NHLOKOMHAKA LEYI DYONDZIWAKA YA VU 17
RISIMU 111 Leswi Hi Endlaka Hi Tsaka
U Nga Pfuki U Humile eParadeyisini Yo Fanekisela
“Khanani, mi tsaka hilaha ku nga heriki hi leswi ndzi swi tumbuluxaka.”—ESA. 65:18.
LESWI HI NGA TA SWI DYONDZA
Dyondza ndlela leyi paradeyisi yo fanekisela yi hi vuyerisaka hayona ni ku rhamba van’wana eka yona.
1. I yini paradeyisi yo fanekisela naswona hi fanele hi tiyimisela ku endla yini?
NAMUNTLHA ku ni paradeyisi leyi nga laha misaveni, laha vanhu vo tala va endlaka mitirho yo hambanahambana. Yi lo mphaa hi vanhu va timiliyoni lava tiphinaka hi ku rhula ka xiviri. Lava nga eparadeyisini leyi va tiyimisele ku tshama eka yona va nga suki naswona va lava ku joyiniwa hi vanhu vo tala hilaha swi nga kotekaka hakona. Hi yihi paradeyisi leyi? I paradeyisi yo fanekisela! a
2. I yini lexi hlamarisaka hi paradeyisi yo fanekisela?
2 Sathana u tate misava leyi hi vubihi ni rivengo naswona yi ni khombo kambe lexi hlamarisaka, Yehovha u endle ndhawu yo fanekisela leyi nga ni ku rhula ni vun’we emisaveni leyi. (1 Yoh. 5:19; Nhlav. 12:12) Xikwembu xa hina lexi nga ni rirhandzu xi vona ndlela leyi misava leyi yi onhaka vanhu hayona kambe xi endla leswaku vagandzeri va xona va titwa va sirhelelekile ni ku ya emahlweni va xi gandzela va tsakile. Rito ra xona ri hlamusela paradeyisi yo fanekisela tanihi “xisirhelelo” ni “ntanga lowu cheletiwaka kahle.” (Esa. 4:6; 58:11) Hi ku pfuniwa hi Yehovha, lava tshamaka eparadeyisini leyi, va tsakile va tlhela va sirheleleka emasikwini lawa yo hetelela yo tika.—Esa. 54:14; 2 Tim. 3:1.
3. Xana vuprofeta lebyi nga eka Esaya ndzima 65 byi hetiseke njhani eIsrayele wa khale?
3 Hi ku tirhisa muprofeta Esaya, Yehovha u hlamusele ndlela leyi xiyimo a xi ta va hayona eka lava tshamaka eparadeyisini yo fanekisela. U nga kuma nhlamuselo leyi eka Esaya ndzima 65, leyi hetisekeke ro sungula hi 537 B.C.E. Hi nkarhi wolowo, Vayuda lava hundzukeke va tshunxiwe evuhlongeni eBabilona ivi va tlhelela eka rikwavo. Yehovha u katekise vanhu vakwe ni ku va pfuna leswaku va pfuxeta muti lowu a wu onhiwile wa Yerusalema leswaku wu tlhela wu xonga ni ku pfuxeta tempele ya wona yi va ntsindza wa vugandzeri bya ntiyiso eIsrayele.—Esa. 51:11; Zak. 8:3.
4. Esaya ndzima 65 yi hetiseka njhani manguva lawa?
4 Xiphemu xa vumbirhi xa Vuprofeta bya Esaya xi sungule ku hetiseka hi 1919 C.E. loko vagandzeri va Yehovha va manguva lawa va tshunxiwa evuhlongeni bya Babilona Lonkulu. Endzhaku ka sweswo, Paradeyisi yo fanekisela yi sungule ku andza yi va kona emisaveni hinkwayo. Vachumayeri va Mfumo lava Hisekaka va sungule mavandlha yo tala ni ku sungula ku hanya hi ndlela leyi tsakisaka Xikwembu. Vavanuna ni vavasati lava khale a va hanya hi madzolonga ni ku tikhoma ku biha, se va “ambal[e] vumunhu lebyintshwa lebyi endliweke hi ku rhandza ka Xikwembu.” (Efe. 4:24) Entiyisweni, mikateko leyi hlamuseriweke hi Esaya yi ta hetiseka hi ku kongoma emisaveni leyintshwa ya le nkarhini lowu taka. Kambe ku ni mikateko yo tala leyi hi tiphinaka hayona sweswi eparadeyisini yo fanekisela. A hi voneni ndlela leyi paradeyisi leyi yo fanekisela yi hi khumbaka hayona ni leswi hi endlaka hi nga humi eka yona.
