1. Petro u endle yini endzhaku ka loko Yesu a n’wi pfunile leswaku a phasa tinhlampfi to tala hi singita?

 PETRO u hete vusiku hinkwabyo a ri karhi a ringela tihlampfi kambe a nga phasi nchumu. Lexi hlamarisaka, Yesu u n’wi byele leswi: “Yanani laha ku nga enta, mi peta tinete ta n’wina mi ta phasa.” (Luka 5:4) Petro a a nga tiyiseki leswaku u ta phasa tinhlampfi kambe u endle leswi a byeriweke swona. Tinete ti sungule ku handzuka hileswi a ku ri ni tihlampfi to tala eka tona. Loko va vona singita leri Yesu a ri endleke, Petro ni lava a a tirha na vona va ‘hlamala.’ Petro u huwelele a ku: “Suka eka mina Hosi, hikuva ndzi mudyohi.” (Luka 5:​6-9) Swi vonaka onge Petro a a tivona a nga faneleki ku va swin’we na Yesu.

2. Hikwalahokayini swi hi vuyerisa ku kambisisa xikombiso xa Petro?

² Petro a a tiyisile leswaku a a ri “mudyohi.” Matsalwa ma kombisa leswaku mikarhi yin’wana a a vula ni ku endla swilo leswi hi ku famba ka nkarhi a tisoleke ha swona. Xana na wena mikarhi yin’wana u titwa ku fana na Petro? Xana u le ku lweni na ku tshika vumunhu byo karhi kumbe mukhuva wo karhi wo biha? Loko swi ri tano, swi nga ku tiyisa ku dyondza hi vutomi bya Petro. Njhani? Xiya leswi: Swihoxo swa Petro a swi ta va swi nga tsariwanga eBibeleni. Hambiswiritano, Yehovha u endle leswaku swi tsariwa leswaku hi ta dyondza eka swona. (2 Tim. 3:​16, 17) Ku dyondza eka wanuna loyi, loyi a a endla swihoxo naswona a a titwa ku fana na hina, swi nga hi pfuna hi vona leswaku Yehovha a nga langutelanga leswaku hi endla swilo hi ndlela leyi hetisekeke. U lava leswaku hi nga tshiki, yi ha emahlweni hi ringeta hambiloko hi endla swihoxo.

3. Hikwalahokayini hi fanele hi nga tshiki ku tirhela Yehovha?

 ³ Hikwalahokayini swi ri swa nkoka leswaku hi ya emahlweni hi tirhela Yehovha? Ku ni xivulwa lexi nge, yana emahlweni u ringeta kukondza u swi kota. Hi xikombiso: Mutlangi wa xichayachayana a nga ha heta malembe yo tala a ri karhi a dyondza ku xi tlanga kahle xichayachayana xakwe. Hi nkarhi wolowo, a nga ha endla swihoxo swo tala kambe loko a ya emahlweni a praktisa, u ta antswisa. Kambe hambiloko se a ri ni ntokoto, mikarhi yin’wana a nga pfa a swi endla swihoxo. Nilokoswiritano, a nga tshiki ku xi tlanga. U ya emahlweni a antswisa vuswikoti byakwe. Hi ndlela leyi fanaka, hambiloko hi vona onge hi ku hlurile ku tsana ko karhi, ku nga hi phija. Kambe a hi nge tshiki ku antswisa. Hinkwerhu ha endla kumbe hi vula swilo leswi hi salaka hi tisola ha swona kambe loko hi nga tshiki, Yehovha u ta hi pfuna leswaku hi ya emahlweni hi antswisa. (1 Pet. 5:10) A hi buleni hi ndlela leyi Petro a yeke emahlweni a tirhela Yehovha hayona hambiloko a langutane ni mitlhontlho. Ntwelavusiwana lowu Yesu a n’wi kombeke wona hambiloko a endla swihoxo wu nga hi khutaza ku ya emahlweni hi gandzela Yehovha.

