1, 2. Hi swihi swiphiqo leswi malandza ya Yehovha ma faneleke ma lwisana na swona?

KU SUKELA eka munhu wo sungula wo tshembeka, Avele ku fikela namuntlha, vagandzeri vo tshembeka va langutana ni swiphiqo. Muapostola Pawulo u byele Vakreste va Vaheveru a ku, ‘va tiyiselela mphikizano lowukulu ehansi ka ku xaniseka,’ loko va lava ku amukeriwa ni ku katekisiwa hi Yehovha. (Hev. 10:32-34) Pawulo u fanise ku xaniseka ka Vakreste ni mimphikizano ya Magriki leyi a yi tolovelekile hi nkarhi wolowo yo tanihi ku tsutsuma, ku lwa ni ntlangu wa swibakela. (Hev. 12:1, 4) Namuntlha hi le ka mphikizano wa vutomi naswona hi langutana ni swiphiqo leswi lavaka ku hi kavanyeta, ku hi phija, ku hi heta matimba ni ku hi tekela ntsako ni hakelo ya hina ya le nkarhini lowu taka.

² Hi lwisana na Sathana swin’we ni misava yakwe yo homboloka. (Efe. 6:12) I swa nkoka leswaku hi lwisana ni swilo swa misava leyi “leswi simekiweke swi tiya.” Leswi swi katsa ni tidyondzo ta yona leti hambukisaka ni mikhuva yo biha yo tanihi ni ku tikhoma ku biha, ku dzaha fole, ku dakwa ni ku tirhisa swidzidziharisi.  Hi fanele hi ya emahlweni hi lwisana ni ku tsana ka hina ku katsa ni ku hela matimba.—2 Kor. 10:3-6; Kol. 3:5-9.

3. Xikwembu xi hi letela njhani leswaku hi kota ku hlula valala va hina?

³ Xana swa koteka hakunene ku hlula valala lava, lava nga ni matimba swinene? Ina, kambe u fanele u tikarhata. Pawulo u tifanise ni vatlangi va xibakele va le nkarhini wa khale, loko a ku: “Swibakela swa mina ndzi swi kongomisa hi ndlela leyi nga ta endla leswaku ndzi nga bi moya.” (1 Kor. 9:26) Ku fana ni mutlangi wa xibakele loyi a lwaka ni nala wa yena na hina hi fanele hi lwa ni valala va hina. Yehovha wa hi letela ni ku hi pfuna enyimpini leyi. U hi nyika swiletelo leswi ponisaka vutomi leswi nga eRitweni rakwe. U tlhela a hi pfuna hi ku tirhisa minkandziyiso ya hina, minhlangano ya Vukreste ni tinhlengeletano. Xana wa swi tirhisa leswi u swi dyondzaka? Loko u nga swi tirhisi, swi fana ni ku ‘ba moya’ hikuva a wu le ku lwisaneni ni nala wa wena hi ku helela.

4. Hi nga swi papalata njhani ku hluriwa hi ku endla swilo swo biha?

⁴ Valala va hina va nga hi hlasela loko hi nga swi rindzelanga ivi va hi wisa loko hi hele matimba kutani hi fanele hi tshama hi xalamukile. Bibele ya hi lemukisa: “U nga pfumeli ku hluriwa hi swo biha, kambe hambeta u hlula swo biha hi leswinene.” (Rhom. 12:21) Xikhutazo lexi nge u nga pfumeli ku “hluriwa hi swo biha” xi kombisa leswaku u nga swi kota ku hlula swilo swo biha. Hi nga swi kota ntsena loko hi lwisana ni ku endla swilo swo biha. Ku hambana ni sweswo, Sathana, misava yakwe yo homboloka ni ku nga hetiseki ka hina ku nga hi hlula loko hi hela matimba ni ku tshika ku lwisana na kona. U nga pfumeleli Sathana leswaku a ku chavisa lerova u tshika ku lwa kutani a ku hlula!—1 Pet. 5:9.

5. (a) I yini lexi nga hi pfunaka leswaku hi ya emahlweni hi lwa leswaku hi kuma mikateko ya Xikwembu? (b) Hi swihi swikombiso swa vanhu va le Bibeleni leswi hi nga ta bula hi swona?

