxiwa ka vafi yi ya yi va ya xiviri eka hina.
HIKWALAHOKAYINI HI FANELE HI TSHEMBA LESWAKU VAFI VA TA PFUXIWA?
4. Leswaku hi tshemba xitshembiso xo karhi, i yini leswi hi faneleke hi tiyiseka ha swona? Kombisa.
4 Leswaku hi tshemba xitshembiso xo karhi, hi fanele hi tiyiseka leswaku loyi a hi tshembisaka xona wa swi navela, u ni matimba kumbe vuswikoti byo endla leswi a swi tshembiseke. Hi lexi xikombiso: A hi nge yindlu ya wena yi onhiwe hi xidzedze. Hi loko munghana wa wena a ta eka wena a ku tshembisa leswi, ‘Ndzi ta ku pfuna ku yi lunghisa.’ A nga ku tlangisi naswona wa tiyiseka leswaku wa swi lava ku ku pfuna. Loko a ri muaki la nga ni vuswikoti naswona a ri ni mathulusi lama lavekaka wa swi tiva leswaku u ta swi kota. A wu kanakani ku n’wi tshemba. Xana ku vuriwa yini hi xitshembiso xa Xikwembu xo va xi pfuxa vafi? Xana xi ni matimba naswona xa swi lava ku va pfuxa?
5-6. Hikwalahokayini hi tiyiseka leswaku Yehovha wa swi lava ku pfuxa lava feke?
5 Xana Yehovha wa swi lava ku pfuxa lava feke? A hi kanakani leswaku wa swi lava ku va pfuxa. U endle leswaku vatsari va Bibele vo hlayanyana va tsala hi mhaka leyi ya ku pfuxiwa ka vafi. (Esa. 26:19; Hos. 13:14; Nhlav. 20:11-13) Loko Yehovha a tshembisa xo karhi, mikarhi hinkwayo wa swi endla. (Yox. 23:14) Entiyisweni Yehovha u swi langutele hi mahlongati ku pfuxa lava feke. Hikwalahokayini hi vula tano?
6 Ehleketa hi marito ya Yobo wanuna wo tshembeka. A a tiyiseka leswaku hambiloko o fa, Yehovha a a ta navela ku tlhela a n’wi vona a hanya. (Yobo 14:14, 15) Yehovha u titwa tano hi vagandzeri vakwe hinkwavo lava feke. U langutele emahlweni ku va pfuxa, va hanye kahle naswona va tsakile. Ku vuriwa yini hi vanhu va tibiliyoni lava feke va nga wu kumanga nkarhi wo dyondza ntiyiso hi Yehovha? Xikwembu xa hina lexi nga ni rirhandzu xi lava ku va pfuxa na vona. (Mit. 24:15) Xi lava leswaku na vona va kuma nkarhi wo va vanghana va xona naswona va hanya hilaha ku nga heriki emisaveni. (Yoh. 3:16) Swi le rivaleni leswaku Yehovha wa swi lava ku pfuxa lava feke.
7-8. Hikwalahokayini hi tiyiseka leswaku Yehovha u ni matimba yo pfuxa lava feke?
7 Xana Yehovha u na wona matimba yo pfuxa lava feke? Ina! I “wa Matimba Hinkwawo.” (Nhlav. 1:8) U ni matimba yo hlula nala wihi na wihi, hambi ku ri rifu. (1 Kor. 15:26) Ku tiva sweswo swa hi tiyisa swi tlhela swi hi chavelela. Twana ntokoto wa Makwerhu Waxisati Emma Arnold. Hi nkarhi wa Nyimpi Ya Vumbirhi Ya Misava yena ni ndyangu wakwe va langutane ni miringo leyikulu leyi va ringeke ripfumelo. Endzhaku ko loveriwa hi vanhu lava va va rhandzaka etikampeni ta nxaniso eNazi, Emma u chavelele n’wana wakwe a ku: “Loko lava feke vo ka va nga pfuxiwi, swi vula leswaku rifu ri ni matimba ku tlula Xikwembu.” Entiyisweni a wu kona nchumu lowu nga ni matimba ku tlula Yehovha! Xikwembu xa matimba hinkwawo lexi tumbuluxeke swilo hinkwaswo leswi hanyaka xi ta swi kota ku tlhela xi endla leswaku lava feke va hanya.
