1, 2. (a) Ha yini swi nga fanelanga swi hi hlamarisa loko hi langutana ni ku vilela? (Vona xifaniso lexi nga eku sunguleni ka xihloko lexi.) (b) Hi ta kambisisa yini exihlokweni lexi?

HI HANYA eminkarhini yo tika. Sathana Diyavulosi u hlundzuke ngopfu naswona u “famba-famba ku fana ni nghala leyi vombaka, yi lava wa ku n’wi dya.” (1 Pet. 5:8; Nhlav. 12:17) Kutani a swi hlamarisi leswi hambi ku ri malandza ya Xikwembu ma karhatekaka. Hambi ku ri malandza ya Yehovha ya le nkarhini lowu hundzeke na wona a ma karhateka. Hi xikombiso, minkarhi yin’wana Hosi Davhida na yena u ve ni ‘gome embilwini yakwe.’ (Ps. 13:2) Nakambe anakanya hi muapostola Pawulo loyi na yena a “vilela hi mavandlha hinkwawo.” (2 Kor. 11:28) Kambe hi fanele hi endla yini loko hi tshikileleka hikwalaho ko vilela?

² Tata wa hina wa le tilweni la nga ni rirhandzu u pfune malandza yakwe ya le nkarhini lowu hundzeke naswona na hina a nga hi pfuna leswaku hi nga vileli ngopfu. Bibele yi ri: “Lahlela ndzhwalo wa wena eka Yehovha, u ta ku seketela.” (1 Pet. 5:7) U nga swi endlisa ku yini sweswo? A hi kambisise tindlela ta mune leti nga hi pfunaka ku endla tano ku nga, Xikhongelo lexi humaka embilwini, ku  hlaya Rito ra Xikwembu ni ku anakanyisisa ha rona, ku pfumelela moya lowo kwetsima leswaku wu ku pfuna ni ku vulavula ni munhu loyi u n’wi tshembaka. Loko hi ri karhi hi kambisisa tindlela leti ta mune, ringeta ku kumisisa leswaku u nga ti tirhisa njhani evuton’wini bya wena.

3. U nga wu ‘lahlela njhani ndzhwalo wa wena eka Yehovha’?

³ Xo sungula lexi hi nga xi endlaka i ku khongela eka Yehovha hi mbilu hinkwayo. Loko u langutane ni swiyimo swo tika, phofulela Yehovha Tata wa wena wa le tilweni hi xikhongelo. Mupisalema Davhida u kombele eka Yehovha a ku: “Oho Xikwembu xanga, yingisa xikhongelo xa mina.” Nakambe u tlhele a ku: “Lahlela ndzhwalo wa wena eka Yehovha, u ta ku seketela.” (Ps. 55:1, 22) Loko se u endle hinkwaswo leswaku u lulamisa xiphiqo xa wena, ku khongela eka Yehovha swi nga vohlisa mabibi ya mbilu. Kambe, xana xikhongelo xi nga ku pfuna njhani leswaku u papalata ku vilela ni ku karhateka?—Ps. 94:18, 19.

4. Ha yini ku khongela swi ri swa nkoka loko hi ri ni swiphiqo?

⁴ Hlaya Vafilipiya 4:6, 7. Loko hi ya emahlweni hi khongela eka Yehovha swi huma embilwini, u ta hlamula swikhongelo swa hina. Njhani? Hi ku endla leswaku hi va ni ku rhula emianakanyweni ni le timbilwini ta hina. Vo tala va swi tokotile sweswo. Loko va langutana ni swiphiqo leswikulu Xikwembu xi va pfunile leswaku va va ni ku rhula loku va nga si tshamaka va va na kona. Ni le ka wena swi nga va tano. Kutani “ku rhula ka Xikwembu” ku ta hlula xiphiqo xin’wana ni xin’wana lexi u nga langutanaka na xona. U nga tshemba xitshembiso xa Yehovha lexi nge, ‘U nga vileli hikuva mina ndzi Xikwembu xa wena. Ndzi ta ku nyika matimba. Ndzi ta ku pfuna.’—Esa. 41:10.

