1. Hi fanele hi titwa njhani hi ripfumelo leri Yehovha a hi nyikaka rona?

RIPFUMELO i mfanelo ya risima swinene kutani a va tati ni xandla lava nga na rona. (2 Tes. 3:2) Hambiswiritano, Yehovha u avela mugandzeri un’wana ni u’wana wakwe “ripfumelo.” (Rhom. 12:3; Gal. 5:22) Hikwalaho hinkwavo lava nga na rona va fanele va kombisa ku tlangela.

2, 3. (a) Hi yihi mikateko leyi hi nga ta yi kuma loko hi ri ni ripfumelo? (b) Hi swihi swivutiso leswi hi nga ta swi kambisisa?

² Yesu Kreste u vule leswaku Tata wakwe wa le tilweni u tshineta vanhu eka yena hi ku tirhisa yena. (Yoh. 6:44, 65) Loko munhu a kombisa ripfumelo eka Yesu swi endla leswaku a kota ku rivaleriwa swidyoho. Kutani sweswo swi endla leswaku a kuma lunghelo ro tiphina hi ku va munghana wa Yehovha hilaha ku nga heriki. (Rhom. 6:23) I yini lexi hi xi endleke leswaku hi kuma mikateko leyi? Tanihi leswi hi nga vadyohi, hi faneriwa hi rifu. (Ps. 103:10) Kambe Yehovha u vone leswinene eka hina. Hikwalaho ka musa lowu nga faneriwiki u endle leswaku hi amukela mahungu lamanene. Kutani hi  sungule ku kombisa ripfumelo eka Yesu ni ku tlhela hi va ni ntshembo wo kuma vutomi lebyi nga heriki.—Hlaya 1 Yohane 4:9, 10.

³ Kahlekahle ripfumelo i yini? Xana ku va hi tiva mikateko leyi Xikwembu xi hi tshembisaka yona swi vula leswaku hi ni ripfumelo? Nakambe xa nkoka swinene hi leswaku hi nga ri kombisa hi tindlela tihi?

4. Ripfumelo ri hi susumetela ku endla yini?

⁴ Ripfumelo ri katsa swilo swo tala ku tlula ku twisisa xikongomelo xa Xikwembu. I nchumu lowu susumetelaka munhu leswaku a hanya hi ku pfumelelana ni ku rhandza ka Xikwembu. Loko hi ri ni ripfumelo eka Xikwembu hi ta chumayela van’wana mahungu lamanene. Muapostola Pawulo u te: “Loko u ri vula erivaleni ‘rito leri nga enon’wini wa wena n’wini,’ leswaku Yesu i Hosi, ni loko u kombisa ripfumelo embilwini ya wena ra leswaku Xikwembu xi n’wi pfuxile eka lava feke, u ta ponisiwa. Hikuva munhu u kombisa ripfumelo hi mbilu leswaku a va la lulameke, kambe u vula erivaleni hi nomu wa yena leswaku a ponisiwa.”—Rhom. 10:9, 10; 2 Kor. 4:13.

5. Ha yini ripfumelo ri ri ra nkoka swinene naswona hi nga swi kotisa ku yini ku tshama hi ri ni ripfumelo leri tiyeke? Kombisa.

⁵ Leswaku hi kuma vutomi lebyi nga heriki emisaveni leyintshwa ya Xikwembu swi titshege hi ku va ni ripfumelo leri tiyeke. Tanihi leswi ximilana xi lavaka mati leswaku xi kota ku kula kahle, swi tano ni hi ripfumelo ra hina. Swimilana swi tshamela ku cincacinca. Ximilana xi nga ha vuna loko xi nga kumi mati naswona xi nga hluka loko nkarhi ni nkarhi xi cheletiwa. Loko xi nga cheletiwi xi nga hetelela xi file. Swi tano ni hi ripfumelo ra hina. Ri ta tsana ni ku fa loko hi nga ri hlakuleli. (Luka 22:32; Hev. 3:12) Kambe loko hi hlakulela ripfumelo ra hina, ri ta tiya ni ku ya emahlweni ri “kula” naswona hi ta va lava “hanyeke eripfumelweni.”—2 Tes. 1:3; Tito 2:2.

