Nghena endzeni

Hundzela eka leswi nga endzeni

Vakreste Va Fanele Va Khuvuriwa

Vakreste Va Fanele Va Khuvuriwa

“Leswi yelanaka ni leswi na swona swa mi ponisa sweswi, ku nga nkhuvulo.”—1 PET. 3:21.

TINSIMU: 7, 56

1, 2. (a) Vatswari van’wana va angula njhani loko vana va vona va va byela leswaku va lava ku khuvuriwa? (b) Ha yini lava yaka eku khuvuriweni va vutisiwa loko se va tinyiketerile eka Yehovha? (Vona xifaniso lexi nga eku sunguleni ka xihloko lexi.)

VATSWARI lava nga Vakreste a va langute n’wana wa vona wa nhwana, loyi hi nga ta n’wi vitana Maria, a yime ni van’wana lava yaka eku khuvuriweni. Hi rito leri twalaka kahle u hlamule swivutiso swimbirhi leswi vutisiweke hi xivulavuri. Endzhakunyana u khuvuriwile.

2 Vatswari va Maria a va tinyungubyisa hi xiboho lexi n’wana wa vona a xi endleke xo tinyiketela eka Yehovha ni ku khuvuriwa. Nilokoswiritano, loko Maria a nga si khuvuriwa, mana wakwe a ri na swivutiso leswi a swi n’wi vilerisa. U tivutise leswaku: ‘Xana Maria u kule hilaha ku ringaneke leswaku a nga khuvuriwa? Xana wa wu twisisa nkoka wa leswi a lavaka ku swi endla? Xana a swi antswi leswaku a rindzanyana a nga si khuvuriwa?’ Leswi i swivutiso leswi vatswari vo tala lava khathalaka va tivutisaka swona loko n’wana wa vona a va byela leswaku u lava ku khuvuriwa. (Ekl. 5:5) Sweswo a swi hlamarisi hikuva ku tinyiketela ni ku khuvuriwa i magoza ya nkoka swinene evuton’wini bya Vakreste.—Vona bokisi leri nge, “ Xana Se U Tinyiketerile Eka Yehovha?

3, 4. (a) Muapostola Petro u wu kombise njhani nkoka wa ku khuvuriwa? (b) Ha yini ku khuvuriwa swi fanisiwa ni ku akiwa ka ngalava ya le nkarhini wa Nowa?

3 Loko a vulavula hi nkhuvulo, muapostola Petro u wu fanise ni ngalava leyi akiweke hi Nowa u te: “Leswi yelanaka ni leswi na swona swa mi ponisa sweswi, ku nga nkhuvulo.” (Hlaya 1 Petro 3:20, 21.) Ngalava a ku ri muako lowu vonakaka lowu a wu nyikela vumbhoni lebyi nga erivaleni bya leswaku Nowa a tinyiketele ku endla ku rhandza ka Xikwembu. Hi ku tshembeka Nowa u hetisise ntirho lowu Xikwembu a xi n’wi avele wona. Entiyisweni, mintirho leyi kombisaka ripfumelo yi endle leswaku Nowa ni ndyangu wakwe va pona ndhambi. Hi dyondza yini eka xikombiso xa Petro?

4 Tanihi leswi ngalava a ku ri vumbhoni bya leswaku Nowa a a ri na ripfumelo, hilaha ku fanaka, ku khuvuriwa emahlweni ka vanhu i vumbhoni lebyi nga erivaleni. Xana sweswo swi kombisa yini? Leswaku mudyondzisiwa la nga Mukreste u tinyiketele eka Yehovha ni leswaku u ni ripfumelo eka Kreste la pfuxiweke. Ku fana na Nowa, vadyondzisiwa lava tinyiketeleke va endla ntirho lowu Xikwembu xi va nyikeke wona. Leswi Nowa a poneke ndhambi, lava khuvuriweke lava nga ta tshama va tshembekile na vona va ta pona loko misava leyi yo homboloka yi herisiwa. (Mar. 13:10; Nhlav. 7:9, 10) Leswi swi endla leswaku ku tinyiketela ni ku khuvuriwa ku va mhaka ya nkoka swinene. Munhu la hlwelaka ku khuvuriwa a nga ha va ekhombyeni ro lahlekeriwa hi ntshembo wa vutomi lebyi nga heriki.

