1-2. Hi ta kambisisa yini eka nhlokomhaka leyi?

U TITWA njhani loko u rindzele nchumu wo karhi ivi wu nga fiki hi nkarhi? Xana swa ku vava? Swivuriso 13:12 yi ri: “Loko munhu a nga xi kumi lexi a xi languteleke, mbilu yakwe ya vava.” Xana u ta titwa njhani loko u tiva leswaku ku ni swivangelo leswi twalaka leswi endleke leswaku nchumu wolowo wu nga fiki hi nkarhi? Ku tiva sweswo swi ta ku endla u lehisa mbilu.

² Eka nhlokomhaka leyi, hi ta bula hi Matsalwa yo hlayanyana lama nga hi pfunaka leswaku hi ‘tshama hi rindzele Yehovha.’ (Mik. 7:7) Nakambe hi ta tlhela hi kambisisa swiyimo swimbirhi leswi eka swona hi nga rindzelaka Yehovha leswaku a teka goza. Xo hetelela, hi ta tlhela hi kambisisa mikateko leyi nga ta kumiwa hi lava tiyimiseleke ku rindzela Yehovha.

3. Swivuriso 13:11 yi hi dyondzisa yini?

³ Xivangelo lexi hi endlaka hi lehisa mbilu xi kumeka eka Swivuriso 13:11. Yi ri: “Rifuwo leri kumiweke hi ku hatlisa ri ta hunguteka, kambe rifuwo ra loyi a ri hlengeletaka hakatsongotsongo ri ta andza.” Hi dyondza yini eka tsalwa leri? Munhu wo tlhariha a nga jahi loko a endla swilo.

4. Marito lama kumekaka eka Swivuriso 4:18 ma hi pfuna ku twisisa yini?

⁴ Swivuriso 4:18 yi ri: “Ndlela ya lavo lulama yi fana ni ku vonakala loku vangamaka ka nimixo loku yaka ku vonakala kukondza ri xa.” Marito lawa ma hi pfuna ku vona leswaku Yehovha u pfuna vanhu vakwe va twisisa xikongomelo xakwe hakatsongotsongo. Ma tlhela ma hi pfuna ku vona ndlela leyi Mukreste a cincaka  vutomi byakwe hayona leswaku a tshinela eka Yehovha. Ku va ni vuxaka lebyi tiyeke na Yehovha a swi endleki hi ku tsopeta ka tihlo. Swi teka nkarhi. Loko hi dyondza ni ku tirhisa leswi hi swi dyondzaka eRitweni ra Xikwembu ni le ka nhlangano wakwe, hi ta va ni vumunhu lebyi fanelaka Vakreste. Nakambe ndlela leyi hi xi tivaka hayona Xikwembu yi ta kula. A hi voneni ndlela leyi Yesu a yi hlamuseleke hayona mhaka yoleyo.

5. I xifaniso xihi lexi Yesu a xi tirhiseke ku kombisa leswaku swi teka nkarhi ku va munhu a cinca mahanyelo yakwe?

⁵ Yesu u tirhise xifaniso ku hlamusela leswaku mahungu lamanene ya Mfumo lawa hi ma chumayelaka ma fana ni mbewu leyitsongo leyi kulaka eka vanhu lava nga ni timbilu letinene. U te: “Mbewu yi mila yi tlhela yi kula kambe [mubyari] a nga swi tivi leswaku yi mila njhani. Misava yi kurisa mbewu hakatsongotsongo, ku sungula rihlanga, ku landzela xichocho, kutani xichocho xi va ni tindzoho.” (Mar. 4:27, 28) Yesu a a vula yini emhakeni leyi? A a vula leswaku tanihi leswi ximilana xi kulaka hakatsongotsongo, ni vuxaka lebyi munhu a nga na byona na Yehovha endzhaku ka loko a amukele mahungu lamanene ya Mfumo byi kula hakatsongotsongo. Hi xikombiso, loko swichudeni swa hina swa Bibele swi ya swi va ni vuxaka lebyinene na Yehovha, hi ta vona swi cinca mahanyelo ya swona. (Efe. 4:22-24) Kambe hi fanele hi tsundzuka leswaku loyi a kurisaka mbewu i Yehovha.​—1 Kor. 3:7.

6-7. Hi dyondza yini eka ndlela leyi Yehovha a tumbuluxeke misava hayona?

⁶ Eka mitirho hinkwayo leyi Yehovha a yi endlaka, u tinyika nkarhi wo yi heta. U endla tano leswaku ku vangamisiwa vito rakwe nileswaku ku vuyeriwa van’wana. Hi xikombiso, ehleketa ndlela leyi Yehovha a tumbuluxeke misava hayona hakatsongotsongo.

