1. Vatswari va navelela vana va vona yini?

 VATSWARI, ha swi tiva leswaku mi lava ku pfuna vana va n’wina va tiva ni ku rhandza Yehovha. Kambe a hi swi koti ku vona Xikwembu. Xana u nga va pfuna njhani vana va wena va teka Xikwembu tanihi Munhu wa xiviri ni ku tlhela va tshinela eka xona?—Yak. 4:8.

2. Vatswari va nga va dyondzisa njhani vana va vona hi vumunhu bya Yehovha?

² Ndlela ya nkoka yo pfuna vana va wena va tshinela eka Yehovha i ku dyondza na vona Bibele. (2 Tim. 3:14-17) Kambe Bibele yi kombisa ndlela yin’wana leyi vana va nga dyondzaka hi Yehovha hayona. EBukwini ya Swivuriso, swi vonaka onge tatana u tsundzuxa n’wana wakwe leswaku a nga rivali hi vumunhu bya Yehovha lebyi vonakaka eka ntumbuluko. (Swiv. 3:19-21) Hi ta kambisisa tindlela tin’wana leti vatswari va nga tirhisaka ntumbuluko ku pfuna vana va vona va dyondza hi vumunhu bya Yehovha.

3. Vatswari va fanele va va pfuna njhani vana va vona?

³ Bibele yi vula leswaku “vumunhu bya [Xikwembu] bya vonaka ku sukela loko misava yi tumbuluxiwile ku ya emahlweni, hikuva byi vonaka eka swilo leswi xi swi tumbuluxeke.” (Rhom. 1:20) Vatswari, a swi kanakanisi leswaku ma swi tsakela ku tihumesa ni vana va n’wina. Tirhisani nkarhi wolowo ku pfuna vana va n’wina va vona ndlela leyi vumunhu lebyi hlamarisaka bya Yehovha byi fambisanaka hayona ni “swilo leswi [a] swi tumbuluxeke.” Emhakeni leyi, a hi voneni leswi vatswari va nga swi dyondzaka eka ndlela leyi Yesu a dyondziseke hayona.

4. Yesu u wu tirhise njhani ntumbuluko ku dyondzisa vadyondzisiwa vakwe? (Luka 12:24, 27-30)

 ⁴ Xiya ndlela leyi Yesu a wu tirhiseke hayona ntumbuluko ku dyondzisa. Siku rin’wana u kombele vadyondzisiwa vakwe leswaku va xiyisisa mawukuwuku ni makhon’wa. (Hlaya Luka 12:24, 27-30.) Yesu a a ta va a tirhise xiharhi kumbe ximilana xin’wana ni xin’wana kambe u hlawule xinyenyana ni xiluva lexi vadyondzisiwa vakwe va xi tivaka kahle. Swi nga endleka vadyondzisiwa va ma vonile mawukuwuku ma ri karhi ma haha ni swiluva swi ri karhi swi baleka. Xana wa n’wi vona Yesu hi matihlo ya mianakanyo a ri karhi a kombetela swilo leswi loko a ri karhi a vulavula? Xana u endle yini endzhaku ko vulavula hi swilo leswi? U dyondzise vadyondzisiwa vakwe dyondzo ya nkoka hi musa ni ku hanana ka Tata wa vona wa le tilweni leyi nge: Yehovha u ta ambexa ni ku phamela malandza yakwe yo tshembeka hilaha a endlaka hakona eka mawukuwuku ni swiluva swa nhova.

5. Hi swihi swilo swa ntumbuluko leswi vatswari va nga swi tirhisaka ku dyondzisa n’wana wa vona hi Yehovha?

⁵ Vatswari, mi nga yi tekelela njhani ndlela leyi Yesu a a dyondzisa hayona? Mi nga ha byela n’wana wa n’wina hi swilo leswi tumbuluxiweke leswi mi tsakisaka swo tanihi xiharhi kumbe ximilana lexi mi xi rhandzaka. Loko mi ri karhi mi endla tano, n’wi hlamuseleni ndlela leyi nchumu wolowo wu hi dyondzisaka swona hi Yehovha. Kutani mi nga ha vutisa n’wana wa n’wina leswaku u rhandza xiharhi kumbe ximilana xihi. Loko mi tirhisa swiharhi kumbe swimilana leswi ana se a swi rhandzaka, u ta mi yingisa loko mi n’wi dyondzisa hi vumunhu bya Yehovha.