⁵ Leswaku lava nga enyimpini va kota ku hlula, va fanele va tsundzuka leswaku ha yini va lwa. Naswona leswaku va tsakeriwa ni ku kuma mikateko ya Xikwembu va fanele va dzikisa mianakanyo ya vona eka xitshembiso lexi nga eka Vaheveru 11:6 lexi nge: “La tshinelelaka Xikwembu u fanele a kholwa leswaku xi kona ni leswaku hi xona muhakeri wa lava va xi lavaka hi mbilu hinkwayo.” Riendli ra Xigriki leri hundzuluxeriweke ri va ku ‘lava hi mbilu hinkwayo’ ri vula leswaku hi fanele hi tirha hi matimba swinene loko hi lava ku tsakisa Xikwembu. (Mint. 15:17) Matsalwa ma ni swikombiso leswinene swa vavanuna ni vavasati lava tirheke hi matimba leswaku va lava mikateko ya Yehovha. Yakobe, Rahele, Yosefa na Pawulo va langutane ni swiyimo leswi tshikilelaka ni leswi karharisaka kambe va kombise leswaku ku tiyisela swi tisa mikateko. Hi nga xi tekelela njhani xikombiso xa vanhu lava vo tshembeka lava hluleke?

6. I yini lexi pfuneke Yakobe ku tiyisela naswona u katekisiwe njhani? (Vona xifaniso lexi nga eku sunguleni ka xihloko lexi.)

⁶ Kokwa wa hina Yakobe u tikarhatile ni ku tiyisela hikuva a a rhandza Yehovha naswona a a tlangela swilo swa moya, ni ku va ni ripfumelo leri tiyeke eka xitshembiso xa Yehovha xo katekisa vatukulu vakwe. (Gen. 28:3, 4) Hi yona mhaka hambiloko a ri ni malembe ya kwalomu ka 100 a endleke hinkwaswo leswi nga matimbeni yakwe leswaku a kuma mikateko ya Xikwembu lerova a kala a tshwimbirisana ni ntsumi. (Hlaya Genesa 32:24-28.) Xana Yakobe a a ri ni matimba yo lwa ni ntsumi leyi nga ni matimba swinene? Doo! Kambe a a tiyimisele ku hlula ni ku kombisa leswaku a nge tshiki ku  lwa kukondza a hlula! Naswona u katekisiwile hikwalaho ka ku tiyisela kakwe. U kume vito leri ngo n’wi be ra Israyele, (leri vulaka “La Lweke [Muphikeleri] Ni Xikwembu”). Yakobe u kume mikateko yo tala leyi na hina hi yi lavaka ku nga ku tsakeriwa ni ku katekisiwa hi Yehovha.

7. (a) Hi xihi xiyimo xo tika lexi Rahele a langutaneke na xona? (b) U swi kotise ku yini ku xi hlula naswona hi yihi mikateko leyi a yi kumeke hi ku famba ka nkarhi?

⁷ Rahele nsati wa Yakobe, a a swi langutele hi mahlongati ku vona ndlela leyi Yehovha a nga ta xi hetisisa ha yona xitshembiso lexi a tshembise nuna wakwe. Kambe a ku ri ni xiphiqo lexi a xi vonaka swi nga koteki ku xi hlula. A nga ri na vana. Enkarhini wakwe xiyimo xexo a ku ri ndzhukano lowukulu. Rahele u swi kotise ku yini ku ya emahlweni a lwisana ni xiyimo lexi hetaka matimba ni lexi a nga kotiki ku xi lawula? A nga heleriwanga hi ntshembo. Ku ri na sweswo, u ye emahlweni a khongela hi mbilu hinkwayo. Yehovha u twe xikhongelo xa Rahele lexi humaka embilwini naswona hi ku famba ka nkarhi u n’wi katekise hi vana. Hi yona mhaka a vuleke a ku: “Ndzi lwe nyimpi yo nonon’hwa . . . Ndzi tlhele ndzi hlula!”—Gen. 30:8, 20-24.

8. Hi swihi swiphiqo leswi Yosefa a langutaneke na swona nkarhi wo leha naswona ndlela leyi a langutaneke na swona ha yona yi hi dyondzisa yini?

⁸ A swi kanakanisi leswaku xikombiso lexinene xa Yakobe na Rahele xi pfune n’wana wa vona Yosefa leswaku a langutana ni miringo. Loko a ri ni malembe ya 17 vutomi byakwe byi cince hilaha ku heleleke. Hikwalaho ka mavondzo vamakwavo vakwe va n’wi xavisile leswaku a va hlonga. Hi ku famba ka nkarhi u pfaleriwe ekhotsweni malembe yo tala aEgipta a nga ri na nandzu. (Gen. 37:23-28; 39:7-9, 20, 21) Yosefa a nga helanga matimba kumbe ku va xikhomela lerova a lava ku tirihisela. Ku ri na sweswo, u dzikise mianakanyo ni mbilu yakwe eka vuxaka bya yena na Yehovha. (Lev. 19:18; Rhom. 12:17-21) Xikombiso xa Yosefa xi fanele xi hi pfuna. Hi xikombiso, hambiloko hi kule hi ndlela yo vava kumbe swiyimo swa hina swi tika hi fanele hi ya emahlweni hi lwa ni ku tiyisela. Hi nga tiyiseka leswaku loko hi endla tano Yehovha u ta hi katekisa.—Hlaya Genesa 39:21-23.

