1. Zini lezi Ezekieli a zi wonileko, na zi hi lezi zi hi hlamalisako nguvu?

U WA ta kuyini loku u wo humelelwa hi lezi zi humeleleko muprofeti Ezekieli kwalomo ka 25 wa mazana ya malembe ma hunzileko? Alakanyela lezi: U tshinelela a tempeli ya hombe yo hatima. U khingiwa hi ngelosi yi nga laho lezaku yi ku kombakomba a wutshamu lego go hlamalisa! Mu kwela a ntlhanu wa zikada ni zimbiri zi kongomako a yinwe ya tinyangwa tinharu ta yona. A tinyangwa leto ta ku hlamalisa nguvu. Ti na ni 30 wa timetro hi kuleha. Loku mu nghenile, u wona lezaku a tempeli leyo yi na ni tikwaruto ta varinzeli. A makhurisi ya kona ma sasekiselwe hi micinzu. — Ezek. 40:1-4, 10, 14, 16, 22; 41:20.

2. a) Xana a tempeli ya xiwoniso xa Ezekieli yi yimela yini? (Wona kambe a tlhamuselo wa lahasi.) b) Zini hi gonzako ka matshamela ya tinyangwa ta tempeli?

² Leyi i tempeli ya moya ya xiprofeto. Ezekieli i yi tlhamusela hi kumbheleleko laha ka kuza a tlhatlhambutelo wa kona wu sukela ka xipimo 40 kala 48 za bhuku gakwe ga wuprofeti. A tempeli leyi yi yimela a lulamiselo ga Jehova ga wukhozeli gi basileko. A nchumu wunwe ni wunwani ka yona wu na ni tlhamuselo ka wukhozeli ga hina masikwini lawa yo gumesa. * Xana a tinyangwa ta yona to tlakuka nguvu ti yimela yini? Ti hi alakanyisa lezaku lava va nghenako lulamiselweni ga Jehova ga wukhozeli go basa va fanele ku hanya hi milayo yo tlakuka ni yo lulama ya Nungungulu. Hambu a micinzu yi sasekiselako makhurisi yi yimela zalezo, hakuva a micinzu ya tshuka yi tiriswa lomu ka Biblia kasi ku yimela kululama. (Tis. 92:12) Ahati a tikwaruto ta varinzeli ke? Zi te dlunya lezaku lava va nga kombisiko xichawo hi milayo ya Nungungulu va alelwa ku nghena wukhozelini legi go saseka, gi hanyisako ni go basa. — Ezek. 44:9.

3. Hikuyini a valanzeli va Kristu va nga ni xilaveko xa simasima xa ku chukwatiswa?

³ Xana a xiwoniso lexi xa Ezekieli xi tatisekisa kuyini? Kota lezi hi zi wonileko ka Xipimo 2 xa bhuku legi, Jehova i tirisile Kristu lezaku a basisa vanhu vakwe hi ku tirisa a ndlela yo hlawuleka kusukela 1914 kala kusanguleni ka 1919. Xana a kubasisa loko ku gumesile xikhatini lexo? Ahihi! Ka zana ga malembe ga ha hi ku hunzako, Kristu i simamile ku seketela a milayo yo basa ya Jehova ya mahanyela. Hikwalaho, a valanzeli vakwe va na ni xilaveko xa ku simama va basiswa. Hikuyini? Ihakuva Kristu i hlengeleta a valanzeli vakwe va humako tikweni legi ga mahanyela yo biha niku Satani wa ha simama ku zama ku va tlhelisa manyaleni ya mahanyela ma nga hlazekangiko. (Gonza 2 Pedro 2:20-22.) A hi kambisiseni  matlhelo manharu lawa a maKristu ya lisine ma simamako ku basiswa ka wona. A kusangula, hi ta wulawula hi kubasiswa ko kari ka mahanyela ni lulamiselo ga lisima ga ku hlayisa a bandla na gi basile, zonake hi magumo, hi ta wulawula hi lulamiselo ga ngango.

4, 5. Mano muni lawa Satani a tako na a ma tirisa, niku xana wa humelela ke?