6. Vaheveru 11:1 yi hlamusela ripfumelo hi tindlela tihi timbirhi?

⁶ Eka Vaheveru 11:1 (Yi hlaye.) Bibele yi boxa nhlamuselo ya ripfumelo. Ripfumelo ri katsa swilo swimbirhi leswi hi nga swi voniki: (1) “Ku langutela loku tiyisekisiweke”—leswi swi nga ha katsa swilo leswi nga ta endleka enkarhini lowu taka swo tanihi ku herisiwa ka vubihi ni ku ta ka misava leyintshwa. (2) “Leswi nga swa xiviri hambiloko swi nga voniwi.” Emhakeni leyi, rito ra Xigriki leri hundzuluxeriwe ri va “vumbhoni lebyi tiyeke” ri vula “vumbhoni lebyi khorwisaka” bya ntiyiso lowu nga voniwiki, byo tanihi ku va kona ka Yehovha Xikwembu, Yesu Kreste, tintsumi ni swilo hinkwaswo leswi endlekaka eMfun’weni wa le tilweni. (Hev. 11:3) Hi nga swi kombisa njhani leswaku hi ni ripfumelo eka swilo leswi nga voniwiki leswi Rito ra Xikwembu ri swi vuleke? Hi nga swi kombisa hi leswi hi swi vulaka ni swiendlo swa hina. Kutani handle ka swilo leswi hi ta va hi nga ri na ripfumelo leri tiyeke.

7. Xikombiso xa Nowa xi hi pfuna njhani ku twisisa leswi vulaka swona ku va ni ripfumelo? (Vona xifaniso lexi nga eku sunguleni ka xihloko lexi.)

⁷ Vaheveru 11:7 yi vulavula hi ripfumelo ra Nowa loyi, “loko a nyikiwe xilemukiso xa Xikwembu xa swilo leswi nga si voniwaka, u kombise nchavo lowu nga ni vukwembu ivi a aka ngalava leswaku ku ponisiwa ndyangu wakwe.” Nowa u kombise ripfumelo hi ku aka ngalava. A swi kanakanisi leswaku vaakelani vakwe va n’wi vutisile leswaku ha yini a aka nchumu wo tano lowukulu. Xana Nowa u lo miyela kumbe u va byele leswaku va tiva ta vona? Doo! Ripfumelo rakwe ri n’wi susumetele ku byela vanhu volavo hi ta vuavanyisi bya Xikwembu lebyi taka.  Handle ko kanakana, Nowa u byele vanhu hi ku phindhaphindha marito lawa Yehovha a n’wi byeleke wona loko a ku: “Makumu ya nyama hinkwayo ma fikile emahlweni ka mina, hikuva misava yi tale madzolonga hikwalaho ka vona; . . . Ndzi tisa ndhambi ya mati ehenhla ka misava leswaku yi lovisa nyama hinkwayo ehansi ka matilo, leyi nga ni matimba ya vutomi eka yona. Hinkwaswo leswi nga emisaveni swi ta lova.” Nakambe u va hlamusele ndlela leyi va nga ponaka ha yona hi ku phindha xileriso xa Xikwembu lexi nge: “U ta nghena engalaveni.” Kutani, Nowa u ye emahlweni a kombisa ripfumelo hi ku va “muchumayeri wa leswo lulama.”—Gen. 6:13, 17, 18; 2 Pet. 2:5.

8. Mudyondzisiwa Yakobo u ri hlamusele njhani ripfumelo?

⁸ Swi tikomba onge buku ya Yakobo yi tsariwe endzhakunyana ka loko muapostola Pawulo a tsale nhlamuselo leyi huhuteriweke ya ripfumelo. Ku fana na Pawulo, Yakobo u hlamusele leswaku ripfumelo leri tiyeke a ko va ku tshemba ntsena kambe ri fanele ri kombisiwa hi mintirho. Yakobo u tsale a ku: “Ndzi kombe ripfumelo ra wena handle ka mintirho, mina ndzi ta ku komba ripfumelo ra mina hi mintirho ya mina.” (Yak. 2:18) U ye emahlweni a kombisa ku hambana eka ku tshemba nchumu wo karhi ni ku kombisa ripfumelo. Madimona ma tshemba leswaku Xikwembu xi kona, kambe a ma na ripfumelo.  Ku ri na sweswo, ma lwisana ni ku hetiseka ka xikongomelo xa Xikwembu. (Yak. 2:19, 20) Ku hambana ni madimona lama nga riki na ripfumelo, loko Yakobo a vulavula hi Abrahama u vutise a ku: “Xana Abrahama tata wa hina a nga vuriwanga la lulameke hikwalaho ka mintirho endzhaku ka ku nyikela Isaka n’wana wa yena ealitarini? Wa swi vona leswaku ripfumelo ra yena a ri tirhisana ni mintirho ya yena naswona hikwalaho ka mintirho ya yena ripfumelo ra yena ri endliwe ri va leri hetisekeke.” Leswaku a kandziyisa ku ripfumelo ri fanele ri kombisiwa hi mintirho, u te: “Tanihi leswi miri lowu nga riki na moya wu feke, xisweswo ni ripfumelo leri nga riki na mintirho ri file.”—Yak. 2:21-23, 26.

9, 10. Muapostola Yohane u hi pfuna njhani ku twisisa nkoka wo kombisa ripfumelo?

