1-2. Hikwalahokayini hi fanele hi dyondza hi Samsoni?

 U EHLEKETA hi yini loko u twa vito leri nge Samsoni? Swi nga endleka u ehleketa hi wanuna loyi a nga ni matimba swinene. Wolowo i ntiyiso. Kambe Samsoni u endle xiboho xo biha lexi n’wi twiseke ku vava swinene. Nilokoswiritano, Yehovha u hlawule ku languta swilo hinkwaswo leswi Samsoni a swi endleke hi ku tshembeka naswona Yehovha u endle swi katsiwa eBibeleni leswaku hi ta vuyeriwa.

² Yehovha u tirhise Samsoni ku endla swilo swo hlamarisa leswaku a pfuna vanhu Vakwe ku nga Vaisrayele. Endzhaku ka malembe ya madzana Samsoni a file, Yehovha u huhutele muapostola Pawulo leswaku a katsa ni vito ra Samsoni eka nxaxamelo wa vavanuna lava nga ni ripfumelo leri tiyeke. (Hev. 11:​32-34) Mhaka ya Samsoni yi nga hi khutaza. A a titshega hi Yehovha hambiloko swiyimo swi tika. Eka nhlokomhaka leyi, hi ta bula hi leswi hi nga swi dyondzaka eka Samsoni ni ndlela leyi xikombiso xakwe xi nga hi khutazaka hayona.

3. Xana Samsoni u nyikiwe xiavelo xihi?

³ Loko Samsoni a velekiwa, Vafilista a va fuma tiko ra Israyele naswona a va ri tshikilela. (Vaav. 13:1) Leswi a va fumiwa hi voko ra nsimbi, Vaisrayele a va xaniseka swinene. Yehovha u hlawule Samsoni leswaku a “ponisa Vaisrayele eka Vafilista.” (Vaav. 13:5) A ku nga ri matlangwana ku endla xiavelo xexo! Leswaku a xi endla, Samsoni a a fanele a titshega hi Yehovha.

4. Yehovha u n’wi pfune njhani Samsoni leswaku a titshunxa eka Vafilista? (Vaavanyisi 15:​14-16)

 ⁴ Xiya ndlela leyi Samsoni a swi kombiseke hayona leswaku u tshemba Yehovha ni ku titshega ha Yena leswaku A n’wi seketela. Siku rin’wana masocha ya Vafilista ma tile eLehi ku nga muti lowu kumbexana a wu ri eYuda leswaku ma ta khoma Samsoni. Vavanuna va Yuda a va chava kutani va n’wi nyikete eka valala. Vanhu va ka vona va n’wi bohe hi tintambu timbirhi letintshwa va n’wi yisa eka Vafilista. (Vaav. 15:​9-13) Hambiswiritano, “moya wa Yehovha wu tirh[e]” eka Samsoni hiloko a titshunxa. Kutani a “kuma rihlaya ra mbhongolo ya xinuna leya ha ku faka” a ri teka ivi a dlaya Vafilista va 1 000 hi rona!—Hlaya Vaavanyisi 15:​14-16.

5. Xana ku va Samsoni a tirhise rihlaya ra mbhongolo a swi kombisa yini hi ndlela leyi a a tshemba Yehovha hayona?

⁵ Hikwalahokayini Samsoni a tirhise rihlaya ra mbhongolo? Phela leri a ku ri tlhari leri nga tolovelekangiki! A swi kanakanisi leswaku Samsoni a a swi tiva leswaku i Yehovha loyi a a ta n’wi pfuna a hlula ku nga ri tlhari leri a ri tirhisaka. Wanuna loyi wo tshembeka u tirhise leswi a a ri na swona leswaku a endla ku rhandza ka Yehovha. Swi le rivaleni leswaku Samsoni u kote ku hlula valala vakwe hileswi a a titshega hi Yehovha.

6. Hi nga dyondza yini eka Samsoni loko hi endla swiavelo swa hina enhlanganweni wa Yehovha?

⁶ Na hina Yehovha a nga hi tiyisa leswaku hi kota ku endla swiavelo swa hina hambi ku ri leswi vonakaka swi tika. Yehovha a nga endla tano hi ndlela leyi nga hi hlamarisaka. Tshemba leswaku Yehovha loyi a nyikeke Samsoni matimba, U ta ku pfuna leswaku u endla ku rhandza Kakwe ntsena loko u titshega hi Yena.—Swiv. 16:3.