4. Hi ku ya hi Luka 5:​5-10, Petro u tihlamusele tanihi munhu wa njhani kambe Yesu u n’wi tiyisekise yini?

⁴ Matsalwa a ma xi hlamuseli xivangelo lexi endleke Petro a ti vula “mudyohi” kumbe ku hlamusela swidyoho leswi a a vulavula hi swona. (Hlaya Luka 5:​5-10.) Kambe swi nga endleka a swi endlile swidyoho leswikulu. Yesu a a swi tiva leswaku Petro a a chuhile kumbexana hileswi a a titwa a nga faneleki. Nakambe Yesu a a swi tiva leswaku Petro a a ta tshama a tshembekile. Kutani hi ndlela ya musa Yesu u byele Petro leswaku “[a] nga chavi.” Leswi Yesu a a n’wi tshemba, swi cince vutomi bya Petro. Hi ku famba ka nkarhi, Petro na Andriya makwavo va tshike bindzu ra vona ro phasa tinhlampfi ivi va landzela Mesiya mikarhi hinkwayo naswona xiboho xexo xi va tisele mikateko yo tala.—Mar. 1:​16-18.

5. Hi yihi mikateko leyi Petro a yi kumeke hi ku tshika ku chava ni ku amukela xirhambo xa Yesu?

⁵ Petro u tokote swilo swo tala swo tsakisa loko a ri karhi a landzela Kreste. U vone Yesu a hanyisa lava vabyaka, a hlongola madimona ni ku pfuxa lava feke. b (Mat. 8:​14-17; Mar. 5:​37, 41, 42) Petro u vone xivono xa Yesu a ri Hosi eMfun’weni wa Xikwembu ku nga xivono lexi a tshameke a ri karhi a xi tsundzuka. (Mar. 9:​1-8; 2 Pet. 1:​16-18) Petro u vone swilo leswi a a nga  ehleketi ha swona. A swi kanakanisi leswaku swi n’wi tsakisile leswi a nga pfumelelangiki ku titwa a nga faneleki swi n’wi sivela ku kuma mikateko leyi!

6. Xana Petro u hlule ku tsana kakwe hi ku hatlisa? Hlamusela.

⁶ Swi nga ri na mhaka leswi Petro a swi tweke ni ku swi vona, u ye emahlweni a lwisana ni ku tsana kakwe. Xiya swikombiso swi nga ri swingani. Loko Yesu a hlamusela ndlela leyi a a ta xanisiwa ni ku fa hayona leswaku ku hetiseka vuprofeta bya Bibele, Petro u n’wi tshinyile. (Mar. 8:​31-33) Petro ni vaapostola lavan’wana a va tshamela ku holova hileswaku i mani lonkulu. (Mar. 9:​33, 34) Hi vusiku byo hetelela Yesu a nga si fa, Petro u tseme ndleve ya wanuna un’wana. (Yoh. 18:10) Hi vusiku byebyo, Petro u landzule munghana wakwe Yesu kanharhu. (Mar. 14:​66-72) Sweswo swi endle leswaku Petro a rila hi xiviti.—Mat. 26:75.

7. Endzhaku ka loko Yesu a pfuxiwile, u nyike Petro nkarhi wo endla yini?

⁷ Yesu a nga n’wi lahlelanga mavoko muapostola wakwe loyi a a tshoveke mbilu. Endzhaku ka loko Yesu a pfuxiwile, u nyike Petro nkarhi wo tikombisa leswaku wa n’wi rhandza hakunene. Yesu u byele Petro leswaku a va murisi wa tinyimpfu takwe. (Yoh. 21:​15-17) Petro u pfumerile. A a ri eYerusalema hi siku ra Pentekosta naswona u ve un’wana wa vanhu vo sungula ku hlawuriwa hi moya wo kwetsima.