8 Xivangelo xin’wana lexi endlaka hi swi tiva leswaku Xikwembu xa swi kota ku pfuxa lava feke hi leswi xi kotaka ku tsundzuka swilo hinkwaswo. Xi vitana nyeleti yin’wana ni yin’wana hi vito ra yona. (Esa. 40:26) A xi va rivali lava feke. (Yobo 14:13; Luka 20:37, 38) Swa xi olovela ku tsundzuka hambi ku ri vuxokoxoko lebyitsongo hi lava xi nga ta va pfuxa ku katsa ni ndlela leyi va vumbiweke hayona, leswi va humeleleke evuton’wini ni vuswikoti bya vona byo tsundzuka swilo.
9. Hikwalahokayini u xi tshemba xitshembiso xa Yehovha xa leswaku u ta pfuxa vanhu enkarhini lowu taka?
9 Swi le rivaleni leswaku hi nga swi tshemba leswaku enkarhini lowu taka Yehovha u ta pfuxa lava feke hikuva ha swi tiva leswaku u ni matimba naswona wa swi navela ku pfuxa lava feke. Xiya xivangelo xin’wana xo va hi tshemba xitshembiso xa Xikwembu xa leswaku xi ta pfuxa lava feke. Yehovha se u swi endlile. Emikarhini ya Bibele, u nyike vanhu va nga ri vangani vo tshembeka ku katsa na Yesu matimba yo pfuxa lava feke. A hi kambisiseni leswi endlekeke eka Yohane ndzima 11 loko Yesu a pfuxa Lazaro.
YESU A FERIWA HI MUNGHANA
10. Ku endleka yini eBetaniya loko Yesu a ri karhi a chumayela eYordani naswona u endla yini? (Yohane 11:1-3)
10 Hlaya Yohane 11:1-3. Ehleketa hi leswi endlekaka eBetaniya eku heleni ka lembe ra 32 C.E. EMutini lowu ku ni vanghana va Yesu lavakulu, ku nga Lazaro ni vamakwavo vakwe vambirhi, Mariya na Marta. (Luka 10:38-42) Kambe Lazaro wa vabya naswona vamakwavo vakwe va karhatekile. Va rhumela rito eka Yesu loyi a nga eYordani laha swi tekaka mpfhuka wa masiku mambirhi ku suka eBetaniya u ya kona. (Yoh. 10:40) Lexi twisaka ku vava, Lazaro u fa murhumiwa a nga si fika eka Yesu. Hambileswi Yesu a swi tivaka leswaku munghana wakwe u file, u tshama masiku man’wana mambirhi kwale a nga si ya eBetaniya. Loko Yesu a ya fika eBetaniya, Lazaro se a a ri ni masiku ya mune a file. Yesu u tiyimisela ku endla nchumu lowu nga ta vuyerisa vanghana vakwe naswona wu nga ta endla leswaku Xikwembu xi dzunisiwa.—Yoh. 11:4, 6, 11, 17.
11. Hi dyondza yini hi vunghana eka mhaka leyi?
11 Hi dyondza swo karhi hi vunghana eka mhaka leyi. Xiya: Loko Marta na Mariya va rhumela rito eka Yesu, a va n’wi kombelanga leswaku a fika eBetaniya. Va lo vula ntsena leswaku munghana wakwe wa vabya. (Yoh. 11:3) Loko Lazaro a fa, Yesu a a ta va a swi kotile ku n’wi pfuxa hambiloko a ri ekule. Kambe u hlawule ku ya eBetaniya leswaku a ya va na Marta na Mariya vanghana vakwe. Xana u na yena munghana wo tano loyi a nga ta ku pfuna u nga n’wi kombelanga? Loko u ri na yena, wa swi tiva leswaku u ta ku pfuna “loko u ri emaxangwini.” (Swiv. 17:17) Ku fana na Yesu, onge hi nga va munghana wo tano eka van’wana! Sweswi a hi tlheleni hi kambisisa leswi nga endleka endzhaku ka sweswo.