5. Rito ra Xikwembu ri nga hi pfuna njhani leswaku hi va ni ku rhula?

⁵ Ndlela ya vumbirhi leyi nga hi pfunaka leswaku hi va ni ku rhula i ku hlaya Bibele ni ku anakanyisisa hi leswi hi swi dyondzeke. Ha yini sweswo swi ri swa nkoka? Bibele yi ni rungula ro tala leri nga hi pfunaka ku langutana ni ku vilela. Tsundzuka leswaku Rito ra Xikwembu ra pfuna naswona ra phyuphyisa hikuva ri ni marito ya vutlhari lama humaka eka Muvumbi. Loko minkarhi hinkwayo u dyondza Rito ra Xikwembu kutani u anakanyisisa hi ndlela leyi u nga tirhisaka rungula ra rona evuton’wini bya wena sweswo swi ta ku tiyisa. Yehovha u te loko hi hlaya Rito rakwe hi ta va ni ‘xivindzi ni ku tiya’ naswona a hi nge ‘rhurhumeli kumbe ku chava.’—Yox. 1:7-9.

6. Marito ya Yesu ma nga ku pfuna njhani?

⁶ EBibeleni hi kuma marito ya Yesu lama thovaka mbilu. Marito yakwe ni tidyondzo takwe a swi phyuphyisa timbilu ta vayingiseri vakwe. Mitshungu a yi khitikanela eka yena hikuva a yi swi tiva leswaku u rhurisa timbilu ta lava tshikilelekeke ni ku tiyisa lava tsaneke. (Hlaya Matewu 11:28-30.) U kombise leswaku wa khathala hi vuxaka bya van’wana ni Xikwembu, ndlela leyi va titwaka ha yona na hi swilaveko swa vona. (Mar. 6:30-32) Ninamuntlha Yesu wa ha khathala hi hina. Na wena u nga pfuneka hilaha vaapostola lava a va famba na Yesu va pfunekeke ha kona. A swi bohi leswaku u va na Yesu hi ku kongoma leswaku a ku chavelela. Leswi a nga Hosi etilweni u ya emahlweni a hi twela vusiwana. Kutani loko u tshikilelekile u ta ku kombisa tintswalo a ‘ku pfuna hi nkarhi wa kona.’ I ntiyiso leswaku Yesu u ta ku pfuna leswaku u hlula ku vilela naswona u ta ku nyika ntshembo ni ku ku tiyisa.—Hev. 2:17, 18; 4:16.

7. U ta vuyeriwa njhani loko Xikwembu xi ku hlamula loko u kombela moya lowo kwetsima?

⁷ Yesu u hi tshembise leswaku Tata wa hina wa le tilweni a nge tshiki ku va nyika moya lowo kwetsima lava wu kombelaka. (Luka 11:10-13) Timfanelo leti tisiwaka hi moya lowo kwetsima i nchumu wa vunharhu lowu nga ku pfunaka ku tshika ku vilela. Timfanelo leti letinene ta moya lowo kwetsima ti byi kombisa kahle vumunhu bya Xikwembu xa matimba hinkwawo. (Hlaya Vagalatiya 5:22, 23; Kol. 3:10) Loko u ti karhatela ku va ni timfanelo leti letinene ta moya u ta va ni vuxaka lebyinene ni vanhu van’wana. Kutani u ta kuma leswaku swa ku olovela ku papalata swiyimo swo tala leswi nga ku vangelaka ku vilela. Sweswi a hi vone ndlela leyi timfanelo leti ta moya ti nga ku pfunaka ha yona.

8-12. Timfanelo letinene leti tisiwaka hi moya lowo kwetsima ti ta ku pfuna njhani leswaku u langutana kumbe u papalata swiyimo leswi ku vilerisaka?

