1. Endzhaku ka loko Adamu na Evha va dyohile Yehovha u hatle a endla yini? (Genesa 3:15)

 HI KU hatlisa endzhaku ka loko Adamu na Evha va dyohile, Yehovha u nyike vana va vona ntshembo hi ku tirhisa vuprofeta byo hlamarisa. Leswi a swi vuleke swi tsariwe eka Genesa 3:15.—Yi hlaye.

2. I yini lexi hlamarisaka hi vuprofeta lebyi?

² Vuprofeta lebyi byi kumeka ebukwini yo sungula ya Bibele. Kambe hi ndlela yo karhi, tibuku letin’wana hinkwato ta Bibele ti fambisana na byona. Ku fana ni leswi glue yi hlanganisaka matluka ya buku, marito lama nga eka Genesa 3:15 ma hlanganisa rungula leri nga eka tibuku hinkwato ta Bibele leswaku ri va nchumu wun’we, ku nga leswaku Mukutsuri a a ta rhumiwa leswaku a lovisa Diyavulosi ni valandzeri vakwe hinkwavo vo homboloka. * Wolowo ku ta va nkateko eka lava rhandzaka Yehovha!

3. Hi ta bula hi yini eka nhlokomhaka leyi?

³ Eka nhlokomhaka leyi, hi ta kuma tinhlamulo ta swivutiso leswi landzelaka mayelana ni vuprofeta lebyi nga eka Genesa 3:15. Vuprofeta lebyi byi vulavula hi vamani? Byi hetiseka njhani? Naswona byi hi vuyerisa njhani?

4. I mani “nyoka” naswona hi swi tiva njhani?

⁴ Lava ku vulavuriwaka ha vona eka Genesa 3:14, 15, va katsa  “nyoka,” “vana” va nyoka, “wansati” ni “n’wana” wa wansati. Bibele yi hi pfuna leswaku hi va tiva. * A hi sunguleni hi “nyoka.” Nyoka ya xiviri a yi nga ta swi kota ku twisisa leswi Yehovha a swi vuleke entangeni wa Edeni. Hikwalaho nyoka leyi Yehovha a yi avanyiseke yi fanele yi yimela xivumbiwa xo tlhariha. I mani xivumbiwa xa kona? Nhlavutelo 12:9 yi yi veka erivaleni mhaka leyi. Matsalwa ma kombisa leswaku Sathana Diyavulosi hi yena “nyoka ya khale.” Kambe i vamani vana va nyoka?

5. I vamani vana va nyoka?

⁵ Loko Bibele yi vulavula hi vana hi ndlela yo fanekisela, yi va yi vulavula hi lava va ehleketaka ni ku endla swilo ku fana ni tata wa vona wo fanekisela. Kutani vana va nyoka va katsa swivumbiwa swa moya ni vanhu, lava ku fana na Sathana va lwisanaka na Yehovha Xikwembu ni ku kaneta vanhu Vakwe. Va katsa tintsumi leti sukeke etilweni hi nkarhi wa Nowa swin’we ni vanhu vo homboloka lava tikhomaka ku fana ni tata wa vona Diyavulosi.—Gen. 6:1, 2; Yoh. 8:44; 1 Yoh. 5:19; Yuda 6.

6. Hikwalahokayini “wansati” loyi ku nga ri Evha?

⁶ Sweswi a hi kambisiseni leswaku i mani “wansati.” A ku nge vi Evha. Hikwalahokayini? Ehleketa hi leswi, vuprofeta byi vula leswaku n’wana wa wansati a a ta “phyandlasa” nhloko ya nyoka. Hilaha hi buleke hakona, nyoka i xivumbiwa xa moya lexi yimelaka Sathana naswona a nga kona ni un’we eka vana va Evha lava nga ni xidyoho loyi a nga kotaka ku herisa Sathana. Xana Sathana a a ta lovisiwa njhani?

7. Hilaha swi kombisiweke hakona eka Nhlavutelo 12:1, 2, 5 na 10, i mani wansati loyi ku vulavuriwaka ha yena eka Genesa 3:15?