NDLELA LEYI LAVA NGA EPARADEYISINI YO FANEKISELA VA TITWAKA HAYONA
5. Hilaha Esaya 65:13 yi tshembiseke hakona, i yini leswi hi tiphinaka hi swona eparadeyisini yo fanekisela?
5 Va ni rihanyo lerinene naswona va phyuphyile. Vuprofeta bya Esaya byi kombisa ku hambana lokukulu exikarhi ka lava nga eparadeyisini yo fanekisela ni lava nga riki eka yona. (Hlaya Esaya 65:13.) Yehovha u nyika vagandzeri vakwe swilo hinkwaswo leswi va swi lavaka leswaku va tshama va ri ekusuhi na yena. Hi ni moya wakwe lowo kwetsima, Rito rakwe ni swakudya swo tala leswi hi tiyisaka ripfumelo leswaku ‘hi dya, . . . hi nwa . . . ni ku tsaka.’ (Ringanisa Nhlavutelo 22:17.) Ku hambana ni sweswo, lava nga hanyiki eparadeyisini yo fanekisela “va ni ndlala . . . , va ni torha . . . , [naswona va] khomiwa hi tingana.” A va xi tivi Xikwembu.—Amo. 8:11.
6. Yuwele 2:21-24 yi boxa tinyiko tihi leti Yehovha a hi nyikaka tona naswona ti nga hi vuyerisa njhani?
6 Eka vuprofeta byakwe, Yuwele u vula leswaku Yehovha u nyika vanhu Vakwe swilo swa nkoka leswi va swi lavaka swo tanihi mavele, vhinyo, mafurha ya mitlhwari ni swakudya leswi va tiyisaka ripfumelo. (Yuw. 2:21-24) U endla tano hi ku tirhisa Bibele, mikandziyiso leyi vulavulaka hi Bibele, website ya hina swin’we ni tinhlengeletano ta vandlha, ta muganga ni ta xifundzha. Siku ni siku, hi nga vuyeriwa eka malunghiselelo lawa naswona sweswo swi hi endla hi titwa hi hanye kahle ni ku tlhela hi phyuphya.
7. I yini leswi endlaka ‘timbilu ta hina ti tsaka’? (Esaya 65:14)
7 Hi tsakile ni ku tlhela hi eneriseka. Vanhu va Xikwembu va “ba [mi]nkulungwana” hikuva timbilu ta vona ti tele hi ku tlangela. (Hlaya Esaya 65:14.) ‘Timbilu ta hina ta tsaka’ hi ntiyiso lowu hi tiyisaka ripfumelo ni switshembiso leswi humaka eRitweni ra Xikwembu leswi sekeriweke eka gandzelo ra nkutsulo ra Kreste. Ku vulavula hi swilo leswi ni vamakwerhu swi hi endla hi tsaka swinene!—Ps. 34:8; 133:1-3.
8. Hi swihi swilo swimbirhi swa nkoka leswi nga eparadeyisini yo fanekisela?
8 Rirhandzu ni vun’we exikarhi ka vanhu va Yehovha i swilo swimbirhi swa nkoka leswi nga kona eparadeyisini yo fanekisela. “Vun’we [lebyi] heleleke” lebyi vanhu va Yehovha va nga na byona, byi hi komba ndlela leyi vutomi byi nga ta va xiswona emisaveni leyintshwa, laha malandza ya Yehovha ma nga ta rhandzana ni ku tlhela ma va ni vun’we ku tlula namuntlha. (Kol. 3:14) Makwerhu wa xisati u hlamusela leswi a swi xiyeke loko a hlangana ni vanhu va Yehovha ro sungula, u ri: “A ndzi nga swi tivi leswaku ntsako i yini hambiloko ndzi ri ni ndyangu wa mina. Kambe ndlela leyi Timbhoni ta Yehovha ti kombisaneke rirhandzu hayona a ku ri ro sungula ndzi swi vona.” Un’wana ni un’wana loyi a lavaka ntsako wa xiviri ni ku tlhela a eneriseka, u fanele a ta eparadeyisini ya hina yo fanekisela. Vanhu va Yehovha va ni vito lerinene ni ndhuma leyinene eka Yehovha ni le ka vanhu hinkwavo lava n’wi gandzelaka, swi nga ri na mhaka leswi misava leyi yi swi ehleketaka hi vona.—Esa. 65:15.
