NHLOKOMHAKA LEYI DYONDZIWAKA 1
“Lava Lavaka Yehovha A Va Nge Pfumali Nchumu“
NDZIMANA YA HINA YA LEMBE YA 2022 YI RI: “Lava lavaka Yehovha a va nge pfumali nchumu lowunene.”—PS. 34:10.
RISIMU 4 “Yehovha I Murisi Wa Mina”
LESWI HI NGA TA SWI DYONDZA *
Davhida a a ti vona a nga “pfumali nchumu lowunene” hi mikarhi yo tika (Vona tindzimana 1-3) *
1. Hi xihi xiyimo xo tika lexi Davhida a ti kumeke a ri eka xona?
DAVHIDA a a tshama a ri eku balekeni. Sawulo hosi ya matimba ya Israyele a a lava ku n’wi dlaya. Loko Davhida a lava swakudya, u nghene emutini wa Nobo laha a nga fika a kombela swinkwa swa ntlhanu. (1 Sam. 21:1, 3) Endzhaku, yena ni vavanuna vakwe va kume ndhawu yo tumbeta nhloko ebakweni. (1 Sam. 22:1) Swi te njhani Davhida a ti kuma a ri eka xiyimo lexi?
2. Sawulo u ti hoxe njhani eka xiyimo xo tika? (1 Samuwele 23:16, 17)
2 Sawulo a a ri ni mavondzo hileswi Davhida a ri mathwarivona enyimpini naswona a ri ni ndhuma ya kahle. A a swi tiva ku Yehovha u n’wi bakanyile tanihi hosi ya Israyele hikwalaho ka ku nga yingisi nileswaku ana se a hlawule Davhida leswaku a va hosi. (Hlaya 1 Samuwele 23:16, 17.) Leswi Sawulo a a ri hosi ya Israyele, a ri ni vuthu lerikulu ni vaseketeri vo tala kutani Davhida a boheka ku baleka. Xana Sawulo a a ehleketa leswaku a nga sivela Xikwembu ku xi veka Davhida tanihi hosi? (Esa. 55:11) Bibele a yi hi byeli kambe ha tiyiseka ku Sawulo a ti vitanela khombo. Ku hava lava lwaka ni Xikwembu ivi va humelela!
3. Xana Davhida a a titwa njhani hambiloko a langutane ni mitlhontlho?
3 Davhida a a titsongahata. A nga lo hlawula ku va hosi ya Israyele. Yehovha hi yena a a n’wi hlawurile. (1 Sam. 16:1, 12, 13) Sawulo a a n’wi venga swinene Davhida. Kambe Davhida a nga kalanga a sola Yehovha kumbe ku gungula hileswi a a kayivela swo miyeta nyoka ni hileswi a tshamela ku tumbela emabakweni. Ku hambana ni sweswo, swi nga endlaka loko a tifihlile ebakweni, ku ri kona laha a nga qambha risimu ro xonga leri nga ni marito lama nga eka tsalwa ra nhlokomhaka ya hina lama nge: “Lava lavaka Yehovha a va nge pfumali nchumu lowunene.”—Ps. 34:10.
4. Hi swihi swivutiso leswi hi nga ta swi kambisisa naswona hikwalahokayini swi ri swa nkoka?
4 Malandza yo tala ya Yehovha ma koka exilogweni namuntlha. * Leswi swi ye swi nyanya ngopfu hi nkarhi lowu wa ntungu. Leswi “nhlomulo lowukulu” wu nga kwala nyongeni, hi ta langutana ni mitlhontlho yo tala. (Mat. 24:21) Loko ha ha ri na mhaka leyi emianakanyweni ya hina, a hi hlamuleni swivutiso swa mune leswi landzelaka: Davhida a a nga “pfumali nchumu lowunene” hi ndlela yihi? Hikwalahokayini hi fanele hi dyondza ku eneriseka? Hikwalahokayini hi fanele hi tshemba leswaku Yehovha u ta hi khathalela? Nakambe hi nga tilunghiselela njhani sweswi ku langutana ni leswi swa ha taka?