6. Hi nga dyondza yini eka mhani wa Christopher?

⁶ Xana vatswari va fanele va heta nkarhi wo tala va endla ndzavisiso hi xiharhi kumbe ximilana xo karhi va nga si dyondzisa n’wana wa vona hi leswi nchumu wolowo wu hi dyondzisaka swona hi Yehovha? Doo! Yesu a nga hlamuselanga swo tala hi ndlela leyi mawukuwuku ma dyaka hayona kumbe ndlela leyi makhon’wa ma kulaka hayona. I ntiyiso leswaku mikarhi yin’wana n’wana wa wena a nga ha tsakela ku bula hi vuenti hi ntumbuluko kambe mikarhi yin’wana ku vula kumbe ku vutisa xivutiso xo olova swi ringene leswaku u n’wi dyondzisa swo karhi. Twana leswi makwerhu Christopher a swi vulaka loko a tsundzuka leswi endlekeke loko a ha ri ntsongo, u ri: “Leswaku mhani a hi pfuna hi rhandza ntumbuluko a a nga rharhanganisi swilo. Hi xikombiso, loko hi ri ekusuhi ni tintshava, mhani a a ta ku: ‘Wa nga vona vukulu ni ku xonga ka tintshava leti! Hakunene Yehovha wa hlamarisa!’ Kumbe loko hi ri ekusuhi ni lwandle a a ta ku: ‘Wa nga vona matimba ya magandlati lawa! Hakunene Xikwembu xi ni matimba lamakulu!’” Christopher u ri: “Marito wolawo yo olova kambe lama tlhontlhaka miehleketo ma hi khumbile swinene.”

7. U nga va dyondzisa njhani vana va wena ku ehleketisisa hi ntumbuluko?

⁷ Loko vana va wena va ri karhi va kula, u nga va dyondzisa leswaku va ya va ehleketisisa hi ntumbuluko ni ku dyondza hi vumunhu bya Yehovha. U nga hlawula nchumu wun’we eka leswi Xikwembu xi swi tumbuluxeke kutani u va vutisa leswi, “Xana leswi swi ku dyondzisa yini hi Yehovha?” Swi nga ku hlamarisa ku twa leswi va nga ta ku byela swona.—Mat. 21:16.

8. Vatswari va Vaisrayele a va kuma nkarhi wo endla yini loko va ri karhi va famba “endleleni”?

⁸ Vatswari lava nga Vaisrayele a va byeriwe ku dyondzisa vana va vona swileriso swa Yehovha loko va famba “endleleni.” (Det. 11:19) Tiko hinkwaro ra Israyele a ri ri na mapato. Vanhu a va kota ku vona swiharhi, swinyenyana ni swiluva swo hambanahambana loko va ri karhi va famba. Loko mindyangu ya Vaisrayele yi  ri karhi yi famba, vatswari a va kuma nkarhi wo pfuna vana va vona va navela ku dyondza hi ntumbuluko wa Yehovha. Vatswari, swi nga endleka na n’wina mi wu kuma nkarhi wo tirhisa ntumbuluko ku dyondzisa vana va n’wina. Xiya ndlela leyi vatswari van’wana va swi endleke hayona sweswo.

9. U nga dyondza yini eka Punitha na Katya?

⁹ Manana la vuriwaka Punitha loyi a tshamaka edorobeni lerikulu eIndia u ri: “Hi swi teka ku ri nkarhi lowunene wo pfuna vana va hina va dyondza hi ntumbuluko wa Yehovha wo xonga, loko hi vhakela maxaka ekaya. Ndzi vona onge vana va mina va wu twisisa ku antswa ntumbuluko loko va nga ri edorobeni leri nga lo mphaa, hi vanhu ni timovha.” Vatswari, vana va n’wina a va nge wu rivali nkarhi lowu mi wu heteke na vona endhawini yo saseka loko mi ti humesile. Makwerhu waxisati Katya la humaka eMoldova u ri: “Swilo leswi ndzi swi tsundzukaka ngopfu evuhlangini bya mina, i nkarhi lowu ndzi wu heteke ni vatswari va mina loko hi ri emakaya. Ndza khensa leswi va ndzi dyondziseke ndza ha ri ntsongo ku tinyika nkarhi wo xiyisisa leswi Yehovha a swi endleke ni ku vona vumunhu byakwe eka ntumbuluko wakwe.”

10. Vatswari lava tshamaka emadorobeni va nga endla yini loko va nga swi koti ku vhakela tindhawu tin’wana? (Vona bokisi leri nge, “ Leswi Nga Pfunaka Vatswari.”)