9. Xana Esaya 65:16, 17 yi hi tshembisa leswaku ku ta endleka yini hi maxangu?
9 Va ni ku rhula naswona a va vileli. Esaya 65:14 yi vula leswaku lava hlawulaka ku nga vi xiphemu xa paradeyisi yo fanekisela va “rila hikwalaho ka leswi timbilu ta [vona] ti vavaka, naswona [va] kalakala hikwalaho ka gome.” Kambe ku ta endleka yini hi swilo leswi xaniseke vanhu va Xikwembu ni ku tlhela swi va twisa ku vava? Hi ku famba ka nkarhi, “a va nge he ma tsundzuki maxangu ya vona [naswona Xikwembu a xi] nge he ma voni.” (Hlaya Esaya 65:16, 17.) Yehovha u ta herisa maxangu lama hi vavisaka naswona a hi nge he ma tsundzuki.
10. Hikwalahokayini u vona ku ri nkateko ku tihlanganisa ni vamakwerhu? (Nakambe vona xifaniso.)
10 Ni sweswi, hi titwa hi ri ni ku rhula loko hi ri etinhlengeletanweni ta vandlha, laha hi phyuphyaka ni ku tlhela hi rivala hi maxangu ya misava leyi yo homboloka lawa ma hi tshikilelaka. Hi tlhela hi pfuna vamakwerhu leswaku va titwa va ri ni ku rhula loko hi kombisa mihandzu ya moya lowo kwetsima yo tanihi rirhandzu, ntsako, ku rhula ni ku olova. (Gal. 5:22, 23) Hakunene i nkateko ku va eka nhlangano wa Xikwembu! Lava va tshamaka eparadeyisini yo fanekisela va ta vona ku hetiseka ka xitshembiso xa Xikwembu xa “matilo lamantshwa ni misava leyintshwa.”
11. Hi ku ya hi Esaya 65:18, 19, paradeyisi yo fanekisela leyi Yehovha a hi endleleke yona yi fanele yi hi endla hi titwa njhani?
11 Va tsakile naswona va tlangela. Esaya u hi byela swivangelo leswi endlaka hi ‘khana ni ku tsaka’ eparadeyisini yo fanekisela. Paradeyisi leyi yo fanekisela yi endliwe hi Yehovha. (Hlaya Esaya 65:18, 19.) Leswi mihlangano ya misava leyi yi nga dyondzisiki vanhu ntiyiso, a swi hi hlamarisi leswi Yehovha a hi tirhisaka hi va pfuna va huma eka yona ivi va ta eparadeyisini yakwe yo fanekisela! Ha tsaka hi mikateko leyi hi tiphinaka hi yona hileswi hi nga entiyisweni naswona hi susumeteleka ku byela van’wana hi mikateko leyi.—Yer. 31:12.
12. Switshembiso leswi nga eka Esaya 65:20-24 swi ku endla u titwa njhani naswona hikwalahokayini?
12 Ha swi tlangela ni ku tlhela hi tsaka hi ntshembo lowu hi nga na wona tanihi vaakatiko va paradeyisi yo fanekisela. Ehleketa hi swilo hinkwaswo leswi u nga ta swi vona ni ku swi endla emisaveni leyintshwa ya Xikwembu! Bibele yi hi tshembisa leswi: “A ku nge he vi na ricece leri nga ta hanya masikunyana, kumbe mudyuhari loyi a nga ta fa a nga si hanya malembe lawa a faneleke a hanya wona.” Hi ta “aka tiyindlu [ivi hi] tshama eka tona [naswona] hi ta rima masimu ya madiriva [ivi hi] dya mihandzu ya wona.” A hi “nge he tirheli swa hava” hikuva hi ta va “lava katekisiweke hi Yehovha.” U hi tshembisa ku hi nyika vutomi byo tsakisa lebyi nga ni xikongomelo naswona hi ta titwa hi sirhelelekile. U ta tiva leswi vanhu va swi lavaka va nga “si kombela mpfuno” naswona u ta “enerisa ku navela ka swivumbiwa hinkwaswo leswi hanyaka.”—Esa. 65:20-24; Ps. 145:16.
