LOMU ka tirimi ta gona to sangula, a Biblia gi tirisa a gezu ga xiHeberu sheʼohlʹ ni gezu ga xiGreki haiʹdes gi nga ni tlhamuselo wo fana nago a ku hunza a 70 wa makhati. Hi wumbiri ga wona ma yelana ni kufa. A wuhunzuluseli go kari ga Biblia gi ma hunzulusela kota “xilahla,” “kusweni,” kutani “nkele.” Kanilezi, a ka tirimi to tala a ku na magezu ma nyikako tlhamuselo wo kongoma wa magezu lawo ya xiHeberu ni ya xiGreki. Hikwalaho A Biblia Go Basa gi tirisa a magezu “Xeoli” ni “Hayidesi.” Xana a magezu lawo ma wula yini hakunene? A hi kambisiseni lezi ma tirisiswako zona lomu ka mavesi yo hambanahambana ya Biblia.

A bhuku ga Mutshawuteli 9:10 gi wula lezi: “A ku na ntiro, hambu makungo, ni kutiva, ge, hambu wutlhari le Xeoli lomu u yako kona.” Xana lezo zi wula ku ngalo a gezu Xeoli gi wula a xilahla xo kari laha hi zi kotako ku lahlela kona a xaka ga hina? Ahihi. A xikhati lexi a Biblia gi wulawulako hi xilahla xo kongoma gona gi tirisa manwani magezu ya xiHeberu ni ya xiGreki, na ku nga hi sheʼohlʹ ni haiʹdes. (Genesisi 23:7-9; Mateu 28:1) Kambe, a Biblia a gi tirisi a gezu “Xeoli” kasi ku wula a xilahla lexi ku lahliwako kona vanhu vo tala, xo kota a xilahla xa ngango. — Genesisi 49:30, 31.

Kasike, wutshamu ga lixaka muni legi gi wuliwako hi “Xeoli”? A Mhaka ya Nungungulu yi komba lezaku “Xeoli,” kutani “Hayidesi,” ma wula a nchumu wo hunza a xilahla lexi ku lahliwako kona a vanhu vo tala. Hi xikombiso, a bhuku ga Isaya 5:14 gi wula lezaku Xeoli xi “ahlamisile a nomu wa xona ku hunza mpimo.” Hambulezi Xeoli xi sinako xi mitile, hi mawulela manwani, a vafileko va tsanza-vahlayi, xontlhe xikhati ko khwatsi a xi eneliswi. (Mavingu 30:15, 16) A kuhambana ni gihi wutshamu go lahlela kona, legi gi zi kotako ku ringana a hlayo yo kari ya vafileko, “a Xeoli ni Abaddoni [“wutshamu ga ku loviselwa kona,” NM] cima a zi xuri.” (Mavingu 27:20) Xeoli cima a xi tali. A xi na mbhingano. Hizalezo, Xeoli kutani Hayidesi, a hi wutshamu ga xiviri ka xipanze xa tiko go kari. Wutshanwini ga lezo, i xilahla xa vanhu vontlhe, xipanze xa tiko xo fananisa lexi a vanhu vo tala va etlelako kona kufeni.

A gonzo ya Biblia ya kuvuka ka vafileko yi hi vuna a ku kuma wutivi go eta xungetano hi tlhamuselo wa “Xeoli” ni “Hayidesi.”  A Mhaka ya Nungungulu yi zwananisa a Xeoli ni Hayidesi zinwe ni kufa loku ku ta ngava ni kuvuka ka vafileko. * (Joba 14:13; Mitiro 2:31; Kuvululelwa 20:13) A Mhaka ya Nungungulu yi tlhela yi komba lezaku lava va nga le Xeoli, kutani Hayidesi, a hi ntsena lava va tireleko Jehova kanilezi ku patsiwa kambe ni vanhu vo tala lava va kalako va nga mu tirelangi. (Genesisi 37:35; Tisimu 55:15) Hikwalaho, a Biblia gi gonzisa lezaku ku tava kona “a kuvuka ka valulamileko ni va nga lulamangiko.” — Mitiro 24:15.