1, 2. Hikuyini u mu randzako Jehovha Nungungulu?

WA MU randza Nungungulu ke? Kuzvilava u zile u ti nyikela kakwe hi ku mu randza nguvhu u tlhela u mu wona kota munghana wa wena wa hombe. Kanilezvi na u nga se mu randza, Jehovha i wa sina a ku randza. A Bhibhiliya gi ngalo: “Hina ha randza hakuva hi yena a nga ranga a hi randza.” — 1 Johani 4:19.

² Hi nga alakanyela hi zvontlhe lezvi Jehovha a hi mahelako kasi ku komba ku wa hi randza! I hi nyikile muti wo saseka, ku nga misava, ni zvontlhe zvi lavekako kasi hi hanya khwatsi. (Matewu 5:43-48; Kuvhululelwa 4:11) I lava lezvaku hiva vanghana vakwe, niku i hi vhulele ndlela ya ku hi gondza hi yena. A cikhati leci hi lerako a Bhibhiliya ho ingisela Jehovha; a cikhati leci hi khongelako, hi yena a hi ingiselako. (Lisimu 65:2) Wa hi rangela a tlhela a hi tiyisa hi moya wakwe wo basa. (Luka 11:13) I tlhelile a rumela a N’wana wakwe a mu randzako nguvhu misaveni kasi a ta hi tlhatlhisa ka ciwonho ni kufa. — Lera Johani 3:16; Va Le Roma 5:8.

3. Hi nga maha yini kasi a wunghana ga hina na Jehovha gi simama gi tiyile?

 ³ Hi nga alakanyela kutsongwani hi munghana wa wena wa susa ndzi kandzihela, loyi a simamako na wena zvikhatini zvontlhe, a zva litsako ni zva zvikarato. Zvi lava kutikarata kasi kuva ni wunghana ga tshamela lego. A wunghana ga hina na Jehovha gonawu gi lava zvezvo. Hi yena Munghana wa hina wa hombe niku a wunghana ga hina naye gi nga simama kala kupindzuka. Hikwalaho, a Bhibhiliya gi hi byela lezvi: ‘Simamani lirandzweni la Nungungulu.’ (Judha 21) Hi nga zvi mahisa kuyini? A Bhibhiliya ga hlamula, giku: “A ku randza Nungungulu ku ingisa a milayo yakwe niku a milayo yakwe a yi karati.” — 1 Johani 5:3.

4, 5. Hlawutela lezvi u nga sangulisa zvona a ku randza Jehovha.

⁴ Cini ci ku kucileko “a ku randza Nungungulu”? Wa ha zvi alakanya lezvi u nga sangulisa zvona a ku randza Jehovha?

⁵ Wa zvi alakanya lezvi u nga tsakisa zvona a cikhati leci u nga gondza lezvaku Jehovha i lava ku u hanya kala kupindzuka misaveni yiswa? U tivile zvontlhe lezvi a zvi mahileko kasi lezvo zvi koteka, u tlhela u tiva lezvaku Jehovha i hi nyikile cinyikiwo ca lisima nguvhu, hi ku rumela a N’wana wakwe misaveni. (Matewu 20:28; Johani 8:29; Va Le Roma 5:12, 18) Laha u nga tiva lezvi Jehovha a ku randzisako zvona, a mbilu ya wena yi no khumbeka, u sangula ku mu randzawu. — Lera 1 Johani 4:9, 10.

6. a) A ku randza munhu zvi patsa yini? b) A ku randza Nungungulu zvi ku kucile ku maha yini?

⁶ Kanilezvi a lirandzo lelo hi Nungungulu li wa hi  masangulo basi. Hi cikombiso, loku hi randza munhu, a hi gumelwi laha ka ku mu byela ku: “Ndza ku randza.” A lirandzo li hi kuca a ku hi maha zvilo zvi to mu tsakisa. Hi kufanana, a ku randza Jehovha zvi ku maha u hanya hi ndlela yi to mu tsakisa. Laha a lirandzo lelo li nga kula, kuzvilava li ku kucile ku ti nyikela kakwe u tlhela u bhabhatiswa, u tsumbisa ku mu tirela kala kupindzuka. (Lera Va Le Roma 14:7, 8.) U nga zvi kotisa kuyini ku simama u maha lezvi u nga mu tsumbisa?

