1-2. (a) Hi ta kambisisa swivutiso swihi? (b) I yini leswi kombisaka leswaku Yehovha u lava ku hi pfuna?

 YEHOVHA a nga hi pfuna leswaku hi tiyisela mitlhontlho evuton’wini bya hina ni ku tlhela hi va ni ntsako loko hi ri karhi hi n’wi tirhela. Xana hi tihi tindlela leti a hi pfunaka ha tona? Nakambe hi nga vuyeriwa njhani hi ku pfuniwa hi Yehovha? Nhlokomhaka leyi, yi ta hlamula swivutiso leswi. Kambe, loko hi nga si endla tano, a hi sunguleni hi ku kambisisa xivutiso lexi nge: Xana Yehovha u tiyimisele ku hi pfuna hakunene?

² Eka papila rakwe leri a ri tsaleleke Vaheveru, muapostola Pawulo u tirhise rito leri nga hi pfunaka leswaku hi kuma nhlamulo. Pawulo u tsale a ku: “Yehovha i mupfuni wa mina; a ndzi nge chavi. Xana munhu a nga ndzi endla yini?” (Hev. 13:6) Buku yin’wana ya tinhlamuselo ta Bibele yi vula leswaku rito “mupfuni” leri tirhisiweke eka ndzimana leyi, ri kombetela eka munhu loyi a hatliselaka ku pfuna loyi a lavaka ku pfuniwa. Vona Yehovha hi mahlo ya mianakanyo a ri karhi a hatlisela ku ponisa munhu loyi a nga emaxangwini. A swi kanakanisi leswaku wa pfumela ku nhlamuselo leyi, yi swi kombisa kahle leswaku Yehovha u tiyimiserile naswona wa swi lava ku va Mupfuni wa hina. Leswi Yehovha a hi pfunaka, hi nga tiyisela miringo ya hina hi tsakile.

3. Hi tihi tindlela tinharhu leti Yehovha a hi pfunaka ha tona leswaku hi tiyisela miringo ya hina hi tsakile?

³ Hi tihi tindlela tin’wana leti Yehovha a hi pfunaka ha tona leswaku hi tiyisela miringo ya hina hi tsakile? Leswaku hi kuma nhlamulo, a hi voneni buku ya Esaya. Hikwalahokayini? Hikuva vuprofeta byo tala lebyi Yehovha a byi paluxeleke Esaya bya tirha eka malandza ya Xikwembu namuntlha. Nakambe, mikarhi yo  tala Esaya u hlamusela Yehovha hi tindlela leti swi nga hi olovelaka ha tona ku n’wi twisisa. Hi kuma swikombiso swo tano eka Esaya ndzima 30. Eka ndzima leyi, u tirhisa swifaniso leswi twisisekaka hi ku olova leswi hlamuselaka ndlela leyi Yehovha a hi pfunaka hayona tanihi vanhu vakwe (1) hi ku yingisa hi vurhon’wana ni ku tlhela a hlamula swikhongelo swa hina, (2) ku hi nyika nkongomiso naswona (3) hi ku hi nyika mikateko sweswi ni le nkarhi ni lowu taka. A hi buleni hi tindlela tinharhu leti Yehovha a ti tirhisaka leswaku a hi pfuna.

4. (a) Yehovha u va hlamusele njhani Vayuda va le nkarhini wa Esaya naswona hi ku famba ka nkarhi u pfumelele yini? (b) Hi wihi ntshembo lowu Yehovha a nyikeke lava tshembekeke? (Esaya 30:18, 19)

