1, 2. Zini lezi a vanhu vo tala va ti wutisako?

KA WUTSHAMU go kari, ku lo humelela a tshunami wu hahlula xidoropana. Ka ginwani wutshamu, a wanuna wo kari i lo humesa xibhamu a daya vanhu vo hlaya a tlhela a bayisa vanwani lomu chechini. A wasati munwani i lofa hi mababyi ya kankro, a siya ntlhanu wa vana.

² Loku ku humelela makhombo yo fana ni lawo, a kutala ka vanhu va ti wutisa aku: “Kasi hikuyini?” A votala va ti wutisa a ku hikuyini laha misaveni ku teleko hi livengo ni kuxaniseka. Wena ke, wa tshuka u ti wutisa zilo zo fana ni lezo?

3, 4. a) Zini lezi Habakuka a wutisileko Jehova? b) Jehova i mu hlamulisile kuyini?

³ Lomu ka Biblia, hi kuma lezaku kuve ni vanhu va kukholwa ka hombe, lava vonawu va ti mahileko a ziwutiso lezo. Hi xikombiso, muprofeti Habakuka i wutisile Jehova aku: ‘Hikuyini u nzi kombisako kubiha, u nzi wonisa kuxaniseka? Hakuva a kuphanga ni tihanyi zi le mahlweni ka mina; ku na ni tiholova, ku vuka ni kukanetisana.’ — Habakuka 1:3.

⁴ Lomu ka bhuku ga Habakuka 2:2, 3, hi kuma a hlamulo lowu Nungungulu a nyikileko Habakuka ni lezaku i mu tsumbisile ku i ta lulamisa zikarato lezo. Jehova wa va ranza nguvu a vanhu. A Biblia gi ngalo: “Wa mu khatalela.” (1 Pedro 5:7) Hi lisine, Nungungulu i bayiseka nguvu hi ku wona kuxaniseka a ku hunza lezi hina hi bayisekisako zona. (Isaya 55:8, 9) Hikwalaho, a hi bhule hi xiwutiso lexi: Hikuyini laha misaveni ku teleko hi kuxaniseka?

5. a) Zini lezi a varangeli vo tala va wukhongeli va wulako xungetano hi kuxaniseka? b) Zini lezi a Biblia gi zi gonzisako?

⁵ A kutala ka zikhati, a vafundisa ni varangeli va wukhongeli va hlamula lezaku hi xaniseka hakuva hi zalezo Nungungulu a zi lavako. A vokari va wula lezaku zontlhe lezi zi humelelako munhu — a ku patsa ni makhombo — zi sina zi tsalilwe kale hi Nungungulu niku a ku na ndlela ya ku zi tiva a ku hikuyini zi humelelako. A vanwani va nga ha wula lezaku a vanhu vontlhe — a ku patsa ni zivanana— vafa kasi vaya ka Nungungulu le tilweni. Kanilezi, lezo lisine ke? Ahihi. Jehova a nga tshuki a vanga zilo zo biha. A Biblia gi ngalo: “A kubiha ku le kule na Nungungulu, ni kugoha a ku kona ka Nyamintamu.” — Joba 34:10.

6. Hikuyini a vanhu vo tala va lumbetako Nungungulu loku va wona kuxaniseka kontlhe ku nga laha misaveni?

⁶ A vanhu vo tala va lumbeta Nungungulu loku va wona kuxaniseka kontlhe loku ku nga kona laha misaveni hakuva va alakanya lezaku hi yena a fumelako misava. Kanilezi, kota lezi hi zi gonzileko lomu ka Xipimo 3 xa bhuku gegi, loyi hakunene a fumelako misava leyi hi Satani.

7, 8. Hikuyini laha misaveni ku teleko hi kuxaniseka?

⁷ A Biblia gi hi byela lezaku “a tiko gontlhe gi le ntanwini wa loyi wa kubiha.” (1 Johani 5:19) Satani, ku nga yena a fumelako tiko legi, i bihile niku i na ni xapi. Satani, i ‘khohlisa tiko gontlhe.’ (Kuvululelwa 12:9) A vanhu vo tala, va pimanyisa Satani. Lexo, hi xona xi mahako lezaku laha misaveni ku tala hi mawunwa, livengo, ni xapi.

⁸ Ku na ni zigelo zinwani kambe zi mahako lezaku laha misaveni kuva ni kuxaniseka kunyingi. Anzhako ka loku Adamu na Eva va onhile, a vana vabye va lo thapelwa hi xionho xabye. Makunu, hi kota ya xionho a vanhu va xanisa vanwani. A kutala ka zikhati, va lava kuva va lisima ku  hunza vanwani. Va holovisana, valwa tiyimpi, va tlhela va xolola vanwani. (Mutshawuteli 4:1; 8:9) Ka zikhati zinwani, a vanhu va xaniseka hi kota ya ku “chikelelwa hi xikhati, zi dzuka zi va humelela.” (Mutshawuteli 9:11) Va nga humelelwa hi mhango kutani zilo zinwani zo biha hi kota ya kuva ka wutshamu ga hava hi xikhati xa hava kambe.