⁷ Buku yo hetelela ya Bibele yi swi veka  erivaleni leswaku i mani wansati loyi ku vulavuriwaka ha yena eka Genesa 3:15. (Hlaya Nhlavutelo 12:1, 2, 5, 10.) Loyi a hi wansati loyi a tolovelekeke! Emilengeni yakwe ku ni n’weti naswona enhlokweni yakwe u ambale harhi ya tinyeleti ta 12. U veleka n’wana loyi a nga tolovelekangiki ku nga, Mfumo wa Xikwembu. Mfumo lowu i wa le tilweni kutani sweswo swi vula leswaku ni wansati loyi i wa le tilweni. U yimela xiphemu xa le tilweni xa nhlangano wa Yehovha lowu vumbiwaka hi tintsumi to tshembeka.—Gal. 4:26.

8. I mani n’wana wo sungula wa wansati naswona u ve yena rini? (Genesa 22:15-18)

⁸ Rito ra Xikwembu ri hi pfuna ku tiva n’wana wo sungula wa wansati. N’wana loyi a a ta va ntukulu wa Abrahama. (Hlaya Genesa 22:15-18.) Hilaha vuprofeta byi vuleke hakona, Yesu a a ri ntukulu wa wanuna yoloye wo tshembeka. (Luka 3:23, 34) Kambe n’wana loyi a a ta fanela ku va ni matimba yo tlula ya munhu hikuva a a ta pfotlosa Sathana Diyavulosi a n’wi herisela makumu. Hikwalaho loko Yesu a ri ni malembe ya 30, u hlawuriwile hi moya wo kwetsima leswaku a va N’wana wa Xikwembu loyi a tswariweke a ri swakwe. Loko Yesu a hlawuriwa, u ve n’wana wo sungula wa wansati. (Gal. 3:16) Endzhaku ka loko Yesu a file ni ku pfuxiwa, Xikwembu xi n’wi “nyike ku vangama ni xichavo” naswona xi n’wi nyike “matimba yo lawula . . . etilweni ni le misaveni,” ku katsa ni matimba yo “herisa mitirho ya Diyavulosi.”—Hev. 2:7; Mat. 28:18; 1 Yoh. 3:8.

9-10. (a) I vamani van’wana lava nga xiphemu xa vana va wansati naswona va va vana wakwe rini? (b) Hi ta tlhela hi bula hi yini?

⁹ Ku ni xiphemu xa vumbirhi xa vana va wansati. Muapostola Pawulo u vulavule hi vona loko a byela Vayuda ni Vakreste lava hlawuriweke a ku: “Loko mi ri vadyondzisiwa va Kreste, hakunene mi vana va Abrahama, vadyandzhaka hikwalaho ka xitshembiso.” (Gal. 3:28, 29) Loko Yehovha a hlawula Mukreste hi moya lowo kwetsima, munhu yoloye u va xiphemu xa vana va wansati. Yesu Kreste ni lava 144 000, lava a fumaka na vona va vumba vana va wansati. (Nhlav. 14:1) Hinkwavo lava va ehleketa ni ku endla swilo ku fana ni Tata wa vona Yehovha Xikwembu.

¹⁰ Leswi sweswi hi swi tivaka leswaku ku vulavuriwa hi vamani eka Genesa 3:15, a hi kambisiseni ndlela leyi Yehovha hakatsongotsongo a byi hetisiseke hayona vuprofeta lebyi ni ndlela leyi hi vuyeriwaka hayona.

11. N’wana wa wansati u lumiwe “xirhendze” hi ndlela yihi?

¹¹ Hi ku ya hi vuprofeta lebyi nga eka Genesa 3:15, nyoka a yi ta luma n’wana wa wansati “xirhendze.” Sweswo swi endleke loko Sathana a kucetele Vayuda ni Varhoma leswaku va dlaya N’wana wa Xikwembu. (Luka 23:13, 20-24) Ku fana ni leswi loko munhu a vaviseke xirhendze a nga tsandzekaka ku famba swa xinkarhana, na Yesu a a nga koti ku endla nchumu ku ringana masiku manharhu hileswi a a file.—Mat. 16:21.