8. Hi xihi xihoxo lexikulu lexi Petro a xi endleke eAntiyoka?

⁸ Hambiloko se a ri Mukreste la hlawuriweke, Petro u boheke ku langutana ni ku tsana kakwe. Petro a a ri kona hi 36 C.E., loko Korneliyo munhu wa Matiko loyi a a nga yimbanga a hlawuriwa hi moya lowo kwetsima naswona sweswo swi kombise leswaku “Xikwembu a xi na xihlawuhlawu” nileswaku vanhu va Matiko a va ta va xiphemu xa vandlha ra Vukreste. (Mit. 10:​34, 44, 45) Endzhaku ka sweswo, Petro a a nga ha chavi ku dya ni vanhu Vamatiko, ku nga leswi a a nga ta pfuka a swi endlile eku sunguleni. (Gal. 2:12) Hambiswiritano, Vakreste van’wana va Vayuda a va vona swi nga fanelanga leswaku Vayuda ni vanhu Vamatiko va dya swin’we. Loko Vayuda van’wana lava a va ri ni langutelo rero va fika eAntiyoka, Petro u tshike ku dya ni Vakreste lava humaka ematikweni man’wana kumbexana hileswi a a chava ku khunguvanyisa Vakreste va Vayuda. Muapostola Pawulo u byi vonile vukanganyisi lebyi kutani u tshinye Petro exikarhi ka vanhu. (Gal. 2:​13, 14) Hambileswi Petro a endleke xihoxo lexi, a nga tshikanga ku tirhela Yehovha. U pfuniwe hi yini?

9. Xana Yohane 6:​68, 69 yi swi kombisa njhani leswaku Petro a a tshembekile?

⁹ Petro a a tshembekile; a nga pfumelelanga nchumu wu n’wi tshikisa ku landzela Yesu. Siku rin’wana u kombise leswaku wa tshembeka loko Yesu a vule swin’wana leswi vadyondzisiwa vakwe a va nga swi twisisi. (Hlaya Yohane 6:​68, 69.) Vo tala va tshike ku landzela Yesu ematshan’weni yo rindza kumbe va kombela leswaku a va hlamusela leswi a a vula swona. Kambe Petro a nga endlanga tano. A a tshembekile naswona u vule leswaku Yesu hi yena ntsena loyi a nga ni “marito lama nga ni vutomi lebyi nga heriki.”

10. Yesu u swi kombise njhani leswaku a a n’wi tshemba Petro? (Nakambe vona xifaniso.)

¹⁰ Yesu a nga n’wi lahlelanga mavoko Petro. Hi vusiku byakwe byo hetelela laha misaveni, Yesu a a swi tiva leswaku Petro ni vaapostola lavan’wana a va ta n’wi siya. Hambiswiritano, Yesu a a tiyiseka leswaku Petro a a ta tlhelela eka yena ni ku tshama a tshembekile. (Luka 22:​31, 32) Yesu a a swi twisisa leswaku “mbilu ya swi lava kambe nyama yi tsanile.” (Mar. 14:38) Hambileswi Petro a aleke leswaku wa n’wi tiva,  Yesu a nga n’wi lahlelanga mavoko muapostola wakwe. Endzhaku ka loko Yesu a pfuxiwile, u humelele eka Petro loyi kumbexana a a ri yexe. (Mar. 16:7; Luka 24:34; 1 Kor. 15:5) Sweswo swi n’wi khutazile Petro tanihi leswi a a ri ni gome!