⁴ A vanhu va Jehova va tshama na va karatekela nguvu kuva ni mahanyela ma nene ni yo lulama. Hikwalaho, va lanzela milayo yo dlunyateka mhakeni leyo. Wona a zikombiso zo kari.

⁵ Wubhayi. Jehova i mahile lezaku a kuhlengelwa ka masango hi vatekani kuva ko basa ni ko saseka. Satani wa tsaka hi ku susa lisima a xinyikiwo lexo xo saseka hi ku xi maha manyala ni ku zama ku ringa vanhu va Jehova hi xona kasi va nga amukeleki ka Nungungulu. Satani i tirisile a mano lawo a tlhela a humelela ka wona masikwini ya Balami, niku wa ha ma tirisa nguvu masikwini lawa yo gumesa ku hunza kale. — Mitse. 25:1-3, 9; Kuv. 2:14.

6. Xihlambanyo muni lexi xi humesilweko ka Watch Tower, xi tirisisilwe kuyini, niku hikuyini xi gumesileko hi ku nga ha tiri? (Wona kambe a tlhamuselo wa lahasi.)

⁶ Kasi ku lwisana ni mizamo ya Satani, a Watch Tower wa 15 ka Junho wa 1908 i humesile a xihlambanyo xi nga patsa a xiboho lexi: “Ni ka gihi wutshamu ni ka xihi xikhati, hambu kova xihundleni, nzi ta khoma vanhu va xiro xa wubeleki xo hambana khwatsi hi lezi nzi nga wa ta va khomisa zona kuwoneni ka vanwani.” * Hambu lezi a xihlambanyo lexi xi nga kala xi nga hi nayo a votala va xi vumelile, va tlhela va nyikela mavito yabye lezaku ma humesiwa ka Zion’s Watch Tower. Loku ku hunzile malembe, zi wa woneka khwatsi lezaku hambu lezi a xihlambanyo lexi xi nga vuna votala xikhatini xa kona, xi lo sangula kuva mukhuwo ntsena; hikwalaho xi lo hunzelwa. Hambulezo, a matshinya ya milayo ya mahanyela yo tlakuka lawa xi nga seketelwe ka wona ma simamile ku tiriswa.

7. Hi 1935, xana The Watchtower i wulawulile hi xikarato muni, niku i nayo muni lowu a nga wu khanyisa?

⁷ Kanilezi a yimpi ya Satani yi lo engetela. The Watchtower wa 1 ka Março wa 1935 i wulawulile hi kukongoma hi xikarato xi ngaya xi kula xikari ka vanhu va Nungungulu. Ko khwatsi a vokari va wa alakanya lezaku a ku hlengela ntirweni wa simu zi wa va nyika xigelo xa ku tsika ku hanya hi milayo ya Jehova ya mahanyela wutomini gabye wutsumbu. The Watchtower loye i wulile lezi na a nga djikadjiki: “A munhu i fanele ku alakanya lezaku a ku hlengela ntirweni wa ku nyika wukustumunyu a hi zona zoce zi lavekako. A timboni ta Jehova vayimeli vakwe, niku hi tona ti nga ni wutihlamuleli ga ku yimela Jehova ni mufumo wakwe hi kufaneleko.” A nzima leyo yi tlhelile yi nyika wusungukati go dlunyateka xungetano hi wukati, ni kutikhoma hi tlhelo ga masango, kasi ku vuna a vanhu va Nungungulu lezaku ‘va chava wubhayi.’ — 1 Kor. 6:18.

8. Hikuyini A Murinzeli a dlunyatisako hi kuphindaphinda a tlhamuselo wa gezu ga xiGreki gi tiriselwako wubhayi?

⁸ Ka makume ya malembe ya zezanyana, A Murinzeli ita na a wulawula nguvu hi tlhamuselo wa gezu legi gi tirisilweko ka Mitsalo ya xiGreki kasi ku wula wubhayi — por·neí·a. A gezu legi a gi wuli ntsena a kuhlengelwa ka masango. Kanilezi gi patsa a zimaho zontlhe zo hambanahambana zi nga hlazekangiko, zo kota manyala  lawa ma mahiwako tindlwini ta wubhayi. A valanzeli va Kristu va vikelwa ka ntungu wa wubhayi lowu wu mahako tikhumbi a vanhu vo tala nguvu tikweni legi. — Gonza Va Le Efesusi 4:17-19.