12. Nhloko ya nyoka yi ta pfotlosiwa njhani naswona rini?

¹² Leswaku vuprofeta lebyi nga eka Genesa 3:15 byi kota ku endleka, a swi nga ta koteka leswaku Yesu a tshama esirheni a nga pfuxiwi. Hikwalahokayini? Hikuva hi ku ya hi vuprofeta, n’wana a a ta pfotlosa nhloko ya nyoka. Leswi swi vula leswaku xirhendze xa Yesu a xi ta hola. Swi ve tano! Hi siku ra vunharhu endzhaku ka loko a file, Yesu u pfuxiwile a ri xivumbiwa xa moya lexi nga fiki. Hi nkarhi wa Xikwembu lowu faneleke, Yesu u ta pfotlosa Sathana a n’wi herisa. (Hev. 2:14) Lava nga ta fuma na Yesu va ta pfuneta leswaku  ku herisiwa valala hinkwavo va Xikwembu emisaveni ku nga vana va nyoka.—Nhlav. 17:14; 20:4, 10. *

13. Ku hetiseka ka vuprofeta lebyi ku hi vuyerisa njhani?

¹³ Loko u ri nandza wa Xikwembu loyi a tinyiketeleke, ku hetiseka ka vuprofeta lebyi ka ku vuyerisa. Yesu u tile emisaveni a ri munhu wa nyama. U tekelele vumunhu bya Tata wakwe hilaha ku heleleke. (Yoh. 14:9) Hikwalaho ka yena hi kote ku tiva ni ku rhandza Yehovha Xikwembu. Nakambe ha vuyeriwa eka tidyondzo ta Yesu ni ndlela leyi a hi kongomisaka hayona loko a ri karhi a kongomisa vandlha ra Vukreste namuntlha. U hi dyondzise ku hanya hi ndlela leyi nga ta endla leswaku hi tsakisa Yehovha. Leswi Yesu a lumiweke xirhendze kumbe a feke, ha vuyeriwa hikwalaho ka sweswo. Njhani? Loko Yesu a pfuxiwa, u nyikele hi ngati yakwe leyi nga ya risima leswaku yi va gandzelo leri hi “basisa[ka] eka swidyoho hinkwaswo.”—1 Yoh. 1:7.

14. Hi swi tiva njhani leswaku vuprofeta lebyi Yehovha a byi vuleke eEdeni a byi nga ta endleka hi ku hatlisa? Hlamusela.

¹⁴ Vuprofeta lebyi Yehovha a byi vuleke eEdeni a byi kombisa leswaku a ku ta hundza nkarhi wo karhi byi nga si endleka. A swi ta teka nkarhi leswaku wansati a va ni n’wana loyi a tshembisiweke, Diyavulosi a hlengeleta valandzeri vakwe nileswaku mitlawa leyimbirhi yi vengana. Ku tiva hi vuprofeta lebyi swa hi vuyerisa hikuva bya hi lemukisa leswaku misava leyi lawuriwaka hi Sathana yi ta venga vagandzeri va Yehovha. Hi ku famba ka nkarhi Yesu u nyike vadyondzisiwa vakwe xilemukiso lexi fanaka. (Mar. 13:13; Yoh. 17:14) Handle ko kanakana hi ku vonile ku hetiseka ka xiphemu xa vuprofeta lebyi ngopfungopfu eka malembe ya 100 lama hundzeke. Njhani?

15. Hikwalahokayini misava yi nyanya ku va ni rivengo kambe hikwalahokayini hi nga ri na xona xivangelo xo chava Sathana?

¹⁵ Hi ku hatlisa endzhaku ka loko Yesu a vekiwe ku va Hosi leyi nga Mesiya hi 1914, Sathana u hlongoriwile etilweni. Sweswi u pfalelekile emisaveni naswona u rindzele ku lovisiwa. (Nhlav. 12:9, 12) Kambe a nga tshamanga hi mavoko. Sathana u hlundzukile naswona u hlasela vanhu va Xikwembu. (Nhlav. 12:13, 17) Hikwalaho ka sweswo, misava yi ya yi va venga swinene vanhu va Xikwembu. Kambe a hi na xona xivangelo xo chava Sathana ni valandzeri vakwe. Ematshan’wini ya sweswo na hina ha tiyiseka ku fana na muapostola Pawulo loyi a tsaleke a ku: “Loko Xikwembu xi ri na hina, i mani loyi a nga lwaka na hina?” (Rhom. 8:31) Hi nga n’wi tshemba hilaha ku heleleke Yehovha hikuva hilaha se hi swi voneke hakona, swo tala swa leswi ku profetiweke ha swona eka Genesa 3:15, se swi endlekile.