⁴ Eka marito yo sungula lama nga eka Esaya ndzima 30, Yehovha u hlamusela Vayuda tanihi vanhu lava “omeke tinhloko” naswona lava a va “engetela swidyoho swa vona.” U ya emahlweni a ku: “i vanhu lava xandzukaka, . . . lava nga laviki ku yingisa nawu wa Yehovha.” (Esa. 30:1, 9) Leswi vanhu va aleke ku yingisa, Esaya u profete ku Yehovha a a ta pfumelela leswaku va weriwa hi khombo. (Esa. 30:5, 17; Yer. 25:8-11) Entiyisweni, sweswo swi endlekile loko Vababilona va va yisa evuhlongeni. Hambiswiritano, exikarhi ka Vayuda a ku ri na van’wana lava a va tshembekile naswona Esaya a a ri ni rungula leri a ri ta va nyika ntshembo. U va byele leswaku siku rin’wana Yehovha a a ta va tlherisela eYerusalema. (Hlaya Esaya 30:18, 19.) Kunene swi humelele hi ndlela yoleyo. Yehovha u va tshunxile evuhlongeni. Hambiswiritano swi teke malembe yo tala va nga si tshunxiwa. Marito lama nge, “Yehovha u lunghekele ku mi twela vusiwana” ma kombise leswaku a ku ta hundza nkarhi wo karhi loko lavo tshembeka va nga si tshunxiwa. Entiyisweni, Vaisrayele va hete malembe ya 70 va ri mahlonga eBabilona loko lava saleke va nga si pfumeleriwa ku tlhelela eYerusalema. (Esa. 10:21; Yer. 29:10) Loko vanhu va tlhelela etikweni ra rikwavo, mihloti ya gome leyi a va ri na yona tanihi mahlonga yi hundzuke mihloti ya ntsako.

5. Esaya 30:19 yi hi tiyisekisa yini?

⁵ Namuntlha hi nga kuma nchavelelo eka marito lama nge: “U ta mi twela vusiwana loko a twa xirilo xa n’wina xo lava ku pfuniwa.” (Esa. 30:19) Esaya u hi tiyisekisa leswaku Yehovha, u ta hi yingisa hi vurhon’wana loko hi kombela mpfuno eka Yena naswona u ta swi hlamula hi ku hatlisa swikombelo swa hina. Esaya u engeta a ku: “U ta mi hlamula hi ku hatlisa.” Marito lawa ma hi tiyisekisa leswaku Tata wa hina u tiyimiserile naswona wa swi lava ku hi pfuna loko hi kombela mpfuno eka yena. Ku tiva leswi swi hi pfuna hi tiyisela hi tsakile.

6. Marito ya Esaya ma swi kombisa njhani leswaku Yehovha u yingisa xikhongelo xa nandza un’wana ni un’wana wakwe?

⁶ Xana ndzimana leyi yi tlhela yi hi tiyisekisa njhani mayelana ni swikhongelo swa hina? Yehovha u yingisa xikhongelo xa un’wana ni un’wana wa hina. Hikwalahokayini hi vula sweswo? Eka xiphemu xo sungula xa Esaya ndzima 30, risivi “n’wina” ri komba vunyingi hikuva Yehovha u vulavula ni vanhu vakwe tanihi ntlawa. Hambiswiritano, eka ndzimana 19 ku tirhisiwe risivi “wena” leri nga le ka vun’we hikuva Yehovha u vulavula na munhu ha un’we ku nga ri ntlawa. Esaya u tsale ku: “A wu nge rili nikatsongo; kunene u ta ku komba tintswalo; u ta ku hlamula.” (bi-12-TS) Tanihi hileswi Yehovha a nga Tatana la nga ni rirhandzu, a nga n’wi vutisi n’wana la heleke matimba a ku, “Ha yini u nga tiyi matimba ku fana ni makwenu?” Ematshan’weni ya sweswo, wa khathala naswona u yingisa swikhongelo swa hina hi vukheta.​—Ps. 116:1; Esa. 57:15.

7. Xana Esaya na Yesu va swi kombise njhani leswaku i swa nkoka ku phikelela exikhongelweni?

⁷ Loko hi khongela eka Yehovha kutani hi  n’wi byela leswi hi karhataka, a nga sungula hi ku hi nyika matimba lama hi ma lavaka leswaku hi kota ku tiyisela xiyimo. Loko ndzingo lowu hi langutanaka na wona wu nga heli hilaha a hi langutele hakona, swi nga lava leswaku hi kombela Yehovha hi ku phindaphinda leswaku a hi nyika matimba ya ku wu tiyisela. U lava leswaku hi endla tano. Sweswo hi swi vona eka marito lama ya Esaya: “Mi nga n’wi wisisi [Yehovha].” (Esa. 62:7) Xana swi vula yini sweswo? Loko hi khongela eka Yehovha hi fanele hi phikelela onge hiloko hi nga lavi leswaku Yehovha a wisa. Marito ya Esaya lama kumekaka eka Luka 11:8-10 na 13 ma hi tsundzuxa hi swikombiso swa Yesu mayelana ni ku khongela. Kwalaho Yesu u hi khutaza leswaku hi khongela hi ku “phikelela” ni ku ‘ya emahlweni hi kombela’ moya lowo kwetsima. Hi nga tlhela hi kombela Yehovha a hi nyika nkongomiso lowu hi wu lavaka leswaku hi kota ku endla swiboho leswinene.

