1. I yini leswi hi nga swi langutelaka naswona hi nga tiyiseka ha yini?

 HI NGA langutela ku kanetiwa loko hi ri karhi hi endla ntirho wa hina wo chumayela. Ku kanetiwa koloko ku nga ha nyanya enkarhini lowu taka. (Dan. 11:44; 2 Tim. 3:12; Nhlav. 16:21) Hambiswiritano, hi nga tiyiseka leswaku Yehovha u ta hi nyika mpfuno lowu hi wu lavaka. Hikwalahokayini? Mikarhi hinkwayo Yehovha u pfune malandza yakwe leswaku ma hetisisa swiavelo swa wona swi nga ri na mhaka leswaku swi tika ku fikela kwihi. Hi xikombiso, a hi kambisiseni swin’wana leswi humeleleke muprofeta Ezekiyele loko a chumayela Vayuda lava a va ri evuhlongeni eBabilona.

2. Hi yihi ndlela leyi Yehovha a hlamuseleke vanhu lava Ezekiyele a a fanele a va chumayela naswona hi ta kambisisa yini eka nhlokomhaka leyi? (Ezekiyele 2:3-6)

² A ku ri vanhu va njhani lava Ezekiyele a a fanele a va chumayela? Yehovha u va hlamusele tanihi “lava nga yingisiki,” “lava omeke tinhloko” ni “lava xandzukeke.” A va tlhava ku fana ni mitwa naswona a va ri ni khombo ku fana ni swipame. A swi hlamarisi leswi Yehovha hi ku phindhaphindha a byeleke Ezekiyele a ku: “U nga va chavi”! (Hlaya Ezekiyele 2:3-6.) Ezekiyele u kote ku hetisisa ntirho wakwe hikuva (1) a a rhumiwe hi Yehovha, (2) moya wa Xikwembu a wu n’wi tiyisa na (3) a a titiyisa hi marito ya Xikwembu. Xana swilo leswi swinharhu swi n’wi pfune njhani Ezekiyele? Nakambe swi hi pfuna njhani hina namuntlha?

3. Hi wahi marito lama tiyiseke Ezekiyele naswona Yehovha u n’wi tiyisekise njhani leswaku wa n’wi seketela?

³ Yehovha u byele Ezekiyele a ku: “Ndz[a] ku rhuma.” (Ezek. 2:3, 4) Marito wolawo ma fanele ma tiyise Ezekiyele. Hikwalahokayini? A swi kanakanisi leswaku Ezekiyele u tsundzuke leswaku  Yehovha u tirhise marito yo fana ni wolawo loko a lerisa Muxe na Esaya tanihi vaprofeta Vakwe. (Eks. 3:10; Esa. 6:8.) Nakambe a a yi tiva ndlela leyi Yehovha a pfuneke vaprofeta volavo vambirhi leswaku va hlula mitlhontlho. Hikwalaho loko Yehovha a byele Ezekiyele kambirhi a ku: “Ndz[a] ku rhuma,” muprofeta loyi a ri ni xivangelo lexi twalaka xo tshemba leswaku Yehovha wa n’wi seketela. Ku engetela kwalaho, mikarhi yo tala, ebukwini ya Ezekiyele hi kuma marito lama nge: “Yehovha a vulavula na mina.” (Ezek. 3:16) Nakambe marito lama nge: “Yehovha a tlhela a vulavula na mina” ya humelela mikarhi yo hlaya. (Ezek. 6:1) Entiyisweni, Ezekiyele a a tiyiseka leswaku a a rhumiwe hi Yehovha. Tanihi n’wana wa muprista, swi nga endleka Ezekiyele a dyondzisiwe hi tata wakwe ndlela leyi Yehovha ku sukela khale, a tiyisekiseke vaprofeta vakwe leswaku u ta va pfuna. Eka Isaka, Yakobo na Yeremiya Yehovha u vule marito lama nge: “Ndzi na wena.”​—Gen. 26:24; 28:15; Yer. 1:8.