5. Hi ta kambisisa yini exihlokweni lexi?

5 Hikwalaho ka leswi nkhuvulo wu nga wa nkoka swinene, hi ta kambisisa swivutiso swinharhu. I yini leswi Bibele yi swi vulaka hi nkhuvulo? I magoza wahi lawa munhu a faneleke a ma teka a nga si khuvuriwa? Ha yini swi ri swa nkoka leswaku mudyondzisi a tshama a ri karhi a tsundzuka nkoka wa nkhuvulo loko a dyondzisa n’wana wa yena kumbe xichudeni xa Bibele?

NKHUVULO EBIBELENI

6, 7. (a) Hlamusela nkoka wa nkhuvulo lowu a wu endliwa hi Yohane. (b) Hi wihi nkhuvulo wo hlawuleka lowu Yohane a wu endleke?

6 Nkhuvulo wo sungula lowu boxiwaka eBibeleni, wu endliwe hi Yohane Mukhuvuri. (Mat. 3:1-6) Lava a va khuvuriwa hi Yohane a va endla tano tanihi vumbhoni bya leswaku va hundzukile eka swidyoho swa vona hi ku landza Nawu wa Muxe. Hambiswiritano, hi fanele hi xiya leswaku nkhuvulo wa nkoka swinene lowu Yohane a wu endleke a wu nga fambisani ni ku hundzuka. Yohane u ve ni lunghelo ro hlawuleka ro khuvula Yesu, n’wana wa Xikwembu la hetisekeke. (Mat. 3:13-17) Yesu a nga ri na xidyoho, hikwalaho a ku nga ri na xilaveko xa leswaku a hundzuka. (1 Pet. 2:22) Kutani ku khuvuriwa kakwe a ku kombisa leswaku a tinyiketele ku endla ku rhandza ka Xikwembu.—Hev. 10:7.

7 Hi nkarhi wa vutirheli bya Yesu bya laha misaveni, vadyondzisiwa vakwe na vona a va khuvula. (Yoh. 3:22; 4:1, 2) Ku fana ni nkhuvulo lowu endliweke hi Yohane, na vona a va khuvula vanhu lava hundzukeke eswidyohweni swa vona hi ku landza Nawu wa Muxe. Hambiswiritano,endzhaku ka rifu ni ku pfuxiwa ka Yesu, nkhuvulo a wu ta vula leswi hambaneke eka valandzeri vakwe.

8. (a) Hi xihi xileriso lexi Yesu a xi nyikeke valandzeri vakwe endzhaku ka loko a pfuxiwile eku feni? (b) Hlamusela nkoka wa nkhuvulo wa Vukreste.

8 Yesu u humelele eka ntshungu wa vanhu lava tlulaka 500 lava katsaka vavanuna, vavasati kumbexana ni vana, endzhaku ka ku pfuxiwa kakwe eku feni hi 33 C.E. Swi nga ha endleka ku ri eka xiendlakalo xexo laha a vuleke a ku: “Hikokwalaho fambani mi ya endla vanhu va matiko hinkwawo va va vadyondzisiwa, mi va khuvula hi vito ra Tatana ni ra N’wana ni ra moya lowo kwetsima, mi va dyondzisa ku hlayisa swilo hinkwaswo leswi ndzi mi leriseke swona.” (Mat. 28:19, 20; 1 Kor. 15:6) Entiyisweni, swi vonaka onge a ku ri ni madzana ya valandzeri vakwe loko Yesu a nyikela xileriso xexo xo endla vadyondzisiwa. Yesu u swi veke erivaleni leswaku munhu la amukelaka joko ra ku va mudyondzisiwa la nga Mukreste u fanele a khuvuriwa. (Mat. 11:29, 30) Un’wana ni un’wana la navelaka ku tirhela Xikwembu hi ndlela leyi amukelekaka, u fanele a xiya xiphemu lexi Yesu a nga na xona eku hetisekeni ka xikongomelo xa Yehovha. Endzhaku ka sweswo, munhu yoleyo a nga khuvuriwa. Wolowo hi wona ntsena nkhuvulo wa mati lowu Yehovha a wu amukelaka. Rungula ra le Bibeleni ri ni vumbhoni byo tala lebyi kombisaka leswaku hi lembe xidzana ro sungula vadyondzisiwa lavantshwa va Kreste, a va wu twisisa nkoka wa nkhuvulo. Naswona a va nga hlweli ku khuvuriwa swi nga fanelanga.—Mint. 2:41; 9:18; 16:14, 15, 32, 33.