9. Hi nga n’wi tekelela njhani Yakobe, Rahele na Yosefa?

⁹ Anakanya hi xiyimo lexi u langutaneke na xona sweswi lexi nga ha vaka ndzingo eka wena. Kumbexana a wu khomiwi kahle, u kombiwa xihlawuhlawu ni ku hlekuriwa. Kumbexana u lumbetiwa hi munhu wo karhi hileswi a ku vengaka. Ematshan’weni yo va u pfumela ku hluriwa, tsundzuka leswi endleke leswaku Yakobe, Rahele na Yosefa va ya emahlweni va tirhela Yehovha hi ntsako. Xikwembu xi va tiyisile ni ku va katekisa hikuva va ye emahlweni va kombisa ku tlangela lokukulu ka swilo swa moya. Va hambete va hlula ni ku hanya hi ku pfumelelana ni swikhongelo swa vona. Hi le kusuhi swinene ni ku herisiwa ka mafambiselo lawa ya swilo yo biha kutani hi ni xivangelo xo khoma swi tiya eka ntshembo lowu hi nga na wona! Xana u tiyimisele ku tikarhatela ku tsakeriwa hi Yehovha?

10, 11. (a) Hi nga yi lwela njhani mikateko ya Xikwembu? (b) I yini lexi nga ta hi pfuna ku endla swiboho leswinene ni ku hlula ku hela matimba ni swikavanyeto?

¹⁰ Hi swihi swiyimo leswi nga ha endlaka leswaku hi lwela ku kuma mikateko ya Xikwembu? Xiyimo xin’wana lexi vo tala va langutaneke na xona i ku lwisana ni ku tsana ka vona. Van’wana a va fanele va tikarhatela ku rhandza nsimu. Kumbexana u fanele u hambeta u tiyisela hambileswi u vabyaka kumbe u nga ni xivundza. Naswona van’wana swa va tikela ku rivalela lava va khunguvanyiseke kumbe ku va dyohela. Ku nga khathariseki leswaku hi na  nkarhi wo tanihi kwihi hi tirhela Yehovha, hinkwerhu ka hina hi fanele hi lwisana ni swilo leswi nga hi sivelaka ku tirhela Xikwembu, lexi katekisaka lava tshembekaka eka xona.

¹¹ Entiyisweni swi nga ha tika ku endla swiboho leswinene ni ku hanya tanihi Mukreste. Swi tano ngopfungopfu loko timbilu ta hina leti kanganyisaka ti hi byela ku endla leswi hoxeke. (Yer. 17:9) Loko u xiya leswaku u ni ku navela ko karhi loku hoxeke, khongelela moya lowo kwetsima hi mbilu hinkwayo. Xikhongelo ni moya lowo kwetsima swi nga ku nyika matimba yo endla swilo leswinene leswi Yehovha a nga ta swi katekisa. Hanya hi ku pfumelelana ni swikhongelo swa wena. Ringeta ku hlaya Bibele siku ni siku ni ku tinyika nkarhi wa dyondzo ya munhu hi yexe swin’we ni Dyondzo ya Ndyangu nkarhi ni nkarhi.—Hlaya Pisalema 119:32.

12, 13. I yini lexi nga pfuna Vakreste van’wana vambirhi ku lawula ku navela ko biha?

¹² Ku ni swikombiso swo tala swa ndlela leyi Rito ra Xikwembu, moya wa xona swin’we ni minkandziyiso ya hina swi pfuneke vamakwerhu van’wana ku hlula ku navela ko biha. Muntshwa un’wana u hlaye xihloko lexi nge “Xana U Nga Ku Hlula Njhani Ku Navela Loko Biha?” lexi kumekaka eka Xalamuka! ya December 8, 2003. U titwe njhani? U ri: “Ndzi lwisana ni mianakanyo yo biha. Loko ndzi hlaye leswaku ‘eka vo tala nyimpi yo hlula ku navela loko biha i yikulu,’ swi endle ndzi swi xiya leswaku ku ni vamakwerhu vo tala lava lwisanaka na kona. Ndzi tlhele ndzi xiya leswaku a ndzi ndzexe.” Muntshwa loyi u tlhele a  pfuniwa hi xihloko lexi nge “Mahanyelo Lama Nga Tolovelekangiki—Xana Xikwembu Xa Ma Amukela?” lexi nga eka Xalamuka! ya October 8, 2003. U xiye leswaku xi hlamusela ku eka van’wana nyimpi leyi yi fana ni “mutwa enyameni.” (2 Kor. 12:7) Loko va ya emahlweni va lwela ku tikhoma hi ndlela leyinene va nga swi kota ku langutela vumundzuku va ri ni ntshembo. U ri: “Hikwalaho ka sweswo, ndzi ehleketa leswaku ndzi nga swi kota ku tshembeka siku ni siku. Ndzi swi tlangela swinene leswi Yehovha a tirhisaka nhlengeletano yakwe leswaku a hi pfuna ku hlula eka mafambiselo lawa yo biha siku ni siku.”

