Valamuli 9:1-57
9 Hi ndzhako ka cikhati, Abhimeleki,+ a n’wana wa Jerubhaali, i noya ka vamakabye va mamani wakwe le Xekemi a ya byela vona ni ngango wontlhe wa kokwani wakwe,* aku:
2 “Wutisani a varangeli* vontlhe va Xekemi, muku: ‘A ku fumelwa hi vana vontlhe va 70 va Jerubhaali+ ni ku fumelwa hi wanuna mun’we, mu langa yini? Mu nga rivali lezvaku mina na n’wina hi nkhata wun’we.’”*
3 Hikwalaho, a vamakabye va mamani wakwe va noya va ya wulawula ha yena ka varangeli vontlhe va Xekemi; a timbilu tabye ti no kokeka ku landzela Abhimeleki hakuva va waku: “Phela makabye wa hina.”
4 Va no mu nyika a 70 wa zvingerengere zva prata zva lomu ndlwini* ya Bhaali-Bherite.+ Abhimeleki i no teka prata leyo a ya thola hi yona vanyamijiri ni vanhu vo kala cichavo kasi va famba naye.
5 Andzhako ka lezvo, i noya ndlwini ya papayi wakwe le Ofra+ a ya daya a vamakabye vakwe+ laha ka ribye gin’we, a vana va Jerubhaali, va nga hi 70 wa vavanuna. Ku no pona Jothamu yece, a ndzisana ya vana va Jerubhaali, hakuva i wa fihlele.
6 Hi kulandzela, a varangeli vontlhe va Xekemi ni vanhu vontlhe va Bhete-Milo va no tlhangana va yimisa Abhimeleki a maha hosi,+ kusuhani ni sinya ya hombe, kusuhani ni pilari gi nga hi le Xekemi.
7 Laha Jothamu a nga hlawutelwa a mhaka leyi i no tekela ku suka a ya yima le hehla ka Citsunga ca Gerezima+ a va vitana hi gezu ga hombe, aku: “Ndzi ingiseleni, n’wina varangeli va Xekemi, Nungungulu yenawu i ta mu ingisela.
8 “Ka siku go kari, a tisinya ti no suka ti ya hlawula* hosi lezvaku yi ti fumela. Hikwalaho, ti no byela a sinya ya olivha, tiku: ‘Hi fumele.’+
9 Kanilezvi a sinya ya olivha yi no hlamula, yiku: ‘Ndzi nga zvi randza ndzi tsika a mafura ya mina lawa ma tirisiwako kasi ku dhumisa Nungungulu ni vanhu, ndzi ya ninganika hehla ka tin’wani tisinya ke?’
10 Makunu, a tisinya ti no byela a nkuwu, tiku: ‘Tana u ta maha hosi ya hina.’
11 A nkuwu wu ti hlamula, wuku: ‘Ndzi nga zvi randza ndzi tsika kutsombela ka mina ni mihandzu ya mina ya yinene, ndzi ya ninganika hehla ka tisinya tin’wani ke?’
12 Hi kulandzela, a tisinya ti no byela a vhina,* tiku: ‘Tana u ta maha hosi ya hina.’
13 A vhina wu ti hlamula, wuku: ‘Ndzi nga zvi randza ndzi tsika a vhinyo ya mina ya yiswa yi tsakisako Nungungulu ni vanhu, ndzi ya ninganika hehla ka tisinya ke?’
14 Hi kugumesa, a tisinya tontlhe leti tin’wani ti noya ti ya byela sinya ya mimizwa,* tiku: “Tana u ta maha hosi ya hina.’+
15 A sinya ya mimizwa* yi no hlamula a tisinya, yiku: ‘Loku ku hi ku hakunene mo ndzi hlawula* lezvaku ndziva hosi ya n’wina, tanani mu ta tshama ndzhutini wa mina. Kanilezvi loku mu nga mahi lezvo, ku wa hume ndzilo lomu ka sinya ya mimizwa wu hisa a misedhare ya Lebhanoni.’
16 “Makunu mu alakanya ku mu mahile zvilo zva zvinene ni zva kudzundzeka hi ku mu maha hosi Abhimeleki?+ Kona mu mu mahele wunene Jerubhaali ni ngango wakwe ke? Mu mu mahele lezvi zvi mu faneleko ke?
17 A cikhati leci a papayi wa mina a nga mu lwela,+ i vekile a wutomi* gakwe mhangweni kasi a mu tlhatlhisa canjeni ga vaMidhiyani.+
18 Kanilezvi nyamutlha mu vhukele a yindlu ya papayi wa mina mu daya vana vakwe, a 70 wa vavanuna, laha ka ribye gin’we.+ Mu tlhelile mu yimisa Abhimeleki, a n’wana a pswalilweko hi khumbi yakwe ya cisati,+ ava hosi ya varangeli va Xekemi hi lezvi a nga makabye wa n’wina.