⁹ Hi ku famba ka nkarhi, muapostola Yohane u tsale Evhangeli yakwe ni mapapila manharhu. Xana u kombise leswaku wa yi twisisa ndlela leyi vatsari van’wana va Bibele lava huhuteriweke va hlamuseleke ripfumelo leri tiyeke ha yona? Ku fana ni vatsari lavan’wana va Bibele, Yohane u kombise leswaku u twisisa nhlamuselo ya ripfumelo hi ku tirhisa riendli ra Xigriki leri minkarhi yin’wana ri hundzuluxeriwaka ri va “ku kombisa ripfumelo.”

¹⁰ Hi xikombiso, Yohane u te: “Un’wana ni un’wana loyi a kombisaka ripfumelo eka N’wana u ni vutomi lebyi nga heriki; loyi a nga yingisiki N’wana a nge byi kumi vutomi, naswona vukarhi bya Xikwembu byi tshama eka yena.” (Yoh. 3:36) Ripfumelo ri katsa ku yingisa swileriso swa Yesu. Minkarhi yo tala Yohane a a tshaha marito ya Yesu lama kombisaka leswaku ku va ni ripfumelo i nchumu lowu hi faneleke hi tshamela ku wu endla.—Yoh. 3:16; 6:29, 40; 11:25, 26; 14:1, 12.

11. Hi nga swi kombisa njhani leswaku ha wu tlangela ntiyiso lowu hi wu dyondzeke?

¹¹ Ha tsaka leswi Yehovha a tirhiseke moya wakwe wo kwetsima leswaku hi tiva ntiyiso ni ku hi pfuna leswaku hi kombisa ripfumelo hi ku va hi byela van’wana mahungu lamanene! (Hlaya Luka 10:21.) A hi fanelanga hi tshika ku khensa Yehovha ku va a hi tshinete ekusuhi na yena hi ku tirhisa N’wana wakwe, la nga “Murhangeri Lonkulu ni Muhetisekisi wa ripfumelo ra hina.” (Hev. 12:2) Leswaku hi kombisa ku tlangela musa lowu, lowu nga faneriwiki, hi fanele hi ya emahlweni hi tiyisa ripfumelo ra hina hi xikhongelo ni ku dyondza Rito ra Xikwembu.—Efe. 6:18; 1 Pet. 2:2.

12. Hi tihi tindlela tin’wana leti hi nga kombisaka ripfumelo ha tona?

¹² Hi fanele hi ya emahlweni hi kombisa ripfumelo eka switshembiso swa Yehovha. Leswi hi nga swi endla hi tindlela leti van’wana nga kotaka ku ti xiya. Hi xikombiso, hi ya emahlweni hi chumayela hi Mfumo wa Xikwembu ni ku endla vanhu vadyondzisiwa. Hi tlhela hi ya emahlweni hi endlela “hinkwavo leswi nga swinene, kambe ngopfu-ngopfu lava nga swin’we na hina eripfumelweni.” (Gal. 6:10) Nakambe hi tikarhatela ku “[hluvula] vumunhu bya khale ni mikhuva ya byona” naswona hi papalata nchumu wun’wana ni wun’wana lowu nga tsanisaka ripfumelo ra hina.—Kol. 3:5, 8-10.

13. Ku va ni “ripfumelo eka Xikwembu” i swa nkoka ku fikela kwihi naswona ripfumelo ri fanisiwa na yini naswona ha yini?

¹³ Bibele yi ri: “Handle ka ripfumelo a swi koteki ku xi tsakisa kahle, hikuva la tshinelelaka Xikwembu u fanele a kholwa leswaku xi kona ni leswaku hi xona muhakeri wa lava va xi lavaka hi mbilu hinkwayo.” (Hev. 11:6) Nakambe Bibele yi kombisa leswaku Mukreste u fanele a rhanga a va ni “ripfumelo eka Xikwembu,” naswona yi fanisa ripfumelo ni masungulo ya muako. (Hev. 6:1) Loko se Vakreste va ri ni  ripfumelo va fanele va “endla matshalatshala hinkwawo ya ku gingiriteka, eripfumelweni” ni ku va ni timfanelo ta nkoka leswaku va “[tihlayisa] erirhandzwini ra Xikwembu.”—Hlaya 2 Petro 1:5-7; Yudha 20, 21.

14, 15. Ripfumelo ni rirhandzu i swa nkoka hi ndlela yihi?

¹⁴ Vatsari va Bibele va kandziyise nkoka wa ripfumelo hi ku ri boxa minkarhi ya madzana. A ku na mfanelo yin’wana ya Vukreste leyi boxiweke minkarhi yo tala ku fana ni leyi. Xana sweswo swi vula leswaku ripfumelo i mfanelo ya nkoka swinene ku tlula hinkwato?

