1, 2. a) Xana makabye Russell i mu hlamulisile kuyini a mufundisa loyi a nga lava ku tiva lezi a Zigonzani za Biblia zi nga kari zi mahisa zona a mitiro ya zona? b) Zini hi to wulawula hi zona ka xipimo lexi?

KA SIKU go kari, makabye Charles T. Russell i lo tshinelelwa hi mufundisa wa Chechi ya Reformada loyi a nga lava ku tiva lezi a Zigonzani za Biblia zi nga kari zi mahisa zona a mitiro ya zona.

Makabye Russell i lo mu tlhamusela lezi: “A hi tshuki hi mahisa mihlengo.”

A mufundisa aku: “Makunu, mu yi kumisa kuyini mali?”

“Loku nzi ku byela a lisine la kona u nga ta kholwa,” ku lo hlamula Russell. “Loku vanhu vata mitlhanganweni ya hina, a va hunziselwi lihlelo la mihlengo. Kanilezi va zi wona lezaku ka laveka mali. Va ti byela lezi, ‘a salawu leyi yi tekile mali . . . Nzi nga yi seketelisa kuyini hi mali?’”

A mufundisa loye i lo cuwuka makabye Russell na a nga kholwi.

“Nzo ku byela lisine lontlhe,” a simama makabye Russell. “Va nzi maha xiwutiso xalexo, ‘Nzi nga yi seketelisa kuyini hi mali?’ Loku munhu a katekiswa, na a hi ni mali, i lava ku yi tirisela Hosini. Kanilezi loku a nga hi na mali, hi ta mu kurumetela yini?” *

² Makabye Russell i wo mu byela “lisine lontlhe” hakunene. Hi kuya hi matimu, a vanhu va Nungungulu vata na va maha minyikelo ya ku seketela a wukhozeli ga lisine hi kale. Ka xipimo lexi, hi ta wulawula hi zikombiso zo kari za Mitsalo za mhaka leyo ni matimu ya masiku ya hina. A xikhati lexi hi wulawulako hi lezi a Mufumo wu seketeliswako zona hi mali nyamutlha, a munwe ni munwani wa hina i ta maha khwatsi a ku ti wutisa lezi, ‘Xana nzi nga seketelisa kuyini a Mufumo?’

3, 4. a) Kutsumba muni loku Jehova a nga nako hi vakhozeli vakwe? b) Xana a vaIsraeli va kombisisile kuyini a kuseketela ka vona a kuakiwa ka tabernakeli?

³ Jehova wa va tsumba a vakhozeli vakwe va lisine. Wa zi tiva lezaku loku va nyikiwa lungelo, va ta kombisa a kutinyiketela kabye ka yena hi ku maha minyikelo ya kuziranza. Wona a zikombiso zimbiri za matimu ya ka Israeli.

⁴ Anzhako ka ku humesa vaIsraeli le Gipite, Jehova i lo va leletela ku maha a tenda, kutani tabernakeli, ga ku khozela kona.  A tenda lego ni zibya lezi zi nga wa ta tiriselwa kona zi wa lava mali yo tala. Jehova i lo byela Mosi lezaku a nyika vanhu a lungelo ga ku seketela a ntiro lowo wa kuaka, hi ku wula lezi: ‘Munhu ni munhu loyi a ranzako hi mbilu yakwe, a nehe ka Jehova a hlengo wakwe.’ (Ekso. 35:5) Xana a vanhu — lava va nga kari va ‘hlokiswa kuhanya kabye hi mitiro yo binza’ wukhumbini — va hlamulisile kuyini? (Ekso. 1:14) Va lo seketela a ntiro lowo hi ndlela yo hlamalisa, va ti yimisela ku nyikela nzalama, siliva ni tinwani titshomba, leti a kutala ka tona va nga ti kumile ka vaGipite lava va nga hi venyi vabye. (Ekso. 12:35, 36) A vaIsraeli va lo humesa titshomba to hunza leti ti nga laveka laha ka kuza va “tsikiswa ku nyikela a zilo zabye.” — Ekso. 36:4-7.