13. Xana Esaya 65:25 yi ku hlamusela njhani ku cinca loku vanhu va ku endleke loko va sungula ku gandzela Yehovha?
13 Va sirhelelekile naswona va ni ku rhula. Hi ku pfuniwa hi moya wa Xikwembu, vanhu vo tala lava a va ri ni madzolonga, va hlundzuka ku tlula mpimo ni ku nga tshembeki, va endle ku cinca lokukulu evuton’wini bya vona. (Hlaya Esaya 65:25.) Va we va pfuka leswaku va cinca mahanyelo ya vona yo biha. (Rhom. 12:2; Efe. 4:22-24) I ntiyiso leswaku leswi hi nga vanhu va Xikwembu lava velekiweke ni xidyoho, ha ha ta ya emahlweni hi endla swihoxo. Hambiswiritano, Yehovha u hlanganise “vanhu hinkwavo” lava n’wi rhandzaka ni ku tlhela va rhandzana naswona sweswo swi endla leswaku ku va ni ku rhula ka xiviri ni vun’we. (Tito 2:11) Leri i singita leri nga endliwaka ntsena hi Xikwembu lexi nga ni matimba hinkwawo!
14. Esaya 65:25 yi ve ntiyiso hi ndlela yihi eka xiyimo xa makwerhu un’wana?
14 Xana swi nga koteka leswaku hakunene vanhu va cinca mahanyelo ya vona? Xiya xikombiso lexi. Loko ri ri ni malembe ya 20, jaha leri a ri ri ni mahanyelo yo biha ni ku va ni madzolonga, se a ri nghene ko tala ejele. A ri khomeriwa ku va xigevenga, ku yiva timovha ni ku endla vugevenga byin’wana lebyikulu. A ri tshama ri lunghekele ku lwa ni un’wana ni un’wana. Loko ri twa ntiyiso wa le Bibeleni ro sungula ni ku tlhela ri sungula ku va kona etinhlengeletanweni ta vandlha ta Timbhoni ta Yehovha, a ri tiyiseka leswaku ri kume xikongomelo xa vutomi ku nga ku gandzela Yehovha eparadeyisini yo fanekisela. Endzhaku ko khuvuriwa, a ri tshamela ku ehleketa hi ndlela leyi Esaya 65:25 yi tirhaka hayona exiyin’weni xa rona. Ri cince mahanyelo ya rona lawa a ma fana ni nghala, ku nga ku va munhu wa madzolonga ivi ri hanya ku fana ni nyimpfu, ku nga ku va munhu wo rhula.
15. I yini leswi endlaka hi rhamba van’wana leswaku va hi joyina eparadeyisini yo fanekisela naswona hi nga swi endla njhani?
15 Esaya 65:13 yi sungula hi marito lama nge: “Yehovha Hosi Leyi Tlakukeke u ri.” Ndzimana 25 yi gimeta hi marito lama nge, “ku vula Yehovha.” Switshembiso swakwe swa hetiseka mikarhi hinkwayo. (Esa. 55:10, 11) Sweswi hi vulavulaka, paradeyisi yo fanekisela se yi kona. Yehovha u endle ndyangu wa vagandzeri vakwe wu va wo hlawuleka. Exikarhi ka vanhu vakwe, hi kuma ku rhula ka xiviri naswona hi titwa hi sirhelelekile emisaveni leyi nga ni madzolonga. (Ps. 72:7) Hikwalaho ka sweswo, hi lava ku pfuna vanhu vo tala hilaha hi nga kotaka hakona leswaku va hi joyina endyangwini lowu wa Yehovha. Hi nga endla tano hi ku tshama hi khomekile entirhweni wo endla vadyondzisiwa.—Mat. 28:19, 20.
NDLELA YO PFUNA VAN’WANA VA JOYINA PARADEYISI YO FANEKISELA
16. Xana vanhu va kokeleka njhani eparadeyisini yo fanekisela?
16 Un’wana ni un’wana wa hina a nga endla swo karhi leswaku a endla van’wana va tsakela ku joyina paradeyisi yo fanekisela. Leswaku hi kota ku endla tano, hi fanele hi tekelela Yehovha. A nga sindzisi munhu leswaku a va xiphemu xa nhlangano wakwe. Ku ri na sweswo, u ‘kokela’ vanhu eka yena. (Yoh. 6:44; Yer. 31:3) Vanhu lava nga ni timbilu letinene lava dyondzaka hi Yehovha ni vumunhu byakwe byo saseka, va susumeteleka ku tshinela eka yena. Hi nga va kokela njhani vanhu eparadeyisini yo fanekisela hi vumunhu ni matikhomelo ya hina lamanene?