U NGA HLWELI

9, 10. Xana hi nga dyondza yini eka ku khuvuriwa ka wanuna wa Muetiyopiya ni ka muapostola Pawulo?

9 Hlaya Mintirho 8:35, 36. Anakanya hi xikombiso xa Muetiyopiya loyi a suka eku gandzeleni eYerusalema a tlhelela ekaya. Hi ku kongomisiwa hi ntsumi ya Yehovha, Filipi u tshinelele Muetiyopiya yoloye kutani “a n’wi byela mahungu lamanene malunghana na Yesu.” Xana Muetiyopiya yoloye u angule njhani? Leswi a swi endleke swi swi veke erivaleni leswaku a wu tlangela ntiyiso lowu a wu dyondzeke. Leswi a tiyimisele ku fambisana ni lunghiselelo ra Yehovha, u khuvuriwe handle ko hlwela.

10 Xikombiso xin’wana i xa wanuna wa Muyuda loyi a xanisa Vakreste. U tswaleriwe eka rixaka leri a ri tinyiketele eka Xikwembu. Hambiswiritano, Vayuda va lahlekeriwe hi vuxaka byo hlawuleka lebyi a va ri na byona na Yehovha. Wanuna loyi a hisekela mindhavuko ya Vayuda, se a dyondze ndlela yo antswa. U chumayeriwe hi Yesu la pfuxiweke ni la kwetsimisiweke. Xana wanuna yoloye u angule njhani? U amukele ku pfuniwa hi mudyondzisiwa wa Mukreste la vuriwaka Ananiya. Malunghana ni wanuna yoleyo Bibele yi hi byela leswi: “Hiloko a tlakuka kutani a khuvuriwa.” (Mint. 9:17, 18; Gal. 1:14) A swi kanakanisi leswaku wa n’wi tiva wanuna yoloye wa Muyuda, loyi a tiviwaka tanihi muapostola Pawulo. Kambe xiya leswaku loko a sungule ku tlangela ntiyiso malunghana ni xiphemu lexi Yesu a nga na xona eku hetisekeni ka xikongomelo xa Xikwembu, u teke goza. U khuvuriwe handle ko hlwela.—Hlaya Mintirho 22:12-16.

11. (a) I yini lexi susumetelaka swichudeni swa Bibele leswaku swi khuvuriwa? (b) Xana hi titwa njhani loko hi vona vadyondzisiwa lavantshwa va khuvuriwa?

11 Swi tano ni le ka swichudeni swa Bibele namuntlha ku nga khathariseki malembe ya swona. Lava hakunene va nga na ripfumelo ni lava rhandzaka ntiyiso wa Bibele, va tikarhatela ku tinyiketela ni ku khuvuriwa. Ku nyikeriwa nkulumo ya lava yaka eku khuvuriweni eka nhlengeletano yin’wana ni yin’wana. Timbhoni ta Yehovha ta tsaka loko xichudeni xa Bibele xi amukela ntiyiso ni ku tlhela xi endla nhluvuko ku fikela xi khuvuriwa ematini. Xana vatswari lava nga Vakreste a va tsaki loko va vona vana va vona va ri exikarhi ka vadyondzisiwa lavantshwa lava yaka eku khuvuriweni? Hi lembe ra ntirho ra 2017, vanhu lava tlulaka 284,000 lava nga ni “mboyamelo lowunene”, va kombise ku tinyiketela ka vona eka Yehovha hi ku khuvuriwa ematini. (Mint. 13:48) Swi le rivaleni leswaku vadyondzisiwa volavo lavantshwa, va swi twisisile leswaku swa boha leswaku Vakreste va khuvuriwa. Hi wahi magoza lawa va ma tekeke leswaku va fanelekela ku khuvuriwa?