7. Hi xihi xikombiso lexi kombisaka ndlela leyi swi nga swa nkoka hayona ku lava ku kongomisiwa hi Yehovha?

⁷ Vamakwerhu vo tala lava tirhaka eka tiprojeke to aka miako ya nhlangano va kombise leswaku va tshemba Yehovha. Hi ntolovelo, khale vamakwerhu a va pulana ni ku tiakela Tiholo ta Mfumo ni miako yin’wana. Kambe loko nhlayo ya vamakwerhu yi ya yi andza a swi lava leswaku nhlangano wa Yehovha wu cinca ndlela leyi a wu endla swilo ha yona. Vamakwerhu lava  rhangelaka va lave nkongomiso wa Yehovha ni ku ringeta tindlela letintshwa, to fana ni ku xava miako ni ku yi pfuxeta. Robert loyi emalembeni ya sweswinyana a tirheke eka tiprojeke to tala to aka miako ya hina emisaveni hinkwayo u ri: “Eku sunguleni, vamakwerhu van’wana a swi va tikela ku fambisana ni ku cinca loku lokuntshwa.” U ya emahlweni a ku: “Ku cinca loku a ku hambane ngopfu ni ndlela leyi a hi endla swilo hayona eka malembe yo tala. Kambe vamakwerhu a va tiyimisele ku fambisana ni ku cinca loku naswona swi ve erivaleni leswaku Yehovha a a katekisa ku cinca loku.” Lexi ko va xikombiso xin’we ntsena xa ndlela leyi Yehovha a kongomisaka vanhu vakwe hayona leswaku va endla ku rhandza kakwe. Nkarhi ni nkarhi, hinkwerhu ka hina hi ta va hi endla kahle ku tivutisa leswi, ‘Xana ndzi lava ku kongomisiwa hi Yehovha ni ku tiyimisela ku fambisana ni ku cinca loko ndzi ri karhi ndzi n’wi tirhela?’

8. Loko Samsoni a khomiwe hi torha lerikulu u endle yini?

⁸ Kumbexana u tsundzuka swilo swo hlamarisa leswi Samsoni a swi endleke. U tshame a dlaya nghala naswona hi ku famba ka nkarhi u dlaye vavanuna va Vafilista va 30 a ri yexe emutini wa Axikeloni. (Vaav. 14:​5, 6, 19) Samsoni a a swi tiva leswaku a a nga ta kota ku endla sweswo handle ko pfuniwa hi Yehovha. Leswi swi ve erivaleni loko siku rin’wana a khomiwe hi torha swinene endzhaku ko dlaya Vafilista va 1 000. Xana u endle yini? Ematshan’weni ya leswaku a tikumela mati hi yexe, u kombele Yehovha leswaku a n’wi nyika wona.—Vaav. 15:18.

9. Yehovha u xi hlamule njhani xikhongelo xa Samsoni loko a kombela mpfuno? (Vaavanyisi 15:19)

⁹ Yehovha u hlamule Samsoni hi ku n’wi endlela khele hi singita leri humesaka mati. Loko Samsoni a nwa mati wolawo, u “sungul[e] ku tlhela a va ni matimba.” (Hlaya Vaavanyisi 15:19.) Swi vonaka onge khele rero lerintshwa a ra ha ri kona endzhaku ka malembe yo tala loko muprofeta Samuwele a huhuteriwa ku tsala buku ya Vaavanyisi. Vaisrayele lava voneke mati ma huma ekheleni rero va nga ha va va tsundzuxiwe leswaku Yehovha u ta pfuna vagandzeri vakwe vo tshembeka loko va lava ku pfuniwa.

10. Hi fanele hi endla yini leswaku Yehovha a hi pfuna? (Nakambe vona xifaniso.)

¹⁰ Na hina hi fanele hi titshega hi Yehovha leswaku a hi pfuna swi nga ri na mhaka leswaku hi ni vuswikoti byihi kumbe leswaku hi fikelele yini entirhweni wakwe. Hi fanele hi titsongahata hi pfumela leswaku hi nga kota ku humelela ntsena loko hi pfuniwa hi Yehovha. Ku fana ni leswi Samsoni a kumeke matimba endzhaku ka loko a nwe mati lawa Yehovha a n’wi nyikeke wona, na hina hi ta va ni ripfumelo leri tiyeke loko hi tirhisa swilo hinkwaswo leswi Yehovha a hi nyikaka swona.—Mat. 11:28.