5. Xana a vaIsraeli va hlamulisile kuyini a xikhati lexi Davida a nga va nyika lungelo ga ku maha minyikelo ya ku seketela a kuakiwa ka tempeli?

⁵ Loku ku hunzile a xipimo xa 475 wa malembe, Davida i lo humesa munyikelo nzeni ka ‘lezi zi lumbako yena’ lezaku a seketela kuakiwa ka tempeli, yi nga hi muako wo sangula wo mahiwa hi ribye matinwini ya wukhozeli ga lisine misaveni. Anzhako ka lezo, yena i lo nyika vaIsraeli-kulobye a lungelo ga ku nyikela hi ku va wutisa lezi: “Himani inyamutlha a ranzako ku nyikela ka Jehova a munyikelo wakwe ke?” Kota hlamulo, a vanhu “va lo humesa a minyikelo hi matsenya.” (1 Kro. 29:3-9) Na a zi tiva ku himani loyi a nga nwinyi wa titshomba leti ti nga nyikelwa, Davida i lo khongela ka Jehova aku: “Zontlhe zita hi ka wena; lezi hi ku nyikileko hi zi kumile canjeni ga wena.” — 1 Kro. 29:14.

6. Hikuyini ku lavekako mali kasi ku seketela a ntiro wa Mufumo inyamutlha, niku ziwutiso muni zi vukako?

⁶ Ne Mosi ge hambu Davida a va kurumetangi vanhu va Nungungulu a ku humesa minyikelo. A vanhu va lo nyikela hi kuranza ka timbilu tabye. Ahati nyamutlha? Ha zi tiva khwatsi lezaku a ntiro walowu a Mufumo wa Nungungulu wu wu mahako wu lava mali. Ku laveka mali lezaku hi humesa ni ku avela maBiblia zinwe ni mabhuku ma seketelwako ka Biblia, ku aka ni ku hlayisa a tiyindlu leti hi tlhanganelako ka tona zinwe ni tihofisa ta maravi, ni ku nyika xivuno makholwa-kulori ma welwako hi timhango. Kanilezi ku vuka ziwutiso za lisima: Yi kumekisa kuyini a mali leyi yi lavekako? Xana a valanzeli va Hosi va fanele ku kurumetwa kasi ku nyikela?

7, 8. Hikuyini a vanhu va Jehova va nga kombeliko mali?

⁷ Makabye Russell ni vanghana vakwe va alile ku lanzela a mano ma tolovelekileko tichechini ya ku kombela timali ka vanhu. Ka wugandli ga wumbiri ga Watch Tower, hasi ka xihlokwana xa mhaka “Xana ma mu lava ‘Zion’s Watch Tower’?” Russell i te ngalo: “‘Hi kholwa lezaku a Zion’s Watch Tower i seketelwa hi JEHOVA, niku loku zi hi tano a nga ta tshuka a kombela mali ka vanhu. Loku loyi a nge ngalo: ‘A nzalama ni siliva yontlhe ya le zitsungeni nja mina,’ a tsanzeka ku kumekisa a mali, hi ta zi tiva lezaku xikhati xa ku tsika ku mu humesa.” (Hag. 2:7-9) Zezi  ku hunzako a ku hunza 130 wa malembe na a humesiwa, The Watchtower ni hlengeletano leyi yi mu humesako za ha tiyile!

⁸ A vanhu va Jehova a va kombeli mali. Lomu mitlhanganweni yabye a va hunzisi tihlelo ta mihlengo ge hambu ku rumela mapapilo yo kombela mali. Niku a va tirisi zibela-bela, mabazari, ge hambu zitiki kasi ku kuma mali. Va khomelela ka lezi zi wulilweko kaleloko hi Watch Tower: “A hi se tshuka hi zi wona na zi faneleka a ku kombelela mali a ntiro wa Hosi, a ku fana ni lezi zi tolovelekileko tichechini . . . Hi alakanya lezaku zi bihile ku tirisa tindlela to hambanahambana kasi ku kuma mali hi vito ga Hosi, niku a zi amukeleki kakwe, ni lezaku a zi tisi makatekwa ka lava va nyikelako ge hambu ka ntiro lowu wu mahiwako.” *^]

9, 10. Hi xihi xinwe xa zigelo za kuva hi maha minyikelo ya kuziranza?