9. Hikuyini hi tiyisekako lezaku Jehova i na ni xigelo xo zwala xa ku tsika tixanisa ti humelela?

⁹ Jehova a hi yena a vangako kuxaniseka. A hi yena a nga ni nanzu wa tiyimpi, wugevenga, ni hlomulo lowu hi wu wonako. A hi yena kambe a vangako makhombo ya ntumbuluko yo kota kutsekatseka ka misava, mabhubhutsa, ni tindambi. Hambulezo, u nga ha ti wutisa lezi: ‘Lezi Jehova a nga ni ntamu ku hunza vanhu vontlhe, hikuyini a nga valeliko zilo za kubiha ke?’ Ha zi tiva khwatsi lezaku Nungungulu wa khatala nguvu hi hina. Hikwalaho, a nga tsiki tixanisa ti simama halahala. I na ni xigelo xo zwala.— 1 Johani 4:8.

10. Satani i mu phikizisile kuyini Jehova?

¹⁰ Le sinwini ga Edeni, Satani i lo kalavela Adamu na Eva. Satani i lo lumbeta Jehova aku a nga zi tivi ku fuma khwatsi. I lo wula lezaku Nungungulu i wo tsona Adamu na Eva zilo za zi nene. Satani i wa lava ku va kholwa lezaku i wa ta va fumela khwatsi ku hunza Jehova niku Jehova i wa nga laveki wutomini gabye. — Genesisi 3:2-5; wona Tlhamuselo wa wu 27.

11. Xiwutiso muni hi faneleko ku tiva hlamulo wa kona?

¹¹ Adamu na Eva va lo tsika ku ingisa Jehova zonake va mu djikela. Va lo alakanya lezaku va nga zi tiva ha hoce lezi zi nga zi nene ni lezi zi bihileko. Xana Jehova i wa ta kombisa  kuyini lezaku lezi Satani, na Adamu na Eva va nga zi alakanya zi wa nga hi lisine ke?

12, 13. a) Hikuyini Jehova a nga kala ku tekela ku lovisa Satani, na Adamu na Eva? b) Hikuyini Jehova a tsikako Satani a fuma tiko legi ni lezaku a vanhu va ti fumela ha voce?

¹² Jehova a ga tekelangi ku lovisa Adamu na Eva. Kanilezi, i va tsikile va pswala vana. I lo va nyika xikhati a vana va Adamu na Eva lezaku va langa loyi va lavako ku fumiwa hi yena. Lezi Jehova a nga zi lava ku wa hi ku a misava yi tala hi vanhu vo mbhelela. Kani hi xihi lexi Satani a nga wa ta zama ku xi maha, xi wa nga ta tsanzekisa ku lezi Jehova a zi lavako zi tatiseka. — Genesisi 1:28; Isaya 55:10, 11.

¹³ Satani i phikizile Jehova na zi woniwa zi tlhela zi zwiwa hi tingelosi to tala nguvu. (Joba 38:7; Danieli 7:10) Hikwalaho, Jehova i lo nyika Satani a xikhati xa ku komba lezaku lezi a nga zi wula lisine ke. I lo tlhela a va nyika xikhati vanhu xa ku ti yimisela mifumo yabye na va rangelwa hi Satani, kasi va komba lezaku zi wa ta va fambela khwatsi loku va tsika Nungungulu ke.

14. Zini zi dlunyatekileko hi kufamba ka xikhati?

¹⁴ Ku hunza malembe yo tala nguvu a vanhu na va zama ku ti fuma ha voce. Kanilezi, a va zi koti. Makunu, zo tekela ku dlunya lezaku Satani i wo hemba. Nungungulu wa laveka futsi wutomini ga vanhu. Hakunene, muprofeti Jeremia i wa wula lisine a xikhati lexi a ngaku: “O Jehova, nza zi tiva lezaku a ndlela ya munhu a yi le ntanwini wakwe, kambe a munhu a nga zi koti ku lulamisa a mazambo yakwe.” — Jeremia 10:23.

15, 16. a) Hikuyini Jehova a tsikako kuxaniseka hi xikhati xo leha? b) Hikuyini Jehova a nga valeliko a zikarato zi vangiwako hi Satani?