11. Hi nga swi tirhisa njhani leswi Yehovha a hi nyikaka swona leswaku a hi pfuna? Kombisa.

¹¹ Xiya ntokoto wa Aleksey loyi a nga makwerhu wa le Rhaxiya, loyi a tiyiselaka ku xanisiwa swinene. I yini leswi n’wi pfuneke ku tiyisela swiyimo swo tika swinene? Nkarhi ni nkarhi yena ni nsati wakwe va endla swilo leswi va tiyisaka ripfumelo. U ri: “Mikarhi hinkwayo ndzi endla dyondzo ya munhu hi yexe ni ku hlaya Bibele masiku hinkwawo. Mixo wun’wana ni wun’wana, mina ni nsati wa mina hi bula hi ndzimana ya siku ni ku khongela eka Yehovha.” Xana leswi swi hi dyondzisa yini? Hi fanele hi titshega hi Yehovha ku nga ri hi hina vini. Njhani? Hi ku va hi tiyisa ripfumelo ra hina hi ku endla dyondzo ya munhu hi yexe ya Bibele, hi khongela, hi va kona etinhlengeletanweni ta vandlha ni ku chumayela. Kutani Yehovha u ta katekisa matshalatshala ya hina yo va hi n’wi  gandzela. U nyike Samsoni matimba kutani na hina A nga hi tiyisa.

12. Hi xihi xiboho xo biha lexi Samsoni a xi endleke naswona i yini leswi a a nga ta kota ku swi endla hi ku va a teke Delila?

¹² Samsoni a a ri munhu ku fana na hina kutani mikarhi yin’wana u endle swiboho swo biha. Xin’wana xa xiboho xa kona xi endle leswaku a hetelela a lahlekeriwe ni hi vutomi. Endzhaku ka loko Samsoni a ve muavanyisi ku ringana nkarhi wo karhi, u “rhandzan[e] ni wansati loyi vito rakwe a ku ri Delila loyi a tshama eNkoveni wa Soreke.” (Vaav. 16:4) Eku sunguleni Samsoni a a tshembise wansati wa Mufilista leswaku u ta n’wi teka a va nsati wakwe, kambe vukati byebyo “a ku ri xikongomelo xa Yehovha” loyi A a “lava ndlela yo lwa ni Vafilista.” Endzhaku ka sweswo, Samsoni u tshame endlwini ya nghwavava eGaza ku nga muti wa Vafilista. Hikwalaho ka sweswo, Xikwembu xi nyike Samsoni matimba yo susa tigede ta muti wolowo wu sala wu nga ha sirhelelekanga. (Vaav. 14:​1-4; 16:​1-3) Hambiswiritano, swi vonaka onge Delila a a ri Muisrayele kutani ku va Samsoni a rhandzane na yena a swi nga ta endla a pfulekeriwa hi nkarhi wo lwa ni vafilista.

13. Delila u endle yini leswaku a veka Samsoni ekhombyeni?

¹³ Delila u teke mali yo tala ya Vafilista leswaku a xavisa Samsoni eka vona. Xana Samsoni a a n’wi tshemba ngopfu Delila ni ku tlhela a pfariwa matihlo hi rirhandzu lerova u tsandzeke ku vona swikongomelo swakwe? Swi nga ri na mhaka xivangelo xa kona, Delila a a tshamela ku sindzisa Samsoni leswaku a n’wi byela laha a ma kumaka kona matimba yakwe naswona eku heteleleni u n’wi byerile. Lexi twisaka  ku vava, Samsoni u pfumele ku va exiyin’weni lexi endleke a lahlekeriwa hi matimba yakwe ni hi vuxaka byakwe na Yehovha ku ringana nkarhi wo karhi.—Vaav. 16:​16-20.

14. Samsoni u kume vuyelo byihi hileswi a tshembeke Delila?

¹⁴ Samsoni u kume vuyelo byo vava hileswi a tshembeke Delila ematshan’weni yo tshemba Yehovha. Vafilista va khome Samsoni ni ku tlhela va n’wi xokola matihlo. U pfaleriwe ekhotsweni ra le Gaza ku nga muti lowu eku sunguleni a suseke gede ya wona naswona u endliwe hlonga leri silaka mavele. Hiloko Vafilista va n’wi endla xihlekiso enkhubyeni wa vona. Va endlele Dagoni xikwembu xa mavunwa gandzelo lerikulu hileswi a va tshemba leswaku u va pfunile ku khoma Samsoni. Va humese Samsoni ekhotsweni leswaku a ta enkhubyeni wolowo a ta va “hungasa” ku nga ku n’wi endla xihlekiso.—Vaav. 16:​21-25.

15. Samsoni u swi kombise njhani leswaku u tlhele a sungula ku tshemba Yehovha? (Vaavanyisi 16:​28-30) (Vona xifaniso lexi nga eka xifunengeto.)

¹⁵ Samsoni u endle xihoxo lexikulu kambe a nga tshikanga ku tirhela Yehovha. U lave ndlela yo va a endla xiavelo lexi a a nyikiwe hi Xikwembu ku nga leswaku a lwa ni Vafilista. (Hlaya Vaavanyisi 16:​28-30.) Samsoni u kombele Yehovha a ku: “Ndzi kombela [ku] tirihisela eka Vafilista.” Xikwembu xa ntiyiso xi hlamule xikhongelo xa Samsoni ivi xi n’wi tlherisela matimba yakwe hi singita. Hikwalaho ka sweswo, Samsoni u dlaye Vafilista vo tala enkhubyeni wolowo ku tlula lava a nga tshama a va dlaya evuton’wini byakwe.