8. Marito lama nga eka Esaya 30:20, 21, ma hetiseke njhani enkarhini lowu nga hundza?

⁸ Hlaya Esaya 30:20, 21. Loko masocha ya Babilona ma rhendzele muti wa Yerusalema lembe ni hafu, maxangu lama vanhu va langutaneke na wona se a va ma toloverile ku fana ni xinkwa ni mati. Kambe eka tindzimana 20 na 21 Yehovha u tshembise Vayuda leswaku loko vo hundzuka ivi va cinca mahanyelo ya vona, a a ta va ponisa. Esaya u vule leswaku Yehovha i “Muleteri wa [vona] Lonkulu,” naswona u va tshembise leswaku Yehovha a a ta va dyondzisa ndlela leyi amukelekaka yo N’wi gandzela. Marito wolawo ma hetiseke loko Vayuda va tshunxiwa evuhlongeni. Yehovha u ve Muleteri Lonkulu wa vona naswona hi nkongomiso wakwe, vanhu va swi kotile ku pfuxeta vugandzeri lebyi tengeke. Hi katekile namuntlha hileswi Yehovha a nga Muleteri wa hina Lonkulu.

9. Hi yihi ndlela leyi namuntlha hi kumaka nkongomiso wa Yehovha hayona?

⁹ Hi ririmi ro fanekisela, Esaya u ya emahlweni a hi fanisa ni swichudeni leswi dyondzisiwaka hi Yehovha hi tindlela timbirhi. Eka ndlela yo sungula Esaya u ri: “Mi ta vona Muleteri wa n’wina Lonkulu hi matihlo ya n’wina.” Eka xikombiso lexi, Muleteri u hlamuseriwa a yime emahlweni ka swichudeni swakwe. Hi na nkateko wo vuyeriwa eka swiletelo swakwe namuntlha. Yehovha u hi letela njhani? U endla tano hi ku tirhisa nhlangano wakwe. Ha khensa swinene ku va hi kuma nkongomiso lowu humaka eka nhlangano wakwe! Swiletelo leswi hi swi kumaka etinhlengeletanweni ta vandlha, ta muganga ni ta xifundzha ku katsa ni le ka mikandziyiso, vuhaxi bya JW ni tindlela tin’wana, swa hi pfuna ku tiyisela mitlhontlho hi tsakile.

10. Hi yihi ndlela leyi hi twaka “rito endzhaku ka [hina]”?

 ¹⁰ Esaya u hi byela hi ndlela ya vumbirhi leyi Yehovha a hi letelaka hayona loko a ku: “Mi ta twa rito endzhaku ka n’wina.” Laha muprofeta u hlamusela Yehovha tanihi muleteri loyi a rhiyeke ndleve naswona la fambaka endzhaku ka swichudeni, onge hi loko a swi khayima ni ku swi kongomisa. Namuntlha hi twa rito ra Xikwembu ri ri endzhaku ka hina. Njhani? Marito ya Xikwembu lama huhuteriweke ma tsariwe khale eBibeleni. Hikwalaho, loko hi hlaya Bibele, swi fana ni loko hi twa rito ra Xikwembu ri ri endzhaku ka hina.​—Esa. 51:4.

11. Leswaku hi tiyisela hi tsakile, hi fanele hi endla yini naswona hikwalahokayini?

¹¹ Hi nga vuyeriwa njhani hi nkongomiso lowu Yehovha a hi nyikaka wona hi ku tirhisa nhlangano ni Rito rakwe? Esaya u vulavule hi swilo swimbirhi. Xo sungula u te, “Ndlela hi leyi.” Xa vumbirhi, “fambani ha yona.” (Esa. 30:21) A swi enelanga ku tiva “ndlela” ntsena. Hi fanele hi tlhela hi ‘famba ha yona.’ Rito ra Yehovha ni tinhlamuselo leti humaka eka nhlangano wakwe ti hi dyondzisa leswi Yehovha a swi lavaka eka hina. Hi tlhela hi dyondzisiwa ndlela yo tirhisa leswi hi swi dyondzaka. Leswaku hi tiyisela hi tsakile entirhweni wa Yehovha, swi lava leswaku hi endla swilo leswimbirhi. Ntsena loko hi endla tano, hi nga tiyiseka leswaku Yehovha u ta hi katekisa.

