1. Hikuyini Jehovha a ti fananisileko ni mamani?

MASIKWINI ya muphrofeti Isaya, Jehovha i mahile ciwutiso leci: ‘A wasati a nga rivala a cihlangi cakwe ke?’ I no byela vanhu vakwe aku: ‘Ina, a nga rivakelwa.’ A guma aku: ‘Kanilezvi mina cima ndzi nga ta ku rivala.’ (Isa. 49:15) Jehovha i wa nga toloveli ku ti fananisa ni mamani. Hambulezvo, ka khati legi i ti fananisile naye. I tirisile a ku zwanana loku ku nga kona cikari ka mamani ni cin’wanana cakwe kasi ku komba malandza yakwe lezvaku wa ma randza nguvhu. A vamamani vo tala va vhumelelana ni lezvi a makabye wo kari wa ku hi Jasmin a nga wula zvaku: “A cikhati u khatalelako n’wanana wa wena u wumba kuzwanana ka hombe nguvhu ku to simama kala kupindzuka.”

2. Jehovha i ti zwisa kuyini loku a mun’we wa vana vakwe a ti hambanisa naye?

² Hambu kova n’wana mun’we basi a nyimako kuchumayela ni ku tlhangana ni bandla ga wuKristu, Jehovha wa zvi wona. Hikwalaho wa bayiseka nguvhu hi kota ya malandza yakwe yo tala lawa ma holako hi tlhelo ga moya * lembe ni lembe.

3. Zvini lezvi Jehovha a zvi lavako?

³ A kutala ka vamakabye lavo vo randzeka va nga holile hi tlhelo ga moya va tlhela va wuya bandleni hi ta va amukela hi mandla mambiri! Jehovha i lava lezvaku va wuya niku hinawu hi lava zvezvo. (1 Ped. 2:25) Hi nga va vhunisa kuyini? Na hi nga se hlamula a ciwutiso leci, i chukwana hi ranga hi ku tiva ku hikuyini a vokari va nyimako kuta mitlhanganweni ni ku chumayela.

4. Zvini zvi humelelako a vamakabye vokari hi kota ya ntiro?

⁴ A vokari va tsika a ntiro wa ku ti hanyisa wuva wona wa lisima nguvhu wutomini gabye. A makabye wo kari waku hi Hung, * a hanyako le Azia i wulile lezvi: “Ndzi wa mbheta a cikhati co tala ni ntamu ntirweni wa mina wa ku ti hanyisa. Ndzi no ti kalavela hi ku ti byela lezvaku loku ndzi wa hi ni mali yo tala ndzi wa ta zvi kota ku mu tirela khwatsi Jehovha. Hikwalaho ndzi no sangula ku tira nguvhu. Ndzi lovha ni mitlhangano kala ndziza ndziya hi ku nyima ku tlhangana ni bandla. Zvo khwatsi a tiko legi gi no mahelwa a ku koka vanhu gi va hambanisa na Nungungulu hi kutsongwani tsongwani!”

5. Zvini lezvi a makabye wokari a nga maha a cikhati a nga kumana ni zvikarato zvo tala?

⁵ A vamakabye vo kari va kumana ni zvikarato zvo tala zvi va mbhetako ntamu. Ana wa le Grã-Bretanha, a nga mamani wa 5 wa vana, i wula lezvi: “A mun’we wa vana va mina i pswalilwe ni wubabyi ga hombe. Hi ku famba ka cikhati, a mun’we wa vana va mina wa nhanyana i no susiwa bandleni, loyi wa mufana a sangula ku hlanya. Hikwalaho ndzi no mbhela nguvhu ntamu laha ka kuza ndzi nyima kuya mitlhanganweni ni ntirweni wa kuchumayela. Ndzi gumesa ndzi hola hi tlhelo ga moya.” Ha mu zwela nguvhu Ana ni ngango wakwe ni van’wani vamakabye lava va kumanako ni zvikarato zva ku fana ni lezvi!

6. A ku nga tirisi a wusungukati gi nga ka Va Le Kolosi 3:13 zvi mahisile kuyini a makabye wokari a ti hambanisa ni vanhu va Jehovha?

