Hunza uya ka timhaka ta kona

Tlhela ka xaxameto wa tihloko ta mhaka

CIPIMO 86

A n’wana loyi a nga pengile a wuya kaya

A n’wana loyi a nga pengile a wuya kaya

LUKA 15:11-32

  • JESU A HLAWUTELA MUFANANISO WA N’WANA A NGA LAHLEKILE

Jesu i hlawutele mufananiso wa yivhu ni cheleni gi nga lahlekile. Ko khwatsi a mifananiso leyo i hlawutele na a hi Pereya, le Mutsuwuka-gambo wa Congo wa Jordhani. Ka mifananiso yontlhe ya yimbiri, i wa gondzisa lezvaku hi fanele ku tsaka loku a muwonhi a ti sola a tlhelela ka Nungungulu. A vaFarisi ni vatsali va wa sola Jesu hi lezvi a nga kari a amukela vanhu vo kota lavo. Xana lava va nga sola Jesu va gondzile cokari ka mifananiso yakwe? I no guma a hlawutela mufananiso wun’wani wu khanyisako khwatsi lezvi a Papayi wa hina wa le tilweni a ti zwisako zvona hi lava va ti solako.

A mufananiso lowo, wu wulawula hi papayi a nga hi ni vafana vambiri. Wu wulawula nguvhu hi loyi wa ndzisana. A vaFarisi, ni vatsali ni vontlhe lava va nga wuzwa, va wa fanele ku gondza zva hombe ka lezvi zvi wuliwako hi n’wana loyi wa ndzisana. Hambulezvo, va wa fanele ku chela kota kambe hi lezvi Jesu a nga wula xungetano hi papayi wa kona ni n’wana loyi wa nhondzo, hakuva lezvi va nga maha zvonawu zva gondzisa. Makunu, laha u zwako mufananiso lowu, ehleketa hi vontlhe va vanharu.

Jesu i te: A wanuna ‘wo kari i wa hi ni vana vambiri. Loyi wa ndzisana i te ngalo ka . . . [papayi] wakwe: . . . [Papayi], ndzi nyike a ciavelo ca tshomba leci ci ta ngava ca mina. . . . [Papayi wa kona] i no va avanyisela a tshomba yakwe.’ (Luka 15:11, 12) A mhaka leyi ya hlamalisa! Hakuva a hi ku khwatsi a papayi wa kona i wa nofa! Hambulezvo, a mufana loye i kombele tshomba ka cikhati ceco a papayi wakwe a nga ha hanya, kasi a ya ti mahela lezvi a zvi lavako hi tshomba yakwe. Zvini a nga lava ku maha?

Jesu i no tlhamusela aku: ‘Andzhako ka masiku ma tsongwani, a n’wana loyi wa ndzisana i no hlengeletela zvontlhe, a famba matiko wundle; a ya hangalasa a tshomba yakwe’ hi mahanyela yo nyenyeza. (Luka 15:13) Wutshan’wini ga ku tshama a vhikelwa laha kaya na a hi zvin’we ni papayi wakwe wo khatala hi vana vakwe a tlhela a va hlayisa, a mufana loye i noya matiko wundle. Loku a hi seyo, i no xakela a tshomba yakwe kasi a tatisa kunavela ka nyama. Kanilezvi, i no gumesa a kumana ni zvikarato. A hi zweni lezvi Jesu a nga tlhamuselisa zvona.

I te: ‘Laha na a hangalasile zvontlhe, ku no huma a ndlala ya hombe ka tiko lego, yena a sangula ku vhumala. I no famba a ya khoza ka munhu wa tiko lego; loyi a nga mu ruma masin’wini yakwe a ku ya risa makhumba. I no navela ku xura hi makamba lawa ma giwako hi makhumba; kanilezvi a nga nyikwangi hi munhu.’ — Luka 15:14-16.