4. Hi wahi marito yo chavelela lama tiyiseke Ezekiyele?

⁴ Xana Vaisrayele vo tala a va ta angula njhani loko Ezekiyele a va chumayela? Yehovha u te: “Vaisrayele va ta ala ku ku yingisa hikuva a va swi lavi ku ndzi yingisa.” (Ezek. 3:7) Loko vanhu va bakanya Ezekiyele a va bakanya Yehovha. Marito wolawo ma tiyisekise Ezekiyele leswaku a a nga tsandzekanga tanihi muprofeta loko vanhu va nga n’wi yingisi. Yehovha u tlhele a tiyisekisa Ezekiyele leswaku loko vuavanyisi lebyi a byi vuleke byi hetiseka, vanhu a va ta “swi tiva leswaku a ku ri ni muprofeta exikarhi ka vona.” (Ezek. 2:5; 33:33) A swi kanakanisi leswaku marito wolawo lama chavelelaka ma nyike Ezekiyele matimba lama a a ma lava leswaku a hetisisa ntirho wakwe wo chumayela.

5. Hi ku ya hi Esaya 44:8, matimba hi ma kuma hi ku tiva yini?

⁵ Ku fana na Ezekiyele, na hina hi kuma  matimba hi ku tiva leswaku hi rhumiwe hi Yehovha. Wa hi hlawulekisa hi ku hi vitana “timbhoni” takwe. (Esa. 43:10) Mawaku nkateko wonghasi! Hilaha Yehovha a byeleke Ezekiyele a ku: “U nga   chavi,” ni le ka hina u ri: “Mi nga chavi.” Hikwalahokayini hi nga fanelanga hi chava vakaneti va hina? Ku fana na Ezekiyele, hi rhumiwe hi Yehovha naswona wa hi seketela.​—Hlaya Esaya 44:8.

6. (a) Yehovha u hi tiyisekisa njhani leswaku wa hi seketela? (b) Hi ma kuma kwihi matimba ni nchavelelo?

⁶ Yehovha u tiyisekisa leswaku u ta hi pfuna. Hi xikombiso, loko Yehovha a nga si vula marito lama nge: “N’wina mi timbhoni ta mina,” u te: “Loko u hundza exikarhi ka mati, ndzi ta va na wena, ni loko u pela milambu, a yi nge ku khukhuli. Loko u famba endzilweni, a wu nge tshwi, ni langavi a ri nge ku vavuli.” (Esa. 43:2) Loko hi endla ntirho wo chumayela, mikarhi yin’wana hi hlangana ni swihinga leswi fanaka ni mikhukhulo ni miringo leyi fanaka ni malangavi. Hambiswiritano, hi ku pfuniwa hi Yehovha, hi ya emahlweni hi chumayela. (Esa. 41:13) Ku fana ni le nkarhini wa Ezekiyele, vanhu vo tala namuntlha va bakanya rungula ra hina. Ha swi tiva leswaku leswi va alaka ku yingisa a swi vuli swona leswaku hi va tsandzeki tanihi Timbhoni ta Xikwembu. Hi kuma matimba ni nchavelelo hi ku tiva leswaku Yehovha wa tsaka loko hi ya emahlweni hi chumayela rungula rakwe hi ku tshembeka. Muapostola Pawulo u te: “Un’wana ni un’wana u ta kuma hakelo yakwe hi ku ya hi ntirho wakwe.” (1 Kor. 3:8; 4:1, 2) Makwerhu un’wana wa xisati loyi se ku nga khale a ri phayona u ri: “Swa ndzi tsakisa ku tiva leswaku Yehovha u ta hi hakela hikwalaho ka matshalatshala ya hina.”

7. Swi nga va swi n’wi khumbe njhani Ezekiyele loko a ehleketisisa hi xivono lexi a xi voneke? (Vona xifaniso lexi nga eka xifunengeto.)

⁷ Ezekiyele u vone ndlela leyi moya wa Xikwembu wu nga ni matimba lamakulu hayona. Eka xivono, u vone moya lowo kwetsima wu tirha eka tintsumi leti nga ni matimba ni le ka mavhilwa lamakulu ya kalichi ya Yehovha. (Ezek. 1:20, 21) Xana Ezekiyele u endle yini? U swi tsale ehansi leswi humeleleke. U te: “Loko ndzi ku vona, hiloko ndzi wa xikandza xa mina xi languta ehansi.” Ezekiyele u hlamarile lerova a wela ehansi. (Ezek. 1:28) Hi ku famba ka nkarhi, loko Ezekiyele a ehleketisisa hi xivono xexo xo hlamarisa, swi fanele swi endle leswaku a ya a tshemba ku hi ku pfuniwa hi moya wa Xikwembu, a nga swi kota ku hetisisa ntirho wakwe wo chumayela.