9, 10. a) I mhaka muni yi yelanako ni mahanyela leyi ku wulawulilweko hi yona ka The Watchtower hi 1935? b) Hi yihi a gonzo yo ringanisela ya Biblia xungetano hi byala?

⁹ Wudakwa. The Watchtower wa 1 ka Março wa 1935 i khumbile yinwani mhaka ya mahanyela: “Za woneka kambe lezaku a vokari vaya ntirweni wa simu va tlhela va maha mitiro yinwani hlengeletanweni na va popilwe. Kasi a Mitsalo yi hi vumelela kunwa byala ka xiyimo muni ke? Xana zi lulamile a kunwa byala laha ka kuza zi khumba a ntiro wa munhu lowu a wu mahelako a hlengeletano ya Hosi?”

¹⁰ A hlamulo wa xiwutiso lexi wu kombile a mawonela yo ringanisela xungetano hi byala ma kumekako Mhakeni ya Nungungulu. A Biblia a gi beleteli kunwa byala hi kuringanisela, kanilezi ga kona nguvu a wudakwa. (Tis. 104:14, 15; 1 Kor. 6:9, 10) Xungetano hi ku maha mitiro yo basa na hi popilwe, a malanza ya Jehova ma tlharihisiwa hi matimu ya vana va Aroni lava va nga dawa hi Nungungulu hi kota ya ku nyikela a nzilo wu nga hiko wa nayo alatini ga Nungungulu. Xikhatanyana anzhako ka lezo, a matimu ma wula lezi kuzilava zi mahileko vavanuna lavo va nyikela ka Nungungulu a nchumu wu nga hiko wona, hakuva Nungungulu i layile vapristi vontlhe lezaku va nganwi byala loku va lava ku maha mitiro yo basa. (Levi 10:1, 2, 8-11) Na va tirisa a nayo lowo, a valanzeli va Kristu inyamutlha va ti karatela ku nganwi byala loku va lava ku maha mitiro yo basa.

11. Hikuyini zi nga makatekwa lezaku a vanhu va Nungungulu va kuma kuzwisisa ku chukwatisilweko xungetano hi byala?

¹¹ Ka makume ya malembe ma ha hi ku hunzako, a valanzeli va Kristu va katekisilwe hi kuzwisisa ko engeteleka xungetano hi wudakwa, ku nga kunwa byala hi ndlela ya hava laha ka kuza a munhu a fumelwa hi gona. A zakuga za moya zi tako hi xikhati xi faneleko za vuna votala a ku tsika manwela lawo ya hava ya byala va tlhela va zi kota ku hanya wutomi gi nene. A vanwani votala kambe va vuniwa a ku ngazi va wela xikaratweni lexo. A ku na ni munwe a faneleko ku tsika a wudakwa gi mu yivela a wudzunzo, ngango, ni lungelo gakwe ga hombe ka wontlhe ga ku khozela Jehova hi ndlela yi basileko.

12. Xana a malanza ya Kristu ma wa sina ma gi wonisa kuyini a fole mahlweni ka kusangula ka masiku yo gumesa?

¹² Kutiriswa ka fole. A malanza ya Kristu ma sangulile ku tsika ku tirisa a fole na masiku yo gumesa ma nga se sangula. Ka malembe yo hlaya ma hunzileko, a makabye wo kari a khosaheleko, Charles Capen, i alakanyile a kutlhangana kakwe hi khati go sangula na makabye Charles Taze Russel kumbheleni ka zana ga malembe ga wu 19. Capen, loyi a nga hi ni 13 wa malembe xikhatini lexo, ni vamakabye vakwe va vanharu, va wa yimile laha zikadeni Mutini wa Biblia le Allegheny, Pennsylvania. A xikhati lexi Russell a nga hunza kusuhani navo, i lo wutisa: “Majaha nzinwina, mo dzaha ke? Nzozwa masema ya fole.” Va lo mu tiyisekisa lezaku va wa nga dzahi. Hi kota ya ximaho lexo, va wa nga hi na kukanakana xungetano hi mawonela yakwe mhakeni leyo. Ka Watch Tower wa 1 ka Agosto wa 1895, makabye Russell i tlhamusele 2 Va Le Korinte 7:1 hi magezu  lawa: “A nzi gi woni wudzunzo ka Nungungulu, ge hambu bhinzu, loku muKristu a tirisa fole ni ka yihi ndlela. . . . A hi zi koti ku alakanyela a Hosi ya hina na yi dzahela a musi wa fole kutani ku chela nonwini wa yona a nchumu wo kari wu nyenyezisako.”