12. Hi ku ya hi Esaya 30:23-26, Yehovha a a ta va katekisa njhani vanhu vakwe?

¹² Hlaya Esaya 30:23-26. Vuprofeta lebyi byi hetiseke njhani eka Vayuda lava tlheleleke eIsrayele endzhaku ko va mahlonga eBabilona? Yehovha u va nyike swilo swo tala leswi va pfuneke va kota ku hanya ni ku tlhela va ya emahlweni va n’wi tirhela. U katekise vanhu vakwe hi ku va nyika swakudya swo tala. Xa nkoka swinene, u va nyike swilo hinkwaswo leswi a va swi lava leswaku va tiyisa vuxaka bya vona na yena ni ku tlhela va sungula ku n’wi gandzela hi ndlela leyi faneleke. Mikateko leyi vanhu va Xikwembu va tiphineke hayona hi nkarhi wolowo, a yi tlula leyi va tshameke va va na yona eku sunguleni. Hilaha swi kombisiweke hakona eka ndzimana 26, Yehovha u ye a va voningela ku nga ku va pfuna va twisisa Rito rakwe. (Esa. 60:2) Mikateko leyi yi pfune malandza ya Yehovha leswaku ma tiyisela ni ku tshama ma ri karhi ma n’wi tirhela “hikwalaho ka leswi timbilu ta vona ti tsakeke.”​—Esa. 65:14.

13. Vuprofeta bya ku pfuxetiwa ka vugandzeri lebyi tengeke byi hetiseke njhani namuntlha?

¹³ Xana ku hetiseka ka vuprofeta bya ku pfuxetiwa ka vugandzeri lebyi tengeke bya hi khumba namuntlha? Ina! Hi ndlela yihi? Ku sukela hi 1919 C.E., vanhu va timiliyoni va tshunxiwile eka Babilona Lonkulu, ku nga mfumo wa misava  wa vukhongeri bya mavunwa. Va kongomisiwe endhawini yo antswa swinene ku tlula Tiko leri Tshembisiweke ra Vaisrayele. Va yisiwe eka paradeyisi yo fanekisela. (Esa. 51:3; 66:8) Paradeyisi yo fanekisela i yini?

14. Paradeyisi yo fanekisela i yini naswona ku tshama vamani namuntlha? (Vona Nhlamuselo ya Xiga.)

¹⁴ Ku sukela hi 1919 C.E., vahlawuriwa va hanya eka paradeyisi yo fanekisela. b Loko nkarhi wu ri karhi wu famba, lava nga ni ntshembo wo hanya laha misaveni, ku nga lava “tinyimpfu tin’wana” na vona va le ka paradeyisi yo fanekisela naswona va tiphina hi mikateko yo tala ya Yehovha.​—Yoh. 10:16; Esa. 25:6; 65:13.

15. Yi le kwihi paradeyisi yo fanekisela?

¹⁵ Namuntlha paradeyisi yo fanekisela yi le kwihi? Vagandzeri va Yehovha va kumeka etindhawini hinkwato laha misaveni. Hikwalaho, paradeyisi yo fanekisela leyi va nga eka yona, yi kumeka emisaveni hinkwayo. Namuntlha, swi nga ri na mhaka leswaku hi tshama kwihi, hi nga va xiphemu xa paradeyisi yo fanekisela loko ntsena hi seketela vugandzeri bya ntiyiso.