⁷ Loko Bibele yi hlamusela ndlela leyi Yehovha a tumbuluxeke misava hayona, yi boxa ndlela leyi ‘yi pimiweke’ hayona, nileswaku ‘tiphuphu ta yona ti dzimiwe’ njhani ni ku vekiwa ka “ribye ra yona ra le khonweni.” (Yobo 38:5, 6) U tlhele a tinyika nkarhi wo  langutisa ntirho wakwe. (Gen. 1:10, 12) Ehleketa ndlela leyi tintsumi ti titweke hayona loko ti vona swilo hinkwaswo leswi Yehovha a swi tumbuluxeke. Swi tikomba onge a ti tsake ngopfu! Hikuva ti ‘sungule ku huwelela ti dzunisa.’ (Yobo 38:7) Hi dyondza yini? Swi teke malembe ya magidi leswaku Yehovha a heta mitirho yakwe, endzhaku u yi kambele hinkwayo kutani a vula leswaku yi “saseke ngopfu.”​—Gen. 1:31.

8. Hi ta bula hi yini?

⁸ Hilaha hi swi voneke hakona, hi nga kuma swikombiso swo tala eRitweni ra Xikwembu leswi nga hi pfunaka ku lehisa mbilu. Sweswi a hi buleni hi swiyimo swimbirhi leswi eka swona hi faneleke hi tiyimisela ku rindzela Yehovha.

9. Hi le ka xiyimo xihi laha swi nga lavaka hi rindzela Yehovha?

⁹Hi nga ha boheka ku rindzela Yehovha leswaku a hlamula swikhongelo swa hina. Loko hi ri ni swiphiqo kumbe hi lwa ni ku tshika mikhuva leyi nga n’wi tsakisiki Yehovha, hi nga ha khongela hi kombela mpfuno kambe loko hi vona onge wa hlwela ku hlamula swikhongelo swa hina, hi nga ha hela matimba. I yini lexi endlaka Yehovha a nga hlamuli swikhongelo swa hina hi ku hatlisa?

10. Hikwalahokayini hi fanele hi rindzela Yehovha leswaku a hlamula swikhongelo swa hina?

¹⁰ Yehovha wa swi yingisa swikhongelo swa hina. (Ps. 65:2) Loko hi khongela, u swi teka ku ri vumbhoni byo kombisa ripfumelo. (Hev. 11:6) Yehovha u lava hi kombisa leswaku hi tiyimiserile ku n’wi tsakisa ni ku hanya hi ku ya hi leswi hi swi khongelelaka. (1 Yoh. 3:22) Loko hi lwisana ni ku tshika mikhuva leyi nga n’wi tsakisiki Yehovha, hi fanele hi khongela ni ku hanya hi leswi hi swi khongelelaka naswona hi lehisa mbilu. Yesu u vule leswaku a hi mikarhi hinkwayo swikhongelo swa hina swi nga hlamuriwaka hi ku hatlisa. U te: “Yanani emahlweni mi kombela, mi ta nyikiwa; yanani emahlweni mi lava, mi ta swi kuma; yanani emahlweni mi gongondza, mi ta pfuleriwa; hikuva loyi a kombelaka u ta nyikiwa, loyi a lavaka u ta swi kuma naswona loyi a gongondzaka u ta pfuleriwa.” (Mat. 7:7, 8) Loko hi yingisa xitsundzuxo lexi naswona hi ‘phikelela exikhongelweni,’ hi ta kholwa leswaku Tata wa hina wa le tilweni wa swi yingisa swikhongelo swa hina naswona u ta swi hlamula.​—Kol. 4:2.

11. Vaheveru 4:16 yi nga hi pfuna njhani loko hi vona onge swikhongelo swa hina a swi hlamuriwi hi ku hatlisa?

¹¹ Hambileswi mikarhi yin’wana swi nga ha tekaka nkarhi leswaku Yehovha a hlamula swikhongelo swa hina kambe wa hi tshembisa leswaku u ta swi hlamula “loko hi lava mpfuno.” (Hlaya Vaheveru 4:16.) A hi fanelanga hi ehleketa leswaku Yehovha u endla xihoxo loko a nga hlamuli swikhongelo swa hina hi ku hatlisa hilaha a hi lava hakona. Hi xikombiso, se swi ni malembe yo tala vanhu va ri karhi va khongelela Mfumo wa Xikwembu leswaku wu herisa misava leyi. Yesu na yena u vule leswaku hi fanele hi wu khongelela. (Mat. 6:10) Kambe ku ta va ku nga ri vutlhari loko hi tshika ripfumelo ra hina ri tsana eka Xikwembu hileswi makumu ma nga fikangiki hilaha a hi ehleketa hakona! (Hab. 2:3; Mat. 24:44) Ku ta va ku ri vutlhari loko hi khongela eka Yehovha hi ri karhi hi tshemba leswaku u ta hlamula swikhongelo swa hina. Makumu ma ta fika hi nkarhi lowu vekiweke hikuva Yehovha se u veke “siku ra kona ni nkarhi” lowu makumu ma nga ta fika ha wona. Ku ta va siku ro tsakisa eka vanhu hinkwavo.​—Mat. 24:36; 2 Pet. 3:15.