13. Kuchukwatiswa muni ka mahanyela ku ngave kona hi 1973?

¹³ Hi 1935, The Watchtower i vitanile fole lezaku i “nyasavari wa bihela ga zimbe” a tlhela a wula lezaku a ku na munhu loyi a gi funzako kutani ku gi dzaha a to simama kuva xiro xa ngango wa Beteli ge hambu kuva muyimeli wa hlengeletano ya Nungungulu ntirweni wa wuphayona kutani wa ku enzela mabandla. A wunwani basiselelo wa mahanyela wu tile hi 1973. The Watchtower wa 1 ka Junho wa lembe lego i tlhamusele lezaku a ku na Mboni ya Jehova yi to simama kuva ni xiyimo xi nene bandleni loku ya ha womelela ka mukhuwo lowo wu dayako, wu nyenyezisako, ni wu nga kombisiko liranzo. Lava va nga simama va ala ku tsika a ku tirisa fole va lo guma va susiwa bandleni. * Kristu i wa chikelele xinwani xigava xa lisima kubasiseni ka valanzeli vakwe.

14. Hi wihi a nayo wa Nungungulu xungetano hi nkhata, niku zi mahisile kuyini a kuza a ku wu chela mirini wa munhu zi hunzuka tolovelo?

¹⁴ Kutiriswa ka hava ka nkhata. Masikwini ya Noa, Nungungulu i wulile lezaku a kuga nkhata zi bihile. I lo tiyisa a mawonela lawo ka Nayo lowu a nyikileko a tiko ga Israeli, a tlhela a nyika xileletelo xo fana a bandla ga wuKristu lezaku gi “tsika a . . . nkhata.” (Miti. 15:20, 29; Gen. 9:4; Levi 7:26) Kanilezi masikwini ya hina, Satani i kumile ndlela ya ku maha votala va nga ingisi a nayo lowu wa Nungungulu. Ka zana ga malembe ga wu 19, a vadokodela va wa ha ringisela ku chela nkhata mirini wa munhu, kanilezi anzhako ka kupoliwa ka tixaka ta nkhata, a ku chela nkhata mirini wa munhu zi lo sangula ku mahiwa matikweni yo tala. Hi 1937, a nkhata wu sangulile ku susiwa mirini ya vanhu wu hlayisiwa mabakweni ya nkhata, niku ka Yimpi ya Wumbiri ya Misava a mukhuwo lowo wu lo vuvumiswa nguvu. Hi xikhatanyana, a ku chela nkhata mirini wa munhu ku lo hunzuka tolovelo misaveni yontlhe.

15, 16. a) Hi wahi a mawonela ya Timboni ta Jehova xungetano hi ku cheliwa nkhata? b) Xungetano hi ku cheliwa nkhata ni machumela ma nga tirisiko nkhata, xivuno muni xi mahelweko valanzeli va Kristu, niku hi wahi mabhinzu ma kumiwako?