17. Hi nga va kokela njhani van’wana eparadeyisini yo fanekisela?
17 Ndlela yin’wana leyi hi nga kokelaka van’wana hayona eparadeyisini yo fanekisela, i ku va hi kombisa vamakwerhu rirhandzu ni musa. Loko vanhu va ta ro sungula etinhlengeletanweni ta hina ta vandlha, hi lava va gimeta hi ku vula marito lama vuriweke hi vanhu lava nga riki vapfumeri lava veke kona eka tinhlengeletano ta le Korinto wa khale. Va vule leswi: “Hakunene Xikwembu xi na n’wina.” (1 Kor. 14:24, 25; Zak. 8:23) Hikwalaho, hi fanele hi ya emahlweni hi yingisa xitsundzuxo xa ku “hanyisana hi ku rhula” ni van’wana.—1 Tes. 5:13.
18. I yini leswi nga kokelaka vanhu enhlanganweni wa hina?
18 Hi fanele hi languta vamakwerhu hilaha Yehovha a va langutaka hakona. Hi endla tano hi ku languta vumunhu bya vona lebyinene ntsena, ku nga ri swihoxo swa vona leswi hi ku famba ka nkarhi swi nga ta hela. Hi nga kota ku lulamisa timhaka ni makwerhu loyi hi tlulaneke milenge na yena, hi ku va mikarhi hinkwayo hi ‘kombisana musa, hi twelana vusiwana ni ku rivalelana hi ku tshunxeka.’ (Efe. 4:32) Sweswo swi ta endla leswaku lava va lavaka ku khomiwa tano va kokeleka eparadeyisini yo fanekisela. b
TSHAMA U RI EPARADEYISINI YO FANEKISELA
19. (a) Hilaha swi kombisiweke hakona eka bokisi leri nge, “ Va Fambile Va Tlhela Va Vuya,” i yini leswi van’wana va swi vuleke endzhaku ka loko va vuyile eparadeyisini yo fanekisela? (b) Hi fanele hi tiyimisela ku endla yini? (Nakambe vona xifaniso.)
19 Ha yi tlangela swinene paradeyisi ya hina yo fanekisela! Yi xongile swinene ku tlula eku sunguleni naswona yi ni vagandzeri vo tala va Yehovha. Onge hi nga ya emahlweni hi yi tlangela paradeyisi leyi yo fanekisela leyi Yehovha a hi vumbeleke yona. Un’wana ni un’wana loyi a lavaka ku titwa a phyuphyile, a enerisekile, a rhurile ni ku titwa a sirhelelekile, u fanele a ta eparadeyisini yo fanekisela naswona a nga suki eka yona! Kambe hi fanele hi tivonela hikuva Sathana u ringeta hi matimba leswaku a hi humesa eka yona. (1 Pet. 5:8; Nhlav. 12:9) Hi nga n’wi pfumeleli a hi hlula. A hi weni hi pfuka leswaku hi sirhelela ku saseka, ku tenga ni ku rhula ka paradeyisi ya hina yo fanekisela.
U NGA HLAMULA NJHANI?
-
I yini paradeyisi yo fanekisela?
-
Hi yihi mikateko leyi hi tiphinaka hayona eparadeyisini leyi yo fanekisela?
-
Hi nga va kokela njhani van’wana eparadeyisini yo fanekisela?
RISIMU 144 Hambeta U Tirhela Hakelo!
a NHLAMUSELO YA XIGA: Xiga lexi nge, “paradeyisi yo fanekisela” xi hlamusela ndhawu leyi hi gandzelaka Yehovha eka yona. Eparadeyisini leyi yo fanekisela, hi tiphina hi ku va ni vuxaka byo rhula na Yehovha swin’we ni vamakwerhu.
b Leswaku u vona mikateko leyi kumiweke hi makwerhu wa xisati hileswi a nga eparadeyisini yo fanekisela, hlalela vhidiyo leyi nge, Va Kwihi Sweswi? Alena Žitníková: Ndlela Leyi Norho Wa Mina Wu Hetisekeke Hayona, leyi kumekaka eka jw.org.
c NHLAMUSELO YA XIFANISO: Makwerhu un’wana u tshame a ri yexe loko hi hala tlhelo vamakwerhu van’wana va ri karhi va tiphina hi ku dya mabulo etinhlengeletanweni ta vandlha.