⁹ Kota vafumelwi va Mufumo inyamutlha, a hi na xilaveko xa ku kurumetiwa ku maha minyikelo. Hi lisine, hi tirisa mali ya hina ni tinwani titshomba hi kutsaka lezaku hi seketela a mitiro ya Mufumo. Hikuyini hi xuvako nguvu ku maha minyikelo? A hi kambisiseni zigelo zinharu.

¹⁰ Xo sangula, hi maha minyikelo ya kuziranza hakuva ha mu ranza Jehova niku hi lava ku maha “lezi zi mu xalalisako.” (1 Joh. 3:22) Jehova wa xalaliswa hakunene hi mukhozeli loyi a nyikako hi kuranza ka mbilu yakwe. A hi kambisiseni magezu ya mupostoli Paule xungetano hi minyikelo ya wuKristu. (Gonza 2 Va Le Korinte 9:7.) A muKristu wa lisine a nga nyikeli na a nga xalali kutani hi ku kurumetiwa. Yena i nyika “kota lezi a xuvako mbilwini yakwe.” * Lezo zi wula lezaku i nyikela anzhako ka kuva a wonile xilaveko a guma a alakanyela ndlela ya ku xi tatisa. A munyiki loye wa ranzeka ka Jehova hakuva “Nungungulu wa ranza loyi a nyikako na a xalele.” A ginwani wuhunzuluseli gi ngalo: “Nungungulu i ranza vanhu va ranzako ku nyika.”

11. Zini zi hi kucako ku nyika Jehova a xinyikiwo xa hina xa lisima ka zontlhe?

¹¹ Xa wumbiri, hi maha minyikelo kota ndlela yo bonga Jehova hi kota ya makatekwa yakwe yo tala. Wona a tshinya legi ga nayo gi tlhotlhako mbilu gi nga Nayweni wa Mosi. (Gonza Deuteronome 16:16, 17.) Loku vaya mibuzweni yinharu ya lembe, a wanuna munwe ni munwani wa muIsraeli i wa fanele ku maha munyikelo ‘ku kotisa lezi Jehova a mu katekisisileko zona.’ Hikwalaho, na a nga seya mubuzweni wo kari, a wanuna munwe ni munwani i wa fanele ku hlayela makatekwa yakwe, a guma a alakanyela munyikelo wa chukwana kasi ku famba nawo. Hi kufanana, loku hi alakanyela a tindlela to tala leti Jehova a hi katekisako hi tona, ha kuceka ku mu nyika a minyikelo ya hina ya chukwana. A minyikelo ya hina ya mbilu yontlhe leyi yi patsako a titshomba ta hina, yi komba lezi hi ma tsakelisako zona a makatekwa lawa Jehova a hi chululelako. — 2 Kor. 8:12-15.

12, 13. Xana a minyikelo ya hina ya kuziranza yi kombisisa kuyini liranzo la hina hi Hosi, niku i mpimo muni lowu a munwe ni munwani wa hina a nyikelako ke?

 ¹² Xa wunharu, loku hi maha minyikelo hi kuziranza hi kombisa liranzo la hina hi Hosi Jesu Kristu. Hi ndlela muni? Wona lezi Jesu a byelileko a vapizani vakwe ka wusiku gakwe go gumesa misaveni. (Gonza Johani 14:23.) Yena i te ngalo: “Loku munhu a nzi ranza, i ta hlayisa timhaka ta mina.” A “timhaka” ta Jesu ti patsa a xilayelo xakwe xa lezaku hi xumayela a mahungu yo saseka ya Mufumo misaveni yontlhe. (Mat. 24:14; 28:19, 20) Hi hlayisa a “timhaka” leto hi ku maha zontlhe hi zi kotako — ku tirisa xikhati xa hina, ntamu, ni titshomba — kasi ku vuvumisa a ntiro wa ku xumayela a Mufumo. Hi ndlela leyo hi kombisa liranzo la hina hi Hosi ya wuMessia.