“A NDZI NGE PFUMALI NCHUMU”
5-6. Pisalema 23:1-6 yi hi pfuna njhani hi twisisa leswi Davhida a swi vuleke loko a ku, malandza ya Xikwembu a ma nge “pfumali nchumu lowunene”?
5 Xana Davhida a a vula yini loko a ku, malandza ya Xikwembu a ma nge “pfumali nchumu lowunene”? Hi kota ku twisisa leswi a swi vuleke loko hi kambisisa marito lama nga eka Pisalema 23. (Hlaya Pisalema 23:1-6.) Loko Davhida a sungula marito lama nga eka pisalema leyi u te: “Yehovha i Murisi wa mina. A ndzi nge pfumali nchumu.” Loko hi yi hlaya hinkwayo, hi kuma leswaku Davhida u boxe swilo leswi a a swi teka swi ri swa risima, ku nga vuxaka lebyinene lebyi a ri na byona na Yehovha hikwalaho ka leswi a n’wi amukeleke tanihi Murisi wakwe. Yehovha u kongomise Davhida ‘endleleni yo lulama’ naswona U n’wi seketerile mikarhi hinkwayo. A a tiyiseka leswaku a nge pfumali nchumu hikuva Yehovha a n’wi kongomisa “emadyelweni lama nga ni byanyi byo tala.” Mikarhi yin’wana a a titwa a hele matimba lerova a swi fana niloko a famba “enkoveni lowu nga ni munyama lowukulu,” laha a ku ri ni valala vo tala. Kambe leswi Yehovha a a ri Murisi wakwe, Davhida a nga “chavi nchumu xo biha.”
6 Hi yi kumile nhlamulo ya xivutiso lexi nge: Davhida a a nga “pfumali nchumu lowunene” hi ndlela yihi? A a ri ni swilo hinkwaswo leswi a swi lava leswaku a tiyisa vuxaka byakwe na Yehovha. Ntsako wakwe a wu nga titsheganga hi ku va ni swilo swo tala. A a eneriseka hi leswi Yehovha a n’wi nyika swona. Leswi a swi ri swa nkoka eka yena a ku ri nsirhelelo ni mikateko leyi humaka eka Xikwembu.
7. Hi ku ya hi Luka 21:20-24, hi yihi mitlhontlho leyi Vakreste va le Yudiya va langutaneke na yona?
7 Marito ya Davhida ma hi komba nkoka wo va ni langutelo lerinene hi swilo leswi hi nga na swona. A swi hoxanga ku va ni swilo swo tala kambe xiphiqo hiloko hi swi teka swi ri swa nkoka ngopfu evuton’wini bya hina. Yoleyo a ku ri mhaka ya ntshima leyi Vakreste va le Yudiya a va fanele va yi tekela enhlokweni. (Hlaya Luka 21:20-24.) Yesu a a va lume ndleve leswaku ku ta fika nkarhi lowu muti wa Yerusalema a wu ta ‘rhendzeriwa hi masocha.’ Loko sweswo swi endleka, a va fanela va ‘balekela etintshaveni.’ Ku baleka ka vona a swi ta va ponisa kambe a swi ri ni swikoxo swo karhi. Emalembeni lama hundzeke, Xihondzo xo Rindza xi vule leswi: “Va siye masimu ni makaya, hambi ku ri rifuwo ra vona a va ri vunganga etindlwini ta vona. Hi ku tshemba leswaku Yehovha u ta va sirhelela ni ku va wundla, va rhangise vugandzeri bya yena emahlweni ka hinkwaswo leswi swi nga voniwaka swi ri swa nkoka.”
8. Hi yihi dyondzo ya nkoka leyi hi yi dyondzaka eka Vakreste va le Yudiya?
8 Hi dyondza yini eka leswi humeleleke Vakreste va le Yudiya? Xihondzo xo Rindza lexi hi buleke ha xona laha henhla xi ri: “Ku nga va ni miringo enkarhini lowu taka, malunghana ni ndlela leyi hi tekaka swilo leswi vonakaka ha yona; xana hi swona swi nga swa nkoka lowukulu, kumbe, xana i ku ponisiwa ka hinkwavo lava nga etlhelweni ra Xikwembu loku nga ka nkoka ngopfu? Ina, ku baleka ka hina ku nga katsa swiphiqo ni ku titsona swo karhi. Hi ta boheka ku endla hambi ku nga va yini lexi lavekaka, hilaha vamakwerhu va lembe-xidzana ro sungula va endleke hakona loko va baleka eYudiya.” *