7. a) Zvini hi to maha loku hi randza Jehovha? b) Hi yihi a milayo yo kari ya Jehovha?

⁷ Kota lezvi hi randzako Jehovha, ha “ingisa a milayo yakwe”. A Bhibhiliya gi hi gondzisa lezvi Jehovha a lavako ku hi hanyisa zvona. Hi cikombiso, i ngalo zvi bihile a ku popiwa, ni ku yiva, ni ku hemba, ni ku hlengela masango ni munhu u kalako u nga chadhangi naye, ni ku khozela munhu kutani nchumu, u tsika ku khozela Jehovha. — 1 Va Le Korinte 5:11; 6:18; 10:14; Va Le Efesusi 4:28; Va Le Kolosi 3:9.

8, 9. Hi nga zvi tivisa kuyini lezvi Jehovha a lavako ku hi maha hambu loku a Bhibhiliya gi nga hi na nayo wo kongoma ka mhaka leyo? Nyika cikombiso.

⁸ Kanilezvi kasi hi tsakisa Jehovha, hi fanele ku maha zvo hundza ku ingisa a milayo yakwe. A nga hi nyikangi lista ya milayo ya lezvi hi faneleko ku maha ka ciyimo cin’we ni cin’wani ca wutomi. Hikwalaho ku ta tshuka kuva ni zvilo zvi kalako zvi nga hi na nayo wo kongoma lomu ka Bhibhiliya wu hi byelako lezvi hi faneleko ku maha. Makunu hi ta zvi tivisa kuyini lezvi zvi nga zvi nene? (Va Le Efesusi 5:17) Lomu ka Bhibhiliya ku na ni matshinya ya milayo, ma nga lisine la tshinya li hi gondzisako  lezvi Jehovha a zvi wonisako zvona zvilo. A cikhati leci hi lerako Bhibhiliya, hiya hi mu tiva khwatsi Jehovha. Hi ta tiva a kupima kakwe, hi tiva lezvi a zvi randzako ni lezvi a zvi vengako. — Lera Lisimu 97:10; Mavingu 6:16-19; wona Tlhamuselo 1.

⁹ Hi cikombiso, hi nga zvi tivisa kuyini lezvi hi faneleko ku sixtira ka televhizawu kutani ku zvi wona ka Internet? Jehovha a nga hi byeli hi kukongoma lezvi hi faneleko ku maha. Kanilezvi, a matshinya ya milayo lawa a hi nyikako ma hi vhuna ku maha zviboho zva zvi nene. A zvihungato zvo tala nyamutlha zvi kombisa zvilo zva xapi ni vanhu va hlengelako masango. Lomu ka Bhibhiliya, Jehovha i hi byela lezvaku ‘wa venga a wakubiha ni loyi a randzako kuleva’ ni ku “i ta lamula a zvibhayi”. (Lisimu 11:5; Mahebheru 13:4) A matshinya lawa ya milayo ma nga hi vhunisa kuyini a ku tiva lezvi hi faneleko ku hlawula ke? Neti hi tiva lezvaku Jehovha wa venga a nchumu lowo kutani a nga wu lavi, hi nga wu mahi.

10, 11. Hikuyini hi ingisako Jehovha?