11. Xana Yesu u n’wi tiyisekise njhani Petro leswaku Yehovha a a ta n’wi seketela?

¹¹ Yesu u tiyisekise Petro leswaku Yehovha wa n’wi seketela. Yesu la pfuxiweke u endlele Petro ni vaapostola lavan’wana singita rin’wana ro phasa tihlampfi. (Yoh. 21:​4-6) A swi kanakanisi leswaku singita leri, ri tiyisekise Petro leswaku Yehovha a a ta n’wi nyika leswi a swi pfumalaka. Swi nga endleka leswaku muapostola Petro u tsundzuke marito ya Yesu ya leswaku Yehovha u ta ya emahlweni a khathalela lava “lava[ka] Mfumo . . . ku sungula.” (Mat. 6:33) Hinkwaswo leswi, swi endle leswaku Petro a rhangisa ntirho wo chumayela ematshan’weni ya bindzu ro phasa tihlampfi. Hi Pentekosta ya 33 C.E., u chumayele hi xivindzi a pfuna vanhu va magidi leswaku va amukela mahungu lamanene. (Mit. 2:​14, 37-41) Endzhaku ka sweswo u pfune Vasamariya ni vanhu Vamatiko leswaku va amukela Kreste. (Mit. 8:​14-17; 10:​44-48) Yehovha u tirhise Petro hi ndlela leyikulu leswaku a tisa vanhu va mixaka hinkwayo evandlheni.

12. Xikombiso xa Petro xi nga hi pfuna njhani loko hi ri ni ku tsana ko karhi loku tekaka nkarhi wo leha?

¹² Yehovha a nga hi pfuna leswaku hi nga tshiki ku n’wi gandzela. Swi nga hi tikela ku endla tano ngopfungopfu loko hi langutane ni ku tsana ko karhi ku ringana nkarhi wo leha. Mikarhi yin’wana hi nga vona onge ku tsana ka hina ku tika ngopfu ku tlula ka Petro. Kambe Yehovha a nga hi tiyisa leswaku hi nga tshiki. (Ps. 94:​17-19) Hi xikombiso, makwerhu un’wana a a rhandzana ni vanhu va rimbewu leri fanaka ni ra yena ku ringana malembe yo hlayanyana a nga si dyondza ntiyiso. U cince hi ku helela kutani a hanya hi milawu ya Bibele. Hambiswiritano, mikarhi yin’wana a karhatiwa hi ku navela ko biha. I yini leswi n’wi pfuneke leswaku a nga tshiki ku hanya hi milawu ya Bibele? Loko a hlamusela u ri: “Yehovha wa hi tiyisa.” U tlhela a ku: “Hi ku pfuniwa hi moya wa Yehovha . . . , ndzi dyondze leswaku swa koteka [ku ya emahlweni] ndzi hanya hi ntiyiso . . . Yehovha wa ndzi tirhisa naswona u ya emahlweni a ndzi tiyisa swi nga ri na mhaka ku tsana ka mina.”

13. Hi ku ya hi Mitirho 4:​13, 29, 31, hi nga n’wi tekelela njhani Petro? (Nakambe vona xifaniso.)

¹³ Hilaha hi swi voneke hakona, Petro u endle swihoxo leswikulu hikwalaho ko chava vanhu.  Kambe hikwalaho ko khongelela ku va ni matimba, Petro u swi kotile ku va ni xivindzi. (Hlaya Mitirho 4:​13, 29, 31.) Na hina hi nga swi kota ku tshika ku chava. Xiya leswi endlekeleke makwerhu la ha riki muntshwa Horst, loyi a tshamaka eNazi Jarimani. Mikarhi yo hlayanyana hi ku chava mathicara ni vadyondzikulobye u vule a ku: “Heil Hitler!” Ematshan’weni yo n’wi holovela, vatswari va Horst va khongele na yena, va kombela Yehovha leswaku a n’wi nyika xivindzi. Hi ku pfuniwa hi vatswari vakwe ni ku titshega hi Yehovha, eku heteleleni Horst u ve ni matimba yo yima a tiyile. Hi ku famba ka nkarhi u vule leswi: “Yehovha a nga kalanga a ndzi cukumeta.” c

