Samuweli wo sangula 17:1-58

  • Dhavhidha a hlula Goliyate (1-58)

    • Goliyate a rukatela Izrayeli (8-10)

    • Dhavhidha a vhumela kulwa (32-37)

    • Dhavhidha alwa hi vito ga Jehovha (45-47)

17  A vaFilistiya+ va no hlengeleta a mabutho yabye kasi valwa yimpi. Va no hlengeletana le Soko+ wa Judha, va gova cikari ka Soko ni Azeka,+ le Efes-Dhamime.+  Sawule ni vavanuna va ka Izrayeli va no hlengeletana va gova le Nkoveni wa Ela,+ va fola kasi valwa ni vaFilistiya.  A vaFilistiya va wa hi ka tlhelo gin’we ga citsunga; a vaIzrayeli va wa hi ka tlhelo legi gin’wani ga citsunga, a nkova wu sala laha cikari kabye.  Zvonake ku no huma wanuna wa nhenha hi lomu wugovelweni ga vaFilistiya. A vito gakwe i wa hi Goliyate,+ wa le Gati;+ i wa hi ni 6 wa mikono ni palmo gin’we* a kuleha.  I wa bohile kapasete ga kobre ni cikatawu ci nga hi ni magwaru ya kobre. A cikatawu leco ca kobre+ ci wa peza 5000 wa maxekeli.*  I wa hi ni zvilo zva kobre zva ku vhikela minenge* ni tlhari+ ga kobre laha hlanheni wakwe.  A nhonga ya tlhari gakwe yi wa fana ni nhonga ya valuki,+ ni simbi ya tlhari gakwe yi wa peza 600 wa maxekeli;* a muweleli wa citlhangu cakwe i wa rangile phambeni kakwe.  Goliyate i no yima a bangulekela a butho ga Izrayeli,+ aku: “Hikuyini mu humileko mu ta fola kasi kulwa yimpi? Kasi mina a ndzi muFilistiya ke? N’wina a mu malandza ya Sawule ke? Hlawulani wanuna cikari ka n’wina a relela ka mina.  Loku alwa na mina, a ndzi daya, hi ta maha malandza ya n’wina. Kanilezvi loku mina ndzi mu hlula, ndzi mu daya, hi n’wina mu to maha malandza ya hina, mu hi tirela.” 10  Hi kulandzela, a muFilistiya loye i te ngalo: “Nyamutlha ndza rukatela* a butho ga Izrayeli.+ Ndzi nyikeni wanuna ndzi talwa naye!” 11  Laha Sawule ni vontlhe a vaIzrayeli va ngazwa a magezu ya muFilistiya, va no chava nguvhu, va rurumela. 12  Dhavhidha i wa hi n’wana wa muEfrata+ wa le Bhetlehema+ wa Judha a nga vitaniwa ku hi Jese,+ loyi a nga hi ni 8 wa vafana,+ niku masikwini ya Sawule, Jese i wa sina a khosahele. 13  A vafana vanharu va Jese, lava va tinhondzo, va wa fambile na Sawule yimpini.+ A mavito ya vafana vakwe va vanharu, lava va nga yile yimpini, hi lawa: A matewula ku wa hi Eliyabhe,+ a wa wumbiri ku wa hi Abhinadhabha,+ ni loyi wa wunharu ku wa hi Xama.+ 14  Dhavhidha i wa hi yena ndzisana;+ a tinhondzo takwe ta tinharu ti wa fambile na Sawule. 15  Dhavhidha i wata na a suka ka Sawule a tlhela a ya risa a tiyivhu+ ta papayi wakwe le Bhetlehema. 16  A muFilistiya i wa huma mixo ni gambo a ya yima kusuhani ni vaIzrayeli. I no maha lezvo a 40 wa masiku. 17  Makunu Jese i no byela a n’wana wakwe, Dhavhidha, aku: “Teka efa* leyi ya tindzhoho to katingiwa ni tipawa leti ta 10 u hatlisa u famba nazvo ka vamakabye va wena le wugovelweni. 18  Teka ni tikeijo leti ta 10* u ya nyika murangeli wa lava va 1000, u kamba ni vamakabye va wena, u wuya ni citiyisekiso ca ku va ha vhuka khwatsi.” 19  Vona va wa hi na Sawule ni vontlhe a vavanuna lava van’wani va ka Izrayeli le Nkoveni wa Ela,+ na valwa ni vaFilistiya.+ 20  Hikwalaho, Dhavhidha i no vindzuka ni mixo a siyeta tiyivhu ni munhu mun’wani, a gumesa a longela a suka a famba kota lezvi Jese a nga mu leletele. A cikhati leci a nga chikela le wugovelweni, a butho gi wa kari gi huma giya kulweni, na gi maha guwa ga yimpi. 21  A vaIzrayeli ni vaFilistiya va no fola va cuwukana kasi kulwa. 22  Dhavhidha i no tekela ku nyikela zvijumba ka muhlayisi wa zvijumba, a tsutsuma aya laha a butho gi nga folile kona. Laha a nga chikela, i no wutisa kuvhuka ka vamakabye vakwe.