8-9. (a) Ku humelele yini hi Ezekiyele loko Yehovha a n’wi lerisa leswaku a “yima hi milenge?” (b) Yehovha u ye emahlweni a tiyisa Ezekiyele njhani eka nsimu yakwe leyi a yi nga olovi?

⁸ Yehovha u lerise Ezekiyele a ku: “N’wana wa munhu, yima hi milenge leswaku ndzi ta vulavula na wena.” Xileriso xolexo ku katsa ni moya wa Xikwembu swi nyike Ezekiyile matimba lawa a a ma lava leswaku a ta kota ku yima. Ezekiyele u tsale leswi: “Moya wu nghene eka mina wu ndzi yimisa hi milenge.” (Ezek. 2:1, 2) Hi ku famba ka nkarhi naswona loko a ri karhi a chumayela, Ezekiyele a a kongomisiwa hi “matimba” ya Xikwembu ku nga moya lowo kwetsima wa Xikwembu. (Ezek. 3:22; 8:1; 33:22; 37:1; 40:1) Moya wa Xikwembu wu tiyise Ezekiyele loko a endla xiavelo xakwe xo chumayela vanhu lava a va ‘ome tinhloko naswona timbilu ta vona a ti nonon’hwa.’ (Ezek. 3:7) Yehovha u byele Ezekiyele a ku: “Ndzi endle xikandza xa wena xi tiya ku fana ni swikandza swa vona ni mombo wa wena ndzi wu endle wu nonon’hwa ku fana ni mimombo ya vona. Ndzi endle mombo wa wena wu fana ni dayimani, wu tiya ku tlula ribye ro tiya. U nga va chavi kumbe u chavisiwa hi swikandza swa vona.” (Ezek. 3:8, 9) Sweswo a swi fana niloko Yehovha a byela Ezekiyele a ku: ‘Vanhu lava omeke tinhloko va nga ku heti matimba. Mina ndzi ta ku tiyisa.’

⁹ Endzhaku ka sweswo, moya wa Xikwembu wu  pfune Ezekiyele loko a endla ntirho wakwe wo chumayela. Ezekiyele u tsale a ku: “Matimba ya Yehovha ma sungula ku tirha swinene eka mina.” Swi n’wi tekele vhiki ku dyondza ni ku ri twisisa hi vuenti rungula leri a a fanele a ri chumayela hi xivindzi. (Ezek. 3:14, 15) Hikwalaho, Yehovha u n’wi kongomise endhawini leyi nga rivala laha ‘moya wu ngheneke eka yena.’ (Ezek. 3:23, 24) Ezekiyele se a a lunghekele ku sungula ntirho wakwe wo chumayela.

10. Hi wihi mpfuno lowu hi wu lavaka leswaku hi kota ku endla ntirho wa hina wo chumayela naswona hikwalahokayini?

¹⁰ Hi wihi mpfuno lowu hi wu lavaka leswaku hi kota ku endla ntirho wa hina wo chumayela? Leswaku hi kuma nhlamulo, ehleketa hileswi endlekeleke Ezekiyele. Loko a nga si sungula ntirho wakwe wo chumayela, moya wa Xikwembu wu n’wi nyike matimba lawa a ma lava. Ku fana na Ezekiyele, namuntlha hi nga endla ntirho wo chumayela ntsena loko hi pfuniwa hi moya wa Xikwembu. Hikwalahokayini? Hikuva Sathana u lwa na hina hi xikongomelo xo hi tshikisa ku chumayela. (Nhlav. 12:17) Vanhu vo tala va ehleketa leswaku Sathana u ni matimba naswona a hi nge swi koti ku n’wi hlula. Kambe loko hi endla ntirho wo chumayela ha n’wi hlula! (Nhlav. 12:9-11) Hi ndlela yihi? Loko hi chumayela, hi kombisa leswaku a hi chavisiwi hi minxungeto ya yakwe. Nkarhi hinkwawo loko hi chumayela, hi va hi hlula Sathana. Xana i yini leswi vaka erivaleni loko hi ya emahlweni hi chumayela swi nga ri na mhaka leswaku valala va hina va hi kaneta? Hi xiya leswaku hi kuma matimba eka moya lowo kwetsima naswona Yehovha wa hi amukela.​—Mat. 5:10-12; 1 Pet. 4:14.

11. I yini leswi moya wa Xikwembu wu nga ta hi endlela swona naswona hi nga endla yini leswaku hi tshama hi ri karhi hi wu kuma?