¹⁰ Ku vuriwa yini loko swi nga koteki leswaku u ya emakaya? Amol loyi na yena a tshamaka eIndia u ri: “Laha hi tshamaka kona, vatswari va tirha tiawara to tala naswona swa durha ku ya emakaya. Hambiswiritano, vatswari va nga dyondzisa vana va vona hi ntumbuluko ni vumunhu bya Yehovha hi ku ya ephakeni kumbe va wu valanga va ri eka vhurandhi.” Loko u langutisisa kahle, u ta kuma leswaku ekusuhi ni kaya ra wena ku ni swilo swo tala swa ntumbuluko leswi u nga swi kombaka vana va wena. (Ps. 104:24) U nga ha kuma swinyenyana, switsotswana, swimilana ni swin’wana swo tala leswi u  nga ha swi tirhisaka. Karina wa le Jarimani u ri: “Mhani u rhandza swiluva kutani loko ndza ha ri ntsongo mikarhi hinkwayo loko hi tiolola milenge, a a ndzi komba swiluva swo xonga.” Vatswari, mi nga tlhela mi tirhisa tivhidiyo ni mikandziyiso yo tala leyi nhlangano yi yi humeseke leswaku mi dyondzisa vana va n’wina. Swi nga ri na mhaka leswaku mi tshama kwihi, mi nga pfuna vana va n’wina va dyondza hi leswi Xikwembu xi swi endleke. Sweswi a hi buleni hi vumunhu byo karhi bya Yehovha lebyi u nga byi dyondzisaka vana va wena.

11. Vatswari va nga va pfuna njhani vana va vona va xiya ndlela leyi Yehovha a hi rhandzaka hayona?

¹¹ Leswaku u pfuna vana va wena va vona rirhandzu ra Yehovha, u nga ha va hlamusela ndlela leyi swiharhi swo tala swi khathalelaka vana va swona hi rirhandzu. (Mat. 23:37) U nga tlhela u vulavula hi swilo swo hambanahambana leswi hi tiphinaka ngopfu ha swona swa ntumbuluko. Karina loyi ha ha ku vulavulaka ha yena, u ri: “Loko hi humile leswaku hi tiolola milenge, mhani a a ndzi khutaza leswaku ndzi xiyisisa ndlela leyi xiluva ha xin’we xi hambaneke hayona ni ndlela leyi vuxongi bya xona byi kombisaka rirhandzu ra Yehovha. Nisweswi ndza ha xiyisisa ku hambana ka swiluva, muhlovo ni ndlela leyi swi endliweke hayona. Swa ha ya emahlweni swi ndzi tsundzuxa ndlela leyi Yehovha a hi rhandzaka hayona.”

12. Vatswari va nga va pfuna njhani vana va vona va xiya vutlhari bya Xikwembu? (Pisalema 139:14) (Nakambe vona xifaniso.)

¹² Pfuna vana va wena va vona vutlhari bya Xikwembu. Yehovha u tlharihe ngopfu ku hi tlula. (Rhom. 11:33) Hi xikombiso, u nga hlamusela ndlela leyi mati lama endlaka mapapa ma kotaka ku suka endhawini yin’wana ma ya eka yin’wana hi ku olova. (Yobo 38:36, 37) U nga tlhela u va hlamusela hi ndlela yo hlamarisa leyi miri wa munhu wu vumbiweke hayona. (Hlaya Pisalema 139:14.) Xiya ndlela leyi tatana la vuriwaka Vladimir a endleke sweswo hayona. U ri: “Siku rin’wana xifanyetana xa hina xi we hi bayisikiri ivi xi tivavisa. Endzhaku ka masiku ma nga ri mangani, xi horile laha a xi tshumuke kona. Mina ni nghamu hi xi hlamusele leswaku Yehovha u vumbe miri wa hina wu kota ku tihorisa. Hi xi byele leswaku vanhu a va swi koti ku endla leswi. Hi xikombiso, loko movha wo chayisa a wu swi koti ku tilunghisa. Leswi swi pfune n’wana wa hina a twisisa vutlhari bya Yehovha.”

13. Vatswari va nga va pfuna njhani vana va vona va xiya matimba ya Xikwembu? (Esaya 40:26)

 ¹³ Yehovha u hi byela leswaku hi languta etilweni ivi hi anakanyisisa hi matimba yakwe yo hlamarisa lama vonakaka eka swilo leswi a swi endleke exibakabakeni. (Hlaya Esaya 40:26.) U nga khutaza vana va wena leswaku va languta xibakabaka ivi va ehleketisisa hi leswi va swi vonaka. Twana leswi makwerhu waxisati Tingting wa le Taiwan a swi tsundzukaka loko a ha kula, u ri: “Siku rin’wana mhani u tshame a famba na mina hi ya etlela etendeni enhoveni, laha a hi kota ku languta xibakabaka hi nga kavanyetiwi hi mavoni ya le dorobeni. Hi nkarhi wolowo a ndzi karhatiwa hi ntshikilelo wa tintangha ni ku tivutisa loko ndzi ta swi kota ku ya emahlweni ndzi tirhela Yehovha hi ku tshembeka. Mhani u ndzi khutaze leswaku ndzi ehleketa hi matimba lama Yehovha a ma tirhiseke ku endla tinyeleti hinkwato ni ku tsundzuka leswaku A nga tirhisa matimba wolawo ku ndzi pfuna ndzi hlula ndzingo wihi na wihi. Endzhaku ka loko ndzi ta va ndzi ehleketisise hi ntumbuluko loko ndzi ri kwale, swi endle leswaku ndzi n’wi tiva ku antswa Yehovha nileswaku ndzi tiyimisela ku ya emahlweni ndzi n’wi tirhela.”