¹⁵ Na ka ha hi 1944, The Watchtower i kombile lezaku a ku cheliwa nkhata hi lisine i yinwani ndlela ya kuga nkhata. Ka lembe gi nga lanzela, a mawonela lawo ya Mitsalo ma lo tiyiswa ni ku dlunyatiswa. Hi 1951, ku lo humesiwa a xaxameto wa ziwutiso ni mihlamulo kasi ku vuna vanhu va Nungungulu a ku tlhamusela khwatsi a xiyimo xabye ka vadokodela. Misaveni yontlhe, a valanzeli vo tsumbeka va Kristu va wa ingisa a xileletelo xa Mitsalo hi kutiya-hlana hambu lezi va nga kari va tseketselwa ni ku xaniswa. Kanilezi Kristu i lo simama ku tirisa a hlengeletano yakwe lezaku yi va vuna. Ku humesilwe mabroxura ni tinzima ti tlhamuselako khwatsi a mhaka leyo.

¹⁶ Hi 1979, a madota yo kari ma lo sangula ku enzela zipitali kasi ku tlhamusela vadokodela a xiyimo xa hina, zigelo za Mitsalo, ni machumela ma nga ha tiriswako handle ka nkhata. Hi 1980, a madota ya 39 wa madoropa ya le Estados Unidos ma lo maha a  kurso yi yelanako ni ntiro lowo. Hi kufamba ka xikhati, a Hubye yi Fumako yi vumelile lezaku ku yimiswa a Tikometi ti Tirisanako ni Zipitali misaveni yontlhe. Kota lezi ku hunzileko malembe, xana zi kona zi nga bhinzulwa hi mizamo leyo? Nyamutlha, ku na ni makume ya mazana ya vatiri va zipitali — a ku patsa ni vadokodela, vahanzuli, ni vaanesteziolojista — va tirisanako khwatsi ni vababyi va nga Timboni, na va kombisa xichawo a kuhlawula ka hina ka ku lava ku chumiwa mababyi na ku nga tiriswi nkhata. Ku na ni zipitali zi yako zi tala lezi zi chumako mababyi na zi nga tirisi nkhata niku a vokari va tlhela va wula lezaku lawa hi wona machumela ya chukwana ka wontlhe. Xana a zi tsakisi a ku ehleketa hi tindlela leti Jesu a ti tirisako kasi ku vikela a valanzeli vakwe ka mizamo ya Satani ya ku lava ku va nyenyezisa ke? — Gonza Va Le Efesusi 5:25-27.

17. Hi nga zi kombisa kuyini lezaku ha nyika lisima a ndlela leyi Kristu a chukwatisako ha yona a valanzeli vakwe?

¹⁷ Hi maha khwatsi hi ku ti wutisa lezi, ‘Xana nza nyika lisima a ndlela leyi Kristu a basisako hi yona valanzeli vakwe, na a hi gonzisa a ku namarela milayweni yo tlakuka ya Jehova ya mahanyela?’ Loku zi hi tano, a hi alakanyeni lezaku Satani i tshama hi ku hlota tindlela ta ku hi hambanyisa na Jehova zinwe na Jesu hi ku hungula a xichawo lexi hi nga naxo hi milayo ya Nungungulu ya mahanyela. Kasi ku hlula a kucetelo lowo, a hlengeletano ya Jehova yi  tshama hi ku hi nyika zitlharihiso ni zikhumbuxeto xungetano hi mahanyela yo biha ya tiko legi. A hi tshameni na hi khindlimukile, hi amukela wusungukati hi tlhela hi hanya hi kuyelana nago. — Mav. 19:20.

18. A xiwoniso xa Ezekieli xi hi nyika xialakanyiso muni xo dlunyateka xungetano hi lava va kanyisako a milayo ya Nungungulu ha womu?

¹⁸ A tlhelo ga wumbiri ga kubasiswa ka mahanyela gi patsa a lulamiselo ga ku hlayisa a bandla na gi basile. Lexi xi nga tsakisiko hi lezaku a hi vontlhe lava va vumelileko milayo ya Jehova ya mahanyela va tlhela va ti hendleleta ka Nungungulu va womelelako ka xiboho lexo. A timbilu ta vokari ti sangula ku cica zonake hi kuziranza va kanyisa a milayo leyo ya Jehova. Zini zi faneleko ku mahiwa vanhu lavo? Hi nga kuma a hlamulo wa kona xiwonisweni xa Ezekieli xa tempeli ya moya lexi hi wulawulileko hi xona kusanguleni ka xipimo lexi. Alakanya a tinyangwa letiyani to tlakuka. Ka nyangwa yinwe ni yinwani ku wa hi ni tikwaruto ta varinzeli. A varinzeli va wa fanele ku vikela a tempeli lezaku ku nga ngheni “loyi a nga khuna mbilwini.” (Ezek. 44:9) Lexo xialakanyiso xo dlunyateka xa lezaku a wukhozeli go basa i lungelo ntsena ga lava va vumelako ku hanya hi kuyelana ni milayo yo basa ya Jehova ya mahanyela. Hi kufanana inyamutlha, a lungelo ga ku hlengela ni maKristu-kulori wukhozelini a hi ga vanhu vontlhe.