16. Hi nga dyondza yini eka xihoxo xa Samsoni?

¹⁶ Hambileswi Samsoni a kumeke vuyelo byo vava hikwalaho ka xihoxo xakwe, a nga tshikanga ku endla ku rhandza ka Yehovha. Hambiloko ho endla xihoxo ivi swi lava leswaku hi tshinyiwa kumbe hi lahlekeriwa hi vutihlamuleri lebyi a hi ri na byona evandlheni, a hi fanelanga hi tshika ku tirhela Yehovha. Tsundzuka leswaku Yehovha a nga hi lahleli mavoko. (Ps. 103:​8-10) Hambiloko hi endle swihoxo, Yehovha a nga tlhela a hi tirhisa ku fana na Samsoni.

17-18. U khutaziwa hi yini eka ntokoto wa Michael? (Nakambe vona xifaniso.)

¹⁷ Xiya ntokoto wa makwerhu Michael la ha riki muntshwa. A a ri na swo tala swo swi endla entirhweni wa Yehovha, a a ri nandza wa vutirheli tlhelo phayona ra nkarhi hinkwawo. Kambe lexi twisaka ku vava, u endle xihoxo lexi endleke a nga ha vi nandza naswona a nga ha vi phayona. U ri: “Loko leswi swi nga si endleka,  swilo a swi ndzi fambela kahle entirhweni wa Yehovha. Kutani hi ku copeta ka tihlo sweswo swi kume ndzhuti. A ndzi swi tiva leswaku Yehovha a nge ndzi lahli kambe a ndzi tivutisa loko vuxaka bya mina na yena byi ta tlhela byi fana ni le ku sunguleni kumbe loko ndzi ta swi kota ku tlhela ndzi va ni vutihlamuleri evandlheni.”

¹⁸ Lexi tsakisaka, Michael a nga lan’wanga. U ri: “Ndzi rhangise ku lulamisa vuxaka bya mina na Yehovha hi ku va ndzi khongela eka yena nkarhi ni nkarhi, ndzi dyondza ni ku anakanyisisa.” Hi ku famba ka nkarhi Michael u tlhele a faneleka ku tirhisiwa evandlheni. Sweswi i nkulu tlhelo phayona ra nkarhi hinkwawo. U ri: “Ndlela leyi ndzi seketeriweke ni ku khutaziwa hayona, ngopfungopfu hi vakulu swi ndzi pfunile ku xiya leswaku Yehovha wa ha ndzi rhandza. Sweswi ndzi kota ku tlhela ndzi tirha evandlheni ndzi nga biwi hi ripfalo. Leswi ndzi endlekeleke swi ndzi dyondzise leswaku Yehovha u rivalela un’wana ni un’wana la hundzukeke hi mbilu hinkwayo.” Na hina hi nga tiyiseka leswaku Yehovha u ta hi tirhisa ni ku tlhela a hi katekisa hambiloko hi endla swihoxo, ntsena loko hi endla leswi hi nga swi kotaka leswaku hi cinca mahanyelo ya hina ni ku ya emahlweni hi titshega hi yena.—Ps. 86:5; Swiv. 28:13.

19. Xikombiso xa Samsoni xi ku tiyise njhani?

¹⁹ Eka nhlokomhaka leyi, hi bule hi swilo swi nga ri swingani swo hlamarisa leswi endlekeke evuton’wini bya Samsoni. U swi endlile swihoxo kambe a nga tshikanga ku gandzela Yehovha, hambiloko a endle xihoxo hi ku teka Delila. Nakambe Yehovha a nga n’wi lahlelanga mavoko. Xikwembu xi tlhele xi tirhisa Samsoni hi ndlela leyikulu. Yehovha a a n’wi teka a ri wanuna wa ripfumelo lerikulu naswona u endle leswaku vito rakwe ri katsiwa eka nxaxamelo wa vanhu vo tshembeka, lava ku vulavuriwaka ha vona eka Vaheveru ndzima 11. Swa khutaza ku tiva leswaku hi gandzela Tatana wa le tilweni la nga ni rirhandzu, loyi a lavaka ku hi tiyisa ngopfungopfu loko hi hele matimba! Ku fana na Samsoni, a hi kombeleni Yehovha hi ku: “Ndzi kombela u ndzi tsundzuka, u ndzi tiyisa.”—Vaav. 16:28.