¹³ Nakambe xiya ntokoto wa makwerhu wa xisati wa le United States. U tsale a ku: “Ndzi lava ku mi nkhensa leswi minkarhi hinkwayo mi hi phamelaka leswi hi swi lavaka hi nkarhi lowu faneleke. Minkarhi yo tala ndzi twa onge swihloko leswi swi lo tsaleriwa mina. Ndzi ni malembe yo tala ndzi ri karhi ndzi lwisana ni ku navela lokukulu ka swilo leswi Yehovha a swi vengaka. Minkarhi yin’wana ndzi titwa ndzi lava ku lahla thawula. Kambe ndza swi tiva leswaku Yehovha u ni tintswalo naswona wa rivalela kambe leswi ndzi nga ni ku navela loku ko biha loku dzimeke timitsu naswona ndzi nga ku vengiki ndzi titwa ndzi nga faneleki ku kuma mpfuno wakwe. Nyimpi leyi, leyi phikelelaka yi khumbe xin’wana ni xin’wana lexi ndzi xi endlaka. . . . Endzhaku ko hlaya xihloko lexi nge ‘Xana U Ni ‘Mbilu Ya Ku Tiva’ Yehovha?’ lexi nga eka Xihondzo xo Rindza xa March 15, 2013, ndzi swi xiyile leswaku Yehovha wa swi lava ku ndzi pfuna.”

14. (a) Xana Pawulo u titwe njhani hi ku tsana kakwe? (b) Hi nga swi kotisa ku yini ku hlula ku tsana ka hina?

¹⁴ Hlaya Varhoma 7:21-25. Pawulo a a swi tiva kahle leswaku swi tika ku fikela kwihi ku lwisana ni ku navela ko biha ni ku tsana hikwalaho ka leswi hi nga hetisekangiki. Hambiswiritano a tiyiseka hi ku helela leswaku u ta hlula nyimpi leyi a ri na yona embilwini yakwe hi ku titshega hi Yehovha hi xikhongelo ni ku kombisa ripfumelo eka gandzelo ra nkutsulo ra Yesu. Ku vuriwa yini hi hina? Loko hi lwisana ni ku tsana hi nga ku hlula. Njhani? Hi ku tekelela Pawulo hi ku titshega hi Yehovha hi ku helela ku nga ri hi matimba ya hina ni ku va ni ripfumelo eka nkutsulo.

15. Xikhongelo xi nga hi pfuna njhani leswaku hi tshama hi tshembekile ni ku tiyisela miringo?

¹⁵ Minkarhi yin’wana Xikwembu xi nga ha swi pfumelela leswaku hi kombisa ndlela hi titwaka ha yona hi mhaka yo karhi. Hi xikombiso, ku vuriwa yini loko hina (kumbe xirho xa ndyangu) hi vabya swinene kumbe hi khomiwa hi ndlela yo biha? Hi ta kombisa leswaku hi tshemba Yehovha hi ku helela loko hi khongela eka yena leswaku a hi nyika matimba yo tshama hi tshembekile ni ku hi pfuna leswaku hi hambeta hi tsaka ni ku va ni vuxaka lebyinene na yena. (Filp. 4:13) Swikombiso swo tala swa vanhu lava hanyeke enkarhini wa Pawulo ni le nkarhini wa hina swi kombisa leswaku xikhongelo xi nga hi pfuna leswaku hi kuma matimba ni ku va ni xivindzi xo ya emahlweni hi tiyisela.

16, 17. U tiyimisele ku endla yini tanihi mulwi?

¹⁶ Diyavulosi u lava ku ku vona u hele matimba ni ku va u hluriwa. Tiyimisele ku ‘khomelela swi tiya eka leswinene.’ (1 Tes. 5:21) Tiyiseka leswaku u ta hlula Sathana, misava yakwe yo homboloka ni ku navela kun’wana ni kun’wana ko biha. U nga endla tano hi ku tshembela eka matimba ya Xikwembu leswaku ma ku tiyisa.—2 Kor. 4:7-9; Gal. 6:9.

¹⁷ Endla hinkwaswo leswaku u hambeta u lwa. Yana emahlweni u tikarhata. Yana emahlweni u lwa. Yana emahlweni u tiyisela. Tiyiseka hi ku helela leswaku Yehovha u ta ku “chululela nkateko, kukondza ku nga ha pfumaleki nchumu.”—Mal. 3:10.