HI NTOLOVELO vanhu va lava ku hanya vutomi byo tsakisa. Kambe emasikwini lawa ya makumu, un’wana ni un’wana u hlangana ni miringo “leyi swi nonon’hwaka ku langutana na yona.” (2 Tim. 3:1) Ku kala vululami, ku tsana ka rihanyo, ku pfumaleka ka mitirho, gome ni swiphiqo swin’wana swi nga hi tekela ntsako. Hambi ku ri malandza man’wana ya Xikwembu ma nga ha hela matimba ni ku heleriwa hi ntsako. Loko sweswo swi ku humelela, u nga swi kotisa ku yini ku tlhela u tsaka?

Leswaku hi hlamula xivutiso lexi, hi fanele hi twisisa leswaku ntsako wa ntiyiso i yini naswona van’wana va swi kotise ku yini ku tshama va tsakile hambiloko va ri ni swiphiqo. Kutani hi ta vona leswi hi nga swi endleka leswaku hi tshama hi tsakile.

A hi fanelanga hi fanisa ku nyanyuka ni ntsako. Hi xikombiso: Munhu a nga ha hlekelela swinene endzhaku ko nwa ngopfu. Hambiswiritano, loko a nga ha dakwanga a nga ha hlekeleli naswona u sungula ku ehleketa hi swiphiqo leswi a nga na swona. Ku nyanyuka loku a ri na kona a ku nga ri ntsako wa xiviri.—Swiv. 14:13.

Ku hambana ni sweswo ntsako i nchumu lowu humaka embilwini. Wu hlamuseriwa tanihi “Xiyimo xa ku tsaka kumbe ku langutela swilo leswinene.” Ntsako wu tshama wu ri kona hambiloko swiyimo swa munhu swi nga ri leswinene. (1 Tes. 1:6) Kahlekahle munhu a nga va ni swiphiqo swo karhi kambe a tsakile embilwini. Hi xikombiso, vaapostola a va biwile hikwalaho ko vulavula hi Kreste. Kambe va ye “emahlweni ka Sanedri, va tsakile hikuva va hlayiwe lava faneriwaka hi ku khomisiwa tingana hikwalaho ka vito ra yena.” (Mint. 5:41) Swi le rivaleni leswaku a va nga tsakisiwi hileswi a va biwile. Kambe tanihi malandza ya Xikwembu va kume ntsako wa ntiyiso hileswi va tshameke va tshembekile.

A hi velekiwanga hi ri ni ntsako naswona a wo titela. Ha yini? Hikuva ntsako wa ntiyiso hi wun’wana wa mihandzu ya moya lowo kwetsima wa Xikwembu. Hikwalaho ka mpfuno wa Xikwembu, hi nga swi kota ku “ambala vumunhu lebyintshwa” lebyi katsaka ntsako. (Efe. 4:24; Gal. 5:22) Naswona loko hi tsakile hi nga swi kota ku langutana ni swiphiqo hi ndlela leyinene.

Yehovha a a lava vanhu va tiphina laha misaveni ku hambana ni leswi hi swi vonaka namuntlha. Hambiswiritano, swilo swo biha leswi endliwaka hi van’wana a swi fanelanga swi hi tekela ntsako lowu hi nga na wona. Rito ra Xikwembu ri ri: “Ntamu ni ntsako swi le ndhawini yakwe.” (1 Tikr. 16:27) Ku tlula kwalaho malandza ya Yehovha ma endla swilo leswinene leswaku ma “tsakisa mbilu [yakwe].”—Swiv. 27:11.

Hi nga tekelela Yehovha hi ku papalata ku vileli hi swilo leswi hi nga taka hi nga swi cinci. Ku ri ni  ku va hi heleriwa hi ntsako, hi nga lehisa mbilu, hi anakanyisisa hi swilo leswinene leswi hi swi rindzeleke swa le nkarhini lowu taka. *

