Va Tinyiketele Hi Ku Tirhandzela—eAlbania Ni Le Kosovo
“A ndzi nga ehleketi leswaku ndzi nga tikuma ndzi tirhele Yehovha hi ndlela leyi.” Leyi i ndlela leyi Gwen loyi a humaka eNghilandhi a titwaka hayona hi ku tirha laha ku nga ni xilaveko lexikulu eAlbania. a
Gwen hi un’wana wa vamakwerhu va xinuna ni va xisati lava rhurheleke eAlbania leswaku va ya pfuneta ku hlengeleta “swilo swa risima swa matiko hinkwawo.” (Hagayi 2:7) I yini leswi susumetelaka vamakwerhu lava ku endla tano? Xana i ku cinca kwihi loku va ku endleke leswaku va rhurha? Hi wihi ntsako lowu va wu kumeke lowu va pfuneke ku tiyisela hambiloko va langutana ni mitlhontlho?
Swiyimo Leswi Nga Faniki Kambe Ku Navela I Kun’we
Vamakwerhu hinkwavo lava yeke eAlbania, va endle tano hileswi a va susumetiwa hi leswi: A va rhandza Yehovha naswona a va lava ku pfuna van’wana leswaku va n’wi tiva.
Loko va nga si rhurha, va endle ku cinca leswaku va ta kota ku tirhela Yehovha hi tindlela to tala letintshwa naswona sweswo swi va pfunile leswaku va kota ku langutana ni mitlhontlho loko va tirha laha ku nga ni xilaveko lexikulu. Gwen u ri: “Ndzi sungule hi ku joyina ntlawa lowu a wu vulavula Xialbania endhawini leyi a ndzi tshama eka yona. Endzhaku ka sweswo, ndzi ye enhlengeletanweni ya xifundzha leyi a yi ri eAlbania. Hi ku famba ka nkarhi, ndzi tlhelele eAlbania swa xinkarhana leswaku ndzi ya dyondza ririmi ra vona ku antswa.”
Loko a ri ni malembe ya 23, Manuela u rhurhele exifundzheni xin’wana lexi nga etikweni ra rikwavo eItaliya leswaku a ya pfuneta eka vandlha leritsongo. U ri: “Ndzi pfunete kwalaho malembe ya mune. Endzhaku ndzi xiye leswaku eAlbania ku ni ntirho wo tala. Hiloko ndzi endla xiboho xo ya phayona eAlbania tin’wheti to hlayanyana.”
Federica o va ni malembe ya nkombo loko a twa hi xiviko xa le Albania enhlengeletanweni ya xifundzha. U ri: “Makwerhu loyi a nyikela xiviko lexi, u vule leswaku vahuweleri va le Albania va sungule ku dyondza ni vanhu vo tala Bibele naswona vo tala va vona se va va kona etinhlengeletanweni ta vandlha. Ndzi nambe ndzi byela vatswari va mina leswaku ndzi lava ku ya eAlbania. Sweswo swi va hlamarisile naswona tatana u te, ‘Khongela hi mhaka leyi, loko ku ri ku rhandza ka Yehovha u ta yingisa xikhongelo xa wena.’ Endzhaku ka tin’wheti ti nga ri tingani leti landzeleke, hi kume xirhambo xo ya chumayela eAlbania tanihi ndyangu!” Se ku hundze malembe yo tala naswona sweswi hi vulavulaka, Federica u tekane na Orges. Va tirhela Yehovha swin’we tanihi vachumayeri va nkarhi hinkwawo eAlbania.
Endzhaku ka loko Gianpiero a hume penceni, u rhurhele eAlbania ni nsati wakwe Gloria. U ri: “Hi kurise majaha ya hina ya ntlhanu eItaliya. Eka majaha wolawo, manharhu ma rhurhele laha ku nga ni xilaveko lexikulu leswaku ma ya pfuna. Hi khutaziwe hi Xihondzo xo Rindza lexi nga ni nhlokomhaka leyi nge, ‘Xana U Nga Pelela eMakedoniya?’ Hi tshame ehansi hi hlela ndlela leyi a hi ta yi tirhisa hayona mali ya mina ya mpeceni eAlbania.”