¹³ Hakunene, kota vafumelwi vo tsumbeka va Mufumo, hi xuva hi mbilu yontlhe a ku kombisa a kuseketela ka hina a Mufumo hi ku maha minyikelo hi mali. Hi zi mahisa kuyini lezo? Xiboho xa munhu. A munwe ni munwani i nyika hi laha a zi kotako hi kona. Kanilezi a kutala ka makholwa-kulori a ma na titshomba to tala ta tiko legi. (Mat. 19:23, 24; Jak. 2:5) Hambulezo, a zisiwana lezo zi nga ha chavelelwa hi ku tiva lezaku  Jehova ni N’wana wakwe va xalaliswa hi minyikelo yabye ya yi tsongwani yi mahiwako hi mbilu ya kuziranza. — Mar. 12:41-44.

14. Hi malembe yo tala, xana a Timboni ta Jehova ti wa nyikela mabhuku hi ndlela muni?

¹⁴ Hi malembe yo tala, a Timboni ta Jehova ti wa wula a mali leyi munhu a nga fanele ku nyikela loku ti mu nyika bhuku go kari. A mali leyo yi wa hi ya lahasi nguvu lezaku hambu zisiwana zi wa zi kota ku kuma mabhuku. Lisine lezaku loku a nwinyi wa muti a kombisa kutsakela na a nga hi na mali, a vahuweleli va Mufumo va wa mu nyika a mabhuku hambulezo. A kuxuva kabye ka mbilu yontlhe ku wa hi ku siya mabhuku mandleni ya vanhu va tsakelako hi lisine, lava va nga wa ta ma gonza va tlhela va vuneka hi wona.

15, 16. a) Kusukela 1990, kucica muni loku a Hubye yi Fumako yi ku mahileko ka manyikelela ya mabhuku ya hina? b) Xana a minyikelo ya hina ya kuziranza yi nyikeliswa kuyini? (Wona kambe a kwadru “ Xana a minyikelo ya hina ya kuziranza yiya kwihi?”)

¹⁵ Hi 1990, a Hubye yi Fumako yi lo sangula ku cica a manyikelela ya hina ya mabhuku. Kusukela lembe lego le Estados Unidos, a mabhuku wontlhe ma lo sangula ku nyikelwa na ku nga wuliwi a ntsengo wa mali. A papilo go kari gi nga tsalelwa a mabandla wontlhe ya tiko lego gi tlhamusele lezi: “A marevista ni mabhuku zi ta nyikelwa ka vahuweleli ni vatsakeli na ku nga kombeliwi mali ge hambu ku wula a ntsengo wa mali leyi a to yi nyikela hi kuziranza. . . . Ni wihi loyi a tsakelako ku nyikela mali hi kuziranza kasi ku vunetela a ntiro lowu wa kugonzisa a nga ha zi maha, kanilezi va nga amukela mabhuku hambu loku va nga hi na munyikelo wa kuziranza.” A lulamiselo legi gi dlunyatisile lezaku a ntiro wa hina ngwa wukhongeli niku hi wu maha hi kuziranza, gi tlhela gi zi veka kubaseni lezaku hina a hi “lava va bihisako a mhaka ya Nungungulu” hi ku yi xavisa. (2 Kor. 2:17) Hi kufamba ka xikhati, a lulamiselo lego ga munyikelo wa kuziranza gi lo sangula ku tira misaveni yontlhe.