Hi ta tlhela hi dyondza hi swikombiso swin’wana swa vanhu va le Bibeleni lava tshameke va tsakile hambiloko va langutane ni swiyimo swo tika. Abrahama hi un’wana wa vanhu lava tiyiseleke swiyimo leswi xungetaka vutomi ni swiphiqo swo tala leswi a vangeriweke hi van’wana. (Gen. 12:10-20; 14:8-16; 16:4, 5; 20:1-18; 21:8, 9) Ku nga khathariseki swiphiqo leswi Abrahama a langutaneke na swona u tshame a tsakile. U swi kotise ku yini? A ri ni ntshembo wo hanya emisaveni leyintshwa ehansi ka Mfumo wa Mesiya. (Gen. 22:15-18; Hev. 11:10) Yesu u te: “Abrahama tata wa n’wina a a tsake ngopfu hi ku langutela ku vona siku ra mina.” (Yoh. 8:56) Na hina hi nga tekelela Abrahama hi ku anakanyisisa hi ntsako lowu hi nga ta va na wona enkarhini lowu taka.—Rhom. 8:21.

Ku fana na Abrahama, Pawulo ni van’wana vo tanihi Silasi a va anakanya hi switshembiso swa Xikwembu. A va ri ni ripfumelo ro tiya naswona va tshame va tsakile hambiloko swiyimo swi tika. Hi xikombiso, endzhaku ka loko va biwile ni ku yisiwa ekhotsweni “exikarhinyana ka vusiku Pawulo na Silasi a va khongela ni ku dzunisa Xikwembu hi risimu.” (Mint. 16:23-25) Ku engetela eka ku kuma matimba ni ku anakanyisisa hi ntshembo, Pawulo na Silasi a va tsake ngopfu hileswi va xanisiweke hikwalaho ka vito ra Kreste. Hi nga tekelela Pawulo na Silasi hi ku anakanyisisa hi leswinene leswi tisiwaka hi ku tirhela Xikwembu hi ku tshembeka.—Filp. 1:12-14.

Namuntlha hi ni vamakwerhu lava nga swikombiso leswinene lava tshameke va tshembekile hambiloko va langutane ni miringo. Hi xikombiso, hi November 2013, ku ve ni moya lowukulu wa thayifuni ePhilippine naswona wu hlasele makaya ya 1 000 ya vamakwerhu. George, wa le dorobeni ra Tacloban loyi kaya rakwe a ri sele ri ri rhumbi u te: “Ku nga khathariseki leswi humeleleke, vamakwerhu va tsakile. Ntsako lowu hi nga na wona a wu hlamuseleki.” Hambiloko hi langutana ni swiphiqo hi ta tshama hi tsakile loko hi anakanyisisa ni ku tlangela leswi Yehovha a hi endleleke swona. I yini swin’wana leswi nga endlaka leswaku hi tsaka?

Xin’wana lexi endlaka leswaku hi tsaka hileswi hi nga ni vuxaka lebyinene ni Xikwembu. Anakanya hi mhaka leyi: Hi tiva Mufumi Wa Misava Hinkwayo. I Tatana, Xikwembu ni munghana wa hina!—Ps. 71:17, 18.

Nakambe hi tlhela hi tlangela nyiko ya vutomi ni vuswikoti bya hina byo tiphina. (Ekl. 3:12, 13) Leswi Yehovha ku nga yena loyi a hi kokeleke eka yena hi twisisa xikongomelo xa yena hi hina. (Kol. 1:9, 10) Hikwalaho hi ni xikongomelo evuton’wini. Nakambe, vanhu vo tala a va twisisi nchumu hi ku va ni xikongomelo evuton’wini. Loko Pawulo a kandziyisa ku hambana loku u te: “‘Tihlo a ri swi vonanga, ni ndleve a yi swi twanga, naswona mbilu ya munhu a yi swi ehleketanga swilo leswi Xikwembu xi swi lunghiseleleke lava xi rhandzaka.’ Hikuva Xikwembu xi swi hlavutele hina hi moya wa xona.” (1 Kor. 2:9, 10) Xana a hi tsaki leswi hi twisisaka ku rhandza ka Yehovha ni xikongomelo xakwe?