19, 20. a) Xana Kristu i va vunisa kuyini a valanzeli vakwe hi kutsongwani-kutsongwani a ku chukwatisa lezi va xuxisako zona a zionho za hombe? b) Hi zihi zigelo zinharu za ku susa bandleni a vaonhi va nga ti soliko?

¹⁹ Hi 1892, a Watch Tower i tlhamusele lezaku i “fanelo ya hina a ku susa bandleni lava va alako, hi kukongoma kutani hi tinwani tindlela, lezaku Kristu i ti nyikele kota nzhiho [hakhelo yi ringanako] ka vontlhe.” (Gonza 2 Johani 10.) Hi 1904, a bhuku The New Creation (Kuvangwa luswa) gi vumelile lezaku lava va simamako mahanyeleni yabye yo biha va neha mhango ya ku hohlota a bandla. Xikhatini lexo, a bandla gontlhe gi wa hlengela “kulamuleni ka chechi” lezaku gi xuxa a timhaka ta zionho za hombe. Kanilezi a kulamula loko ku wa kala. Hi 1944, The Watchtower i kombile lezaku a ntiro lowo wu wa fanele ku mahiwa hi vamakabye va xinuna lava va nga rwexilwe wutihlamuleli. Hi 1952 The Watchtower i humesile a lulamiselo gi seketelwako ka Biblia xungetano hi kulamula, na a khanyisa a xigelo xa ku susa bandleni lava va nga ti soliko — kasi a bandla gi tshama na gi basile.

²⁰ Ka makume ya malembe anzhako ka lezo, Kristu ita na a vuna a valanzeli vakwe a ku chukwatisa a malamulela ya zionho za hombe. A madota ya wuKristu ma gonzisiwa khwatsi a ku lamula hi mahela ga Jehova, lezaku va nga khataleli kululama ntsena kanilezi va kombisa wuxinji kambe. Nyamutlha ha zi wona hi kudlunyatekileko lezaku za lisima a ku susa bandleni a vaonhi va nga ti soliko hi zigelo zinharu hi wutsongwani ga kona: (1) zi mahelwa ku basisa a vito ga Jehova, (2) ku vikela a bandla lezaku gi nga chakiswi hi zionho zo tshisa, ni (3) ku kuca a muonhi lezaku a ti sola loku zi koteka.

21. Xana a lulamiselo ga ku susa bandleni a vaonhi va nga ti soliko makatekwa ka vanhu va Nungungulu hi ndlela muni?

 ²¹ Xana wa zi wona lezaku a lulamiselo ga ku susa munhu bandleni makatekwa ka valanzeli va Kristu inyamutlha ke? Le Israeli wa kale, a vaonhi va wa tala ku neha kucetelo wo biha tikweni, niku a zikhati zinwani va waza va tala nguvu ku hunza lava va nga ranza Jehova na va lava ku maha kululama. Hi kota ya lezo, a tiko gi wa tala ku chakisa a vito ga Jehova laha ka kuza gi aliwa hi Nungungulu. (Jer. 7:23-28) Kanilezi inyamutlha, Jehova i tirisana ni hlengeletano yi wumbiwako hi vavanuna ni vavasati va ti karatelako ku mu xalalisa. Kota lezi a zitlula-milayo zi susiwako xikari ka hina, zona a zi vumelelwi kuva matlhari ya Satani kasi ku simama ku onha a bandla ni xiyimeko xa gona xo basa. Hi kumaha loko, a kucetelo wa zona wa hunguliwa nguvu. Lezo zi hi tiyisekisa lezaku ha simama hi amukeleka ka Jehova kota ntlawa. Alakanya lezi Jehova a zi tsumbisileko: “A gi kona tlhari gi fulelweko ku vukela wena gi ta nga humelela.” (Isa. 54:17) Xana ha seketela a madota hi kutsumbekileko, lawa ma rweleko wutihlamuleli go binza go xuxa a timhaka ta vaonhi ke?

