1. Vamakwerhu vaxisati va hoxa xandla hi ndlela yihi enhlanganweni wa Yehovha, kambe hi swihi swiphiqo leswi vo tala va langutanaka na swona? (Vona xifaniso lexi nga eka xifunengeto.)

 HA TSAKA swinene leswi hi nga ni vamakwerhu vo tala vaxisati lava gingiritekaka evandlheni! Hi xikombiso, va hoxa xandla etinhlengeletanweni ta vandlha naswona va va kona ensin’wini. Van’wana va pfuneta eku khathaleleni ka Holo naswona va khathala hi Vakrestekulobye. Kambe va langutana ni swiphiqo. Van’wana va hlayisa vatswari va vona lava dyuhaleke. Van’wana va kanetiwa hi swirho swa mindyangu ya vona. Kasi van’wana va wa va pfuka leswaku va wundla vana tanihi leswi va nga vatswari lava nga voxe.

2. Hikwalahokayini hi fanele hi seketela vamakwerhu vaxisati?

² Hikwalahokayini hi fanele hi seketela vamakwerhu vaxisati? Hikuva vanhu va misava leyi a va va xiximi vavasati. Bibele yi hi byela leswaku hi va seketela. Hi xikombiso, muapostola Pawulo u kombele vandlha ra le Rhoma leswaku ri amukela makwerhu wa xisati Febe ni “ku n’wi pfuna hi swin’wana ni swin’wana leswi a nga ha lavaka ku pfuniwa ha swona.” (Rom. 16:1, 2) Swi nga endleka leswaku loko Pawulo a ha ri Mufarisi, a ri xirho xa ntlawa lowu a wu teka vavasati tanihi lava nga pfuniki nchumu. Kambe leswi se a a ri Mukreste, a a tekelela Yesu naswona a a khoma vavasati hi ndlela leyi xiximekaka.—1 Kor. 11:1.

3. Yesu a a va khoma njhani vavasati naswona a va teka njhani vavasati lava a va endla ku rhandza ka Xikwembu?

³ Yesu a a khoma vavasati hinkwavo hi ndlela leyi xiximekaka. (Yoh. 4:27) Ndlela leyi a a khoma vavasati hayona a yi hambanile ni leyi varhangeri va vukhongeri va Vayuda va le nkarhini  wakwe a va va khoma hayona. Buku yin’wana ya tinhlamuselo ta Bibele yi ri: “Yesu a nga vulanga nchumu ni wun’we lowu kombisaka ku tekela vavasati ehansi.” Kambe Yesu a a xixima ngopfu vavasati lava a va endla ku rhandza ka Tata wakwe. A a va teka tanihi vamakwavo va xisati naswona u va katse swin’we ni vavanuna lava a a va teka tanihi swirho swa ndyangu wakwe.—Mat. 12:50.

4. Hi ta bula hi yini eka nhlokomhaka leyi?

⁴ Mikarhi hinkwayo Yesu a a tshama a lunghekele ku pfuna vamakwavo vaxisati. A a va teka va ri va nkoka naswona a a va yimela. A hi buleni hi ndlela leyi hi nga tekelelaka Yesu hayona loko swi ta emhakeni yo khathalela vamakwerhu vaxisati.

5. Hikwalahokayini vamakwerhu van’wana vaxisati swi va tikela ku tiphina swin’we ni vamakwerhu van’wana evandlheni?

⁵ Hinkwerhu hi lava ku va ni vanghana lavanene. Kambe mikarhi yin’wana, vamakwerhu vaxisati swi nga va tikela ku kuma vanghana vo tano. Hikwalahokayini? Twana leswi van’wana va swi vuleke. Makwerhu wa xisati Jordan * u ri: “Leswi ndzi nga tekiwangiki, ndzi titwa onge ndzi lahlekile loko ndzi ri evandlheni naswona a ndzi pfuni nchumu.” Kristen, loyi a phayonaka laha ku nga ni xilaveko, u ri: “Loko wa ha ku fika evandlheni, u titwa u ri ni xivundza.” Vamakwerhu van’wana va xinuna na vona va nga ha titwa hi ndlela yoleyo. Vamakwerhu lava nga Timbhoni va ri voxe ekaya, va nga ha titwa va lahlekile loko va ri emakaya ni loko va ri evandlheni. Vamakwerhu vaxisati lava nga kotiki ku huma emakaya hikwalaho ka mavabyi kumbe hikwalaho ko khathalela vatswari lava vabyaka, va nga ha titwa va ri ni xivundza. Annette u ri: “A ndzi nga swi koti ku huma ekaya ndzi ya tiphina ni vamakwerhu hikwalaho ka leswi a ndzi khathalela manana.”

