1-3. (a) Hi yihi mintlhontlho leyi vantshwa hinkwavo va langutanaka na yona naswona leswi swi nga fanisiwa na yini?(Vona xifaniso lexi nga eku sunguleni.) (b) Xana vantshwa lava nga Vakreste va nga langutana njhani ni ntlhontlho lowu hi ndlela leyi humelelaka?

A HI nge u kunguhate ku ya edorobeni leri nga ekule leswaku u ya eka xiendlakalo xa nkoka. Leswaku u fika kona, u fanele u famba mpfhuka wo leha swinene hi bazi. Loko u fika exitichini, u kuma ku ri ni tibazi to tala ni vanhu vo tala lava teke ku ta khandziya bazi. Kambe lexi tsakisaka, wa ku tiva laha u ya kona ni leswaku hi yihi bazi leyi u faneleke u famba ha yona. Ku khandziya bazi yin’wana ni yin’wana swi nga ha vula leswaku u ta lahleka.

² Vantshwa vo tala namuntlha, va nga ha fanisiwa ni vanhu volavo lava lavaka ku khandziya bazi. Vantshwa va langutane ni riendzo ro leha evuton’wini. Mikarhi yin’wana, va nga ha pfilunganyeka hi swiboho leswi va faneleke va swi teka. Vantshwa, leswaku swilo swi mi fambela kahle, mi fanele mi swi tiva kahle leswi mi swi lavaka evuton’wini. Xana mi ta hlawula yini?

³ Xihloko lexi, xi ta hlamula xivutiso xexo hi ku khutaza vantshwa  leswaku va tiyimisela ku tirhela Yehovha evuton’wini bya vona. Sweswo swi vula ku katsa Yehovha eka hinkwaswo leswi va swi endlaka evuton’wini swo tanihi dyondzo, ntirho, vutihlamuleri bya ndyangu ni swin’wana. Naswona swi vula ku fikelela tipakani to tirhela Yehovha. Vantshwa lava tiyimiseleke ku tirhela Yehovha, va nga tiyiseka leswaku u ta va katekisa ni ku endla leswaku swilo swi va fambela kahle evuton’wini.—Hlaya Swivuriso 16:3.

4. Hi ta kambisisa yini eka xihloko lexi?

⁴ I swinene ngopfu ku tivekela tipakani to tirhela Yehovha wa ha ri ntsongo. Hikwalaho ka yini? Hi ta kambisisa swivangelo swinharhu. Swimbirhi swo sungula swi kombisa leswaku ku tikarhatela ku fikelela tipakani to tirhela Yehovha, swi tiyisa vuxaka bya wena na Yehovha naswona xo hetelela, xi ta kombisa vuyelo lebyi vaka kona loko u tiyimisela ku fikelela tipakani teto wa ha ri ntsongo.

5. Hi xihi xivangelonkulu xo tivekela tipakani to tirhela Yehovha?

⁵ Xivangelonkulu xo tivekela tipakani to tirhela Yehovha, i ku kombisa Yehovha leswaku ha ri khensa rirhandzu leri a hi kombisaka rona ni leswi a hi endlelaka swona. Mupisalema u hlamusele a ku: “I swinene ku nkhensa Yehovha . . . Oho Yehovha, u ndzi tsakisile hikwalaho ka ntirho wa wena; Ndzi huwelela hi ku tsaka hikwalaho ka mintirho ya mavoko ya wena.” (Ps. 92:1, 4) Tanihi muntshwa, anakanya hi swilo hinkwaswo leswi Yehovha a ku nyikeke swona. Vutomi bya wena, ripfumelo ra wena, vandlha ni ntshembo lowu u nga na wona hi vumundzuku. Ku rhangisa tipakani to tirhela Yehovha i ndlela yo kombisa ku tlangela mikateko leyi Xikwembu xi hi nyikaka yona naswona sweswo swi hi tshineta ekusuhi na xona.

6. (a) Xana tipakani to tirhela Yehovha ti byi khumba njhani vuxaka bya hina na yena? (b) Hi tihi tipakani leti vana va nga tivekelaka tona?