⁸ “Rirhandzu, ntsako, ku rhula.” Loko u tikarhatela ku xixima vanhu van’wana u ta kuma leswaku swa ku olovela ku hlula mianakanyo yo biha. Njhani? Loko u rhandza vamakwerhu, u khathala ha vona ni ku va xixima u ta papalata swiyimo leswi nga pfuxaka timholovo.—Rhom. 12:10.

⁹ “Ku va ni mbilu yo leha, musa, vunene.” U ta va u kondletela ku rhula ni vamakwerhu loko u yingisa xileriso lexi nge: “Kombanani musa, mi tsetselelana swinene, mi rivalelana hi ku ntshunxeka.” (Efe. 4:32) Loko u endla tano, u ta va u sivela swiyimo leswi nga ha pfuxaka ku tshwukiselana mahlo. Nakambe u ta swi kota ku lulamisa ku timholovo leti vangiwaka hi ku nga hetiseki ka vanhu.

¹⁰ “Ripfumelo.” Namuntlha, ku vilela ka hina ku vangiwa ngopfu hi swiphiqo swa timali ni ku lava swilo swo tala. (Swiv. 18:11) Ku va ni ripfumelo leri tiyeke ra leswaku Yehovha u ta ku khathalela swi ta ku pfuna leswaku u swi kota ku langutana kumbe ku papalata ku vilela koloko. Njhani? U nga papalata swilo swo tala leswi endlaka leswaku u vilela hi ku yingisa ndzayo ya Pawulo leyi humaka eMatsalweni leyi nge: “Eneriseka hi swilo leswi nga kona.” Pawulo u tlhele a ku: “Hikuva [Xikwembu] xi te: ‘Ndzi nga ka ndzi nga ku tshiki naswona ndzi nga ka ndzi nga ku fularheli.’ Leswaku hi ta va ni xivindzi lexikulu kutani hi ku: ‘Yehovha i mupfuni wa mina; ndzi nga ka ndzi nga chavi. Xana munhu a nga ndzi endla yini?’”—Hev. 13:5, 6.

¹¹ “Ku olova, ku tikhoma.” Anakanya ndlela leyi swi nga ku pfunaka ha yona loko u kombisaka timfanelo leti. Ti ta ku pfuna leswaku u nga endli swilo leswi nga ta ku vangela ku vilela, naswona swi ta endla leswaku u papalata ku “hlundzuka ni vukarhi ni huwa ni mavulavulelo ya nhlambha.”—Efe. 4:31.

¹² A swi kanakanisi leswaku u fanele u titsongahata leswaku u kota ku tshemba “voko ra matimba ra Xikwembu” ni ku “lahlela ku vilela hinkwako ka [wena] eka xona.” (1 Pet. 5:6, 7) Kambe loko u ri karhi u tikarhatela ku kombisa mfanelo ya ku titsongahata, u ta kota ku endla leswi tsakisa Xikwembu naswona xi ta ku seketela. (Mik. 6:8) Sweswo swi ta ku pfuna leswaku u nga titshegi hi matimba ya wena kambe u titshega hi Xikwembu. Loko u vona leswaku Xikwembu xa ku rhandza naswona xa ku seketela swi endla leswaku u tshika ku vilela kumbe ku karhateka.

13. Yesu a vula yini loko a ku: “Mi nga tshuki mi vilela”?

¹³ Eka Matewu 6:34 (yi hlaye), hi kuma xitsundzuxo xa Yesu lexi nge: “Mi nga tshuki mi vilela.” Hambiswiritano, swi nga tikomba swi tika ku tirhisa xitsundzuxo lexi. Yesu a a vula yini loko a ku: “Mi nga tshuki mi vilela”? Swi le rivaleni leswaku a nga vuli swona leswaku malandza ya Xikwembu a ma fanelanga ma vilela loko ma  langutana ni swiyimo swo tika; ana se hi dyondzile hi ta Davhida na Pawulo leswaku na vona minkarhi yin’wana a va vilela. Kambe Yesu a pfuna vadyondzisiwa vakwe ku xiya leswaku ku vilela ngopfu a swi nge lulamisi swiphiqo swa vona. Siku rin’wana ni rin’wana ri ni swiphiqo swa rona, kutani Vakreste a va fanelanga va vilela hi swilo swa nkarhi lowu hundzeke kumbe swa le nkarhini lowu taka. U nga xi tirhisa njhani xitsundzuxo xa Yesu leswaku u hlula ku vilela vilela?