6. Hi ku ya hi Luka 10:38-42, Yesu u va pfune njhani Marta na Mariya?

⁶ Yesu a a tinyika nkarhi wo dzumba ni Vakreste vaxisati naswona a a va teka tanihi vanghana vakwe. Ehleketa hi vunghana lebyi a ri na byona na Mariya na Marta lava a va nga tekiwanga. (Hlaya Luka 10:38-42.) Yesu u endle leswaku va titwa va tshunxekile hi swiendlo ni hi marito. Leswi Mariya a ri mudyondzisiwa, * a a titwa a tshunxekile ku tshama ekusuhi ni milenge ya Yesu. Marta na yena u titwe a tshunxekile ku byela Yesu leswi a swi n’wi karhata loko Mariya a nga n’wi pfuni. Hi siku rero, Yesu u dyondzise vavasati volavo dyondzo ya nkoka swinene. U kombise leswaku wa khathala hi vona swin’we ni buti wa vona Lazaro, hi ku tlhela a va endzela mikarhi yin’wana. (Yoh. 12:1-3) Hi yona mhaka loko Lazaro a vabyela ku fa, Mariya na Marta va kombeleke Yesu leswaku a va pfuna.—Yoh. 11:3, 5.

7. Hi nga va khutaza njhani vamakwerhu vaxisati?

⁷ Vamakwerhu van’wana vaxisati, va kuma nkarhi wo hlangana ni vamakwerhu etinhlengeletanweni ta vandlha ntsena. A hi tirhiseni nkarhi wolowo leswaku hi va amukela, hi bula na vona hi tlhela hi va komba leswaku ha khathala hi vona. Jordan u ri: “Ndza tsaka loko van’wana va vula leswaku va ti tsakela tinhlamulo ta mina, va tlhela va kombela ku tirha na mina nsimu kumbe va ndzi komba leswaku va khathala hi mina.” Hi fanele hi komba vamakwerhu vaxisati leswaku hi va teka va ri va nkoka. Kia u ri: “Loko ndzi nga yanga enhlengeletanweni ya vandlha, ndza swi tiva leswaku vamakwerhu va ta ndzi rhumela meseji va ndzi kamba  loko ndza ha pfukile. Sweswo swi endla ndzi swi vona leswaku vamakwerhu va khathala hi mina.”

8. Hi tihi tindlela tin’wana leti hi nga tekelelaka Yesu hatona?

⁸ Ku fana na Yesu, a hi tinyikeni nkarhi wo dzumba ni vamakwerhu vaxisati. Hi nga va rhamba ekaya hi ta tiphina ni ku hungasa na vona. Xikongomelo xa hina, i ku tiyisa ripfumelo ra vona. (Rhom. 1:11, 12) Vakulu va fanele va tekelela Yesu. A a swi tiva leswaku van’wana a swi ta va tikela ku tshama va nga catanga, kambe u swi veke erivaleni leswaku ntsako wa xiviri a wu tisiwi hi ku cata kumbe ku va ni vana. (Luka 11:27, 28) Kurinasweswo, hi ta tsaka ntsena loko hi rhangisa ntirho wa Yehovha evuton’wini bya hina.—Mat. 19:12.

9. Vakulu va nga va pfuna njhani vamakwerhu vaxisati?

⁹ Vakulu va fanele va khoma vamakwerhu vaxisati tanihi vamakwavo ni vamanana. (1 Tim. 5:1, 2) Va fanele va tinyika nkarhi wo vulavula ni vamakwerhu vaxisati loko tinhlengeletano ta vandlha ti nga si sungula ni loko se ti herile. Kristen u ri: “Nkulu un’wana u xiye leswaku ndzi tshama ndzi khomekile naswona a a lava ku twisisa xiyimiso xa mina. Swi ndzi tsakise ngopfu ku xiya leswaku wa khathala hi mina.” Loko vakulu va tinyika nkarhi wo bula ni vamakwerhu vaxisati, va kombisa leswaku va khathala hi  vona. * Loko Annette, a hlamusela vuyelo byo vulavurisana ni vakulu nkarhi ni nkarhi, u ri: “Swi endla leswaku mina na vona hi tivana ku antswa. Kutani loko ndzi ri ni xiphiqo swa ndzi olovela ku kombela mpfuno eka vona.”