Va hlele swilo swa vona kahle
Lava lavaka ku ya tirha laha ku nga ni xilaveko lexikulu, va fanele va rhanga va hlela swilo swa vona kahle ni ku endla ku cinca loku nga ta va pfuna leswaku va kota ku rhurha. (Luka 14:28) Xa nkoka swinene, va fanele va lava tindlela to kuma mali yo tihanyisa. Loko a ha ri eNghilandhi, Gwen loyi hi buleke ha yena eku sunguleni u rhurhile laha a tshama kona ivi a ya tshama ni sesi wakwe leswaku a ta hlayisa mali. Sophia na Christopher lava na vona va humaka eNghilandhi, va vula leswi: “Hi xavise movha ni nhundzu yin’wana ya hina. A hi tibyele leswaku hi lava ku tshama lembe ntsena eAlbania.” Lexi tsakisaka hileswaku va kote ku tshama nkarhi wo leha.
Vahuweleri van’wana va tshama tin’whetinyana eAlbania ivi endzhaku va tlhelela eka rikwavo leswaku va ya tirha ni ku hlayisa mali, kutani va tlhela va vuyela eAlbania. Swi ve tano hi Eliseo na Miriam. Eliseo u ri: “Miriam u huma eItaliya, laha ku talaka ku endza vanhu vo valanga naswona swa olova ku kuma mitirho ya nkarhinyana. A hi ya kwalaho leswaku hi ya tirha tin’wheti tinharhu hi ximumu naswona mali leyi hi yi hlengeleteke, a hi ta tihanyisa hi yona eAlbania eka tin’wheti ta kaye leti saleke. Hi endle tano ku ringana malembe ya ntlhanu.”
Ku Hlula Mitlhontlho
Endzhaku ka loko va rhurhile, lava tirhaka laha ku nga ni xilaveko lexikulu va fanele va tolovelana ni swiyimo leswintshwa naswona switsundzuxo ni swikombiso swa Timbhoni ta le kusuhi, swi nga va pfuna leswaku va hlula mitlhontlho. Sophia loyi hi buleke ha yena eku sunguleni u ri: “Hi nkarhi wa xixika ku titimela swinene etindlwini ku tlula leswi a ndzi tolovele swona loko ndza ha ri ekaya. Ndzi dyondze ku cinca ndlela leyi a ndzi ambala hayona hileswi ndzi voneke ndlela leyi vamakwerhu va xisati va le kusuhi va ambalaka hayona.” Grzegorz ni nsati wakwe Sona va suke ePoland leswaku va ya pfuneta edorobeni ro saseka ra le Prizren eKosovo. b Grzegorz u ri: “Vahuweleri va kwalaho va titsongahata, va ni musa ni ku lehiselana mbilu! Va le ku hi pfuneni leswaku hi dyondza ririmi ni swin’wana swo tala. Hi xikombiso, va hi kombe switolo leswi xavisaka swilo swo chipa ni ku tlhela va hi hlamusela ndlela yo xava swakudya etimakete ta le kusuhi.”
Swivangelo Swo Tala Leswi Endlaka Va Tsaka
Vamakwerhu lava rhurhelaka laha ku nga ni xilaveko lexikulu va tiphina swinene hi ku aka xinghana ni Timbhoni ta laha va rhurheleke kona ni ku tlhela va tivana ku antswa. Sona u ri: “Ndzi vone ndlela leyi rirhandzu ra Yehovha ri nga ni matimba yo cinca vutomi bya vanhu hayona. Ripfumelo ra mina ri tiyile loko ndzi vona ndlela leyi va cinceke leswi a va pfumela eka swona khale ni ku tlhela va cinca vutomi bya vona leswaku va ta dyondza hi Yehovha. Evandlheni hi titwa hi ri ekaya naswona hi kota ku vona laha hi nga pfunaka kona. Hi tirha swin’we ni vamakwerhu va xinuna ni va xisati lava nga vanghana va hina.” (Marka 10:29, 30) Gloria u ri: “Ndzi tiva vamakwerhu vo tala va xisati lava tiyiseleke ku khomiwa hi ndlela yo biha hi vanhu va le mugangeni wa ka vona. Swi ndzi khumbe mbilu ku vona ndlela leyi va rhandzaka Yehovha hayona.”