⁶ Lera Va Le Kolosi 3:13. A malandza yo kari ya Jehovha ma khunguvanyesilwe hi muKristu-kulori. Mupostoli Pawule i wa zvi tiva lezvaku ka zvikhati zvin’wani hi nga tshuka hiva ni “cigelo ca ku sola [makabye] mun’wani”. Kuzvilava hi nga khomiwa hi ndlela ya hava. Ka zviyimo lezvo, loku hi nga ti woneli hi nga va vekela civiti van’wani. Loku a munhu a hi ni civiti a nga ti hambanisa ni vanhu va Jehovha. Wona cikombiso ca makabye wokari waku hi Pablo, a hanyako le América do Sul. I no lumbetiwa lezvaku i wa mahile zvo biha. Hi kota ya lezvo i no luza malungelo yakwe laha bandleni. Zvini a nga maha? Pablo i wula lezvi: “Ndzi no zangara, ndzi ti hambanisa ni bandla hi kutsongwani tsongwani.”

7. Zvini zvi nga humelelako loku a munhu a tizwa nandzu?

⁷ A ku tizwa nandzu hi kota ya zviwonho hi zvi mahileko kale zvi nga maha munhu a tizwa na a nga randziwi hi Nungungulu. Hambu loku a ti solile a tlhela a kombisiwa wuxinji, a nga tshuka a alakanya lezvaku a nga ha ringanelwi hi kuva munhu wa Nungungulu. A makabye wokari wa ku hi Francisco i wa ti zwisa lezvo. I wula lezvi: “Ndzi wa kawukilwe hi ku maha wubhayi. Hambu lezvi kusanguleni ndzi nga simama ndzi ya mitlhanganweni, ndzi no mbhela ntamu ndzi tlhela ndzi tizwa na ndzi nga ringani kuva cikari ka vanhu va Jehovha. Ndzi no simama ku tizwa nandzu ndzi tlhela ndzi alakanya lezvaku Jehovha a nga ndzi tsetselelangi. Hi kufamba ka cikhati, ndzi no nyima kuya mitlhanganweni ni ntirweni wa kuchumayela.” U ti zwisa kuyini hi vamakabye lava va kumanako ni zvikarato zvo fana ni lezvi zvi kumbukilweko ka tindzimana 4 kala 7? Wa va zwela wusiwana? A ca lisima ka zvontlhe, xana Jehovha i ti zwisa kuyini hi vona?

8. Jehovha wa va rivala lava va tshukileko va mu tirela? Tlhamusela.

⁸ Jehovha a nga va rivali lava va tshukileko va mu tirela, hambu loku va nyimile ku ti tlhanganisa ni vanhu vakwe, a nga rivali hambu hi  lezvi va zvi mahileko ntirweni wakwe. (Mah. 6:10) Muphrofeti Isaya i tsalile mufananiso wo saseka kasi ku komba lezvi Jehovha a khatalisako zvona hi vanhu vakwe. I tsalile lezvi: ‘I ta gisa a ntlhambi wakwe khwatsi hi murisi; i ta tsombanisa a tiyivhana mawokweni yakwe, a ti rwala laha cifuveni cakwe.’ (Isa. 40:11) Jehovha, a Murisi wa Hombe, i ti zwisa kuyini loku a yivhu yin’we yi lahleka laha ntlhambini? Jesu i kombile lezvi Jehovha a ti zwisako zvona a cikhati leci a nga wutisa a vapizani vakwe aku: “Mu zvi wonisa kuyini? Loku a munhu a hi ni 100 wa tiyivhu ku lahleka yin’we, a nga ta siya leti ta 99 zvitsungeni a famba a lavetela leyi yi nga lahleka ke? Loku a yi kuma, ndza tiyisa ka n’wina ndziku: I tsaka nguvhu hi yona a ku hundza leti ta 99 ti nga kala ku lahleka.” — Mat. 18:12, 13.