10. I yini lexi nga endlaka leswaku vamakwerhu vaxisati va tsaka?

¹⁰ Hinkwerhu ha tsaka loko van’wana va xiya swilo leswinene leswi hi swi endlaka kutani va hi byela leswaku va swi tlangela. Hi hala tlhelo, loko hi tikarhatela ku endla swilo leswinene kambe leswi hi swi endlaka swi nga tlangeriwi, swi heta matimba. Abigail loyi a nga phayona naswona a nga tekiwangiki, u ri: “Ndzi twa onge vanhu a va swi xiyi swilo leswi ndzi swi endlaka. Vo tiva ntsena leswaku ndzi n’wana wa ka mani ni leswaku ndzi sesi wa mani.” Twana leswi vuriwaka hi Pam, hambileswi a nga tekiwangiki, u hete malembe yo tala a ri murhumiwa. Kambe u hetelele a tlhelele ekaya leswaku a ya khathalela vatswari vakwe. Ninamuntlha wa ha phayona hambileswi a nga ni malembe yo tlula 70. U ri: “Lexi ndzi tiyiseke, i ku twa van’wana va vula leswaku va swi tlangela leswi ndzi swi endlaka.”

11. Yesu u swi kombise njhani leswaku wa wu tlangela ntirho lowu a wu endliwa hi vavasati lava a va famba na yena entirhweni wakwe wo chumayela?

¹¹ Yesu u wu tlangerile swinene mpfuno lowu a wu kuma eka vavasati lava chavaka Xikwembu, lava a va “tirhisa swilo swa vona” leswaku va n’wi tirhela. (Luka 8:1-3) U tlhele a va dyondzisa swilo swo tala mayelana ni ku endla ku rhandza ka Xikwembu. Hi xikombiso, u va byele leswaku u ta fa a tlhela a pfuxiwa. (Luka 24:5-8) U hlomise vavasati volavo leswaku va ta kota ku tiyisela loko va langutana ni miringo hilaha a endleke hakona eka vaapostola. (Mar. 9:30-32; 10:32-34) Hambileswi vaapostola va balekeke loko Yesu a khomiwa kambe swa tsakisa ku tiva leswaku vavasati van’wana vo tshembeka lava a va n’wi tirhela, a va ri ekusuhi loko a fa emhandzini ya nxaniso.—Mat. 26:56; Mar. 15:40, 41.

12. Hi wihi ntirho lowu Yesu a wu nyikeke vavasati?

¹² Yesu u nyike vavasati ntirho wa nkoka. Hi xikombiso, vavasati lava chavaka Xikwembu hi vona vanhu vo sungula ku byela vanhu van’wana hi ta ku pfuxiwa ka yena. Yesu u kombele vavasati volavo leswaku va ya byela vaapostola leswaku u pfuxiwile. (Mat. 28:5, 9, 10) Swi nga endleka leswaku vavasati a va ri kona loko ku chuluriwa moya lowo kwetsima hi Pentekosta ya 33 C.E. Loko swi ri tano, swi vula leswaku vamakwerhu volavo vaxisati lava a va ha ku hlawuriwaka na vona va sungule ku vulavula tindzimi hi singita va byela van’wana hi “mitirho ya matimba ya Xikwembu.”—Mit. 1:14; 2:2-4, 11.

13. I yini leswi vamakwerhu vaxisati va swi endlaka namuntlha naswona hi nga swi kombisa njhani leswaku ha swi tlangela leswi va swi endlaka?

¹³ Vamakwerhu vaxisati va fanele va bumabumeriwa hikwalaho ka ntirho lowu va wu endlelaka Yehovha. Ntirho wolowo wu katsa ku aka ni ku khathalela miako ya nhlangano, ku seketela mitlawa ya tindzimi timbe ni ku tirha eBethele. Va hoxa xandla eka ntirho wo phalala, wa ku hundzuluxela naswona van’wana i maphayona ni varhumiwa. Na vona va ya exikolweni xa maphayona, xa Vachumayeri va Mfumo ni le Giliyadi. Ku engetela kwalaho, lava tekiweke va pfuna vanuna va vona leswaku va kota ku hetisisa vutihlamuleri bya vona evandlheni ni le ka nhlangano wa Yehovha. Vamakwerhu lava a va nga ta swi kota ku hetisisa vutihlamuleri bya vona tanihi “tinyiko leti ku nga vavanuna” handle ko seketeriwa hi vasati va vona. (Efe. 4:8) Xana ti kona tindlela leti u nga va seketelaka hatona vamakwerhu lava vaxisati hikwalaho ka ntirho lowu va wu endlaka?