9. Xana xitsundzuxo xa Pawulo lexi a xi nyikeke Vaheveru xi ku khutaza njhani?
9 A swi kanakanisi leswaku a swi va tikela Vakreste volavo ku sukela makaya ya vona ivi va ya sungula vutomi lebyintshwa endhawini yin’wana. A swi lava ripfumelo ku tshemba ku Yehovha a a ta va khathalela. Kambe ku ve ni swin’wana leswi va pfuneke. Emahlweni ka malembe ya ntlhanu Varhoma va nga si rhendzela muti wa Yerusalema, muapostola Pawulo u nyike Vaheveru xitsundzuxo lexi: “Mi nga rhandzi mali, kambe enerisekani hi swilo leswi mi nga na swona. Hikuva xi te: ‘Ndzi nga ka ndzi nga ku tshiki naswona ndzi nga ka ndzi nga ku fularheli.’ Leswaku hi ta va ni xivindzi xo vula hi ku: ‘Yehovha i mupfuni wa mina; a ndzi nge chavi. Xana munhu a nga ndzi endla yini?’” (Hev. 13:5, 6) Swi le rivaleni leswaku lava yingiseke xitsundzuxo xa Pawulo loko Varhoma va nga si hlasela muti, swi va oloverile ku hanya vutomi byo olova emakaya ya vona lamantshwa. A va nga kanakani leswaku Yehovha u ta va khathalela. Marito ya Pawulo ma hi tiyisa nhlana leswaku na hina Yehovha u ta hi khathalela.
“HI TA ENERISEKA HI SWILO LESWI”
10. Hi xihi “xihundla” lexi Pawulo a hi chumbutelaka xona?
10 Pawulo u nyike Timotiya xitsundzuxo lexi tirhaka ni le ka hina namuntlha. U te: “Kutani, loko hi ri ni swakudya ni swiambalo hi ta eneriseka hi swilo leswi.” (1 Tim. 6:8) Xana leswi swi vula leswaku a hi fanelanga hi tiphina hi switshongo, hi va ni makaya yo xonga kumbe ku xava swiambalo leswintshwa? Pawulo a a nga vuli swona sweswo. A a vula leswaku hi fanele hi eneriseka hi leswi hi nga na swona. (Filp. 4:12) Xexo a ku ri “xihundla” xa Pawulo. Leswi faneleke swi va swa nkoka eka hina i vuxaka lebyi hi nga na byona ni Xikwembu ku nga ri swilo leswi hi nga na swona.—Hab. 3:17, 18.
Eka malembe ya 40 lawa va ma heteke va ri emananga, Vaisrayele a va nga “pfumali nchumu.” Xana hi ta eneriseka hi leswi hi nga na swona? (Vona ndzimana 11) *
11. Hi dyondza yini eka leswi Muxe a swi byeleke Vaisrayele mayelana ni ku eneriseka?
11 Ku na ku hambana eka ndlela leyi Yehovha a langutaka swilo hayona ni ndlela leyi hina hi swi langutaka hayona. Xiya leswi Muxe a swi byeleke Vaisrayele endzhaku ka loko va hete malembe ya 40 va ri emananga, u te: “Yehovha Xikwembu xa n’wina u mi katekisile eka hinkwaswo leswi mi swi endleke. U mi vonile loko mi ri karhi mi famba emananga lawa lamakulu. Yehovha Xikwembu xa n’wina a a ri na n’wina eka malembe lawa ya 40. A mi pfumalanga nchumu.” (Det. 2:7) Eka malembe wolawo ya 40, Yehovha a a va wundla hi ku tirhisa mana. Swiambalo swa vona leswi va sukeke na swona eEgipta a swi hlakalanga. (Det. 8:3, 4) Hambileswi van’wana a va swi tekela ehansi sweswo kambe Muxe u va tsundzuxe leswaku a va nga pfumali nchumu. Yehovha u ta tsaka loko hi dyondza ku eneriseka ni ku tlangela leswi hi nga na swona hambiloko swi nga nyawuli naswona hi swi teka ku ri nyiko leyi humaka eka yena.