22, 23. Hikuyini hi ti zwako matshanza hi vamakabye va hina va kusanguleni ka zana ga malembe ga wu 20, kanilezi xini xi kombako lezaku ku wa hi ni xilaveko xa hombe xa ku gonza kuva ni kuringanisela mhakeni ya ngango?

²² A xipanze xa wunharu lexi a valanzeli va Kristu va vunekako ka xona hi kuchukwatiswa ka simasima xi yelana ni wukati zinwe ni wutomi ga ngango. Xana a mawonela ya hina xungetano hi ngango ma chukwatisilwe kuhunzeni ka malembe? Ina. Hi xikombiso, loku hi gonza xungetano hi malanza ya Nungungulu ya kusanguleni ka zana ga malembe ga wu 20, ha hlamaliswa nguvu hi moya wabye wa kutitsona. Ha tizwa matshanza hi ndlela leyi va nga ti karatelisa zona ku rangisa a ntiro wo basa wutomini gabye. Kanilezi ha tekela ku zi wona kambe lezaku va wa fanele kuva ni kuringanisela. Hikuyini?

²³ Zi wa tolovelekile ku a vamakabye va xinuna va nyikwa ziavelo za ntiro wa simu kutani za ku enzela mabandla lezi zi nga va yisa kule nguvu ni kaya hi tihweti to tala. A xinwani xikhati ku wa khanyiswa nguvu ku nga ngheneli wukati a ku hunza lezi a Mitsalo yi zi wulisako zona, niku ku wa nga khatalelwi nguvu a mhaka ya ku tiyisa a makati ya maKristu. Xana a matshamela lawo ma ha simama xikari ka valanzeli va Kristu inyamutlha? Ahihi!

24. Xana Kristu i va vunisile kuyini a vanhu vakwe vo tsumbeka lezaku vava ni kuringanisela wukatini ni ngangweni?

²⁴ Inyamutlha, a ziavelo za ntiro wa Nungungulu a zi rangiswi mahlweni ka wutihlamuleli ga ngango. (Gonza 1 Timote 5:8.) Ahandle ka lezo, Kristu i maha lezaku a valanzeli vakwe vo tsumbeka misaveni va amukela a wusungukati ga Mitsalo ga simasima, gi vunako ni go ringaniselwa xungetano hi wukati ni wutomi ga ngango. (Efe. 3:14, 15) Hi 1978, ku lo humesiwa a bhuku Torne Feliz Sua Vida Familiar. Loku ku hunzile 18 wa malembe, ku humesilwe a bhuku Xihundla xa Litsako Ngangweni. A Murinzeli yenawu i humesiwa na a hi ni tinzima ti tsalelweko ku vuna mipatswa ya vatekani lezaku yi tirisa a matshinya ya milayo ya Mitsalo wukatini.

25-27. Hi kufamba ka malembe, xana a zilaveko za vanana va titanga to hambanahambana ziya zi khatalelwa nguvu hi ndlela muni?

 ²⁵ Ahati a vaswa ke? Hi malembe, kuta na ku khatalelwa nguvu a zilaveko za vaswa kambe. Kusukela kale, a hlengeletano ya Jehova yita na yi nyika a vanana va titanga to hambanahambana a zilo zi nene, kanilezi, lezi a kale zi ngata na zi hi zitsongwani za nyawula makunu niku zita hi kukhanzakanya. Hi xikombiso, ku wa humesiwa a xaxamelo wa tinzima “Juvenile Bible Study” (Xigonzo xa Biblia xa vaswa) ka The Golden Age kusukela 1919 kala 1921. Anzhako ka xaxamelo lowo ku tile a broxura The Golden Age ABC hi 1920 ni bhuku Children (Vanana) hi 1941. Lomu ka va 1970 ku humesilwe a mabhuku Escute o Grande Instrutor, Sua Juventude — O Melhor Modo de Usufruí-la, ni Bhuku ga Mina ga Mahungu ya Biblia. Hi 1982, ku lo sangula ku humesiwa a xaxamelo wa tinzima ta Despertai! “Os Jovens Perguntam,” lowu wu nga kuca a kuhumesiwa ka bhuku Os Jovens Perguntam — Respostas Práticas hi 1989.

