Nghena endzeni

Hundzela eka leswi nga endzeni

Hi Vumberiwe Ku Hanya Hi Laha Ku Nga Heriki

Hi Vumberiwe Ku Hanya Hi Laha Ku Nga Heriki

XANA i mani loyi a nga laviki ku hanya nkarhi wo leha a tlhela a tshama a tsakile? Anakanya ndlela leyi a swi ta tsakisa ha yona loko a hi hanya hilaha ku nga heriki, hi nga vabyi naswona hi tshama hi tsakile. A hi ta va ni nkarhi wo tala wo va ni vanhu lava hi va rhandzaka, hi famba hi valanga tindhawu to hambanahambana emisaveni hi tlhela hi dyondza ku endla swilo leswi hi swi rhandzaka.

Swi le rivaleni leswaku ku navela koloko i ka ntumbuluko. Matsalwa ma vula leswaku Xikwembu xi hi vumbe hi ri ni ku navela koloko. (Eklesiasta 3:11) Ma tlhela ma vula leswaku “Xikwembu i rirhandzu.” (1 Yohane 4:8) Xikwembu xa hi rhandza naswona a xi nge endli leswaku hi navela ku hanya hilaha ku nga heriki xi tlhela xi nga ku hetisisi.

Swi le rivaleni leswaku a ku na loyi a navelaka ku fa. Kahlekahle Bibele yi hlamusela rifu tanihi “nala.” (1 Vakorinto 15:26) Van’wana va fa va ha ri vatsongo, van’wana va hanya nkarhi wo leha kambe hinkwerhu hi ta hetelela hi file. Vo tala loko va ehleketa hi swona a va dyi byi rhelela. Xana rifu ri ta kala ri herisiwa? Xana sweswo swa koteka?

VUMBHONI LEBYI ENDLAKA HI VA NI NTSHEMBO

Xana a wu swi tiva leswaku a ku nga ri xikongomelo xa Xikwembu leswaku vanhu va fa? Eka Genesa hi kuma vumbhoni bya leswaku xikongomelo xa Xikwembu a ku ri leswaku vanhu va hanya hilaha ku nga heriki emisaveni. Yehovha u endle leswaku misava yi va ni swilo hinkwaswo leswi vanhu va swi lavaka leswaku va kota ku hanya. U vumbe munhu wo sungula, Adamu a n’wi veka eparadeyisini entangeni wa Edeni. Endzhaku ka sweswo, “Xikwembu xi vona hinkwaswo leswi xi swi endleke, kutani waswivo, a swi ri swinene ngopfu.”—Genesa 1:26, 31.

Xikwembu xi vumbe Adamu a hetisekile hi xifaniso xa xona. (Deteronoma 32:4) Evha nsati wa Adamu na yena a hetisekile. Yehovha u va byele a ku: “Tswalanani mi andza, mi tata misava, mi yi fuma, mi fuma tinhlampfi ta lwandle ni swivumbiwa leswi hahaka swa matilo ni swivumbiwa hinkwaswo leswi famba-fambaka ehenhla ka misava.”—Genesa 1:28.

Ku va va tata misava hi vana va vona a swi ta teka nkarhi. Evha a ta va ni vana kutani vana va yena na vona va va ni vana ku kondza va tata misava hilaha Xikwembu a xi kunguhate ha kona. (Esaya 45:18) Xana Yehovha a ta nyika Adamu na Evha ntshembo wolowo loko a nga lavi leswaku va tiphina ni vana va vona swin’we ni vatukulu va vona hilaha ku nga heriki?

Anakanya ni hi xileriso lexi a va nyikiwe xona xo fuma swiharhi. Adamu a lerisiwe ku thya swiharhi mavito naswona sweswo a swi ta teka nkarhi wo leha. (Genesa 2:19) Leswaku a kota ku swi fuma a fanele a dyondza hi swona, sweswo a swi ta endla leswaku a kota ku swi khathalela. A swi ta teka nkarhi wo leha.

Kutani xileriso xa Xikwembu xa leswaku vanhu va tata misava ni ku fuma swiharhi xi kombisa leswaku vanhu a va vumberiwe ku hanya hilaha ku nga heriki. Hi yona mhaka Adamu a hanyeke nkarhi wo leha.

XIKONGOMELO XA XIKWEMBU HI LESWAKU VANHU VA HANYA HILAHA KU NGA HERIKI EMISAVENI LEYI NGA PARADEYISI

VA HANYE NKARHI WO LEHA

Adamu u hanye malembe ya 930

Metusela u hanye malembe ya 969

Nowa u hanye malembe ya 950

Sweswi hi hanya malembe ya 70 kumbe 80

Bibele yi kombisa leswaku vanhu a va hanya nkarhi wo leha ku tlula lowu hi hanyaka wona sweswi. Yi ri: “Masiku hinkwawo lawa Adamu a ma hanyeke a ma ri malembe ya 930.” Yi tlhela yi boxa vanhu va tsevu lava hanyeke malembe yo tlula 900! A ku ri Seta, Enosi, Kenana, Yarete, Metusela na Nowa. Hinkwavo va hanye ku nga si fika ndhambi ya Nowa naswona Nowa u hanye malembe ya 600 ku nga si fika ndhambi. (Genesa 5:5-27; 7:6; 9:29) I yini lexi nga endla leswaku va kota ku hanya malembe yo tala?

Vanhu lava va hanye ekusuhi ni nkarhi lowu Adamu na Evha va hanyeke wona, loko vutomi bya ha hetisekile. Leswi hi swona leswi endleke leswaku va kota ku hanya nkarhi wo leha. Kambe ku hetiseka swi fambisana njhani ni ku hanya nkarhi wo leha? Rifu ri ta herisiwa njhani? Leswaku hi kuma nhlamulo hi fanele hi rhanga hi twisisa lexi endlaka hi dyuhala hi tlhela hi fa.