14. Hi nga langutana njhani ni ku vilela hi leswi hi swi endleke enkarhini lowu hundzeke?

¹⁴ Vanhu van’wana va vilerisiwa hi swilo leswi va swi endleke enkarhini lowu hundzeke kumbe swidyoho swa le nkarhini lowu hundzeke. Va nga ha titwa nandzu hi swilo leswi va swi endleke enkarhini lowu hundzeke, hambi se swi ri ni malembe yo tala swi hundzile. Minkarhi yin’wana Hosi Davhida u titwe a tshikilelekile swinene lerova a kala a vula leswaku ‘swidyoho swa yena swi hundze nhloko yakwe.’ U tlhele a ku: “Ndzi vombile hikwalaho ka ku konya ka mbilu ya mina.” (Ps. 38:3, 4, 8, 18) Eka xiyimo xexo i yini lexi Davhida a a fanele a xi endla? Xana u endle yini? A a tshemba leswaku Yehovha u ta n’wi komba musa ni ku n’wi rivalela. Hi ku tiyiseka u vule a ku: “Wa tsaka loyi a rivaleriweke swiendlo swakwe.”—Hlaya Pisalema 32:1-3, 5.

15. (a) Ha yini u nga fanelanga u vilela hi swiphiqo leswi u nga na swona? (b) I yini leswi u nga swi endlaka leswaku u hunguta ku vilela? (Vona bokisi leri nge “ Tindlela To Hunguta Ku Vilela.”)

¹⁵ Minkarhi yin’wana, u nga ha vilela hi swilo swa sweswi. Hi xikombiso, loko Davhida a tsala Pisalema 55 a chava leswaku a a ta dlayiwa. (Ps. 55:2-5) Hambiswiritano, a nga pfumelelanga ku vilela leswaku ku n’wi tshikisa ku tshembela eka Yehovha. Davhida u khongele eka Yehovha a kombela mpfuno naswona a a swi twisisa leswaku u fanele endla swo karhi leswaku a langutana ni xiyimo xakwe. (2 Sam. 15:30-34) U nga dyondza swo karhi eka Davhida. Ematshan’weni yo pfumelela ku vilela ku ku tshikilela, endla swin’wana leswi nga ku pfunaka leswaku u langutana ni xiyimo xexo naswona u tshembela eka Yehovha kutani yena u ta ku pfuna.

16. Nhlamuselo ya vito Xikwembu yi ri tiyisa njhani ripfumelo ra wena?

¹⁶ Hakanyingi Mukreste a nga ha vilela hi leswi nga ta endleka enkarhini lowu taka. Hambiswiritano, a wu fanelanga u tshamela ku vilela hi swilo leswi nga si endlekaka. Ha yini? Hikuva hakanyingi swilo swi tala ku nga chavisi hilaha a hi anakanya hakona. Nakambe, a xi kona xiyimo lexi nga tsandzaka Xikwembu lexi u nga lahlelaka ku vilela ka wena eka xona. Lexi hi tiyisekisaka hileswi vito ra xona ri vulaka leswaku “U Endla Leswaku Swi Va Kona.” (Eks. 3:14) A hi fanelanga hi vilela hi swilo leswi nga ta endleka enkarhini lowu taka, hikuva vito ra Xikwembu ri swi kombisa kahle leswaku xi ta hetisisa xikongomelo xa xona mayelana ni leswi xi swi tshembiseke malandza ya xona. U nga tiyiseka leswaku Xikwembu xi ta hakela malandza ya xona yo tshembeka ni ku ma pfuna leswaku ma nga ha vileli hi swilo swa khale, swa sweswi ni swa le nkarhini lowu taka.

17, 18. Ku burisana ni van’wana swi nga ku pfuna njhani leswaku u langutana ni ku vilela?