12. Hi wahi magoza lawa swichudeni swa Bibele swi faneleke swi ma teka swi nga si khuvuriwa?

12 Loko xichudeni xi nga si khuvuriwa, xi fanele xi hlakulela ripfumelo leri sekeriweke eka vutivi lebyi kongomeke bya Xikwembu, xikongomelo xa Xona ni lunghiselelo ra Xona ro ponisa. (1 Tim. 2:3-6) Ripfumelo ro tano ri susumetela xichudeni leswaku xi papalata mahanyelo lama nga xi tsakisiki Xikwembu kutani xi hanya hi milawu ya Yehovha yo lulama. (Mint. 3:19) Swi ta va swi hoxile loko munhu a tinyiketela eka Xikwembu, loko hi hala tlhelo a katseka eka mahanyelo lama nga ta n’wi endla a nga faneleki ku dya ndzhaka ya Mfumo wa Xikwembu. (1 Kor. 6:9, 10) Hambiswiritano, ku laveka leswi tlulaka ku hanya hi ku landza milawu ya Yehovha leyi tlakukeke ya mahanyelo. Munhu la lavaka ku lulama, u ta va kona eminhlanganweni ya vandlha ni ku hlanganyela eka ntirho lowu ponisaka vutomi wo chumayela ni wo endla vadyondzisiwa. Yesu u vule leswaku ntirho lowu a wu ta endliwa hi vadyondzisiwa vakwe va ntiyiso. (Mint. 1:8) Hi le ndzhaku ko teka magoza wolawo, laha mudyondzisiwa lontshwa a nga ta fanelekela ku tinyiketela eka Yehovha hi xikhongelo exihundleni kutani a kombisa ku tinyiketela kakwe erivaleni hi ku khuvuriwa emahlweni ka vanhu.

PFUNA SWICHUDENI SWA BIBELE SWI TIVEKELA PAKANI YO KHUVURIWA

Xana u tshama u ri karhi u tsundzuka nkoka wa nkhuvulo naswona u pfuna xichudeni xa wena ku endla leswi fanaka? (Vona ndzimana 13)

13. Ha yini vadyondzisi va Bibele va fanele va tshama va tsundzuka leswaku Vakreste va fanele va khuvuriwa?

13 Loko hi ri karhi hi dyondzisa vana va hina ni swichudeni swa Bibele leswaku swi teka magoza wolawo ya nkoka, hi fanele hi tshama hi ri karhi hi tsundzuka leswaku munhu u va mudyondzisiwa wa ntiyiso loko a khuvuriwile. Loko sweswo swi tshama swi ri emiehleketweni ya hina, swi ta hi olovela ku bula ni swichudeni swa hina hi mhaka yoleyo. A hi nge tshiki ku bula na swona hi nkoka wa ku tinyiketela ni ku khuvuriwa hi nkarhi lowu faneleke. Ntiyiso hi leswaku hi lava ku vona vana va hina ni swichudeni swa Bibele swi endla nhluvuko ku fikela loko swi khuvuriwa.

14. Ha yini hi nga fanelanga hi sindzisa munhu leswaku a khuvuriwa?

14 Entiyisweni, munhu a nga fanelanga a khuvuriwa hileswi a sindzisiweke hi vatswari, mudyondzisi wakwe wa Bibele kumbe hi munhu un’wana evandlheni. Sweswo a swi n’wi tsakisi Yehovha. (1 Yoh. 4:8) Ku ri na sweswo, loko hi ri karhi hi va dyondzisa, hi fanele hi kandziyisa nkoka wa ku va ni vuxaka na Xikwembu. Leswaku xichudeni xi khuvuriwa xi fanele xi susumetiwa hi leswi xi rhandzaka ntiyiso ni hi leswi xi navelaka ku rhwala joko ra ku va mudyondzisiwa la nga Mukreste.—2 Kor. 5:14, 15.