Anakanya hi swin’wana leswi Yehovha a swi endleleke vanhu vakwe. Xana a hi tsaki hileswi a hi rivalelaka swidyoho swa hina? (1 Yoh. 2:12) Hikwalaho ka musa wa Xikwembu, hi ni ntshembo wa leswaku misava leyintshwa yi kwala nyongeni. (Rhom. 12:12) Nakambe Yehovha u tisa vanhu lava engetelekeke evugandzerini byakwe leswaku hi ta tiphina hi ku gandzela na vona. (Ps. 133:1) Rito ra Xikwembu ra hi tiyisekisa leswaku Yehovha u sirhelela vanhu vakwe eka Sathana ni madimona yakwe. (Ps. 91:11) Loko hi anakanyisisa hi mikateko leyi hinkwayo ntsako lowu hi nga na wona wu ta ya wu kula.—Filp. 4:4.

Xana Mukreste loyi a tsakeke a nga swi kota ku engetela ntsako wakwe? Yesu u te: “Swilo leswi ndzi mi byele swona, leswaku ntsako wa mina wu va eka n’wina ni leswaku ntsako wa n’wina wu tatiwa.” (Yoh. 15:11) Xana leswi a swi vuli swona leswaku hi nga swi kota ku engetela ntsako wa hina? U nga fanisa ku engetela ntsako ni ku hlanganyeta ndzilo. Leswaku wu tshama wu ri karhi wu pfurha swi lava leswaku u wu hlanganyeta. Hilaha ku fanaka u fanele u tiyisa vuxaka bya wena na Yehovha leswaku u engetela ntsako lowu u nga na wona. Tsundzuka: Ntsako wu tisiwa hi moya wa Xikwembu. Kambe u ta ya u tsaka swinene loko u kombela moya wa Yehovha nkarhi ni nkarhi ni ku anakanyisisa hi rungula ra le Bibeleni.—Ps. 1:1, 2; Luka 11:13.

U ta ya u tsaka swinene loko u hisekela mitirho ya Yehovha. (Ps. 35:27; 112:1) Ha yini? Hikuva hi vumberiwe ku “chava Xikwembu xa ntiyiso [ni ku] hlayisa swileriso swa xona. Hikuva leyi hi yona mfanelo hinkwayo ya munhu.” (Ekl. 12:13) Hi marito man’wana hi vumberiwe ku endla ku rhandza ka Xikwembu. Kutani loko hi tirhela Yehovha, hi ntumbuluko ha tsaka. *

Loko hi kuma ntsako lowu humaka eka Xikwembu hi ta vuyeriwa swinene. Hi xikombiso, hi ta rhandziwa hi Tata wa hina loko hi n’wi tirhela hi ntsako hambiloko hi ri ni swiphiqo. (Det. 16:15; 1 Tes. 5:16-18) Nakambe hikwalaho ka ntsako hi ta tshika ku hlongorisa rifuwo kutani hi titsona swo karhi hikwalaho ka Mfumo wa Xikwembu. (Mat. 13:44) Loko hi vona vuyelo lebyinene lebyi tisiwaka hi sweswo, hi ta va ni ntsako lowu engetelekeke naswona hi ta endla leswaku ni van’wana va tsaka.—Mint. 20:35; Filp. 1:3-5.

“Loko u tsakile ni ku eneriseka u ta va ni rihanyo lerinene sweswi ni le nkarhini lowu taka.” Marito lawa ma tsariwe hi mulavisisi un’wana wa le Yunivhesiti ya Nebraska eUnited States endzhaku ka loko a tlhele a kambisisa tinhlayo tin’wana ta swa rihanyo. Leswi swi pfumelelana ni leswi Bibele yi swi vulaka loko yi ku: “Mbilu leyi tsakeke i muhanyisi lonene.” (Swiv. 17:22) Entiyisweni loko u ri ni ntsako lowu engetelekeke swi nga endla leswaku u va ni rihanyo lerinene.

Hambileswi hi hanyaka emikarhini yo tika hi nga swi kota ku va ni ntsako wa xiviri loko hi kombela moya lowo kwetsima, hi tinyika nkarhi wo dyondza ni ku anakanyisisa hi Rito ra Xikwembu. Hi ta tlhela hi va ni ntsako lowu engetelekeke loko hi anakanyisisa hi mikateko leyi hi nga na yona sweswi, hi tekelela ripfumelo ra van’wana ni ku endla ku rhandza ka Xikwembu. Loko hi endla leswi hinkwaswo na hina hi ta vona ku hetiseka ka marito ya Pisalema 64:10 leyi nge: “Lowo lulama u ta tsaka eka Yehovha naswona u ta tumbela eka yena.”