TSHEMBA LESWAKU YEHOVHA U TA KU KHATHALELA
12. I yini leswi kombisaka leswaku Davhida a a nga titshembi kambe a tshemba Yehovha?
12 Davhida a a swi tiva kahle leswaku Yehovha wa tshembeka naswona wa va hlayisa lava n’wi rhandzaka. Hambileswi vutomi byakwe a byi ri ekhombyeni loko a tsala Pisalema 34 kambe hi mahlo ya ripfumelo u vone “ntsumi ya Yehovha yi dzima nxaxa hinkwako laha” a ri kona. (Ps. 34:7) Swi nga endleka Davhida a a fanisa ntsumi ya Yehovha ni socha leri dzimeke nxaxa naswona ri tshamaka ri xalamukele ku vona valala. Hambileswi Davhida a a ri mathwarivona enyimpini nileswi Yehovha a a n’wi tshembise ku va hosi kambe a nga titsheganga hi vuswikoti bya yena byo tirhisa xipelupelu kumbe banga loko a ri enyimpini. (1 Sam. 16:13; 24:12) U tshembe Xikwembu naswona a a tiyiseka leswaku ntsumi ya xona ‘yi ponisa lava xi chavaka.’ A hi langutelanga ku ponisiwa hi ndlela ya singita namuntlha. Kambe ha swi tiva leswaku ku xaniseka ka lava tshembaka Yehovha ku ta kuma ndzhuti ku yima.
Hi nkarhi wa nhlomulo lowukulu, Gogo wa Magogo a nga ha ringeta ku hi hlasela emakaya ya hina. Kambe ha chaveleleka ku tiva leswaku Yesu ni vuthu rakwe ra le tilweni u ta swi vona leswi nga eku endlekeni kutani a hi lwela (Vona ndzimana 13)
13. Loko Gogo wa Magogo a hi hlasela, hikwalahokayini swi ta vonaka onge a hi sirhelelekanga naswona i yini lexi nga ta endla hi nga chavi? (Vona xifaniso lexi nga eka xifunengeto.)
13 Ku nga ri khale, ndlela leyi hi tshembaka Yehovha hayona yi ta ringiwa. Loko Gogo wa Magogo, ku nga matiko lama hlanganeke, a hlasela vanhu va Xikwembu, swi ta languteka onge hi le khombyeni. Swi ta lava hi tiyiseka leswaku Yehovha u ta hi ponisa. Eka valala va hina, hi ta va hi fana ni tinyimpfu leti nga kotiki ku ti lwela. (Ezek. 38:10-12) Phela hi ta va hi nga hlomanga kumbe ku lunghekela nyimpi. Valala va hina va ta vona onge swi ta olova ku hi hlasela. A va nge swi koti ku vona leswi hina hi nga ti swi vona hi mahlo ya ripfumelo, ku nga vuthu ra tintsumi leti dzimeke nxaxa eka vanhu va Xikwembu naswona ti lunghekele ku va sirhelela. A va na ripfumelo eka Xikwembu. Ri ta va ri va xele kambirhi loko va vona vuthu ra le tilweni ri ta hi lwela!—Nhlav. 19:11, 14, 15.
TSHAMA U VAMBE NGOMA EKA LESWI SWA HA TAKA
14. I yini leswi hi nga swi endlaka ku hi tshama hi lunghekile eka leswi swa ha taka?
14 I yini leswi hi nga swi endlaka ku hi tshama hi lunghekile eka leswi swa ha taka? Xo sungula, a hi fanelanga hi rhandza ngopfu swilo leswi hi nga na swona hikuva siku rin’wana hi ta boheka ku baleka hi swi siya. Hi fanele hi eneriseka naswona hi khapakhapa hi ntsako hileswi hi nga ni vuxaka lebyinene na Yehovha. Loko hi ya hi xi tiva ku antswa Xikwembu xa hina, hi ta ya hi tiyiseka leswaku xi ni matimba yo hi sirhelela eka nhlaselo wa Gogo wa Magogo.