⁶ Xivangelo xa vumbirhi hi leswaku, loko u tikarhatela ku fikelela tipakani to tirhela Yehovha, u sungula ku tiendlela vito lerinene na Yehovha. Naswona sweswo swi ku tshineta ekusuhi na yena. Muapostola Pawulo u tshembise a ku: “Xikwembu a xi pfumali ku lulama lerova xi nga rivala ntirho wa n’wina ni rirhandzu leri mi ri kombiseke hikwalaho ka vito ra xona.” (Hev. 6:10) U nga swi kota ku tivekela tipakani hambiloko u ri ntsongo. Christine a a ri ni malembe ya khume loko a tivekela pakani yo hlaya timhaka ta vutomi bya Timbhoni to tshembeka nkarhi ni nkarhi. Toby a a ri ni malembe ya 12 loko a tivekela pakani yo hlaya Bibele hinkwayo a nga si khuvuriwa. Maxim, a a ri malembe ya 11 kasi ndzisana yakwe a yi ri ni malembe ya khume loko va khuvuriwa. Havumbirhi bya vona va sungule ku tikarhatela ku fikelela pakani yo tirhela eBethele. Leswaku va nga rivali pakani ya vona, va nameke phepha ra xikombelo xo ya eBethele ekhumbini ra yindlu ya ka vona. Ha yini u nga kambisisi tipakani leti nga ta nkoka eka wena kutani u tikarhatela ku ti fikelela?—Hlaya Vafilipiya 1:10, 11.

7, 8. (a) Xana ku tivekela tipakani swi nga endla leswaku swi ku olovela ku endla swiboho hi ndlela yihi? (b) Hikwalaho ka yini muntshwa un’wana a ale ku ya eyunivhesiti?

⁷ Xivangelo xa vunharhu xo tivekela tipakani loko wa ha muntshwa, xi fambisana ni ku endla swiboho. Vantshwa va fanele va endla swiboho mayelana ni dyondzo, ntirho ni swin’wana. Ku endla swiboho swi fana ni ku hlawula ndlela leyinene loko u fika laha tindlela ti hlanganaka kona. Loko u ku tiva kahle laha u yaka kona, ku hlawula ndlela a swi tiki. Hilaha ku fanaka, loko u tiva tipakani ta wena swi ta ku olovela ku endla swiboho. Swivuriso 21:5 yi ri: “Makungu ya lava va gingiritekaka ma endla leswi pfunaka.” Loko u tivekela tipakani wa ha ri ntsongo, swilo swi ta ku fambela kahle. Leswi hi swona leswi endlekeke eka Damaris loko a fanele a endla xiboho xa nkoka a ha ri muntshwa.

⁸ Damaris u pase giredi 12 hi tinyeleti. U ale ku amukela basari yo ya dyondzela nawu eyunivhesiti kambe ematshan’weni ya sweswo, u hlawule  ku ya tirha ebangi. Hikwalaho ka yini? Damaris u ri: “Ndzi tivekele pakani yo phayona ndza ha ri ntsongo. Sweswo a swi vula leswaku a ndzi ta tirha masiku yo karhi ntsena evhikini. Loko a ndzi ri na digri ya le yunivhesiti ya dyondzo ya nawu, a ndzi ta hola mali yo tala, kambe a swi ta ndzi tikela ku kuma ntirho lowu a wu ta ndzi nyika nkarhi wo phayona.” Sweswi Damaris u ni malembe ya 20 a ri phayona. Xana u titwa a tivekele pakani leyinene ni ku endla xiboho lexinene tanihi muntshwa? U ri: “Laha ndzi tirhaka kona ebangi, ndzi hlangana ngopfu na magqweta. Va tirha ntirho lowu a ndzi ta va ndzi tirha wona loko a ndzi dyondzele nawu. Hambiswiritano, vo tala va vona a va ha wu tsakeli ntirho wa vona. Xiboho xa mina xo va phayona, xi ndzi pfune ku papalata ntshikilelo lowu tisiwaka hi ntirho naswona xi ndzi pfulele ndlela yo tirhela Yehovha hi ntsako.”