+ 23  Na a ha wulawula navo, ku no huma wanuna wa nhenha a nga vitaniwa ku hi Goliyate,+ a muFilistiya wa le Gati. I no huma hi lomu ka butho ga vaFilistiya a wula a magezu lawa a nga rangile a wula,+ Dhavhidha a mazwa. 24  A cikhati leci vontlhe a vavanuna va ka Izrayeli va nga mu wona va no tsutsuma hi kuchava.+ 25  A vavanuna va ka Izrayeli va waku: “Ma mu wona wanuna loyi a tako ke? I tela ku ta rukatela a vaIzrayeli.+ Loyi a to mu daya, a hosi yi ta mu nyika a titshomba to tala; yi ta mu nyika ni nhanyana wa yona+ niku a yindlu ya papayi wakwe yi nga ta ha nyikela lezvi a vaIzrayeli va faneleko ku nyikela ka hosi.” 26  Dhavhidha i no sangula ku wutisa a vavanuna lava va nga yimile kusuhani kakwe, aku: “Zvini lezvi a to mahelwa a munhu loyi a to daya a muFilistiya gayani, a susa ciruko lomu Izrayeli? Kasi ova mani a muFilistiya loyi wo kala ku mahiwa wukwera* a ku kala a rukatela a butho ga Nungungulu a hanyako?”+ 27  A vanhu va no mu byela zvalezvi va nga wulile, vaku: “A munhu loyi a to mu daya i ta mahelwa lezvi ni lezvi.” 28  A cikhati leci a nhondzo yakwe, Eliyabhe,+ a nga muzwa na a wulawula ni vavanuna lavo, i no mu zangarela nguvhu Dhavhidha, aku: “U tela yini laha? U ti siyile na mani a tiyivhu letiyani ta ti tsongwani le ciwuleni?+ Ndza ma tiva khwatsi a matshandza ya wena ni kuxuva ko biha ka mbilu ya wena; u tele ku ta wona yimpi basi.” 29  Dhavhidha aku: “Kasi cini ndzi nga wonha? Mina ndzi no wutisa ciwutiso basi!” 30  Hikwalaho, i no mu fularela aya ka mun’wani a ya mu wutisa zvalezvi a nga rangile a wutisa,+ a vanhu va mu hlamula zvalezvi va nga rangile va mu hlamula.+ 31  A magezu lawa Dhavhidha a nga wula ma no zwiwa, va se ya byela Sawule. Hikwalaho, Sawule i no mu vitanisa. 32  Dhavhidha i no byela Sawule, aku: “Ku ngavi ni wa ku tsemeka hlanha hi kota yakwe. A nandza ga wena gi ta famba gi yalwa ni muFilistiya loyi.”+ 33  Kanilezvi Sawule i no byela Dhavhidha, aku: “U nga ta zvi kota kulwa ni muFilistiya loyi, hakuva wena wa hi n’wanana,+ kuveni yena mulwi wa tiyimpi* kusukela wun’wananeni gakwe.” 34  Dhavhidha i no byela Sawule, aku: “Laha a nandza ga wena gi nga kari gi risa a ntlhambi wa papayi wa gona, ku nota nghala+ ni urso zvi ta khoma tiyivhu laha ntlhambini. 35  Makunu ndzi no suka ndzi yi hlongolisela ndzi yi vhukela ndzi namuruta a yivhu yi nga hi non’wini wa yona. A cikhati leci yi nga ndzi jikela ndzi no yi khoma hi malevhu* ndzi yi bayisa, ndzi yi daya. 36  A nandza ga wena gi dele a nghala ni urso; makunu yenawu a muFilistiya loyi wo kala ku mahiwa wukwera i ta fana ni cin’we ca zvona hakuva i rukatele a butho ga Nungungulu a hanyako.”+ 37  Dhavhidha a engeta aku: “Jehovha loyi a nga ndzi ponisa ka zvikamba zva nghala ni zva urso hi yaloyi a to ndzi ponisa canjeni ga muFilistiya loyi.”+ Sawule aku ka Dhavhidha: “Famba, Jehovha i wave zvin’we na wena.” 38  Makunu Sawule i no teka a tinguwo takwe a bohisa Dhavhidha. I no mu bohisa a kapasete gakwe ga kobre ni cikatawu cakwe ca simbi. 39  Dhavhidha i no bohelela a cipadha laha ka tinguwo takwe a zama ku famba, kanilezvi a nga zvi kotangi hakuva i wa nga zvi tolovelangi. Dhavhidha aku ka Sawule: “A ndzi zvi koti ku famba ni lezvi hakuva a ndzi zvi tolovelangi.” Hikwalaho, Dhavhidha i no zvi tlhatlha. 40  Makunu Dhavhidha i no teka a nhonga yakwe, a hlawula a ntlhanu wa maribye ya manene cicongwaneni a ma chela lomu phaketini ga pasta yakwe leyi a nga famba nayo lomu kuriseni, a cipelupelu* cakwe+ na ci hi canjeni gakwe, a tshinelela a muFilistiya. 