12. Yesu u tshembise Marta yini naswona hikwalahokayini Marta a a nga ri na xona xivangelo xo kanakana xitshembiso xexo? (Yohane 11:23-26)
12 Hlaya Yohane 11:23-26. Marta u twa leswaku Yesu u le kusuhi ni le Betaniya. U namba a ku milenge yimbirhi a ya kwale a fika a ku eka Yesu: “Hosi, loko a wu ri kona, makwerhu a a ta va a nga fanga.” (Yoh. 11:21) I ntiyiso leswaku Yesu a a ta va a swi kotile ku horisa Lazaro. Kambe Yesu a a lava ku endla swin’wana swo hlamarisa. U tshembisa Marta a ku: “Makwenu u ta pfuka.” U tlhela a n’wi nyika xivangelo xo va a tshemba xitshembiso xakwe hi ku vula a ku: “Hi mina ku pfuka ni vutomi.” Xikwembu xi n’wi nyike matimba yo pfuxa vafi. A ku nga ri khale Yesu a ha ku pfuxa xinhwanyetana endzhaku ka loko xa ha ku fa ni ku tlhela a pfuxa jaha hi siku leri ri feke ha rona. (Luka 7:11-15; 8:49-55) Kambe, xana a a ta swi kota ku pfuxa munhu loyi a a ri ni masiku ya mune a file naswona miri wakwe wu sunguleke ku bola?
“LAZARO, HUMA!”
13. Hi ku ya hi Yohane 11:32-35, Yesu u endla yini loko a vona Mariya ni van’wana va ri eku rileni? (Nakambe vona xifaniso.)
13 Hlaya Yohane 11:32-35. Ehleketa hi leswi endlekaka endzhaku ka sweswo. Mariya makwavo wa Lazaro na yena u hlanganisa Yesu. U fika a byela Yesu leswi nga vuriwa hi Marta, a ku: “Hosi, loko a wu ri kona laha, makwerhu a ta va a nga fanga.” Mariya ni vanhu lava a nga na vona va ni gome. Yesu u khumbeka swinene loko a va vona ni ku va twa va ri karhi va rila. Wa rila hileswi a twelaka vanghana vakwe vusiwana. U twisisa ku vava loku hi ku twaka loko hi feriwa. A swi kanakanisi leswaku u swi lava hi mbilu hinkwayo ku susa nchumu lowu endlaka va rila!
14. Hi nga dyondza yini hi Yehovha eka leswi Yesu a swi endleke loko Mariya a rila?
14 Leswi Yesu a swi endleke loko Mariya a rila swi hi dyondzisa leswaku Yehovha i Xikwembu lexi nga ni ntwelavusiwana lowukulu. Hikwalahokayini hi vula tano? Hilaha hi swi voneke hakona eka nhlokomhaka leyi hundzeke, Yesu u tekelela Tata wakwe kwatsaa, eka ndlela leyi a ehleketaka ni ku titwa hayona. (Yoh. 12:45) Loko hi hlaya leswaku Yesu u va twele vusiwana vanghana vakwe lerova a kala a rila, hi nga gimeta hileswaku Yehovha na yena u twa ku vava loko hi rila. (Ps. 56:8) Xana sweswo a swi ku endli u lava ku tshinela eka Xikwembu xa hina lexi nga ni ntwelavusiwana lowukulu?