9. Ha yini vantshwa va fanele va bumabumeriwa?

⁹ Vantshwa va magidi emavandlheni emisaveni hinkwayo va fanele va bumabumeriwa. Va tinyiketele eka Yehovha naswona va rhangisa tipakani to tirhela Yehovha evuton’wini bya vona. Vantshwa volavo va tiphina hi vutomi hilaha ku heleleke loko va ri karhi va dyondza ku landzela nkongomiso wa Yehovha eka swilo hinkwaswo, leswi katsaka dyondzo, ntirho ni vutomi bya ndyangu. Solomoni u tsale a ku: “Tshemba Yehovha hi mbilu ya wena hinkwayo. N’wi tivise tindlela ta wena hinkwato, kutani yena u ta lulamisa tindlela ta wena.” (Swiv. 3:5, 6) Vantshwa evandlheni ra Vukreste i va risima eka Yehovha loyi a va rhandzaka swinene, a va sirhelelaka, a va kongomisaka ni ku va katekisa.

10. (a) Hikwalaho ka yini hi fanele hi rhangisa ntirho wo chumayela? (b) I yini lexi nga hi pfunaka leswaku hi va ni vuswikoti byo chumayela?

¹⁰ Muntshwa la lavaka ku tirhisa vutomi byakwe leswaku a tsakisa Yehovha, u hisekela ntirho wo chumayela. Yesu Kreste u kandziyise leswaku “mahungu lamanene ma fanele ku chumayeriwa . . . ku sungula.” (Mar. 13:10) Leswi ntirho wo chumayela wu nga wa xihatla, hi fanele hi rhangisa wona. Xana u nga tivekela pakani yo va kona ensin’wini nkarhi ni nkarhi? Xana u nga teka vuphayona? Kambe ku vuriwa yini loko u nga wu tsakeli kahle ntirho wa nsimu? Naswona i yini lexi nga ku pfunaka leswaku u va ni vuswikoti byo chumayela? Swilo swimbirhi leswi nga ku pfunaka hi leswi: Lunghiselela kahle naswona u nga tshiki ku byela van’wana leswi u swi tivaka. U ta hlamarisiwa hi ndlela leyi u nga ta tiphina ha yona hi ntirho wo chumayela.

11, 12. (a) Xana vantshwa va fanele va endla yini leswaku va tshama va lunghekele ku chumayela? (b) Muntshwa un’wana u wu tirhise njhani nkarhi lowu a wu n’wi pfulekerile leswaku a nyikela vumbhoni exikolweni?

¹¹ U nga ha sungula hi ku lunghiselela nhlamulo ya xivutiso lexi tolovelekeke lexi nga vutisiwaka hi vana lava u nghenaka na vona xikolo, xo tanihi lexi nge: “Hikwalaho ka yini u pfumela eka Xikwembu?” Website ya hina ya jw.org/ts yi ni swihloko leswi endleriweke ku pfuna vantshwa leswaku va tiva ndlela leyi va nga xi hlamulaka ha yona xivutiso xexo. Languta eka, TIDYONDZO TA BIBELE > VANTSHWA. Kwalaho u ta kuma tluka ra xitoloveto leri nge, “Ha Yini Ndzi Pfumela Eka Xikwembu?” Tluka rero ra xitoloveto ri ta ku pfuna leswaku u lunghiselela nhlamulo ya wena. Ri ni matsalwa manharhu lama nga ku pfunaka leswaku u hlamusela leswi u swi pfumelaka ku nga Vaheveru 3:4, Varhoma 1:20, na Pisalema 139:14. Loko u tirhisa matluka ya switoloveto leswi, ma ta ku pfuna leswaku u kota ku nhlamulo swivutiso swin’wana.—Hlaya 1 Petro 3:15.

¹² Loko u pfulekeriwa hi nkarhi, khutaza swichudenikulobye leswaku swi nghena eka jw.org/ts. Leswi hi leswi endliweke hi Luca. Etlilasini yakwe a ku vulavuriwa hi vukhongeri byo hambanahambana, naswona u xiye leswaku buku ya xikolo leyi a yi tirhisiwa a yi ri ni mavonelo lama hoxeke hi Timbhoni ta Yehovha. Hambileswi a ri ni ku kanakana, u kombele ku lulamisa swihoxo sweswo naswona mudyondzisi u n’wi  pfumelerile. Luca a a nga hlamuselanga leswi a pfumela eka swona ntsena, kambe u kombe vana hinkwavo etlilasini, website ya hina. Eka ntirhokaya, mudyondzisi u kombele swichudeni hinkwaswo leswaku swi ya hlalela vhidiyo leyi nge, Hlula Munhu Wa Tinyimpi U Nga Kalanga U Lwa Na Yena. Luca a a tsake ngopfu hi leswi a koteke ku chumayela hi ndlela leyi humelelaka.