12. Hi le ka xiyimo xihi laha swi nga ha hi tikelaka ku lehisa mbilu?

¹²Swi nga ha lava hi lehisa mbilu ni ku tiyisela  ku khomiwa hi ndlela yo biha. Vanhu vo tala namuntlha, va xanisa vanhu va rimbewu leri hambaneke ni ra vona, rixaka, ndhavuko ni tiko leri va humaka eka rona. Van’wana va khomiwa ku biha hileswi va nga ni swiphiqo swa miehleketo kumbe vulema. Malandza yo tala ya Yehovha ma tiyisele ku khomiwa hi ndlela yo biha hikwalaho ka tidyondzo ta le Bibeleni leti ma pfumelaka eka tona. Loko na hina hi khomiwa tano, hi fanele hi tsundzuka leswi Yesu a swi vuleke. U te: “Loyi a tiyiseleke ku ya fika emakumu u ta ponisiwa.” (Mat. 24:13) Kambe a hi nge u tiva munhu loyi a endleke xidyoho lexikulu evandlheni, xana u fanele u endla yini? Endzhaku ka loko vakulu va tivisiwile hi mhaka yoleyo, xana u ta lehisa mbilu ivi u yi tshikela vona leswaku va yi lulamisa hi ndlela ya Yehovha? Vakulu va ta endla yini loko munhu a endle xidyoho lexikulu?

13. I yini leswi Yehovha a lavaka vakulu va swi endla loko va tamela milandzu ya swidyoho leswikulu?

¹³ Loko vakulu va kuma leswaku ku na makwerhu loyi a endleke xidyoho lexikulu evandlheni, va khongelela “vutlhari lebyi humaka ehenhla” leswaku va kota ku twisisa xiyimo xexo kahle hilaha Yehovha a xi twisisaka hakona. (Yak. 3:17) Xikongomelo xa vona i ku n’wi pfuna a hundzuka kutani va ‘vuyisa mudyohi endleleni.’ (Yak. 5:19, 20) Nakambe va lava ku endla hinkwaswo leswi va nga swi kotaka leswaku va sirhelela vandlha ni ku chavelela lava twisiweke ku vava. (2 Kor. 1:3, 4) Loko vakulu va tamela milandzu ya swidyoho leswikulu, va fanele va rhanga va twisisa mhaka yoleyo kahle kambe sweswo swi nga ha teka nkarhi. Endzhaku va khongela ni ku nyika mudyohi switsundzuxo swa le Matsalweni naswona va lulamisa mudyohi ‘hi mpimo lowu ringaneke.’ (Yer. 30:11) Hambileswi va lulamisaka mhaka hi xihatla kambe a va teki xiboho hi magugu. Loko vakulu va landzela nkongomiso wa Yehovha, vandlha hinkwaro ri ta vuyeriwa. Mikarhi yin’wana hambiloko vakulu va yi lulamise kahle mhaka yoleyo, lava khumbekaka va nga ha sala va twa ku vava. Loko swi ri tano eka wena, xana u fanele u endla yini leswaku u hlakarhela?

14. I xikombiso xihi xa le Bibeleni lexi nga ku pfunaka loko u twisiwe ku vava hi makwerhu?

¹⁴ Xana u tshame u twisiwa ku vava hi munhu un’wana kumbe makwerhu evandlheni? ERitweni ra Xikwembu ku ni swikombiso swo tala leswi nga ku dyondzisaka ku rindzela  Yehovha a lulamisa mhaka yoleyo. Hi xikombiso, hambileswi Yosefa a khomiweke hi ndlela yo biha hi vamakwavo, a nga xi pfumelelanga xiyimo xexo leswaku xi n’wi endla a tshama a kwatile. Ku hambana ni sweswo, u tshame a khomekile hi ku endla ku rhandza ka Yehovha naswona u katekisiwile hikwalaho ko tiyisela ni ku lehisa kakwe mbilu. (Gen. 39:21) Hi ku famba ka nkarhi, Yosefa u rivalele vamakwavo lava n’wi twiseke ku vava naswona Yehovha u n’wi katekisile. (Gen. 45:5) Ku fana na Yosefa, na hina ha chaveleleka loko hi tshinela eka Yehovha ni ku tlhela hi n’wi rindzela leswaku a lulamisa mhaka yoleyo.​—Ps. 7:17; 73:28.