14. Hi ku ya hi Pisalema 68:11, i yini leswi vakulu lava tlhariheke va swi endlaka?

 ¹⁴ Vakulu lava tlhariheke va swi xiya leswaku vamakwerhu vaxisati “i vuthu lerikulu” ra vatirhi lava tiyimiseleke naswona i vachumayeri va mahungu lamanene lava nga ni vuswikoti. (Hlaya Pisalema 68:11.) Hikwalaho, va tikarhatela ku dyondza eka vamakwerhu lava. Abigail u vula leswaku wa tsaka loko vakulu va n’wi vutisa leswaku u swi kota njhani ku sungula bulo ni vanhu ensin’wini. U ri: “Sweswo swi endla ndzi swi vona leswaku Yehovha u ndzi teka ndzi ri wa nkoka.” Vakulu va swi xiya leswaku vamakwerhu vaxisati va swi kota ku pfuna vamakwerhu vaxisati lava ha riki vantshwa va kota ku langutana ni swiphiqo. (Tito 2:3-5) Hakunene swa fanela leswaku hi va bumabumela vamakwerhu lava!

15. Hi le ka swiyimo swihi laha vamakwerhu vaxisati va nga lavaka ku yimeriwa eka swona?

¹⁵ Mikarhi yin’wana vamakwerhu vaxisati va nga ha lava munhu loyi a nga ta va yimela eka xiyimo xo karhi. (Esa. 1:17) Hi xikombiso, makwerhu loyi a loveriweke hi nuna kumbe loyi a tshikiweke, a nga ha lava munhu loyi a nga ta n’wi vulavulela kumbe ku n’wi pfuna hi mitirho leyi a yi endliwa hi nuna wakwe. Makwerhu wa xisati loyi a dyuhaleke, a nga ha lava munhu loyi a nga n’wi vulavulelaka ni madokodela. Makwerhu wa xisati loyi a nga phayona naswona a pfunetaka eka mitirho yin’wana ya nhlangano, a nga ha lava munhu wa ku n’wi yimela loko van’wana va n’wi solasola hileswi a nga kumekiki hi xitalo ensin’wini ku fana ni maphayona man’wana. Hi swihi swin’wana leswi hi nga va pfunaka ha swona vamakwerhu vaxisati? A hi tlheleni hi bula hi Yesu.

16. Hi ku ya hi Marka 14:3-9, Yesu u n’wi lamulele njhani Mariya?

¹⁶ Yesu a a teka goza hi ku hatlisa a yimela vamakwerhu vaxisati loko van’wana va va solasola. Hi xikombiso, u yimele Mariya loko Marta a n’wi solasola. (Luka 10:38-42) U tlhele a n’wi yimela ra vumbirhi loko van’wana va n’wi sola hileswi a swi endleke. (Hlaya Marka 14:3-9.) Yesu a nga n’wi solanga Mariya hikuva a a twisisa xikongomelo xakwe kutani u n’wi bumabumerile, a ku: “U ndzi endlele leswinene. . . . U endle leswi a swi kotaka.” U tlhele a vula leswaku xiendlo xakwe lexinene, a xi ta vuriwa hinkwako “laha mahungu lamanene ma nga ta chumayeriwa kona emisaveni hinkwayo,” hilaha nhlokomhaka leyi yi endlaka hakona. Swa tsakisa ku tiva leswaku loko Yesu a vulavula hi ntirho wo chumayela, lowu a wu ta endliwa emisaveni hinkwayo u katse ni leswi Mariya a swi endleke! A swi kanakanisi leswaku marito ya Yesu, ma n’wi tiyisile Mariya endzhaku ka loko van’wana va n’wi sorile!