Lava rhurhelaka laha ku nga ni xilaveko lexikulu va tlhela va va ni njombo wo dyondza swilo leswi a va nga ta swi dyondza loko a va ri emakaya ya vona. Hi xikombiso, va xiye leswaku ku endla swilo leswi va nga swi tolovelangiki hi xikongomelo xo endla leswi engetelekeke entirhweni wa Yehovha swi va tisela ntsako. Stefano u ri: “Etikweni ra rikwavo a ndzi chumayela hi ku tirhisa intercom naswona a ndzi tirhisa swingheniso swo koma. Kambe vanhu va le Albania va rhandza ku bula, ngopfungopfu loko va ri karhi va nwa kofi. Leswi ndzi nga ni tingana swinene, eku sunguleni a swi ndzi tikela ku endla tano naswona a ndzi nga swi tivi leswi ndzi nga swi vulaka. Kambe hi ku famba ka nkarhi, ndzi tolovele vanhu va kwalaho naswona se ndza tiphina hi ku bula na vona. Ntirho wo chumayela wu ndzi endla ndzi tsaka.”
Leah wa le United States u rhurhele eAlbania ni nuna wakwe William. U ri: “Ku tirha laha Albania swi hi pfule miehleketo ni ku hi dyondzisa ku endla swilo hi tindlela tin’wana. Hi dyondze swo tala hi ku kombisa malwandla, xichavo, ni ku va ni xinghana! Hi dyondze tindlela letintshwa to chumayela, ku hlamusela kahle Matsalwa ni ku dyondzisa hi ndlela leyi twisisekaka. William u ri: “Vanhu vo tala lava endzelaka eAlbania va fika va tsakela timbuwa (beaches) leti nga kona. Ndzi swi rhandza swinene ku khandziya tintshava ta le Albania. Kambe vanhu va kwalaho hi vona lava endlaka hi yi rhandza ndhawu leyi! Vanhu vo tala va laha hi chumayelaka kona a a va lo chumayeriwa katsongo hi nkarhi wa matsima yo hlawuleka. Loko hi ya kwalaho leswaku hi ya chumayela, mikarhi yin’wana hi heta siku hi ri karhi hi burisana ni mindyangu yimbirhi.”
Lexi tsakisaka hi ku tirha laha ku nga ni xilaveko lexikulu hileswi mikarhi yo tala u vonaka vanhu va angula hi ndlela leyinene loko va chumayeriwa. (1 Vatesalonika 2:19, 20) Muntshwa wa xisati Laura loyi a rhurheleke eAlbania a nga se tekiwa u nyika xikombiso emhakeni leyi, u ri: “Ndzi tirhe nkarhi wo leha eFier. Hi malembe mambirhi ni hafu ntsena, ku ve ni vahuweleri lavantshwa va 120 lava fanekelaka ku chumayela van’wana mahungu lamanene. 16 wa vona a ku ri swichudeni swa mina swa Bibele!” Makwerhu un’wana wa xisati loyi a vuriwaka Sandra u ri: “Ndzi chumayele wansati un’wana loyi a tirha emakete. U ve Mbhoni kutani a tlhelela eka rikwavo. Loko ndzi hetelela ku vulavula na yena u ndzi byele leswaku se u sungule ku dyondza Bibele ni vanhu va 15!”