15. Hilaha swi tsariweke hakona eka Yohane 11:41-44, ku endleka yini esirheni ra Lazaro? (Nakambe vona xifaniso.)
15 Hlaya Yohane 11:41-44. Yesu u ya esirheni ra Lazaro a fika a lerisa leswaku ku susiwa ribye leri pfaleke sirha. Marta a nga yimi na yona mhaka leyi naswona u vula leswaku ntsumbu wu fanele se wu nun’hwa. Yesu u ri: “Xana a ndzi ku byelanga leswaku loko u ri ni ripfumelo u ta vona matimba ya Xikwembu?” (Yoh. 11:39, 40) Hiloko Yesu a languta etilweni a khongela a twiwa hi vanhu lava nga kwalaho. U lava leswaku vanhu va dzunisa Yehovha hikwalaho ka leswi nga ta endleka. Hiloko Yesu a huwelela a ku: “Lazaro, huma!” Kutani Lazaro a huma esirheni! Yesu u endle nchumu lowu van’wana a va ehleketa leswaku a wu koteki.—Vona nhlokomhaka leyi nge, “Ha yini Yesu swi n’wi tekele masiku ya mune ku fika eka sirha-bakwa ra Lazaro?” eka Xihondzo xo Rindza xa January 1, 2008, tl. 31.
16. Mhaka leyi ku vulavuriwaka hayona eka Yohane ndzima 11 yi hi pfuna njhani leswaku hi va ni ripfumelo leri tiyeke ra leswaku vafi va ta pfuxiwa?
16 Mhaka leyi ku vulavuriwaka hayona eka Yohane ndzima 11 ya hi pfuna leswaku hi va ni ripfumelo leri tiyeke ra leswaku vafi va ta pfuxiwa. Njhani? Ehleketa hi xitshembiso lexi Yesu a xi byeleke Marta, u te: “Makwenu u ta pfuka.” (Yoh. 11:23) Ku fana ni Tata wakwe, Yesu wa swi lava naswona u ni matimba yo hetisisa xitshembiso xexo. Mihloti yakwe yi kombise leswaku u swi lava hi mbilu hinkwayo ku herisa rifu ni gome leri ri ri vangaka. Yesu u kombise leswaku u ni matimba yo pfuxa vafi loko Lazaro a huma esirheni. Nakambe ehleketa hi marito lawa Yesu a ma tsundzuxeke Marta loko a ku: “Xana a ndzi ku byelanga leswaku loko u ri ni ripfumelo u ta vona matimba ya Xikwembu?” (Yoh. 11:40) Nakambe hi ni swivangelo leswi twalaka swo tshemba leswaku xitshembiso xa Xikwembu xo pfuxa lava feke xi ta endleka. Kambe, i yini leswi hi nga swi endlaka leswaku mhaka ya ku pfuxiwa ka vafi yi ya yi va ya xiviri eka hina?
LESWI NGA HI PFUNAKA LESWAKU MHAKA YA KU PFUXIWA KA VAFI YI YA YI VA YA XIVIRI EKA HINA
17. I yini leswi hi faneleke hi swi tsundzuka loko hi hlaya hi ta ku pfuxiwa ka vafi eBibeleni?
17 Hlaya u tlhela u anakanyisisa hi ta ku pfuxiwa ka vafi enkarhini lowu hundzeke. Bibele yi vulavula hi vanhu va nhungu lava a va file naswona va pfuxiweke laha misaveni. c Swi nga va kahle loko u dyondza hi timhaka ta vanhu lava. Loko u ri karhi u endla tano, tsundzuka leswaku lava a ku ri vavanuna, vavasati ni vana lava tshameke va hanya. Lavisisa tidyondzo leti nga ku pfunaka. Ehleketa hi ndlela leyi ku pfuxiwa ka vanhu lava ku kombisaka matimba ni ku navela ka Xikwembu ka ku pfuxa lava feke. Eka hinkwaswo, ehleketa hi ku pfuxiwa ka munhu wa nkoka swinene ku nga Yesu. Tsundzuka leswaku vanhu va madzana va swi vonile leswaku Yesu u pfuxiwile naswona sweswo hi swona swi endlaka hi va ni ripfumelo.—1 Kor. 15:3-6, 20-22.
18. Ti nga hi pfuna njhani tinsimu ta hina leti vulavulaka hi ku pfuxiwa ka vafi? (Nakambe vona nhlamuselo ya le hansi.)
18 Ti tekele enhlokweni “tinsimu to dzunisa” leti vulavulaka hi ku pfuxiwa ka vafi. d (Efe. 5:19) Tinsimu leti ti endla leswaku mhaka ya ku pfuxiwa ka vafi yi ya yi va ya xiviri eka hina ni ku hi tiyisa ripfumelo. Yingiselani tinsimu leti, mi ti praktisa ivi mi bula hi nhlamuselo ya marito ya tona hi nkarhi wa vugandzeri bya ndyangu. Ma tive hi nhloko marito ya tinsimu leti. Kutani loko u langutane ni xiyimo lexi xungetaka vutomi bya wena kumbe u loveriwa hi munhu loyi u n’wi rhandzaka, moya wa Yehovha wu ta ku pfuna u tsundzuka tinsimu leti ivi ti ku chavelela ni ku ku tiyisa.