16. I yini lexi nga hi pfunaka hi tshama hi ri ni langutelo lerinene hi ku saseka ka paradeyisi yo fanekisela?

¹⁶ Leswaku hi tshama hi ri eka paradeyisi yo fanekisela, hi fanele hi tshama hi ri karhi hi tlangela ku va xiphemu xa vandlha ra Vukreste emisaveni hinkwayo. Hi nga swi endla njhani sweswo? Hi ku va hi nga languti swihoxo swa vamakwerhu kambe hi languta vuxongi bya vona. (Yoh. 17:20, 21) Hikwalahokayini sweswo swi ri swa nkoka ngopfu? Ehleketa hi leswi. Loko ho ya ephakeni kumbe entangeni wo xonga hi nga langutela ku vona misinya yo hambanahambana. Hilaha ku fanaka, paradeyisi yo fanekisela leyi nga kona emavandlheni namuntlha yi sasekisiwe hi vamakwerhu vo hambanahambana lava nga fanisiwaka ni misinya. (Esa. 44:4; 61:3) Hi fanele hi ya emahlweni hi languta vuxongi bya “tanga,” ku nga ri ku vona swivati swa “nsinya” ha un’we lowu nga le kusuhi na hina. A hi fanelanga hi pfumelela swihoxo swa hina kumbe swa van’wana evandlheni swi hi sivela ku vona ku saseka ka vun’we bya vandlha ra Vukreste emisaveni hinkwayo.

17. I yini leswi ha un’we wa hina a nga swi endleka leswaku ku va ni vun’we evandlheni?

 ¹⁷ Xana un’wana ni un’wana wa hina a nga endla yini leswaku ku tshama ku ri ni vun’we evandlheni? Hi fanele hi kondletela ku rhula. (Mat. 5:9; Rhom. 12:18) Nkarhi na nkarhi loko hi va vo rhanga eku kondleteleni ka ku rhula ni van’wana evandlheni, hi ya hi sasekisa paradeyisi yo fanekisela. Hi swi tekela enhlokweni leswaku i Yehovha loyi a kokeleke hinkwavo lava nga eka paradeyisi yo fanekisela eka vugandzeri byo tenga. (Yoh. 6:44) Ehleketa ndlela leyi Yehovha a tsakaka hayona loko a hi vona hi tirha hi matimba leswaku ku va ni vun’we ni ku rhula exikarhi ka malandza yakwe lama a ma tekaka ya ri ya nkoka.​—Esa. 26:3; Hag. 2:7.

18. Hi fanele hi anakanyisisa hi yini naswona hikwalahokayini?

¹⁸ Hi nga vuyeriwa njhani hi mikateko leyi hi yi kumaka tanihi malandza ya Xikwembu? Hi nga anakanyisisa hi vuenti hileswi hi swi dyondzaka eRitweni ra Xikwembu ni le ka tibuku leti hi pfunaka ku twisisa Bibele. Ku dyondza hi ndlela yoleyo ni ku anakanyisisa swi ta hi pfuna leswaku hi va ni vumunhu bya Vukreste lebyi nga ta hi pfuna hi ‘rhandzana tanihi vamakwavo’ ni ku “va vanghana” evandlheni. (Rhom. 12:10) Loko hi anakanyisisa hi mikateko leyi hi yi kumaka sweswi, hi tiyisa vuxaka bya hina na Yehovha. Nakambe loko hi anakanyisisa hi mikateko leyi Yehovha a nga ta hi nyika yona enkarhini lowu taka, swi ta endla leswaku ntshembo lowu hi nga na wona wo n’wi tirhela hilaha ku nga heriki wu va wa xiviri eka hina. Hinkwaswo leswi swi ta endla leswaku hi tirhela Yehovha hi tsakile sweswi.

19. (a) Hi ku ya hi Esaya 30:18 hi nga tiyiseka ha yini? (b) I yini leswi nga ta hi pfuna hi tiyisela hi tsakile?

¹⁹ Yehovha “u ta” hi yimela loko a herisa misava leyi yo homboloka. (Esa. 30:18) Ha tiyiseka leswaku Yehovha “Xikwembu xo lulama” a nge pfumeli leswaku misava ya sathana yi ya emahlweni yi va kona loko nkarhi wa leswaku yi lovisiwa wu fika. (Esa. 25:9) Hilaha Yehovha a endlaka hakona hi lehisa mbilu, hi rindza leswaku siku ra tshunxeko ri fika. Nilokoswiritano hi tiyimisele ku ya emahlweni hi tlangela nkateko lowu hi nga na wona wo khongela, ku dyondza ni ku hanya hi leswi hi swi dyondzaka eRitweni ra Xikwembu naswona hi anakanyisisa hi mikateko ya hina. Loko hi endla tano Yehovha u ta hi pfuna leswaku hi tiyisela hi tsakile loko hi ri karhi hi n’wi gandzela.