13. Hikwalaho ka yini hi nga fanelanga hi hela matimba loko hi langutana na mintlhontlho?

¹³ Hambiloko u pfa u langutana ni mintlhontlho, u nga wi mapa. (2 Tim. 4:2) Loko u langutane ni swiyimo swo tika, u nga tshiki ku tikarhatela ku fikelela tipakani ta wena. Katharina a ri na malembe ya 17 loko a tivekela pakani yo chumayela vatirhikulobye. Un’wana loyi a tirhaka na yena u n’wi tseketserile ko hlayanyana, kambe a nga swi pfumelelanga leswaku swi n’wi heta matimba. Ndlela leyinene leyi a tikhome ha yona yi khumbe un’wana loyi a tirha na yena loyi a vuriwaka Hans. Hi ku famba ka nkarhi, Hans u hlaye minkandziyiso ya hina, a dyondza Bibele kutani eku heteleleni a khuvuriwa. Kambe Katharina a nga swi tivanga hinkwaswo leswi hikuva se a rhurhele kun’wana. Anakanya ndlela leyi a tsake ha yona endzhaku ka malembe ya 13 loko a ri eHolweni ya Mfumo ni ndyangu wakwe kutani a twa ku tivisiwa leswaku Hans i xivulavuri lexi endzeke! Swa tsakisa leswi Katharina a nga tshikangiki ku fikelela pakani yakwe yo chumayela vatirhikulobye!

14, 15. (a) Loko vantshwa va titwa va tshikilelekile i yini leswi va faneleke va swi tsundzuka? (b) Xana vantshwa va nga wu hlula njhani ntshikilelo wa tintangha?

¹⁴ Xihloko lexi xi ku khutaze leswaku u tiyimisela ku tirhisa vutomi bya wena leswaku u tirhela Yehovha. Sweswo swi vula ku rhangisa tipakani to tirhela Yehovha. Vantshwa van’wana va rhangisa ku titsakisa naswona va nga ha lava leswaku na wena u endla tano. Ku nga ri khale, u ta boheka ku kombisa leswaku u tiyimisele ku fikela kwihi, ku namarhela swiboho leswi u swi endleke. U nga pfumeleli ntshikilelo wa tintangha wu ku kavanyeta. Ku tlula kwalaho, loko u anakanya hi xikombiso lexiya xa bazi, swi le rivaleni leswaku a wu nge swi lavi ku khandziya bazi leyi yaka kun’wana ni kun’wana hi leswi u vonaka vakhandziyi va kona va tikomba va ri eku tiphineni.

¹⁵ Swi tele leswi u nga swi endlaka leswaku u hlula ntshikilelo wa tintangha. Hi xikombiso, papalata  swiyimo leswi nga ha ku hoxaka ekhombyeni. (Swiv. 22:3) Anakanyisisa hi vuyelo byo vava lebyi nga va ka kona loko u endla swo biha leswi endliwaka hi van’wana. (Gal. 6:7) Xin’wana lexi nga ku pfunaka i ku pfumela leswaku wa swi lava switsundzuxo. Ku titsongahata swi ta endla leswaku u yingisa swiringanyeto swa vatswari va wena ni vamakwerhu lava wupfeke evandlheni.—Hlaya 1 Petro 5:5, 6.

16. Hlamusela ntokoto lowu kombisaka vuyelo lebyi vaka kona loko munhu a titsongahata.

¹⁶ Ku titsongahata swi endle leswaku Christoph a yingisa switsundzuxo. Endzhakunyana ka loko a khuvuriwile, u sungule ku ya endhawini yo endla vutiolori nkarhi na nkarhi. Vantshwa van’wana va n’wi khutaze ku joyina ntlawa wa swa mintlango. U vulavule ni nkulu hi mhaka leyi, naswona nkulu loyi u kombele Christoph leswaku a anakanyisisa hi makhombo yo karhi lawa a nga ha langutanaka na wona a nge si endla xiboho, ku fana ni mukhuva wo phikizana ni van’wana. Hambiswiritano, Christoph u hetelele a joyine ntlawa wolowo. Hi ku famba ka nkarhi, u xiye leswaku ntlango wolowo a wu ri ni madzolonga naswona a wu ta peta vutomi byakwe ekhombyeni. U tlhele a vulavula ni vakulu vo hambanahambana lava n’wi nyikeke switsundzuxo swa le Matsalweni. Christoph u ri: “Yehovha u ndzi nyike vatsundzuxi lavanene naswona ndzi n’wi yingisile hambileswi swi tekeke nkarhi.” Xana wa titsongahata leswaku u yingisa switsundzuxo?