¹⁰ Hikuyini hi ingisako Jehovha? A hi mu ingisi hi ku chava ku tsayisiwa ntsena kutani hi ku chava zvikarato lezvi zvi to hi humelela loku hi maha zvakubiha. (Va Le Galatiya 6:7) Kanilezvi hi ingisa Jehovha hi lezvi hi mu randzako. A ku fana ni lezvi a vanana va zvi lavako ku tsakisa papayi wabye, hinawu hi lava ku tsakisa a Papayi wa hina wa le tilweni. Ci hava ci tsakisako nguvhu a ku hundza ku tiva lezvaku Jehovha wa tsaka hi hina! — Lisimu 5:12; Mavingu 12:2; wona Tlhamuselo wa wu 2.

¹¹ A hi ingisi Jehovha ntsena loku zvi nga karati; ne a  hi mu ingisi hi ku hi ta kuyini. Ka milayo yakwe ni zvileletelo, a hi hlawuli zvo kari hi zvi landzela hi tsika zvin’wani. (Deuteronome 12:32) Kanilezvi hi mu ingisa hi kumbhelela, a ku khwatsi hi muyimbeleli wa tisimu, loyi a ngaku: ‘Ndza tsakela zvileletelo zva wena, ina ndza zvi randza.’ (Lisimu 119:47; Va Le Roma 6:17) Hi lava ku fana na Nowa, loyi a nga komba ku wa mu randza Jehovha hi ku maha zvontlhe lezvi va nga mu ruma. A Bhibhiliya gi wula lezvaku Nowa i no mahisa zvalezvi a nga layisilwe zvona. (Genesisi 6:22) A wu zvi lavi ku Jehovha a wula lezvo hi wenawu ke?

12. Hi nga mu tsakisisa kuyini Jehovha?

¹² Jehovha i ti zwisa kuyini loku hi mu ingisa? Loku hi mu ingisa, a ‘mbilu yakwe yo tsaka’. (Mavingu 11:20; 27:11) Hi nga wona a kutsakisa ka zvona! Hi tsakisa a Muvangi wa zvilo zvontlhe loku hi mu ingisa. Kanilezvi a nga hi kurumeti. I hi tsika hi hlawula ha hoce lezvi hi zvi lavako. Hi nga hlawula ku maha zva zvi nene kutani ku maha zva kubiha. Jehovha i lava lezvaku a lirandzo la hina ha yena li hi kuca ku maha zva zvi nene kasi hi hanya khwatsi. — Deuteronome 30:15, 16, 19, 20; wona Tlhamuselo wa wu 3.

13, 14. Hi zvi tivisa kuyini lezvaku a milayo ya Nungungulu a yi karati ku yi ingisa? Nyika cikombiso.

¹³ Ahati loku u alakanya ku zva karata a ku ingisa milayo ya Jehovha ke? Kutani loku u alakanya ku yi ta ku tsona kutlhatlheka? A Bhibhiliya gi wula zvi ku dlunya, giku: “A milayo yakwe a yi karati.” (1 Johani 5:3) Hi ciGreki a gezu legi gi hundzuluselweko giku, “ku karata” gi wula “ku bindza”. Ka man’wani mavhesi ya Bhibhiliya  a gezu legi gi tirisilwe na gi wula milayo yo bindza kutani vanhu lava va randzako ku fuma van’wani ni ku va xanisa. (Matewu 23:4; Mitiro 20:29, 30) Hikwalaho, a milayo ya Jehovha a yi “bindzi”, ku nga lezvaku a zvi karati ku yi ingisa. A nga tshuki a hi kombela zvilo zva ku a hi zvi koti ku maha.

¹⁴ A hi zvi veke laha ka ku u lomu ka ku vhuna a munghana wa wena a rurako aya ka muti wa wuswa. I chetele a zvilo zvakwe zvontlhe lomu ka makaxa. A yokari ma vevuka niku ma khomeka, kanilezvi a man’wani ma bindza nguvhu, ma lava ku tlakuliwa hi vanhu vambiri. U alakanya ku a munghana wa wena i wa ta ku kombela ku u tlakula wece a kaxa go bindza nguvhu ke? Ahihi! Hikuyini? Hakuva a nga lavi lezvaku u ti tshova longo. Jehovha yenawu a nga ta tshuka a hi kombela ku maha zvilo zvo hundza ntamu wa hina. (Deuteronome 30:11-14) Jehovha wa hi tiva khwatsi. ‘Wa zvi tiva lezvi hi nga wumbiswa zvona, wa alakanya lezvaku hina hi ntshuri.’ — Lisimu 103:14.