Yehovha U Va Katekisile Hikwalaho Ka Ku Tiyisela Ka Vona
Vamakwerhu vo tala lava rhurheleke eAlbania malembe lama hundzeke, ni sweswi va ha ri kwalaho naswona va tiphina swinene hi ntirho wa vona wo chumayela. Va tsaka swinene ku vona leswaku vanhu vo tala lava va va chumayeleke khale se va amukele ntiyiso. (Eklesiasta 11:6) Christopher loyi hi buleke ha yena eku sunguleni, u ri: “Ndzi hlangane ni wanuna loyi ndzi tshameke ndzi dyondza na yena Bibele loko ndza ha ku rhurhela eAlbania. Swi ndzi khumbe mbilu loko a ndzi byela hinkwaswo leswi hi tshameke hi dyondza hi swona loko ndza ha ku sungula ku dyondza na yena Bibele. Sweswi hi vulavulaka, yena ni nsati wakwe se i malandza ya Yehovha lama khuvuriweke.” Federica loyi hi buleke ha yena eku sunguleni, u ri: “Evandlheni rin’wana, makwerhu wa xisati u te eka mina ivi a fika a ndzi vutisa loko ndza ha n’wi tsundzuka. U ndzi byele leswaku ndzi bule na yena hi Bibele emalembeni ya kaye lama hundzeke. Endzhaku ka loko ndzi rhurhele edorobeni rin’wana, u sale a dyondza Bibele naswona u endle nhluvuko kutani a khuvuriwa. A ndzi tshamela ku ehleketa leswaku lembe ra hina ro sungula eAlbania a ri tswalanga mihandzu. A ndzi hoxisile!”
Vamakwerhu va xinuna ni va xisati lava rhurheleke eAlbania kumbe eKosovo, va swi tlangela swinene leswi Yehovha a katekiseke matshalatshala ya vona ni ku va katekisa leswaku va hanya vutomi lebyi nga ni xikongomelo. Endzhaku ka malembe yo tala a ri eAlbania, Eliseo u katsakanya ntokoto lowu a wu kumeke, u ri: “Hina vanhu, hi ntumbuluko hi tala ku tibyela leswaku vutomi bya hina byi ta sirheleleka loko hi titshega hi swilo leswi misava leyi yi vulaka leswaku hi swona leswi nga hi sirhelelaka evuton’wini. Kambe sweswo a hi ntiyiso. Milawu ya Yehovha hi yona leyi nga hi pfunaka hi hanya vutomi lebyi nga ni xikongomelo ni ku titwa hi sirhelelekile. Ku tirha laha ku nga ni xilaveko lexikulu swi ndzi endla ndzi tshama ndzi ri karhi ndzi tsundzuka sweswo. Ndzi titwa ndzi ri wa nkoka swinene. Ndzi ni vanghana va ntiyiso naswona hinkwerhu hi lava ku fikelela swilo leswi fanaka.” Sandra u pfumelelana ni mhaka leyi, u ri: “Loko ndzi rhurhela laha ku nga ni xilaveko lexikulu, ndzi vone onge Yehovha u ndzi nyike swilo leswi ku nga khale ndzi ri karhi ndzi swi lava, ku nga ntirho wa ku chumayela wa nkarhi hinkwawo. A ndzi si tshama ndzi tisola hileswi ndzi rhurheleke eAlbania. A ndzi si tshama ndzi tsaka hi ndlela leyi.”
a U nga dyondza swo tala mayelana ni matimu ya hina yo chumayela eAlbania eka Buku Ya Lembe Ya Timbhoni Ta Yehovha Ya 2010.
b Kosovo yi le n’walunguvuxa bya Albania. Vanhu vo tala va le xifundzheni lexi va vulavula ririmi ra Xialbania. Timbhoni ta le Albania, ematikweni yo hlayanyana ya le Yuropa ni le United States ti tinyiketele hi ku tirhandzela leswaku ti ya pfuneta eka ku chumayela mahungu lamanene eka vanhu va le Kosovo lava vulavulaka Xialbania. Hi 2020 ku ve ni vahuweleri va 256, lava tirhaka emavandlheni ya nhungu, eka mitlawa yinharhu ni le ka swintlawana swimbirhi.