17. Vula xikombiso lexi kombisaka xiyimo lexi nga lavaka leswaku hi yimela makwerhu wa xisati.

¹⁷ Xana wa va yimela vamakwerhu vaxisati loko va lava ku pfuniwa? Hi xikombiso, ehleketa hi xiyimo lexi landzelaka. Vamakwerhu van’wana va xiya leswaku makwerhu wa xisati loyi nuna wakwe a nga riki Mbhoni, u fika leti etinhlengeletanweni ta vandlha a tlhela a hatla a muka. Va swi xiya leswaku u pfa a siya vana ekaya. Va vula leswaku u debyisa voko hileswi a tshikaka nuna wakwe a sivela vana ku ta etinhlengeletanweni ta vandlha. Kambe a va swi tivi leswaku makwerhu loyi wa tikarhata swinene. Swi le henhla ka matimba yakwe ku lawula xiyimo xakwe ni vana vakwe. U nga endla yini? Loko u bumabumela makwerhu loyi ni ku vulavula kahle ha yena eka van’wana, u ta endla leswaku va tshika ku n’wi solasola.

18. Hi swihi swin’wana leswi hi nga swi endlaka leswaku hi pfuna vamakwerhu vaxisati?

¹⁸ Hi nga komba vamakwerhu vaxisati leswaku ha khathala hi vona hi ku va pfuna hi swilo  leswi va swi lavaka. (1 Yoh. 3:18) Annette, loyi a khathalelaka mana wakwe, u ri: “Vamakwerhu van’wana a va ta va ta ndzi salela na manana kumbe va hi tisela swakudya. Leswi swi endle ndzi swi vona leswaku vamakwerhu va ndzi rhandza naswona ndzi wa nkoka evandlheni.” Jordan na yena u pfuniwile. Makwerhu un’wana u n’wi hlamusele leswi a faneleke a swi endla leswaku movha wa yena wu tshama wu ri exiyin’weni lexinene. U ri: “Swa ndzi tsakisa ku tiva leswaku vamakwerhu va khathala hi vuhlayiseki bya mina.”

19. Hi swihi swin’wana leswi vakulu va nga swi endlaka leswaku va pfuna vamakwerhu vaxisati?

¹⁹ Vakulu va khathala hi vamakwerhu vaxisati. Va swi tiva leswaku Yehovha u lava vamakwerhu vaxisati va khomiwa kahle. (Yak. 1:27) Ku fana na Yesu, va anakanyela naswona a va veki milawu eka swiyimo leswi lavaka leswaku va pfumelelana ni xiyimo. (Mat. 15:22-28) Vakulu lava tekaka goza ro pfuna hi ku hatlisa, va endla vamakwerhu vaxisati va titwa va ri ekaya. Loko mulanguteri wa ntlawa wa nsimu lowu Kia a ri eka wona, a twa leswaku Kia u rhurhela kun’wana, u teke goza hi ku hatlisa a n’wi pfuna. Kia u ri: “Ndzi titwe ndzi rhuliwe ndzhwalo. Ndlela leyi vakulu va ndzi seketeleke hayona, yi endle ndzi swi vona leswaku ndzi wa nkoka evandlheni naswona ndzi ni vamakwerhu lava tiyimiseleke ku ndzi pfuna.”

20-21. Hi nga va komba njhani vamakwerhu vaxisati leswaku ha va rhandza?

²⁰ Namuntlha emavandlheni, ku ni vamakwerhu vaxisati lava gingiritekaka naswona va lavaka ku seketeriwa. Hilaha hi swi voneke hakona eka Yesu, hi nga va seketela hi ku tinyika nkarhi wo dzumba na vona leswaku hi ta va tiva ku antswa. Hi nga va komba leswaku ha wu tlangela ntirho lowu va wu endlelaka Xikwembu. Nakambe, hi nga va yimela loko va lava ku yimeriwa.

²¹ Loko muapostola Pawulo a gimeta papila rakwe leri a ri tsaleleke Varhoma, u boxe vamakwerhu vaxisati va kaye hi mavito. (Rhom. 16:1, 3, 6, 12, 13, 15) A swi kanakanisi leswaku vamakwerhu volavo va khutazekile loko va twa marungula wolawo. Hilaha ku fanaka, na hina a hi seketeleni vamakwerhu hinkwavo vaxisati emavandlheni ya ka hina. Loko hi endla tano, hi va komba leswaku ha va rhandza naswona hi va teka va ri va nkoka endyangwini wa hina.