CIGONDZO 03
Hi nga zvi kholwa lezvi a Bhibhiliya gi wulako?
A Bhibhiliya gi na ni zvitsumbiso zvo tala niku ga nyika wusungukati ga ginene. Kuzvilava wa navela ku tiva lezvi gi gondzisako, kanilezvi wa chavanyana. Zvi nga maha na u ti wutisa ku: Ndzi nga kholwa zvitsumbiso ni wusungukati gi nga lomu ka bhuku ga kale go kota legi? A ku hi nga zvi kholwa lezvi a Bhibhiliya gi zvi wulako zvaku hi nga ti buza hi wutomi zvezvi ni kala kupindzuka ke? A vanhu vo tala va kholwa. Ha ku kuca lezvaku u zvi hlola hi wece.
1. Lezvi a Bhibhiliya gi wulako tikaringani kutani lisine?
A Bhibhiliya gi hi byela lezvaku lezvi gi wulako “timhaka to tsumbeka ni ta lisine”. (Mutshawuteli 12:10) Gi hlawutela zvilo zva lisine niku gi wulawula hi vanhu va lisine kambe. (Lera Luka 1:3; 3:1, 2.) A vatsali va matimu ni vagondzi va zvilo zva kale va komba lezvaku lezvi a Bhibhiliya gi wulako xungetano hi masiku, ni vanhu, ni matshamu ni zvimaho, hakunene lisine.
2. Hikuyini hi nga wulako lezvaku a Bhibhiliya a gi hundzelwangi?
A kutala ka zvikhati, a Bhibhiliya gi wulawula hi zvilo zva ku cikhatini leci gi nga tsaliwa hi cona a vanhu va wa nga zvi tivi. Hi cikombiso, ga wulawula hi zvilo zvi yelanako ni siyensia. A kutala ka lezvi gi wulako hi zvilo lezvo, a vanhu votala va wa nga kholwi ku lisine cikhatini leco. Kanilezvi, nyamutlha, a siyensia ya seketela ku lezvi a Bhibhiliya gi wulako lisine. Lezvi gi wulako “contlhe cikhati zva tsumbeka, zvezvi ni kala kupindzuka”. — Lisimu 111:8.
3. Hikuyini hi faneleko ku tsumba lezvi a Bhibhiliya gi nge zvi ta maheka cikhatini ci tako?
A Bhibhiliya gi na ni zviphrofeto a zvi wulawulako hi “zvilo zvi kalako zvi nga se maheka”. (Isaya 46:10) Gi phrofetile zvilo hi gondzako lomu ka matimu na ka ha kiyela kule kasi ku zvi maheka. Ga wulawula kambe hi zvilo zvi mahekako nyamutlha tikweni. Ka cigondzo leci, hi ta wulawula hi zviphrofeto zvo kari zva Bhibhiliya. A zvo ku hlamalisa a ku wona lezvi zvi nga tatisekisa zvona!
GONDZA ZVI ETA
Hi ta wona lezvi a siyensia nyamutlha yi zwananisako zvona ni Bhibhiliya, hi tlhela hi hlola a zviphrofeto zvo kari zva Bhibhiliya zvo hlamalisa.
4. A siyensia ya zwanana ni Bhibhiliya
A kaleloko, a vanhu vo tala va wa kholwa lezvaku a misava yi le hehla ka nchumu. Bisani VHIDHIO.
Wona lezvi zvi tsalilweko ka bhuku ga Joba kwalomo ka 3500 wa malembe ndzhako. Lerani Joba 26:7, mu gumesa mu bhula hi ciwutiso leci:
-
Hikuyini a magezu lawa yaku a misava yi hayekilwe “laha ndengelengeni” ma hlamalisako?
A vanhu va zvi zwisisile ntsena kwalomo ka 200 wa malembe ndzhako a ku a mati ya vhula mata hi kwihi. Kanilezvi hi nga wona lezvi a Bhibhiliya gi zvi wulileko kwalomo ka 3500 wa malembe ma hundzileko. Lerani Joba 36:27, 28, mu gumesa mu bhula hi zviwutiso lezvi:
-
Hikuyini lezvi a Bhibhiliya gi wulako laha xungetano hi mati ya vhula zvi hlamalisako?