15. I yini lexi pfuneke makwerhu waxisati ku tiyisela ku khomiwa hi ndlela yo biha?

¹⁵ I ntiyiso leswaku a hi nge khomiwi ku biha ku fana ni ndlela leyi Yosefa a khomiweke hayona kambe ha vaviseka loko munhu a hi twisa ku vava hi tindlela to karhi. Loko hi tlulane milenge ni munhu un’wana ngopfungopfu loyi a nga gandzeriki Yehovha, hi ta vuyeriwa loko hi tirhisa milawu ya le Bibeleni ku lulamisa xiyimo xexo. (Filp. 2:3, 4) Xiya xikombiso xin’wana. Makwerhu waxisati u twe ku vava ngopfu loko a kuma leswaku mutirhikuloni u vulavula ku biha hi yena eka vanhu van’wana. Ematshan’weni yo hatlisela ku kwata, makwerhu waxisati u tinyike nkarhi wo ehleketisisa hi xikombiso xa Yesu. Loko Yesu a rhukaniwa, a nga tlheriselanga. (1 Pet. 2:21, 23) Xikombiso xexo xi n’wi pfune leswaku a teka xiboho xo tshika mhaka yoleyo yi hundza. Endzhaku ka sweswo, u twe leswaku mutirhikuloni a a vabya swinene naswona a a tshikilelekile. Makwerhu waxisati u tibyele leswaku swi nga endleka mutirhikuloni yoloye a nga tiendlisi. Makwerhu waxisati a a tsakile hileswi a tshikeke mhaka yoleyo yi hundza naswona u ve ni ku rhula.

16. I yini lexi nga ku chavelelaka loko u khomiwe hi ndlela yo biha? (1 Petro 3:12)

¹⁶ Loko u ri eku tiyiseleni ka ku khomiwa hi ndlela yo biha kumbe u twisiwe ku vava hi ndlela yo karhi, tsundzuka leswaku Yehovha u le kusuhi ni lava “tshovekeke timbilu.” (Ps. 34:18) Wa ku rhandza hileswi u lehisaka mbilu naswona u lahlelaka ndzhwalo wa wena eka yena. (Ps. 55:22) I muavanyisi wa misava hinkwayo. Nakambe u vona swilo hinkwaswo. (Hlaya 1 Petro 3:12.) Loko u ri eka xiyimo xo tika lexi u nga swi kotiki ku xi lulamisa, xana u ta rindzela Yehovha?

17. Hilaha swi tsariweke hakona eka Esaya 30:18, Yehovha u hi tshembisa yini?

¹⁷ Ku nga ri khale Tata wa hina wa le tilweni u ta hi katekisa hi ku hi tisela Mfumo wakwe. Esaya 30:18 yi ri: “Yehovha u lunghekele ku mi twela vusiwana, u ta mi khoma hi tintswalo. Hikuva Yehovha i Xikwembu xo lulama. Va tsaka lava tshamaka va n’wi languterile.” Lava tshamaka va rindzele Yehovha, va ta kuma mikateko yo tala sweswi ni le misaveni leyintshwa.

18. I mikateko yihi leyi hi nga ta yi kuma?

¹⁸ Loko vanhu va Xikwembu va nghena emisaveni leyintshwa, a va nge he vileli nikatsongo kumbe va va ni swiphiqo leswi va langutanaka na swona namuntlha. A va nge he khomiwi ku biha kumbe ku twisiwa ku vava nikatsongo. (Nhlav. 21:4) A hi nge he boheki ku rindza ni ku karhateka hi swilo leswi hi swi lavaka hikuva swi ta va swi tele. (Ps. 72:16; Esa. 54:13) Mayana ndlela leyi swi nga ta tsakisa hayona!

19. I yini leswi Yehovha a endlaka leswaku hi swi lunghekela sweswi?

¹⁹ Eka mikhuva yo biha leyi sweswi hi lwaka hi matimba leswaku hi yi hlula ni le ka mikhuva leyinene leyi hi tikarhatelaka ku va na yona, hi fanele hi tsundzuka leswaku Yehovha u hi lulamisela ku va ehansi ka Mfumo wakwe. U nga heli matimba ivi u tshika ku tirhela Yehovha. Ku nga ri khale u ta tiphina hi vutomi! Leswi hi tshembisiweke vumundzuku byo tsakisa, a hi tiyimiseleni ku ya emahlweni hi rindzela nkarhi lowu Yehovha a nga ta hetisa ntirho wakwe!