16-18. Curtis, Ursula, na Jessica swi va vuyerise njhani ku twisisa Genesa 3:15?

¹⁶ Xitshembiso xa Yehovha lexi nga eka Genesa 3:15, xi nga hi pfuna leswaku hi kota ku langutana ni miringo yin’wana ni yin’wana leyi nga hi welaka. Curtis loyi a nga murhumiwa eGuam u ri: “Mikarhi yin’wana ndzi weriwe hi miringo kumbe swilo leswi endleke leswaku swi ndzi tikela ku tshama ndzi tshembekile eka Yehovha. Kambe ku anakanyisisa hi vuprofeta lebyi nga eka Genesa 3:15, swi ndzi pfunile leswaku ndzi nga tshiki ku tshemba Tata wa mina la nge matilweni.” Curtis u ri langutele hi mahlongati siku leri Yehovha a nga ta herisa swiphiqo swa hina hinkwaswo.

 ¹⁷ Makwerhu waxisati wa le Bavaria la vuriwaka Ursula, u vula leswaku ku twisisa Genesa 3:15 swi n’wi pfune ku a tiyiseka leswaku Bibele yi huhuteriwe hi Xikwembu. U vone ndlela leyi vuprofeta lebyin’wana hinkwabyo byi fambisanaka hayona ni vuprofeta lebyi naswona sweswo swi n’wi tsakisile swinene. U ri: “Swi ndzi khumbile swinene loko ndzi dyondza leswaku Yehovha u hatle a teka goza leswaku a nyika vanhu ntshembo.”

¹⁸ Jessica wa le Micronesia u ri: “Ndza ha yi tsundzuka kahle ndlela leyi ndzi titweke hayona loko ndzi xiya leswaku ndzi kume ntiyiso! Vuprofeta lebyi nga eka Genesa 3:15 a byi ri eku hetisekeni. Swi ndzi pfune ku tsundzuka leswaku swiyimo leswi hi langutanaka na swona namuntlha, a hi byona vutomi bya xiviri. Vuprofeta lebyi byi tlhele byi ndzi tiyisekisa leswaku ku tirhela Yehovha swi endla ndzi hanya vutomi lebyinene sweswi ni le nkarhini lowu taka.”

19. I yini lexi nga hi tiyisekisaka leswaku xiphemu xo hetelela xa vuprofeta lebyi xi ta endleka?

¹⁹ Hilaha hi swi voneke hakona, Genesa 3:15 yi le ku hetisekeni sweswi. Se ha swi tiva leswaku i vamani lava vumbaka n’wana wa wansati ni vana va nyoka. Yesu loyi a nga n’wana wo sungula wa wansati, u horile laha a nga lumiwa kona exirhendzeni naswona sweswi i Hosi leyi nga ni matimba, leyi nga fiki. Nhlayo ya lava vumbaka xiphemu xa vumbirhi xa vana va wansati ku nga ri khale yi ta helela. Leswi xiphemu xo sungula xa vuprofeta lebyi xi hetisekeke, a hi kanakani leswaku xiphemu xo hetelela xa byona ku nga ku pfotlosiwa ka nhloko ya nyoka na xona xi ta hetiseka. Vanhu vo tshembeka va ta ku hefu, loko Sathana a loviseriwa makumu. Loko ha ha rindzele sweswo, u nga karhali. Xikwembu xa hina xa tshembeka. Hi ku tirhisa n’wana wa wansati, xi ta nyika “tinxaka hinkwato leti nga emisaveni” mikateko ya tsandzavahlayi.—Gen. 22:18.