¹⁶ Makunu, ahati a yinwani minyikelo ya kuziranza, yi nyikeliswa kuyini? A tiSalawu ta Mufumo ta Timboni ta Jehova ti na ni makaxa ya minyikelo ma vekilweko ka matshamu ma nga kokiko nguvu kupima, lawa ma tsalilweko zo khwatsi hi lezi: “Ntiro wa misava yontlhe,” “Ntiro wa ku aka tiSalawu ta Mufumo misaveni yontlhe,” ni “Mali ya zilaveko za bandla.” A vanhu va zi kota ku rumela minyikelo ya kuziranza ravini ga Timboni ta Jehova ga tiko lego hi kukongoma. Lembe ni lembe A Murinzeli i humesa a nzima yi tlhamuselako a mamahela ya minyikelo leyo ya kuziranza.

17-19. Tlhamusela lezi hi nyikelisako zona a mali yi tiriselwako a) Ntiro wa misava yontlhe, b) Ntiro wa ku aka tiSalawu ta Mufumo misaveni yontlhe, ni c) Mali ya zilaveko za bandla.

¹⁷ Mali yi nyikelwako ka kaxa “Ntiro wa misava yontlhe.” A mali leyi yi tiriselwa ku seketela a ntiro wa hina wa kuxumayela misaveni yontlhe. Lezo zi patsa ku seketela a kugandliwa ka mabhuku lawa ma avelwako misaveni yontlhe, ku aka ni ku hlayisa  a miako ya tihofisa ta maravi, ni ku seketela a zikola zo hambanahambana za hlengeletano ya Nungungulu. Ahandle ka lezo, a mali leyi yi tiriselwa ku hlayisa varumiwa, vawoneleli va fambafambako, ni maphayona yo hlawuleka. A minyikelo ya hina ya kuziranza leyi yi yako ntirweni wa misava yontlhe yi tlhela yi tiriselwa ku vuna makholwa-kulori ma welwako hi timhango. *

¹⁸ Mali yi nyikelwako ka kaxa “Ntiro wa ku aka tiSalawu ta Mufumo misaveni yontlhe.” A mali leyi yi tiriselwa ku vuna mabandla lawa ma nga ni xilaveko xa ku aka kutani ku aketa a Salawu ya wona ya Mufumo. A xikhati lexi ku amukelwako minyikelo, ku nga ha kumeka yinwani mali ya ku vuna manwani mabandla a ku patsa ni lawa ma nga matikweni ma nga wusiwaneni. *

¹⁹ Mali yi nyikelwako ka kaxa “Mali ya zilaveko za bandla.” A mali leyi yi tiriselwa ku hakhelela a zilaveko za Salawu ya Mufumo. A madota ma nga hava ni mawonela ya lezaku a mali yo kari yi rumelwa hofiseni ya ravi kasi ku seketela a ntiro wa misava yontlhe. Loku ma maha lezo, a madota ma ranga hi ku byela bandla lezaku ma maha xiboho. Loku ma amukelwa hi bandla, a mali leyo yi nga rumelwa hofiseni ya ravi. Hweti ni hweti, a makabye loyi a hlayisako a mali ya bandla i maha mubiko wa timali lowu wu gumako wu gonzelwa a bandla.

20. Xana u nga mu dumisisa kuyini Jehova “hi tshomba ya wena”?

²⁰ Loku hi alakanyela zontlhe lezi zi patsekako kasi ku khatalela a ntiro wa ku xumayela a Mufumo ni ku maha vapizani misaveni yontlhe, hi kuceka ku “dumisa Jehova hi tshomba ya [hina].” (Mav. 3:9, 10) A tshomba ya hina yi patsa a ntamu, maalakanyo, ni wuzikoti ga hina ga moya. Handle ko kanakana hi lava ku tirisa titshomba leto hi kumbheleleko ntirweni wa Mufumo. Kanilezi, alakanya kambe lezaku a tshomba ya hina yi patsa a titshomba ta hina ta xiviri. A hi ti yimiseleni ku nyika lezi hi zi kotako, loku hi zi kota. A minyikelo ya hina ya kuziranza yi neha wudzunzo ka Jehova yi tlhela yi komba lezi hi wu seketelisako zona a Mufumo wa wuMessia.