19. I yini leswi hi nga anakanyisisaka hi swona mayelana ni leswi nga ta endleka loko vafi va pfuxiwa? (Vona bokisi leri nge, “ U Ta Va Vutisa Yini?”)
19 Vona swilo hi tihlo ra mianakanyo. Yehovha u hi nyike vuswikoti byo va hi kota ku tivona hi ri emisaveni leyintshwa. Makwerhu un’wana waxisati u ri: “Ndzi hete nkarhi wo tala ndzi ri karhi ndzi tivona ndzi ri emisaveni leyintshwa lerova a ndzi kota ni ku twa nun’hwelo wa swiluva leswi balekaka eParadeyisini.” Ehleketa u ri karhi u hlangana ni vavanuna ni vavasati lava boxiwaka eBibeleni lava nga ni ripfumelo. I mani loyi u languteleke ku hlangana na yena? U ta n’wi vutisa yini? Nakambe tivone u ri karhi u hlangana ni maxaka ya wena lama a ma file. Ehleketa hi leswi nga ta endleka loko mi hlangana, marito yo sungula, mi angarhana ni mihloti ya ntsako.
20. Hi fanele hi tiyimisela ku endla yini?
20 Hi khensa Yehovha hi vuyelela hileswi a hi tshembisaka leswaku u ta pfuxa lava feke! Hi nga tiyiseka leswaku xitshembiso lexi a ku nge vi norho ntsena hikuva Yehovha wa swi navela naswona u ni matimba yo xi hetisisa. A hi tiyimiseleni ku tshama hi ri ni ripfumelo leri tiyeke eka xitshembiso lexi xa risima. Hi ku endla tano, hi ta ya hi tshinela eka Xikwembu lexi entiyisweni xi tshembisaka un’wana ni un’wana leswi, ‘Maxaka ni vanghana va wena va ta pfuka!’
RISIMU 147 Hi Tshembisiwe Vutomi Lebyi Nga Heriki
a Loko u loveriwe hi munhu loyi u n’wi rhandzaka, a swi kanakanisi leswaku mhaka ya ku pfuxiwa ka vafi ya ku chavelela swinene. Kambe u nga va hlamusela njhani van’wana leswaku hikwalahokayini u tshemba leswaku vafi va ta pfuxiwa? U nga endla yini leswaku mhaka ya ku pfuxiwa ka vafi yi ya yi va ya xiviri eka wena? Xikongomelo xa nhlokomhaka leyi, i ku hi pfuna hinkwerhu leswaku hi ya hi tshemba leswaku vafi va ta pfuxiwa.
b Nhlokomhaka ya vhidiyo leyi ya vuyimbeleri yi ri, Kwala Nyongeni naswona yi humesiwe eka vuhaxi bya November 2016.
c Vona bokisi leri nge, “Ku Pfuxiwa Ka Vanhu Va Nhungu Lava Ku Vulavuriwaka Ha Vona eBibeleni” eka Xihondzo xo Rindza xa August 1, 2015, tl. 4.
d Vona tinsimu leti landzelaka eka buku ya tinsimu leyi nge, ‘Yimbelelela Yehovha Hi Ntsako’: “Tivone Loko Hinkwaswo Swi Ri Leswintshwa” (Risimu 139), “Hambeta U Tirhela Hakelo!” (Risimu 144) ni leri nge, “Xi Ta Vitana” (Risimu 151). Nakambe eka jw.org vona tinsimu tin’wana leti nge, “Kwala Nyongeni,” “Tivone U Ri eParadeyisini,” ni leri nge, “Navela Misava Leyintshwa.”