A makhumba ma wa nga basangi hi kuya hi Nayo wa Nungungulu. Kanilezvi, zvi bohile ku a mufana loye a ya risa makhumba. A ndlala yi no mu swonya laha ka ku a navela ni kuga zvakuga lezvi zvi tolovelako ku giwa hi zvihari — a makhumba lawa a nga kari a ma vhuvela. Laha a n’wana loye a nga kari a xaniseka a vhumala ni co maha, i no sangula ku ti laya. Zvini a nga maha? I no ti byela lezvi: “N’weno a zvitiri le’zinyingi zva . . . [papayi] zvi na ni kuga ku eneleko ni ku hundza, kasi mina ndzofa laha hi ndlala! Ndzi ta suka ndziya ka . . . [papayi], ndzi ya ku ngalo kakwe: . . . [Papayi], ndzi wonhele tilo ni mahlweni ka wena; a ndza ha faneli ku vitanwa aku ndzi n’wana wa wena; ndzi hlaye kota mun’we wa zvitiri zva wena.” I no guma a suka a tlhela ka papayi wakwe. — Luka 15:17-20.

Zvini a nga maha a papayi wa kona? Xana i mu kwatele, a mu hlongola hi lezvi a nga sukile laha kaya, a tlhela a nga mu hoyozeli ne a nga cheli kota hi yena? Loku ku wa hi n’wana wa wena ke, na u mahile yini?

A N’WANA A NGA PENGILE A WUYA KAYA

Jesu i no tlhamusela lezvi papayi wa kona a nga ti zwisa zvona ni lezvi a nga maha, aku: A n’wana wa kona ‘na a ha hi kule, . . . i no mu wona, a mu zwela wusiwana; i no tsutsuma a ya mu wukarela nhan’wini, a mu pswopswa.’ (Luka 15:20) Hambu loku ku hi lezvaku i gi tivile a wutomi ga n’wana wakwe, a nga chelangi kota hi zvona. Kanilezvi, i no mu hoyozela hi mandla mambiri. A varangeli va vaJudha, lava va nga ti byela lezvaku va mu tiva Jehovha va tlhela va mu khozela, xana va zvi wonile lezvi a ti zwisako zvona a Papayi wa hina wa le tilweni hi vawonhi lava va ti solako ke? Xana va zvi zwisisile ku Jesu yenawu i wa kari a kombisa moya lowu wa ku hoyozela vawonhi va ti solako?

A papayi wa kona wo khatala nguvhu, kuzvilava i zvi zwisisile ku a n’wana wakwe wa ti sola, hi ku wona kuxukuvala kakwe. Lezvi papayi wa kona a nga ranga hi yena a mu hoyozela, zvi olovele n’wana wakwe ku a wulela zviwonho zvakwe. Jesu i hlawutele aku: “Zvonake a n’wana aku ngalo kakwe: . . . [Papayi], ndzi wonhele tilo, ni mahlweni ka wena; a ndza ha faneli ku vitanwa aku ndzi n’wana wa wena.” — Luka 15:21.

Papayi wa kona i no byela malandza yakwe aku: ‘Hatlisani, mu neha a nguwo yo saseka nguvhu, mu mu ambexa; mu mu vekela a phera litihweni lakwe, ni zvilato mikondzweni yakwe; mu neha a role gi nonileko, mu gi tlhava; hi taga, hi tsaka: Hakuva a n’wananga loyi i wa file, kanilezvi i tlhelile a hanya; i wa lahlekile, makunu i kumilwe. Va no sangula ku tsaka.’ — Luka 15:22-24.