19 Loku nyamutlha mu mu mahele zvilo zva zvinene ni zva kudzundzeka Jerubhaali ni yindlu yakwe, tsakani na Abhimeleki, yenawu i wa tsake na n’wina.
20 Kanilezvi loku mu nga mahangi khwatsi, a ku hume ndzilo hi ka Abhimeleki wu hisa varangeli va Xekemi ni Bhete-Milo;+ ku wa hume ndzilo kambe hi ka varangeli va Xekemi ni Bhete-Milo wu hisa Abhimeleki.”+
21 Andzhako ka lezvo, Jothamu+ i no tsutsuma a ya Bheera, a ya tshama seyo, hi kota ya makabye wakwe Abhimeleki.
22 Abhimeleki i no fumela a vaIzrayeli a malembe manharu.
23 Nungungulu i no vhuxa livengo* cikari ka Abhimeleki ni varangeli va Xekemi, va se sangula ku mu jikela.
24 Lezvo zvi mahekile kasi a tihanyi leti ti mahelweko a 70 wa vana va Jerubhaali ti photelwa, kasi a nandzu wa nkhata wabye wuva hehla ka Abhimeleki, a makabye wabye, hi lezvi a nga va daya,+ ni hehla ka varangeli va Xekemi, hi lezvi va nga mu vhuna a ku daya a vamakabye vakwe.
25 Hikwalaho, a varangeli va Xekemi va no rumela a vavanuna va ya mu lavelela le hehla ka zvitsunga, niku va wa yivela vontlhe lava va nga hundza hi ruwa lego. Hi ndzhako ka cikhati, Abhimeleki i no byeliwa a mhaka leyo.
26 Gaali, a n’wana wa Ebhedhi, ni vamakabye vakwe va noya Xekemi,+ ni varangeli va Xekemi va no mu tsumba.
27 Va no huma vaya zvivhineni* zvabye va ya khayela mauvha, va ma kamela, va maha mubuzo, va gumesa vaya ndlwini ya nungungulu wabye+ va yaga ni kunwa, va sangula ku ruka Abhimeleki.
28 Gaali, a n’wana wa Ebhedhi, i te ngalo: “Himani Abhimeleki, kona himani Xekemi* va kuza hi va tirela? Kasi a hi n’wana wa Jerubhaali,+ ni muyimeli wakwe a hi Zebhula ke? Tirelani a vavanuna va Hamori, a papayi wa Xekemi! Hikuyini hi tirelako Abhimeleki?
29 Loku ku wa hi mina ndzi rangelako a vanhu lava, ndzi wa ta hlongola Abhimeleki.” A tlhela a byela Abhimeleki, aku: “Engetela a butho ga wena u huma hi talwa.”
30 A cikhati leci Zebhula, a hosana ya dhoropa, a ngazwa magezu ya Gaali, a n’wana wa Ebhedhi, i no vhindluka hi zanga.
31 Hikwalaho, i no rumela zvirun’wa cihundleni zviya ka Abhimeleki, zvi yaku: “Gaali, a n’wana wa Ebhedhi, ni vamakabye vakwe, zvezvi va le Xekemi, va kucetela a vahanyi va dhoropa lezvaku va ku vhukela.
32 Tana ni vavanuna va wena ni wusiku, u ta tshama u rindzela lomu masin’wini.
33 Zvalezvi a gambo gi tsuwukako, vindzuka ni mixo u dhumela dhoropa. Loku Gaali ni vavanuna vakwe vata va talwa na wena, maha zvontlhe u zvi kotako kasi u mu hlula.”*
34 Makunu Abhimeleki ni vanhu vontlhe lava a nga hi navo, va no vhuka ni wusiku va ya rindzela le Xekemi, na va avene hi mune wa mitlawa.
35 Laha Gaali, a n’wana wa Ebhedhi, a nga huma a ya yima laha nyangweni ya dhoropa, Abhimeleki ni vanhu vakwe va no huma hi lomu va nga fihlele kona.
36 A cikhati leci Gaali a nga wona vanhu i no byela Zebhula, aku: “Ku woneka vanhu va relelako hi le zvitsungeni.” Kanilezvi Zebhula aku kakwe: “Mindzhuti ya zvitsunga leyi u yi wonako, a hi vanhu.”
37 Hi ndzhako ka cikhati, Gaali i te ngalo: “Hi nga wona a vanhu va relelako hi laha cikari ka tiko, ni ntlawa wu tako hi ndlela ya sinya ya hombe ya Meyonenime.”
38 Zebhula a hlamula, aku: “Ma kwihi a matshandza ya wena, yaku: ‘Himani Abhimeleki wo kala hi mu tirela?’+ A hi valava u nga va poyila ke? Huma u yalwa navo.”