¹¹ Hi swihi swin’wana leswi hi swi dyondzaka loko hi ehleketa hi ndlela leyi Yehovha a nyikeke Ezekiyele matimba lama a a ma lava leswaku a chumayela? Moya wa Xikwembu wu nga hi nyika matimba lama hi ma lavaka leswaku hi kota ku hlula ntlhontlho wihi ni wihi lowu hi nga hlanganaka na wona loko hi chumayela. (2 Kor. 4:7-9)  Hi nga tiyiseka njhani leswaku hi tshama hi ri karhi hi kuma moya wa Xikwembu? Swi lava leswaku hi khongela hi ku phikelela naswona hi tshemba leswaku Yehovha u ta swi twa swikhongelo swa hina. Yesu u dyondzise vadyondzisiwa vakwe loko a ku: “Yanani emahlweni mi kombela, yanani emahlweni mi lava, yanani emahlweni mi gongondza.” Yehovha u ta hlamula hi ku ‘nyika lava n’wi kombelaka moya lowo kwetsima hilaha ku tlurisaka.’​—Luka 11:9, 13; Mit. 1:14; 2:4.

12. Hi ku ya hi Ezekiyele 2:9–3:3, buku a yi huma kwihi naswona a yi tamele yini?

¹² Ezekiyele u kume matimba eka moya wa Xikwembu naswona u tlhele a tiyisiwa hi marito ya xona. Eka xivono, Ezekiyele u vone voko ri khome buku yo songiwa kunene. (Hlaya Ezekiyele 2:9–3:3.) Xana buku a yi huma kwihi? Xana a yi ri ni yini? Yi n’wi tiyise njhani Ezekiyele? A hi voneni. Buku a yi huma exiluvelweni xa Xikwembu. Yehovha a nga va a tirhise yin’we ya tintsumi ta mune leti Ezekiyele a ti voneke eku sunguleni ku n’wi nyiketa buku. (Ezek. 1:8; 10:7, 20) Buku leyi a yi tamele rungula ra Xikwembu, ku nga rungula ra vuavanyisi leri Ezekiyele a a fanele a ri byela vaxandzuki lava a va ri evuhlongeni. (Ezek. 2:7) Rungula rero a ri tsariwe matlhelo hinkwawo ya buku.

13. Yehovha u byele Ezekiyele leswaku a endla yini hi buku naswona hikwalahokayini a yi tsokombela?

¹³ Yehovha u byele muprofeta wakwe leswaku a dya buku ivi ‘a tata khwiri ra yena hayona.’ Ezekiyele u yingisile naswona u dye buku yoleyo hinkwayo. Xana xiphemu xa xivono lexi a xi vula yini? Ezekiyele a a fanele a ri twisisa hi vuenti rungula leri a fanele a ri hundzisa. A a fanele a tshemba rungula rolero leswaku ri n’wi susumetela ku chumayela. Ku endleke nchumu wun’wana wo hlamarisa. Ezekiyele u kume leswaku buku “a yi tsokombela ku fana ni vulombe.” (Ezek. 3:3) Hikwalahokayini? Eka Ezekiyele nkateko wo yimela Yehovha a wu tsokombela kumbe ku n’wi tsakisa. (Ps. 19:8-11) A a swi tlangela leswi Yehovha a n’wi pfumeleke ku tirha tanihi muprofeta wakwe.

14. Ezekiyele u pfuniwe hi yini leswaku a amukela xiavelo xakwe?

¹⁴ Hi ku famba ka nkarhi, Yehovha u byele Ezekiyele a ku: “yingisa marito hinkwawo lawa ndzi ku byelaka wona u tlhela u ma veka embilwini ya wena.” (Ezek. 3:10) Eka swiletelo sweswo Yehovha u byele Ezekiyele leswaku a hlayisa marito lama tsariweke ebukwini naswona a tlhela a anakanyisisa ha wona. Hi ku endla tano, Ezekiyele u tiyise ripfumelo rakwe. Nakambe sweswo swi n’wi pfune leswaku a chumayela vanhu rungula ra matimba lamakulu. (Ezek. 3:11) Leswi rungula ra Xikwembu a ri ri embilwini ni le milon’wini yakwe, Ezekiyele a a lunghekele ku endla ni ku hetisisa xiavelo xakwe.​—Ringanisa Pisalema 19:14.

