A ZIHARI zo tala zi tshamako lomu ka mati yo titimela na zi hi lezi zi anwako mafi zi na ni bhebhe go dziva gi nga ni mafura legi gi zi vunako ku tshama na zi kufumela. Kanilezi a lontra ya lomu bimbini yi tlhela yi vuniwa hi mawoya.

Alakanyela lezi: A bhebhe ga xona a xihari lexi gi na ni mawoya yo tala nguvu a ku hunza zinwani zihari. Laha ka wutshamu go ringana 2 wa tisentimetro ku na ni mawoya ma chikelako kwalomo ka miliyoni hi ku tala. A xikhati lexi xi hlambelako, a mawoya ya xona ma fenengeta a miri wontlhe. A mawoya lawo ma tira kota xivikelo, ma valela a mati yo titimela lezaku ma ngabi a bhebhe ga kona hi kukongoma kasi a miri wa xona wu simama ku kufumela.

A titlhari ti alakanya lezaku xi kona ti nga xi gonzako ka tshamela ga bhebhe ga xihari lexi xa bimbi. Ti zamile ku maha mabhaji yo hambanahambana hi mawoya, a yokari ma nga ni mawoya yo leha ni manwani ma nga ni mawoya yo tsawukana. A titlhari ti chikelele magumo ya ku loku a “mawoya ma tele nguvu ma tlhela ma manyana ni loku ma lehile, a mati wonawu maba ma hunza.” Hi mawulela manwani, a lontra ya lomu bimbini yi nga maha a bhaji ga gi nene nguvu.

A titlhari ti tsumba lezaku a zigonzo ti zi mahako zi ta ti yisa ka ku pola ni ku maha a tinguwo ti zi kotako ku nga ngheni mati. Lezo zi maha vanhu vo kari va alakanya ku a tinguwo ta bhebhe go fana ni legi ga lontra ya lomu matini ti nga vuna a vahlambeli!

U zi wonisa kuyini? Xana a bhebhe go kufumela ga lontra ya lomu bimbini gi no cica hi kutsongwani-kutsongwani kala giva ni matshamela lawo? Kutani gi mahilwe hi wokari?