Ku Va Ni Moya Wo Rhula Swi Kombisa Vutlhari
Toñi, loyi a tirhaka ku khathalela vanhu lava nga swi kotiki ku tikhathalela, u be bele ya rivanti kutani ku hlamula wansati la nga ni malembe yo tlula 45. Wansati loyi u holovele Toñi swinene a vula leswaku u hlwele ku fika leswaku a ta khathalela mana wakwe. Kambe Toñi a a fike hi nkarhi. Kambe u kombele ku rivaleriwa eka wansati yoloye hi ndlela yo rhula.
EKA riendzo leri landzelaka wansati yoleyo u tlhele a n’wi karihela. Toñi u endle yini? U te: “A swi tika swinene naswona marito yakwe a ma tlhava.” Hambiswiritano, Toñi u tlhele a kombela ku rivaleriwa, naswona u byele wansati yoleyo leswaku wa xi twisisa xiyimo xo tika lexi a langutaneke na xona.
Loko a wu ri Toñi, a wu ta va u endle yini? Xana a wu ta va u ringetile ku kombisa moya wo rhula? Xana a swi ta ku tikela ku lawula ku hlundzuka ka wena? A swi nga ta ku olovela ku va ni moya wo rhula eka xiyimo xo fana ni lexi ku vulavuriweke ha xona laha ehenhla. Loko vanhu va hi tlhontlha kumbe hi langutane ni ntshikilelo wo karhi, swi nga hi tikela swinene ku va ni moya wo rhula.
Hambiswiritano, Bibele yi khutaza Vakreste leswaku va fanele va va ni moya wo rhula. Rito ra Xikwembu ri vula leswaku ku va ni moya wo rhula swi fambisana ni ku va ni vutlhari. Yakobo u te: “I mani la tlhariheke naswona a twisisaka exikarhi ka n’wina? Hi ku tikhoma kakwe lokunene a a kombe mintirho yakwe hi ku rhula loku fambisanaka ni vutlhari.” (Yak. 3:13) Ku va ni moya wo rhula swi fambisana ni ku va ni vutlhari hi ndlela yihi? Naswona i yini lexi nga ta hi pfuna ku va ni mfanelo leyi ya Xikwembu?
KU VA NI MOYA WO RHULA SWI KOMBISA VUTLHARHI
Ku va ni moya wo rhula swi nga herisa timholovo. “Loko nhlamulo yi olova, yi tlherisa vukarhi, kambe rito leri tlhavaka ri pfuxa ku hlundzuka.”—Swiv. 15:1.
Ku hlundzuka swi nga endla leswaku timholovo ti ya ti nyanya, hikuva swi fana ni ku chela petirolo endzilweni. (Swiv. 26:21) Kambe loko munhu a hlamula hi ndlela yo rhula minkarhi yo tala swi herisa timholovo. Swi nga tlhela swi endla leswaku munhu loyi a hlundzukeke a rhurisa mbilu.
Toñi u tivonele hi ya yena. Loko wansati loyi a vona leswaku Toñi u n’wi hlamule hi moya wo rhula u ririle. U n’wi hlamusele leswaku a a karhatiwa hi swiphiqo swakwe ni swa ndyangu. Toñi u chumayele wansati yoleyo, naswona u sungule ku dyondza na yena Bibele hikwalaho ka leswi a kombiseke moya wo rhula.
Ku va ni moya wo rhula swi endla leswaku hi tsaka. “Va tsaka lava nga ni moya wo rhula, hikuva va ta dya ndzhaka ya misava.”—Mat. 5:5.
Ha yini lava nga ni moya wo rhula va tsaka? Vo tala lava khale a va kariha sweswi va tshama va tsakile hileswi va tikarhatelaka ku ni moya wo rhula. Vutomi bya vona byi cincile naswona va swi tiva leswaku va ta va ni vumundzuku lebyinene. (Kol. 3:12) Adolfo, loyi a nga mulanguteri wa muganga eSpain, u tsundzuka ndlela leyi a hanya ha yona loko a nga si tiva ntiyiso.
Adolfo u ri: “Vutomi bya mina a byi nga ri na xikongomelo, a ndzi tshamela ku hlundzuka ni ku kariha swinene lerova swi kala swi chavisa ni van’wana va vanghana va mina. Eku heteleleni vutomi bya mina byi cincile. Siku rin’wana ndzi lwe nyimpi yo chavisa naswona ndzi tlhaviwe hi mukwana ka tsevu, ndzi hume ngati yo tala lerova ndzi lava no fa.”
Hambiswiritano, sweswi Adolfo u dyondzisa vanhu ku va ni moya wo rhula hi marito ni ndlela leyi a hanyaka ha yona. Vo tala va n’wi rhandza hikwalaho ka vumunhu byakwe. Adolfo u vula leswaku u tsakile hikwalaho ka leswi a koteke ku cinca vutomi byakwe. Naswona wa swi tlangela swinene leswi Yehovha a n’wi pfuneke leswaku a tikarhatela ku va ni moya wo rhula.
Loko hi ri ni moya wo rhula swi tsakisa Yehovha. “N’wananga, tlhariha u tsakisa mbilu yanga, leswaku ndzi ta angula loyi a ndzi tlhontlhaka.”—Swiv. 27:11.
Yehovha u tlhontlha hi Diyavulosi loyi a nga nala wakwe lonkulu. Xikwembu xi ni mfanelo yo hlundzuka eka hinkwaswo leswi Sathana a swi endleke, kambe Bibele yi vula leswaku Yehovha hi loyi a “hlwelaka ku hlundzuka.” (Eks. 34:6) Loko hi tikarhatela ku tekelela ndlela leyi Yehovha a hlwelaka ku hlundzuka ha yona ni moya wo rhula, hi ta va hi kombisa vutlhari naswona swi ta n’wi tsakisa swinene.—Efe. 5:1.
Misava leyi yi tele hi vanhu lava rhandzaka ku kariha ni ku hlundzuka. Hi hlangana ni vanhu lava “titivaka, lava titlakusaka, vasandzi, . . . valumbeti, lava nga tikhomiki.” (2 Tim. 3:2, 3) Hambiswiritano, sweswo a swi fanelanga swi endla leswaku Mukreste a nga ha tikarhateli ku va ni moya wo rhula. Rito ra Xikwembu ri ri: ‘Vutlhari lebyi humaka ehenhla xo sungula byi ni ku rhula ni ku anakanyela.’ (Yak. 3:17) Loko hi va ni moya wo rhula ni ku anakanyela van’wana hi kombisa leswaku hi ni vutlhari lebyi humaka eka Xikwembu. Vutlhari byebyo byi ta hi susumetela ku hlamula hi ndlela yo rhula loko munhu wo karhi a hi tlhontlha naswona byi ta endla leswaku hi tshinela swinene eka Yehovha xihlovo xa vutlhari hinkwabyo.