17, 18. (a) I yini leswi Yehovha a swi navelelaka vantshwa namuntlha? (b) Vanhu vo tala va titwa njhani hi swiboho leswi va swi endleke loko va ha ri vantshwa naswona u nga swi papalata njhani sweswo? Kombisa.

¹⁷ ‘Jaha kumbe nhwana, tsaka evuntshweni bya wena, naswona mbilu ya wena a yi ku endlele leswinene emasikwini ya vuntshwa bya wena.’ (Ekl. 11:9) Tanihi muntshwa, Yehovha u lava leswaku u tsaka. Xihloko lexi, xi kombise ndlela leyi sweswo swi nga kotekaka ha yona. Tikarhatele ku fikelela tipakani to tirhela Xikwembu naswona u xi katsa eka makungu ya wena hinkwawo. Ku tivekela tipakani teto wa ha ri ntsongo swi ta endla leswaku u vona ndlela leyi Yehovha a ku kongomisaka, a ku sirhelelaka ni ku ku katekisa ha yona. Anakanyisisa hi switsundzuxo hinkwaswo leswi u swi kumaka eRitweni ra Xikwembu naswona u yingisa xitsundzuxo lexi nge: “Sweswi tsundzuka Mutumbuluxi wa wena Lonkulu emasikwini ya [vuntshwa] bya wena.”—Ekl. 12:1.

¹⁸ A wu nge tshami u ri n’wana. Vantshwa va hatla va kula. Swi twisa ku vava ku vula leswaku vanhu vo tala va tisola hileswi va landzeleleke tipakani leti hoxeke loko va ha ri vantshwa kumbe hi leswi a va nga ri na tipakani nikatsongo. Kambe vantshwa lava namuntlha va tikarhatelaka ku fikelela tipakani to tirhela Xikwembu, va ta tsaka hi swiboho leswi va swi endleke loko se va kurile. Sweswo hi leswi endlekeke eka Mirjana loyi loko a ha ri muntshwa a ri ni vuswikoti eka swa mintlango. U komberiwe ku nghenela Mintlango Ya Tiolimpiki kambe ematshan’wini ya sweswo, u hlawule ku nghenela ntirho wa nkarhi hinkwawo. Sweswi Mirjana u ni malembe lama tlulaka 30 a ri eka ntirho wa nkarhi hinkwawo swin’we ni nuna wakwe. Loko a hlamusela u ri: “Ndhuma, ku xiximiwa, matimba ni rifuwo i tipakani leti nga tlhaveriwiki hi dyambu. Kambe ku tirhela Xikwembu ni ku pfuna van’wana leswaku vava ni vuxaka na xona, i tipakani letinene ngopfu naswona a ti nge hundzeriwi hi nkarhi.”

19. Hlamusela vuyelo lebyi vaka kona loko u tivekela tipakani to tirhela Yehovha wa ha ri ntsongo.

¹⁹ Vantshwa lava nga emavandlheni va fanele va bumabumeriwa hi leswi va kotaka ku langutanaka na mintlhontlho leyi, ni hikwalaho ka leswi va tiyimiseleke ku tirhisa vutomi bya vona leswaku va tirhela Yehovha. Vantshwa va endla leswi hi ku tikarhatela ku fikelela tipakani to tirhela Yehovha ni hi ku rhangisa ntirho wo chumayela. Ku tlula kwalaho, a va pfumeli ku kavanyetiwa hi swilo swa misava leyi. Vantshwa va nga tiyiseka leswaku ntirho wa vona a hi wa hava. Va ni nseketelo wa vamakwerhu naswona loko va titshega hi Yehovha swilo swi ta va fambela kahle.