14. Varisi lava khathalaka va nga va tiyisekisa njhani lava heleke matimba?

¹⁴ Yehovha na Yesu a va nge hi tshiki. Endzhaku ka loko Petro a landzule Yesu, a a fanele a endla xiboho xa nkoka. Xana a a ta tshika kumbe a a ta ya emahlweni a va mudyondzisiwa wa Kreste? Yesu u khongele eka Yehovha a kombela leswaku a pfuna Petro ripfumelo rakwe ri nga heli. Yesu u byele Petro hi xikhongelo xexo ni ku n’wi tiyisekisa leswaku hi ku famba ka nkarhi a a ta tiyisa vamakwavo. (Luka 22:​31, 32) Sweswo swi fanele swi tiyisekise Petro loko a tsundzuka marito ya Yesu! Loko hi fanele hi endla xiboho xa nkoka evuton’wini, Yehovha a nga tirhisa varisi lava khathalaka leswaku va hi tiyisekisa leswaku hi tshama hi tshembekile. (Efe. 4:​8, 11) Makwerhu loyi a vuriwaka Paul loyi ku nga khale a ri nkulu u chavelela van’wana. U byela lava titwaka onge va hele matimba leswaku va ehleketisisa hi ndlela leyi Yehovha a va kokeleke entiyisweni hayona ro sungula. Kutani u va tiyisekisa leswaku Yehovha a nge va lahli hikwalaho ka ndlela leyi A va rhandzaka hayona. U gimeta hi ku vula a ku: “Ndzi  vone vanhu vo tala lava heleke matimba va ya emahlweni va tirhela Yehovha hi ku pfuniwa hi yena.”

15. Xikombiso xa Petro na Horst swi swi kombisa njhani leswaku marito lama nga eka Matewu 6:33 i ntiyiso?

¹⁵ Hilaha Yehovha a khathaleleke swilaveko swa Petro ni vaapostola lavan’wana, na hina U ta hi nyika leswi hi swi lavaka loko hi rhangisa ntirho wo chumayela evuton’wini bya hina. (Mat. 6:33) Horst loyi hi buleke ha yena eku sunguleni, a a lava ku phayona endzhaku ka Nyimpi ya Vumbirhi ya Misava. A a ri xisiwana naswona a a tivutisa loko a ta swi kota ku tikhathalela ni ku ya emahlweni ni ntirho wa nkarhi hinkwawo wo chumayela. Xana a a ta endla yini? U endle xiboho xo ringa Yehovha hi ku va kona ensin’wini vhiki hinkwaro hi nkarhi lowu mulanguteri wa muganga a a va endzerile. Loko vhiki ri hela, u hlamarile loko mulanguteri wa muganga a n’wi nyika mvhilopho leyi a yi nga tsariwanga leswaku yi huma eka mani. Mvhilopho yoleyo a yi ri ni mali leyi eneleke yo n’wi pfuna leswaku a phayona tin’hweti to hlayanyana. Horst u teke nyiko yoleyo ku ri xitiyisekiso xa leswaku Yehovha a a ta n’wi khathalela. U rhangise Mfumo wa Xikwembu vutomi byakwe hinkwabyo.—Mal. 3:10.

16. Hikwalahokayini swi ri swa nkoka ku kambisisa xikombiso xa Petro ni leswi a swi tsaleke?

¹⁶ Swi fanele swi n’wi tsakise swinene Petro leswi Yesu a nga sukangiki eka yena hilaha Petro a kombeleke ha kona! Kreste u ye emahlweni a letela Petro leswaku a va muapostola wo tshembeka ni ku va xikombiso lexinene eka Vakreste. Ku ni tidyondzo ta nkoka leti nga hi vuyerisaka eka ndlela leyi Yesu a leteleke Petro hayona. Tin’wana ta tidyondzo teto ta nkoka, Petro u ti tsarile eka mapapila mambirhi lama huhuteriweke lawa a ma rhumeleke mavandlha enkarhini wakwe. Eka nhlokomhaka leyi landzelaka hi ta bula hi switsundzuxo swi nga ri swingani leswi nga eka mapapila lawa ni ndlela leyi hi nga swi tirhisaka hayona namuntlha.