15. Hikuyini hi kholwako lezvaku a milayo ya Jehovha yi mahelwe ku vhuna hina?

¹⁵ Mosi i byelile tiko ga Izrayeli lezvaku a milayo ya Jehovha yi wa mahela ku va ‘tshameka contlhe cikhati’ a tlhela aku loku va yi ingisa va wa ta simama ku hanya. (Deuteronome 5:28-33; 6:24) Ni nyamutlha konawu zvi tshamisile zvezvo. Zvontlhe lezvi Jehovha a hi byelako ku hi maha i fela ku hi hanya khwatsi. (Lera Isaya 48:17.) Contlhe cikhati, Jehovha a Papayi wa hina wa zvi tiva lezvi zvi to hi vhuna. (Va Le Roma 11:33) A Bhibhiliya gi ngalo: “Nungungulu lirandzo.” (1 Johani 4:8) Lezvo zvi wula ku zvontlhe lezvi Jehovha a zvi wulako ni ku zvi maha, i zvi maha hi lirandzo.

16. Hi zvi tivisa kuyini lezvaku hi nga zvi kota ku ingisa Nungungulu hambu lezvi hi hanyako ka tiko go biha, ni lezvi a maalakanyo ya hina ni mbilu ya hina zvi hi kokelako kuwonheni ke?

 ¹⁶ A hi cikhati contlhe zvi hi olovelako a ku ingisa Nungungulu. Hi hanya ka tiko go biha gi fumelwako hi Sathani. I kucetela vanhu a ku maha zvobiha. (1 Johani 5:19) Hi fanele kulwa kambe ni maalakanyo ya hina yo kala ku mbhelela ni mbilu ya hina, hakuva zvi nga hi hambukisa hi tsika ku ingisa Nungungulu. (Va Le Roma 7:21-25) Kanilezvi loku hi randza Jehovha, hi tava ni ntamu wa ku maha zva zvi nene. Jehovha wa ku wona a kutikarata ka hina ka ku lava ku mu ingisa, niku wa hi vhuna hi ku hi nyika a moya wakwe wo basa. (1 Samueli 15:22, 23; Mitiro 5:32) A moya wo basa wu hi vhuna a kuva ni matshamela ma mahako ku zvi hi olovela ku mu ingisa. — Va Le Galatiya 5:22, 23.

17, 18. a) Zvini hi to gondza ka bhuku legi? b) Ka cipimo ci landzelako ke, hi ta gondza yini?

¹⁷ Ka bhuku legi, hi ta gondza hi tiva ndlela ya ku hanya na hi tsakisa Jehovha. Hi ta gondza a ndlela yo tirisa a matshinya yakwe ya milayo ni milayo ya mahanyela wutomini ga hina. U nga rivali lezvaku Jehovha a nga hi kurumeti ku mu ingisa. Loku hi mu ingisa hi ta hanya wutomi ga gi nene zvezvi hi tlhela hi kuma zva zvi nene nguvhu cikhatini ci tako. A ca lisima ka zvontlhe hi lezvaku loku hi ingisa Nungungulu hi komba lezvaku ha mu randza nguvhu. — Wona Tlhamuselo wa wu 4.

¹⁸ Kasi ku hi vhuna ku hambanisa a zva zvi nene ni zvakubiha, Jehovha i hi nyikile livhalo. Loku hi gondzisa a livhalo la hina, li ta hi vhuna a “ku ingisa a milayo yakwe”. Kanilezvi, cini a livhalo? Kona hi nga li gondzisisa kuyini? Hi ta zvi tiva ka cipimo ci landzelako.