-
A mitsalo leyi hi nga lera zvezvi ya ku vhuna ku u gi tsumba Bhibhiliya?
5. A Bhibhiliya gi phrofetile zvimaho zva lisima
Lerani Isaya 44:27–45:2, mu gumesa mu bhula hi ciwutiso leci:
-
Zvini lezvi a Bhibhiliya gi zvi phrofetileko xungetano hi kulovisiwa ka Bhabhuloni na ka ha kiyela 200 wa malembe?
A matimu ma komba lezvaku Khurusi, a Hosi ya Persia, ni masochwa yakwe va tekile a Bhabhuloni hi 539 A.E.C. b Va no jikisa congo lowu wu nga vhikela dhoropa lego. Andzhako ka lezvo, va no kuma tinyangwa ta dhoropa na ti nga vhaliwangi, va nghena va gi lovisa na va nga lwangi. Nyamutlha, andzhako ka 2500 wa malembe ni ku hundza, Bhabhuloni wa ha hi rumbi. Wona lezvi a Bhibhiliya gi nga phrofetile.
Lerani Isaya 13:19, 20, mu gumesa mu bhula hi ciwutiso leci:
-
Lezvi zvi nga humelela Bhabhuloni zvi tiyisekisa kuyini lezvaku a ciphrofeto leci ci tatisekile?
Lawa marumbi ya Bhabhuloni ma nga lomu nyamutlha ku nga Iraque
6. A Bhibhiliya gi wa sina gi phrofetile zvilo zvi mahekako nyamutlha
A Bhibhiliya gi wula ku hi hanya “masikwini ya kugumesa”. (2 Timote 3:1) Wona lezvi a Bhibhiliya gi zvi phrofetileko xungetano hi masiku lawa.
Lerani Matewu 24:6, 7, mu gumesa mu bhula hi ciwutiso leci:
-
Zvilo muni lezvi a Bhibhiliya gi ngaku zvi ta maheka masikwini yo gumesa?
Lerani 2 Timote 3:1-5, mu gumesa mu bhula hi zviwutiso lezvi:
-
A Bhibhiliya gi te a vanhu masikwini yo gumesa va wa tava ni matshamela muni?
-
Hi wahi lawa wena u ma wonako ka vanhu?
A VOKARI VE: “A Bhibhiliya i bhuku ga mitsheketo ni tikaringani.”
-
Wena ke, cini ci ku kholwisako ku hi nga gi tsumba Bhibhiliya?
LEZVI HI NGA GONDZA
A matimu, ni siyensia, ni zviphrofeto — zvontlhe zvi komba lezvaku u nga gi tsumba Bhibhiliya.
Zviwutiso zva kuvhuxeta
-
Lezvi a Bhibhiliya gi wulako tikaringani kutani lisine?
-
Hi zvihi a zvilo zvo kari lezvi a siyensia yi zwananako ka zvona ni Bhibhiliya?
-
Wa kholwa ku a Bhibhiliya ga phrofeta zvilo zvi to maheka cikhatini ci tako? Hikuyini?
GONDZA ZVIN’WANI
A ku a Bhibhiliya ga phazama zvo kari loku gi wulawula hi zva siyensia?
“A ku a siyensia ya zwanana ni Bhibhiliya?” (Ndzima yi nga ka jw.org)
Zvini zvi hi kholwisako ku hi hanya “masikwini ya kugumesa”?
“6 wa zviphrofeto zva Bhibhiliya hi zvi wonako na zvi tatiseka” (A Murindzeli wa 1 ka Maio wa 2011)
Wona lezvi a zviphrofeto zva Bhibhiliya xungetano hi Mufumo wa Grekiya zvi nga tatisekisa zvona
Wona lezvi a zviphrofeto zva Bhibhiliya zvi nga cicisa zvona lezvi a wanuna wo kari a nga gi wonisa zvona Bhibhiliya.
“Ndzi wa nga kholwi ku Nungungulu i kona” (A Murindzeli N.° 5 wa 2017)