Ka cikhati leco, loyi wa nhondzo i wa hi masin’wini. Makunu Jesu i no wulawula hi yena, aku: “Laha a nga kari a chikela kaya, i nozwa muzka ni vanhu va nga kari va kina. Hikwalaho, i no vitana gin’we ga malandza a ta gi wutisa ku zvini zvi mahekako. Gi no mu hlamula giku: ‘A ndzisana ya wena yi wuyile, makunu papayi wa wena i no daya cihon’wana co nona hi lezvi yi wuyileko na yi hi yi nene.’ Kanilezvi i no zangara a ala ku nghena. Hikwalaho, a papayi wakwe i no huma a ya mu khongotela. I no hlamula papayi wakwe aku: ‘Papayi, ndzi kari ndzi ku tirela a malembe wontlhe lawa, a ndzi se tshuka ndzi hambunyeta zvileletelo zva wena, hambulezvo a wu se tshuka u ndzi nyika ne cimbutana kasi ndziga ni vanghana va mina. Kanilezvi, lezvi a nga chikela loyi a nga n’wana wa wena, loyi a nga hangalasa zvilo zva wena ni zvibhayi, u mu dayele cihon’wana co nona.’” — Luka 15:25-30NM.

Hi vamani va nga fana ni n’wana loyi wa nhondzo, va sola Jesu vaku wa zwanana ni vanhu laha va yileko ni vawonhi? Ku wa hi vaFarisi ni vatsali. A moya lowo va nga hi nawo, hi wona wu nga kuca Jesu lezvaku a hlawutela mufananiso lowu. Kunene, vontlhe lava va solako Nungungulu hi lezvi a va kombisako tipswalo lava va ti solako va fanele ku gondza cokari.

Jesu i no gemeta mufananiso wakwe hi ku hlawutela lezvi papayi wa kona a nga mu khongotelisa zvona loyi wa nhondzo, aku: “A . . . [papayi] wakwe aku ngalo kakwe: N’wananga, wena u tshama na mina cikhati contlhe, ni zvontlhe lezvi ndzi nga nazvo, zva wena. Kanilezvi zvi wa fanele ku va hi tsaka ni ku nengela; hakuva a . . . [makabye wa wena] i wa file, kanilezvi i tlhelile a hanya; i wa lahlekile, makunu i kumilwe.” — Luka 15:31, 32.

Jesu a nga ha wulangi lezvi loyi wa nhondzo a nga guma a maha. Hambulezvo, zva koteka ku a vokari cikari ka lava va ngazwa Jesu na a hlawutela mufananiso lowo va gondzile cokari. Hikuyini hi nga wulako lezvo? Hi lezvaku loku Jesu a delwe a tlhela a vhuxiwa, a ‘vapristi vanyingi va no kholwa.’ (Mitiro 6:7) Hambu vonawu, zvi wa koteka futsi a ku va ti sola va tlhelela ka Nungungulu.

Kusukela loku Jesu a hlawutele mufananiso lowu, a vapizani vakwe va nga gondza niku va fanele ku hanya hi zvilo zva lisima lezvi Jesu a gondzisileko hi mufananiso lowu. Co sangula, va fanele ku zvi zwisisa lezvaku zva lisima nguvhu a ku tshama cikari ka vanhu va Nungungulu, lava a va vhikelako, a va khatalela, a va randza a tlhela a va hlayisa khwatsi kota Papayi wa hina; va nga tshuki va huma va famba va tsendzeleka “matiko wundle” hi ndlela yo fananisa, va lava ku ti tsakisa.

A cin’wani hi gondzako hi lezvaku loku hi tshuka hi huma ndleleni ya Nungungulu, hi fanele ku ti koramisa hi tlhelela ka Papayi wa hina, kasi a ta hi tsakela kambe.

A cin’wani, hi gondza loku hi wona kuhambana ka papayi wa kona ni n’wana loyi wa nhondzo. Papayi wa kona i kombisile moya wa wu nene, a tsetselela n’wana wakwe a mu hoyozela. Kanilezvi, a nhondzo ya kona yi no mu vekela civiti, yi nga mu hoyozeli. Zvi te dlunya lezvaku a malandza ya Nungungulu ma fanele ku tsetselela loyi a nga hambukile loku a ti sola hi mbilu yontlhe a wuya ‘kaya ka Papayi.’ A hi tsakeni lezvi a nga hanya a makabye wa hina a nga file, hi tlhela hi tsaka hi lezvi a nga wuya kaya a makabye wa hina a nga pengile.