41  A muFilistiya i no engeta ku tshinela ka Dhavhidha; a muweleli wa citlhangu ca Goliyate i wa rangile phambeni kakwe. 42  A cikhati leci a muFilistiya a nga cuwuka a wona Dhavhidha, i no mu chepeta a mu kanyisa hi lezvi a nga hi jaha go pswhuka ni go saseka.+ 43  Makunu a muFilistiya i no byela Dhavhidha, aku: “Ndzova mbyana mina+ a kuza u ndzi tela ni tinhonga ke?” A muFilistiya i no ruka Dhavhidha hi vanungungulu vakwe. 44  A muFilistiya i no byela Dhavhidha, aku: “Ngone seno. Ndzi ta nyikela a nyama ya wena ka zvinyanyani zva tilo ni ka zvihari zva khwati.” 45  Dhavhidha i no hlamula muFilistiya, aku: “Wena uta ka mina ni cipadha ni paxa ni tlhari,+ kanilezvi mina ndzita ka wena hi vito ga Jehovha wa mabutho,+ a Nungungulu wa butho ga Izrayeli, loyi u mu rukateleko.+ 46  Nyamutlha Jehovha i ta ku nyikela canjeni ga mina.+ Ndzi ta ku daya, ndzi ku tsema hloko; nyamutlha ndzi ta nyikela a zvirumbi zva butho ga vaFilistiya ka zvinyanyani zva tilo ni ka zvihari zva khwati zva misava; niku a vanhu va misava yontlhe va ta zvi tiva lezvaku ku na ni Nungungulu lomu Izrayeli.+ 47  Ni vontlhe va tlhangeneko laha va ta zvi tiva lezvaku Jehovha a nga ponisi hi cipadha kutani hi tlhari,+ hakuva a yimpi ya Jehovha.+ I ta nyikela n’wentlheni canjeni ga hina.”+ 48  A muFilistiya i noya a tshinela nguvhu ka Dhavhidha, kanilezvi Dhavhidha i no hatlisa a tsutsuma a khinga muFilistiya kasi kulwa naye. 49  Dhavhidha i no nghenisa a canja gakwe lomu pasteni a teka a ribye a gi chela lomu ka cipelupelu,* a gumesa a gi phanda gi yaba cikandza* ca muFilistiya gi nyupela lomu cikandzeni cakwe awa lahasi hi nghohe.+ 50  Hikwalaho, Dhavhidha i no hlula muFilistiya hi cipelupelu* ni ribye; Dhavhidha i no hlula muFilistiya a mu daya, hambu lezvi a nga kala a nga hi na cipadha canjeni gakwe.+ 51  Dhavhidha i no tsutsuma a ya yima laha ka muFilistiya a hlomula a cipadha ca muFilistiya+ lomu ci nga hi kona a mu tsema hloko kasi a kholwa ku hakunene i file. Laha a vaFilistiya va nga wona lezvaku a nhenha yabye yi file, va no tsutsuma.+ 52  Makunu a vavanuna va ka Izrayeli ni va ka Judha va no suka va banguleka va hlongolisela vaFilistiya kusukela le nkoveni+ kala tinyangweni ta Ekroni.+ A zvirumbi zva vaFilistiya zvi no mbambamela hi ndlela ya Xaarayime+ kala le Gati ni Ekroni. 53  Andzhako ka loku a vaIzrayeli va wuyile hi le ko hlongolisela a vaFilistiya, va no ta phanga lomu a vaFilistiya va nga govile kona. 54  Dhavhidha i no teka a hloko ya muFilistiya a famba nayo Jerusalema, kanilezvi a matlhari ya muFilistiya i no ma veka lomu tendeni gakwe.+ 55  A cikhati leci Sawule a nga wona Dhavhidha na aya ka muFilistiya, i no wutisa Abneri,+ a murangeli wa butho gakwe, aku: “Abneri, kasi a mufana loyi+ i n’wana wa mani?” Abneri i no hlamula, aku: “A ku khwatsi hi lezvi u* hanyako wena hosi, a ndzi zvi tivi!” 56  A hosi yiku: “Wutisela ku i n’wana wa mani.” 57  Hikwalaho, zvalezvi Dhavhidha a nga wuya hi ka ku daya a muFilistiya, Abneri i no mu teka a famba naye ka Sawule na a khomile hloko ya muFilistiya+ canjeni gakwe. 58  Sawule aku ka Dhavhidha: “U n’wana wa mani?” Dhavhidha aku: “Ndzi n’wana wa nandza ga wena, Jese,+ a muBhetlehema.”+

Mitlhamuselo ya lahasi

I wa hi ni cipimo ca 2,9 m. Wona Ap. B14.
Cipimo ca 57 kg. Wona Ap. B14.
Kutani: “caneleiras”.
Cipimo ca 6,84 kg. Wona Ap. B14.
Kutani: “poyila; vhuka”.
Cipimo ca 22 l. Wona Ap. B14.
Hi kukongoma: “ni zvipandze lezvi zva 10 zva masi”.
Kutani: “ku tlulisiwa ngoma”.
Kutani: “yena musochwa”.
Kutani: “hi tihlaya”.
Kutani: “cimombo”.
Kutani: “a muhefemulo wa wena wu”.