²⁶ Nyamutlha, hi na ni tivolume timbiri ta bhuku Os Jovens Perguntam leti ti wulawulako hi ziyimo za vaswa va masikwana lawa, niku a tinzima leto ta kumeka kambe ka phajina ga hina ga Internet, jw.org. Ahandle ka lezo, hi na ni bhuku Gonza ka Mugonzisi wa hombe. A phajina ga hina ga Internet gi tele hi tinzima ta vanana, a ku patsa ni makartaji ma wulawulako hi vanhu va lomu ka Biblia,  mihlakano ya lomu ka Biblia ya vanana va vatsongwani nguvu ni va hombana, dumba-dumbani wa magezu, tividiyu, mahungu ya lomu ka Biblia ma sasekiselweko hi zithombe, ni zigonzo za Biblia zi mahelweko vanana va malembe manharu kuya hasi. Zi la su dlunya lezaku Kristu wa ha va ranza vanana a ku fana ni xikhatini lexi a nga va angarela ka zana ga malembe go sangula. (Mar. 10:13-16) I lava ku wona vaswa na va ranziwa va tlhela va giswa khwatsi hi tlhelo ga moya.

²⁷ Jesu i lava kambe lezaku a vanana va vikelwa ka timhango. Kota lezi a mahanyela yo nyenyeza ya tiko legi ma yako ma biha nguvu, a kupfinyiwa ka zivanana kuya ku anza. Hi kota ya lezo, ku humesilwe zitiro zi vunako vapswali a ku vikela vana vabye ka mukhuwo lowo wa xapi. *

28. a) Zini zi lavekako kasi hi ringanelwa hi ku nghena wukhozelini gi basileko, kota lezi zi kombiswako hi xiwoniso xa Ezekieli xa tempeli? b) Zini u ti yimiseleko ku maha?

²⁸ Xana a zi hi tsakisi a ku ehleketa hi lezi Kristu a simamisako zona ku basisa a valanzeli vakwe, a tlhela a va gonzisa ku kombisa xichawo hi milayo yo tlakuka ya Jehova ya mahanyela, ku hanya hi yona, ni ku vuneka hi yona ke? Hi nga tlhela u ehleketa hi tempeli leyi Ezekieli a yi wonileko xiwonisweni. Ehleketa hi tinyangwa letiyani to tlakuka. Lisine lezaku a tempeli leyo, a hi wutshamu ga xiviri, kanilezi ga moya. Hambulezo, xana ha zi kota ku gi wona kota wutshamu ga lisine? Hi nga ta nghena tempeleni leyi hi kuya ntsena Salawini ya Mufumo kutani ku vulula a Biblia ni kuya wutirelini. Lezo zilo zi wonekako. A vaxengeteli vonawu va nga maha zilo lezo kanilezi va nga tshuki va nghena tempeleni ya Jehova. Kanilezi loku ku hi lezaku ha maha zilo lezo, ha hanya hi kuyelana ni milayo yo tlakuka ya Jehova ya mahanyela hi tlhela hi seketela a wukhozeli gi basileko hi mbilu yontlhe, makunu hi nghenile tempeleni leyi niku ha tira wutshanwini legi go basabasa — ku nga lulamiselo ga Jehova Nungungulu ga wukhozeli gi basileko! Ngha xontlhe xikhati hi gi nyika nguvu lisima a lungelo legi go hlawuleka! Ngha hi maha zontlhe hi zi kotako kasi ku kombisa a kubasa ka Jehova hi ku seketela a milayo yakwe yo lulama!