¹⁵ Loko Pawulo a hlamusela ndlela leyi ripfumelo ni rirhandzu swi nga swa nkoka ha yona u te: “Niloko ndzi ri ni ripfumelo leri hetisekeke, lerova ndzi nga simula ni ku simeka tintshava, kambe ndzi nga ri na rirhandzu, a ndzi nchumu.” (1 Kor. 13:2) Yesu u kandziyise nkoka wo rhandza Xikwembu loko a hlamula xivutiso lexi nge: “Hi xihi xileriso lexikulu eka hinkwaswo eNawini?” (Mat. 22:35-40) Rirhandzu ri katsa timfanelo to tala ta nkoka ta Vakreste, ku katsa ni ripfumelo. Bibele yi ri: “Rirhandzu . . . ri kholwa swilo hinkwaswo.” Ri ni ripfumelo eka swilo leswi Xikwembu xi swi vuleke eRitweni ra xona.—1 Kor. 13:4, 7.

16, 17. Rirhandzu ni ripfumelo swi hlamuseriwe njhani eMatsalweni, kambe hi yihi mfanelo leyikulu eka timfanelo leti naswona ha yini?

¹⁶ Hikwalaho ka leswi ripfumelo ni rirhandzu swi nga swa nkoka, vatsari va Bibele va hlamusele timfanelo leti minkarhi yo tala, hakanyingi ti boxiwa eka xivulwa kumbe xiga xin’we. Pawulo u byele vamakwavo vakwe leswaku va “vehela xisirhelelo xa xifuva xa ripfumelo ni rirhandzu.” (1 Tes. 5:8) Petro u tsale a ku: ‘Hambileswi mi nga si tshamaka mi vona Yesu, ma n’wi rhandza. Hambileswi mi nga langutangiki yena sweswi, kambe mi kombisa ripfumelo eka yena.’ (1 Pet. 1:8) Yakobo u byele vamakwavo vakwe lava totiweke a ku: “Xikwembu xi hlawule lava nga swisiwana hi langutelo ra misava leswaku va fuwa eripfumelweni ni ku va vadyandzhaka va mfumo, lowu xi wu tshembiseke lava xi rhandzaka, a hi swona ke?” (Yak. 2:5) Yohane u tsale a ku: “Hi xona xileriso xa [Xikwembu], leswaku hi va ni ripfumelo evitweni ra N’wana wa xona Yesu Kreste hi tlhela hi rhandzana.”—1 Yoh. 3:23.

¹⁷ Hambileswi sweswi ripfumelo ri nga ra nkoka, a hi nge he lavi ku va ni ripfumelo enkarhini lowu taka hikuva switshembiso swa Xikwembu swi ta va swi hetisekile. Kambe ku rhandza Xikwembu ni vaakelani a swi nge heli. Hikwalaho ka sweswo Pawulo u tsale a ku: “Hambiswiritano, sweswi ku sala ripfumelo, ntshembo, rirhandzu, leswi swinharhu; kambe lexikulu eka leswi hinkwaswo i rirhandzu.”—1 Kor. 13:13.

18, 19. Hi xihi xikombiso lexikulu xa ripfumelo lexi nga kona namuntlha naswona i mani la faneleke a dzunisiwa hikwalaho ka xona?

¹⁸ Namuntlha, vanhu va Yehovha va kombisa ripfumelo eka Mfumo wa Xikwembu lowu simekiweke. Sweswo swi endle leswaku vanhu vo tlula timiliyoni ta nhungu emisaveni hinkwayo va va eparadeyisini yo fanekisela. Naswona hinkwavo ka vona va kombisa mihandzu ya moya wa Xikwembu. (Gal. 5:22, 23) Mawaku xikombiso lexikulu xa ripfumelo ni rirhandzu!

¹⁹ A ku na munhu la faneriwa hi ku dzunisiwa hikwalaho ka leswi. I Xikwembu lexi endlaka swi koteka. Ntirho lowu wo hlamarisa wu “ta twarisa Yehovha, xi ta va xikombiso lexi nga heriki, lexi nga herisiwiki.” (Esa. 55:13, Bibele ya Xitsonga) I ntiyiso leswaku i “nyiko ya Xikwembu” leyi hi “[ponisiweke] hi ripfumelo” ha yona. (Efe. 2:8) Paradeyisi ya hina yo fanekisela yi ta ya emahlweni yi kula kukondza misava hinkwayo yi tala hi vanhu lava tsakeke lava nga ni ku rhula va tlhela va hetiseka, lava nga ta dzunisa Yehovha hilaha ku nga heriki. Onge hi nga ya emahlweni hi kombisa ripfumelo eka switshembiso swa Yehovha!