¹⁵ Hikuyini Jehova a tsikako vanhu va xaniseka hi  xikhati xo leha? Hikuyini a kalako a nga valeli zilo zo biha lezaku zi nga humeleli? Zi tekile xikhati kuza zi woneka ku Satani a nga zi tivi ku fuma. A vanhu vonawu va zamile ku ti fuma hi tindlela to hambanahambana. Kanilezi, va zi tsanzeka. Hambu lezi a siensia ni tekinolojiya zi anzileko nguvu, a wubihi, wusiwana, wugevenga, ni yimpi zi nyingi ku hunza kale. A hi nge zi koti ku ti fuma ha hoce zi hi fambela khwatsi na hi nga rangelwi hi Nungungulu.

¹⁶ Hambulezo, Jehova a nga valeli zikarato zi vangiwako hi Satani. Loku i wo zi valela, Nungungulu na o komba lezaku wa seketela mufumo wa Satani. Kanilezi, lezo a nga ta tshuka a zi maha. Ahandle ka lezo, a vanhu va wa ta alakanya lezaku va zi kota ku ti fumela ha voce, a zilo zi tlhela zi va fambela khwatsi. Kanilezi, lezo mawunwa. Jehova i wa nga ta ma seketela a mawunwa lawo. Jehova a nga hembi. — Maheberu 6:18.

17, 18. Zini lezi Jehova a to maha xungetano hi zontlhe lezi zi onhetelweko hi Satani?

¹⁷ Xana Jehova a nga zi kota ku lulamisa zontlhe lezi zi onhetelweko hi kota ya kungaingisi ka Satani ni vanhu? Ina, a nga zi kota. Ka Nungungulu, zontlhe za koteka. Jehova i ta zi tiva loku a kuphikiza kontlhe ka Satani ku hlamulilwe. Anzhako ka lezo, a misava i ta yi maha paradise, kota lezi a nga zi lavisile zona kusanguleni. Vontlhe lava va nga lomu “zilahleni” va ta vuxiwa. (Johani 5:28, 29) A vanhu va nga ta ha babya ne kufa. Jesu i ta lulamisa zontlhe lezi Satani a onhileko. Jehova i ta tirisa Jesu kasi ku fuvisa “mitiro ya Satani.” (1 Johani 3:8) Nzeni ka xikhati lexi, ha mu bonga nguvu Jehova hi lezi a kombisako lihlaza-mbilu ka hina, a hi nyika xikhati xa ku mu tiva kasi hi kombisa lezaku hi lava ku fumelwa hi yena. (Gonza 2 Pedro 3:9, 10.) Hambu loku hi xaniseka, Jehova wa hi nyika ntamu wa ku timisela. — Johani 4:23; gonza 1 Va Le Korinte 10:13.

 ¹⁸ Jehova a nga hi kurumeti ku hlawula ku fumelwa hi yena. I hi nyikile a kutihlawulela. A hi wone a lisima la xinyikiwo lexi.

19. a) Xinyikiwo muni xa lisima lexi Jehova a hi nyikileko? b) Hikuyini hi faneleko ku bonga nguvu hi kota ya xinyikiwo lexi?

¹⁹ Hina vanhu hi hambene ni zihari hi kota ya lezi Jehova a hi nyikileko kutihlawulela. A zihari zi maha zilo hi wutivi ga ntumbuluko ntsena. Kanilezi, hina hi nga hlawula lezi hi lavako ku hanyisa zona ni ku tsakisa Jehova kutani ku nga mu tsakisi. Hina vanhu kambe a hi fani ni michini leyi yi mahako lezi yi nga mahelwa zona ntsena. Hi tlhatlhekile ku hlawula lezi hi lavako kuva zona, lava hi lavako ku maha wunghana navo, ni lezi hi lavako ku maha wutomini ga hina. Jehova i lava lezaku hizwa kunanziha ka wutomi.

20, 21. Xiboho muni xa xi nene lexi u nga mahako zezi?

²⁰ Jehova i lava lezaku hi mu ranza. (Mateu 22:37, 38) I fana ni mupswali a tsakako hi kuzwa a n’wana wakwe na a mu byela lezi: “Papai, nza ku ranza nguvu,” lezo na zi sukela mbilwini yakwe, na a nga kurumetwangi hi munhu. Jehova a nga hi kurumeti ku mu tirela, i hi tsika hi ti hlawulela ha hoce. Satani, na Adamu na Eva, va hlawulile ku fularela Jehova. Wena ke, u ta hlawula yini?

²¹ Xi tirise khwatsi a xinyikiwo lexo xa kutihlawulela, hi ku hlawula ku tirela Jehova. Ku na ni vanhu vo tala nguvu va ti hlawuleleko ku tsakisa Nungungulu, va fularela Satani. (Mavingu 27:11) Zini u nga mahako zezi kasi wenawu u va kona misaveni yiswa ya Nungungulu, laha a to ngha a mbhetile kuxaniseka kontlhe? A hlamulo wa xiwutiso lexi hi ta wu kuma ka xipimo xi lanzelako.