¹⁷ Ndlela ya vumune leyi nga ku pfunaka leswaku u papalata kumbe u tshika ku vilela i ku phofulela munhu loyi u n’wi tshembaka ta le mbilu ya wena. Munghana wa wena wa vukati, munghana wa wena lonkulu kumbe nkulu evandlheni a nga ku thova mbilu. “Ku vilela embilwini ya munhu hi kona loku nga ta yi tshova, kambe rito lerinene ra yi tsakisa.” (Swiv. 12:25) Ku phofula ta le mbilwini swi nga ku pfuna leswaku u twisisa ni ku langutana ni swiphiqo swa wena. Bibele yi ri: “Makungu ma pfilunganyeka laha ku nga riki na ku kanerisana ka le xihundleni, kambe laha ku nga ni vatsundzuxi vo tala swilo swa humelela.”—Swiv. 15:22.

¹⁸ Nakambe Yehovha u tirhisa minhlangano ya Vukreste ya vhiki ni vhiki ku hi pfuna leswaku hi hlula ku vilela. Eka yona u kota ku burisana ni vamakwerhu lava khathalaka hi wena naswona va lavaka ku khutaza van’wana. (Hev. 10:24, 25) Loko u ‘khutaziwa’ swi ta ku tiyisa naswona swi ta ku olovela ku hlula ku vilela.—Rhom. 1:12.

19. Ha yini u tiyiseka leswaku loko u ri ni vuxaka ni Xikwembu swi ta ku tiyisa?

¹⁹ Xiya ndlela leyi nkulu un’wana wa le Canada swi n’wi pfuneke ha yona ku lahlela ndzhwalo wakwe eka Yehovha. I mudyondzisi exikolweni tlhelo mutsundzuxi wa swichudeni, ntirho wakwe wa n’wi tshikilela swinene naswona u ni vuvabyi bya ntshikilelo. Makwerhu loyi u swi kotise ku yini ku langutana ni xiyimo lexi? U ri: “Ku tlula hinkwaswo, ku tikarhatela ku va ni vuxaka lebyinene na Yehovha swi ndzi nyike matimba yo hlula xiyimo lexi. Nakambe vamakwerhu swin’we ni vanghana va mina va ndzi pfunile leswaku ndzi hlula ntshikilelo lowu. Nsati wa mina a ndzi n’wi fihleli nchumu, ndzi n’wi byela ndlela leyi ndzi titwaka ha yona. Vakulu swin’we ni mulanguteri wa muganga va ndzi pfunile leswaku ndzi va ni langutelo lerinene mayelana ni xiyimo xa mina. Ndzi tlhele ndzi lava mpfuno wa madokodela, ni ku cinca ndlela leyi a ndzi tirhisa nkarhi wa mina ha yona naswona ndzi tlhela ndzi tinyika nkarhi wo wisa ni ku endla vutiolori. Hakatsongotsongo, se ndza swi kota ku lawula vutomi bya mina. Loko ku va ni swiyimo leswi ndzi nga kotiki ku swi lawula, ndzi swi tshikela Yehovha.”

20. (a) Hi nga ku lahlela njhani ku vilela ka hina eka Xikwembu? (b) Hi ta dyondza hi yini exihlokweni lexi landzelaka?

²⁰ Hi swi xiyile leswaku ku phofulela Xikwembu ta le mbilwini hi xikhongelo, ku hlaya Rito ra xona ni ku anakanyisisa hi leswi hi swi dyondzaka i swa nkoka swinene. Hi tlhele hi swi xiya leswaku ku tikarhatela ku kombisa timfanelo ta moya lowo kwetsima, ku phofulela munhu loyi hi n’wi tshembaka ni ku bula ni vamakwerhu i swa nkoka naswona swi ta hi tiyisa. Exihlokweni lexi landzelaka hi ta dyondza hi ndlela leyi Yehovha a yaka emahlweni a hi seketelaka ha yona ni ku hi nyika ntshembo.—Hev. 11:6.