15, 16. (a) Xana munhu u fanele a khuvuriwa loko a ri na malembe mangani? Hlamusela. (b) Hikwalaho ka yini xichudeni xa Bibele xi fanele xi khuvuriwa leswaku xi va un’wana wa Timbhoni ta Yehovha hambiloko xi khuvuriwile evukhongerini byin’wana?

15 A ku vekiwanga mpimo wo karhi wa malembe lawa munhu a faneleke a khuvuriwa a ri na wona. A yi fani ndlela leyi swichudeni swa Bibele swi kulaka ni ku endla nhluvuko ha yona. Vo tala va khuvuriwe va ha ri vatsongo naswona va ye emahlweni va tirhela Yehovha hi ku tshembeka. Van’wana va vone nkoka wo khuvuriwa endzhaku ka loko va dyondze ntiyiso wa Bibele loko se va kurile, van’wana va ri ni malembe lama tlulaka 100.

16 Xichudeni xin’wana xa Bibele lexi dyuhaleke xi vutise mudyondzisi wa xona loko swi boha leswaku xi tlhela xi khuvuriwa hikuva xi tshame xi khuvuriwa etikerekeni to hambanahambana leti a xi nghena eka tona. Kutani, xichudeni ni mudyondzisi va kambisise Matsalwa lama fambisanaka ni mhaka yoleyo eBibeleni. Endzhaku ka loko se xichudeni xi twisise xilaveko lexi xa le Bibeleni, xi khuvuriwe handle ko hlwela. Hambileswi a xi ri ni malembe yo tlula 70, xi swi xiyile leswaku a xi fanele xi khuvuriwa. Entiyisweni, nkhuvulo lowu faneleke wu titshege hi vutivi lebyi kongomeke bya ku rhandza ka Yehovha. Hikwalaho, swa boha leswaku vadyondzisiwa lavantshwa va khuvuriwa hambiloko a va khuvuriwile eka vukhongeri byin’wana.—Hlaya Mintirho 19:3-5.

17. I yini leswi munhu a faneleke a anakanyisisa ha swona hi siku leri a khuvuriwaka ha rona?

17 Siku leri munhu a khuvuriwaka ha rona, i siku ro tsakisa swinene. I nkarhi wo anakanyisisa hi leswi ku tinyiketela ni ku khuvuriwa ka wena swi vulaka swona. Leswaku munhu a hanya hi ku pfumelelana ni ku tinyiketela kakwe, swi lava ku tirha hi matimba. Hi yona mhaka leyi Yesu a faniseke ku va mudyondzisiwa wa Mukreste ni joko. Vadyondzisiwa va Yesu va fanele “va nga ha tihanyeli, kambe va hanyela loyi a feke a tlhela a pfuxiwa eku feni hikwalaho ka vona.”—2 Kor. 5:15; Mat. 16:24.

18. Hi swihi swivutiso leswi hi nga ta swi kambisisa exihlokweni lexi landzelaka?

18 Mana wa Maria a a anakanya hi mhaka yoleyo, loko a tivutisa swivutiso leswi boxiweke eku sunguleni ka xihloko lexi. Loko u ri mutswari, na wena u nga ha tivutisa swivutiso leswi nge: ‘Xana hakunene, n’wana wa mina u swi lunghekerile ku khuvuriwa? Xana u na byona vutivi lebyi ringaneke leswaku a fanelekela ku khuvuriwa? Xana u fanele a rhanga a kuma dyondzo ni ntirho? Ku vuriwa yini loko n’wana wa mina o endla xidyoho lexikulu endzhaku ko khuvuriwa?’ Eka xihloko lexi landzelaka, hi ta kambisisa tinhlamulo ta swivutiso sweswo ni ndlela leyi vatswari lava nga Vakreste va nga vaka ni langutelo lerinene ha yona hi nkhuvulo.