15. Leswaku hi tiyisela i yini leswi hi faneleke hi swi “veka embilwini”?

¹⁵ Leswaku hi tiyisela entirhweni wo chumayela swi lava leswaku na hina, hi ya emahlweni hi titiyisa hi marito ya Xikwembu. Hi fanele hi swi “veka embilwini” hinkwaswo leswi Yehovha a hi byelaka swona. Namuntlha Yehovha u vulavula na hina hi ku tirhisa Rito rakwe leri tsariweke, ku nga Bibele. Hi nga tiyiseka njhani leswaku Rito ra Xikwembu ri ya emahlweni ri khumba leswi hi navelaka ku swi endla, mintlhaveko ni miehleketo ya hina?

16. Hi fanele hi endla yini hi Rito ra Xikwembu naswona hi nga ri twisisa njhani hi vuenti etimbilwini ta hina?

¹⁶ Tanihi leswi mimiri ya hina yi tiyaka loko hi dya swakudya ivi hi swi gayela, swi tano ni loko hi hlaya Rito ra Xikwembu ivi hi anakanyisisa ha rona, vuxaka bya hina na Xikwembu bya tiya. Sweswo swi endla leswaku leswi Yehovha a hi dyondzisaka swona swi tshama emiehleketweni  ya hina. Loko swi ta eka Rito ra Xikwembu, Yehovha u lava leswaku hi ‘tata khwiri ra hina ha rona,’ leswi vulaka ku ri twisisa. Hi nga endla sweswo hi ku khongela, ku hlaya ni ku anakanyisisa. Xo sungula hi khongelela ku amukela mianakanyo ya Xikwembu. Xa vumbirhi hi hlaya xiphemu xo karhi xa Bibele. Xo hetelela, hi tinyika nkarhi wo anakanyisisa hi leswi hi swi hlayeke. Ku ta humelela yini? Loko hi ya hi anakanyisisa, mbilu ya hina yo fanekisela yi ta ya yi twisisa Rito ra Xikwembu.

17. Hikwalahokayini swi ri swa nkoka ku anakanyisisa hi leswi hi swi hlayaka eBibeleni?

¹⁷ Hikwalahokayini swi ri swa nkoka ku anakanyisisa hi leswi hi swi hlayaka eBibeleni? Loko hi endla tano, swi hi nyika matimba lama hi ma lavaka leswaku hi chumayela rungula ra Mfumo sweswi, ni rungula ra vuavanyisi leri nga ni matimba leri hi nga ri tivisaka enkarhini lowu taka. Nakambe, loko hi anakanyisisa hi vumunhu bya Xikwembu byo saseka, vuxaka bya hina na xona byi ta ya byi kula. Hikwalaho ka sweswo, hi ta tiphina hi nchumu wun’wana wo tsokombela kumbe lowunene ku nga ku rhula ka le ndzeni ni ku eneriseka.​—Ps. 119:103.

18. Vanhu lava hi va chumayelaka va ta boheka ku xiya yini naswona hikwalahokayini?

¹⁸ Ku hambana na Ezekiyele, a hi nyikiwanga vuswikoti byo profeta eka vanhu. Hambiswiritano, hi tiyimisele ku ya emahlweni hi byela vanhu rungula leri humaka eka Yehovha leri a ri hlayiseke eRitweni rakwe kukondza yena a ku ntirho wo chumayela wu ringene. Loko nkarhi wa vuavanyisi wu fika, vanhu lava hi va chumayelaka a va nge vi na xona xivangelo xo vula leswaku a va lemukisiwanga kumbe leswaku Xikwembu a xi khathalanga ha vona. (Ezek. 3:19; 18:23) Ematshan’weni ya sweswo, va ta boheka ku xiya leswaku rungula leri a hi va chumayela rona a ri huma eka Xikwembu.

19. I yini lexi nga ta hi tiyisa leswaku hi hetisisa ntirho wa hina wo chumayela?

¹⁹ I yini lexi nga ta hi tiyisa leswaku hi hetisisa ntirho wa hina wo chumayela? I swilo swinharhu leswi se hi buleke ha swona leswi tiyiseke Ezekiyele. Hi tshama hi ri karhi hi chumayela hikuva ha swi tiva leswaku hi rhumiwe hi Yehovha, hi tiyisiwa hi moya lowo kwetsima wa Xikwembu naswona hi tiyisiwa na hi Rito ra xona. Leswi Yehovha a hi pfunaka, hi khutazeka ku endla ntirho wo chumayela ni ku tiyisela “ku ya fika emakumu.”​—Mat. 24:13.