15. Hi swihi leswi endleke Davhida a tiyiseka ku Yehovha a nge n’wi hlambeli mavoko?
15 Xiya swin’wana leswi pfuneke Davhida ku langutana ni miringo leswi na hina swi nga hi pfunaka. Davhida u te: “Nantswani mi vona leswaku Yehovha hi lonene; wa tsaka munhu la tumbelaka eka yena.” (Ps. 34:8) Marito lama ma kombisa xivangelo lexi endleke Davhida a titshega hi Yehovha. A a titshege hi Yehovha naswona A nga n’wi khomisanga tingana. Loko a ha ri jaha, Davhida u jamelane ni xihontlovila xa Vafilista lexi vuriwaka Goliyadi naswona u xi byele leswi: “Namuntlha Yehovha u ta ku nyiketa evokweni ra mina.” (1 Sam. 17:46) Hi ku famba ka nkarhi, a a tirhela hosi Sawulo loyi a ringeteke mikarhi yo tala ku n’wi dlaya. Hambiswiritano, “Yehovha a a ri na” Davhida. (1 Sam. 18:12) Leswi Yehovha a pfuneke Davhida enkarhini lowu hundzeke, a a tiyiseka leswaku U ta n’wi pfuna ni le ka leswi a ha ta langutana na swona.
16. Hi tihi tindlela tin’wana leti namuntlha hi nga ‘nantswaka’ hatona vunene bya Yehovha?
16 Loko hi titshega hi Yehovha sweswi, hi ta ya hi n’wi tshemba leswaku ni le nkarhini lowu taka u ta hi pfuna. Swi lava ripfumelo na ku tiyimisela ku titshega hi Yehovha loko hi lava ku kombela masiku yo wisa entirhweni leswaku hi ya etinhlengeletanwini ta muganga kumbe ta xifundzha, hambi ku ri ku kombela ku hunguteriwa nkarhi hi xikongomelo xo ya etinhlengeletanweni ta vandlha kumbe xo chumayela. A hi nge muthori u ala xikombelo xa wena ivi u lahlekeriwa hi ntirho. Xana hi ni ripfumelo ra leswaku Yehovha a nge hi tshiki naswona u ta khathalela swilaveko swa hina? (Hev. 13:5) Vo tala lava nga eka ntirho wa nkarhi hinkwawo va ni mitokoto yo tala leyi kombisaka ndlela leyi Yehovha ava pfuneke hayona loko va lava mpfuno. Yehovha wa tshembeka.
17. Ndzimana ya lembe ya 2022 yi ri yini naswona hikwalahokayini yi fanerile?
17 Loko Yehovha a ri na hina, a hi na xivangelo xo chava leswi nga ta endleka enkarhini lowu taka. Xikwembu xa hina a xi nge hi tshiki ntsena loko hi rhangisa ku endla ku rhandza ka xona evuton’wini bya hina. Leswaku yi hi lunghiselela swiyimo swo tika swa nkarhi lowu taka ni ku tshemba leswaku Yehovha a nge hi tshiki, Huvo Leyi Fumaka yi humese ndzimana ya lembe ya 2022 leyi tekiweke eka Pisalema 34:10 leyi nge: “Lava lavaka Yehovha a va nge pfumali nchumu lowunene.“
RISIMU 38 Xikwembu Xi Ta Ku Nyika Ntamu
^ Ndzimana ya hina ya lembe ya 2022 yi tekiwe eka Pisalema 34:10 leyi nge: “Lava lavaka Yehovha a va nge pfumali nchumu lowunene.” Malandza ya Yehovha yo tala a ma na swo tala. Hikwalahokayini ku vuriwa leswaku a ma “pfumali nchumu lowunene”? Nakambe ku twisisa tsalwa leri swi nga hi pfuna njhani leswaku hi tshama hi vambe ngoma eka swiyimo swo tika leswi swa ha taka?
^ Vona “Swivutiso Swa Vahlayi” eka Xihondzo xo Rindza xa September 15, 2014.
^ Vona Xihondzo xo Rindza xa May 1, 1999, tl. 19.