39 Hikwalaho, Gaali i no huma mahlweni ka varangeli va Xekemi a yalwa na Abhimeleki.
40 Abhimeleki i no hlongolisela Gaali, Gaali a tsutsuma. Ku no dawa vanhu vo tala kala le nyangweni ya dhoropa.
41 Abhimeleki i no simama a hanya le Aruma. Zebhula+ i no hlongola Gaali ni vamakabye vakwe va huma Xekemi.
42 Hi mandziko wa kona a vanhu va no huma vaya masin’wini. Abhimeleki i no byeliwa mhaka leyo.
43 Hikwalaho, i no teka vanhu a va avanyisela hi mitlawa yinharu va tshama va rindzela lomu masin’wini. A cikhati leci a nga wona vanhu na va huma lomu dhoropeni, i no va dhumela a va daya.
44 Abhimeleki ni mitlawa yakwe va no tshinela va ya yima nyangweni ya dhoropa, a mitlawa yimbiri na yi dhumela vontlhe va nga hi le masin’wini yi va daya.
45 Abhimeleki i nolwa ni dhoropa a siku gontlhe, a gi hlula a teka, a daya a vanhu va nga tshama lomo, a gi khungumula+ a tlhela a gi xwanyela munyu.
46 Laha a varangeli vontlhe va likhokhola* la Xekemi va ngazwa lezvo, va no tekela ku tsutsuma vaya khokholeni ga yindlu* ya El-Bherite.+
47 Zvalezvi Abhimeleki a nga byeliwa lezvaku vontlhe a varangeli va likhokhola* la Xekemi va tlhangene,
48 Abhimeleki ni vavanuna vontlhe lava a nga hi navo va no kandziha Citsungeni ca Zalmoni. Abhimeleki i no teka chapo a tsema dhavi ga sinya a gi tlhateka makatleni yakwe, a gumesa a byela vanhu lava a nga hi navo, aku: “Hatlisani mu maha lezvi mu nga ndzi wona na ndzi maha!”
49 Hikwalaho, a vanhu vontlhe vonawu va no tsema madhavi va landzela Abhimeleki. Va no chetela madhavi laha khokholeni, va gi hisa. Hikwalaho, a vanhu vontlhe va likhokhola* la Xekemi vonawu va nofa; va wa hi cipimo ca 1000 wa vavanuna ni vavasati.
50 Abhimeleki i noya Tebheza, a ya dhumela dhoropa ga Tebheza, a gi teka.
51 Ku wa hi ni likhokhola* lo tiya laha cikari ka dhoropa. A vavanuna vontlhe ni vavasati ni vontlhe a varangeli va dhoropa va no tsutsumela lomo, va ya ti vhalela va tlhela va kandziha le hehla ka likhokhola.
52 Abhimeleki i noya likhokholeni* a ya li dhumela. I no tshinela laha nyangweni ya likhokhola kasi a li hisa hi ndzilo.
53 Makunu, a wasati wo kari i no hoxela a ribye ga le hehla ga cigayo gi taba hloko ya Abhimeleki yi pfotloka.+
54 Abhimeleki i no tekela ku vitana a nandza legi gi nga mu khomela a matlhari yakwe, aku: “Hlomula a cipadha ca wena u ndzi daya kasi va nga wuli hi mina, vaku: ‘Abhimeleki i delwe hi wasati.’” Hikwalaho, a nandza gakwe gi no mu tlhava afa.
55 Laha a vavanuna va ka Izrayeli va nga wona lezvaku Abhimeleki i file, vontlhe va no tlhela mitini yabye.
56 Hi ndlela leyo, Nungungulu i no tlhelisela Abhimeleki a kubiha loku a nga mahele papayi wakwe, hi lezvi Abhimeleki a nga daya a 70 wa vamakabye vakwe.+
57 Nungungulu i no tlheliselawu tihlokweni ta vavanuna va Xekemi a kubiha kontlhe loku va nga ku mahile. Hikwalaho, a ciruko ca Jothamu,+ a n’wana wa Jerubhaali,+ ci no tatiseka ka vona.
Mitlhamuselo ya lahasi
^ Hi kukongoma: “vontlhe va yindlu ya papayi wa mamani wakwe”.
^ Zvi nga maha na zvi wula ku: “venyi va mipetso”.
^ Hi kukongoma: “ndzi marambu ya n’wina ni nyama ya n’wina”.
^ Kutani: “tempeleni”.
^ Hi kukongoma: “tota”.
^ A vhina i sinya leyi yi pswalako mauvha.
^ Kutani: “espinheiro”.
^ Kutani: “espinheiro”.
^ Hi kukongoma: “tota”.
^ Kutani: “muhefemulo”.
^ Hi kukongoma: “i no rumela moya wa kubiha”.
^ A zvivhina masimu ya tisinya leti ti pswalako mauvha.
^ Kuzvilava ku wuliwa Zebhula, a muyimeli wa le Xekemi.
^ Kutani: “maha ni cihi a canja ga wena gi ci kotako”.
^ Kutani: “torre”.
^ Kutani: “tempeli”.
^ Kutani: “torre”.
^ Kutani: “torre”.
^ Kutani: “torre”.
^ Kutani: “torre”.