14. Vatswari va nga wu tirhisa njhani ntumbuluko ku pfuna vana va vona va teka Yehovha a ri Xikwembu lexi tsakeke?

¹⁴ Ntumbuluko wu kombisa leswaku Yehovha u tsakile naswona u rhandza swilo swo tsakisa. Van’wasayense va kume leswaku swiharhi swo tala ku katsa swinyenyana ni tinhlampfi swa tlanga. (Yobo 40:20) Xana vana va wena va tshame va hleka loko va vona xiharhi xi tlanga? Kumbexana va tshame va vona ximanga lexitsongo xi ri karhi xi caca bolo kumbe va vona swimbyanyana swi ri karhi swi tlangatlanga. Tsundzuxa vana va wena leswaku hi tirhela Xikwembu lexi tsakeke loko u va vona va hlekisiwa hi swilo leswi endliwaka hi swiharhi.—1 Tim. 1:11.

15. I yini leswi nga pfunaka vatswari va tiva leswi nga etimbilwini ta vana va vona? (Swivuriso 20:5) (Nakambe vona xifaniso.)

¹⁵ Mikarhi yin’wana, vatswari swi nga va tikela ku endla leswaku vana va va byela hi swiphiqo  swa vona. Loko swi ri tano hi vana va wena, swi nga ha lava u endla matshalatshala ya leswaku va tiphofula eka wena. (Hlaya Swivuriso 20:5.) Vatswari van’wana va kume leswaku swa va olovela ku endla leswi loko va ri karhi va tiphina hi ntumbuluko ni vana va vona. Hikwalahokayini? Hikuva a ku na swilo swo tala leswi kavanyetaka vana ni vatswari. Tatana la vuriwaka Masahiko wa le Taiwan u boxa xivangelo xin’wana hi ku vula a ku: “Hi ntolovelo vana va hina va titwa va tshunxekile loko hi tinyika nkarhi wa ku famba na vona elwandle ni loko hi khandziya tintshava. Swa hi olovela ku va endla va titwa va tshunxekile ku tiphofula.” Katya loyi hi buleke ha yena eku sunguleni u ri: “Loko xikolo xi huma, mhani a a ndzi yisa ephakeni yo xonga. Loko hi ri kwalaho, a swi ndzi olovela ku n’wi byela hi leswi endlekeke exikolweni kumbe leswi ndzi karhataka.”

16. Mindyangu yi nga endla yini leswaku yi phyuphya ni ku tiphina loko yi ri karhi yi tsakela ntumbuluko wa Yehovha?

¹⁶ Ntumbuluko wa Yehovha wu nga tlhela wu pfuna mindyangu leswaku yi phyuphya ni ku tsaka, leswi endlaka leswaku mindyangu yi tiya. Bibele yi vula leswaku ku ni “nkarhi wa ku hleka” ni “nkarhi wa ku cina.” (Ekl. 3:1, 4) Yehovha u vumbe tindhawu to saseka leti hi kotaka ku endla swilo leswi hi swi rhandzaka eka tona. Mindyangu yo tala yi rhandza ku tihumesa yi ya emitangeni yo xonga, mitanga ya swiharhi, etintshaveni kumbe elwandle. Vana van’wana va swi rhandza ku tsutsuma ni ku tlanga ephakeni, ku hlalela swiharhi, ku hlambela enambyeni, etiveni kumbe elwandle. Hi kota ku tiphina hi ntumbuluko etindhawini to hambanahambana leti Yehovha a ti endleke.

17. Hikwalahokayini vatswari va fanele va pfuna vana va vona va tiphina hi ntumbuluko wa Xikwembu?

¹⁷ EMisaveni leyintshwa ya Xikwembu, vatswari ni vana va ta tiphina hi ntumbuluko wa Yehovha ku tlula sweswi. Ku hambana ni namuntlha, a hi nge vi na xona xivangelo xo chava swiharhi na swona a swi nge hi chavi. (Esa. 11:6-9) Hi ta tiphina hilaha ku nga heriki hi swilo leswi Yehovha a swi endleke. (Ps. 22:26) Vatswari, mi nga yimeli paradeyisi leswaku mi pfuna vana van’wina va tiphina hi ntumbuluko. Loko mi tirhisa ntumbuluko ku dyondzisa vana va n’wina hi Yehovha, kumbexana va ta pfumelelana na Hosi Davhida la nga te: “Wena Yehovha, a ku na mitirho leyi fanaka ni ya wena.”—Ps. 86:8.