Hunza uya ka timhaka ta kona

Tlhela ka xaxameto wa tihloko ta mhaka

2 Hi hina hi nga ni nandzu hi lezvi hi xanisekako?

2 Hi hina hi nga ni nandzu hi lezvi hi xanisekako?

Hikuyini zvi nga zva lisima a ku tiva lezvo

Loku a hlamulo wa kona wu hi ina, zvi ngava ntan’wini wa hina a ku hungula kuxaniseka.

Ehleketa hi mhaka leyi

A vanhu va na ni nandzu wo kota kwihi ka zvilo lezvi zvi vangako kuxaniseka?

  • Cidhelelo ni tihanyi.

    A Hlengeletano ya Misava Yontlhe yi Wonelelako a Lihanyo (OMS) yi nyika ciringaniso ca lezvaku ka mune wa vanhu a mun’we i bilwe zva xapi na a ha hi n’wanana ni lezvaku a mun’we cikari ka vavasati vanharu i bilwe kutani ku pfinyiwa a xakelwa (kutani zvontlhe) ka siku go kari wutomini gabye.

  • Ku felwa.

    “Ku ringanyetwa lezvaku hi 2016, ku delwe a 477 000 va vanhu misaveni yontlhe”, ku bika a World Health Statistics 2018 (Mitiro ya ta Mitsengo Xungetano hi Lihanyo Misaveni Yontlhe ya 2018), yi haxilweko hi OMS. A ntsengo lowu wu tlhatekela laha ka 180 000 wa vanhu va alakanyelwako ku va delwe tiyimpini ni kulweni a lembe lego.

  • Mababyi.

    Ka ndzima yo kari yi humesilweko ka revista National Geographic, mutsali Fran Smith i bika lawa: “A 1 bhiliao wa vanhu ni ku hundza va dzaha, kuveni a fole hi gona a mamani wa hombe wa ntlhanu wa mababyi lawa ma mbhetako murengo: mababyi ya mbilu, tromboze, zvilondza lomu ndzeni ka cifuva, mababyi yo vhala mahahu, ni kankro ya mahahu.”

  • Ku nga ecani ka lezvi hi zvi kumako kuhanyeni.

    “A wusiwana, ni ku nga ecani ka hombe ka lezvi hi zvi kumaha kuhanyeni, ni cihlawula-hlonge, ni kuchepetwa ka vavasati, ni ku siyiwa libalangeni ni hanyela ga famba-wena sala-wena, zvontlhe zvi engetela kuxaniseka maalakanyweni”, ku tlhamusela Jay Watts, a tlhari ya ta ma tirela ya wongo.

    GONDZA ZVIN’WANI

    Sixtira a vhidhio leyi yaku Porque É Que Deus Criou a Terra? ka jw.org.

Lezvi a Bhibhiliya gi wulako

A vanhu va na ni nandzu wa hombe laha ka kuxaniseka.

A kuxaniseka kunyingi ku vangiwa hi mifumo ya xapi leyi yi bindzisako a wutomi ga valava yi nge yo va tirela.

‘A [munhu] i fumela mun’wani [kasi] a mu yisa khombyeni.’ — MUTSHAWUTELI 8:9.

A kuxaniseka ku nga hunguliwa.

A matshinya ya milayo ya Bhibhiliya ma vhuvhumisa a lihanyo li nene ni lezvaku a vanhu va hanya zvin’we hi kurula.

‘A mbilu ya kurula yi nyika wutomi nyameni; kanilezvi a wukhuxu kubola ka marambu.’ — MAVINGU 14:30.

“Tsikani a civiti contlhe, ni zanga, ni khulo, ni guwa, ni kurukatela zvin’we ni xapi yontlhe.” — VA LE EFESUSI 4:31.