9. Zvikhatini zva Bhibhiliya a murisi wa mu nene i wa ti khomisa kuyini a tiyivhu takwe? (Wona mufota wa kapa.)

⁹ Hikuyini hi nga fananisako Jehovha ni murisi? Hiku zvikhatini zva Bhibhiliya a murisi wa mu nene i wa khatala nguvhu hi tiyivhu takwe. Hi cikombiso, Dhavhidha i lwile ni nghala ni urso kasi a vhikela a ntlhambi wakwe. (1 Sam. 17:34, 35) A murisi wa mu nene i wa ta zvi wona hambu loku ku hi yivhu yin’we basi yi kiyelako. (Joh. 10:3, 14) A murisi loyi i wa ta siya leti ta 99 na ti hlayisekile lomu rangeni kutani ku a kombela a murisi-kuloni a sala nato, yena a famba a lava leyi ya yin’we yi nga lahleka. Jesu i tirisile a mufananiso lowu kasi a gondzisa mhaka ya lisima, aku: “Papayi wa mina a nga le tilweni, a nga zvi lavi lezvaku ku lova ni mun’we wa lava vatsongwani.” — Mat. 18:14.

10. Hi kuya hi Ezekieli 34:11-16, zvini lezvi Jehovha a tsumbisileko ku maha hi tiyivhu takwe ti lahlekileko?

¹⁰ Jehovha wa randza a mun’we ni mun’wani wa hina a ku patsa ni “lava vatsongwani” va lahlekileko laha ntlhambini wakwe. Hi ku tirisa muphrofeti Ezekiyeli, Nungungulu i tsumbisile lezvaku i wa ta lava a tiyivhu takwe tontlhe ti lahlekileko, a ti vhuna ku tlhela tiva ni wuxaka gi nene naye. I tlhelile a wula zvilo zvo kongoma lezvi a nga wa ta maha kasi a tiyivhu takwe ti  tlhelela ka yena. A zvilo lezvo zvi wa fana ni lezvi zvi nga mahiwa hi murisi wa muIzrayeli loku a yivhu yakwe yi lahlekile. (Lera Ezekieli 34:11-16.) Co sangula, a murisi i wa ta lavetela yivhu, niku ka zvikhati zvin’wani lezvo zvi wa lava cikhati co tala ni ntamu. Loku a yi kuma i wa yi teka a tlhela nayo ntlhambini. Loku yi bayisilwe kutani yi sikile hi ndlala a murisi i wa vhuna a yivhu leyo, a yi bohelela zvilondza, a yi khatalela, a tlhela a yi nyika zvakuga. A madhota, ma nga varisi va “ntlhambi wa Nungungulu”, ma fanele ku maha zvo fana ni lezvo kasi ma vhuna lava va lahlekileko laha bandleni. (1 Ped. 5:2, 3) A madhota ma lavetela lava va lahlekileko ma va vhuna ku tlhelela ntlhambini ma tlhela ma va kombisa lirandzo hi ku va seketela hi tlhelo ga moya. *

11. Zvini lezvi a murisi wa mu nene a zvi tivako?

¹¹ A murisi wa mu nene wa zvi tiva lezvaku a tiyivhu ti nga tshuka ti lahleka. Loku yi lahleka a nga yi tsayisi loku a yi kuma. Wona a cikombiso ca lezvi Nungungulu a nga vhunisa zvona a malandza yakwe lawa ma nga lahlekile hi cikhati co kari.

12. Jehovha i mu khomisile kuyini Jona?

¹² Muphrofeti Jona i tsutsumile a ciavelo cakwe. Hambulezvo, Jehovha a nga hatliselangi ku mu tsukula. A ku fana ni murisi wa mu nene, Jehovha i no mu wuyisa a tlhela a mu vhuna ku tiya hlanha kasi a tatisa a ciavelo cakwe. (Jona 2:7; 3:1, 2) Hi ndzhako ka cikhati, Nungungulu i no tirisa khungu kasi ku vhuna Jona lezvaku a zwisisa a lisima leyi a wutomi ga munhu gi nga nalo. (Jona 4:10, 11) Hi gondza yini? A madhota a ma faneli ku hatlisela ku tsukula lava va holileko. Kanilezvi, ma fanele ku zwisisa leci ci mahileko a yivhu yi ti hambanisa ni ntlhambi. Loku a yivhu leyo yi tlhelela ka Jehovha, a madhota ma simama ku yi kombisa a lirandzo ni ku yi khatalela.

13. Hi nga gondza yini ka lezvi Jehovha a mahileko ka mutsali wa Lisimu 73?

¹³ A mutsali wa Lisimu 73 i no mbhela a ntamu a cikhati a nga wona a vakubiha na  zvi ku khwatsi zvo va fambela khwatsi. I wa ti wutisa ku zva lisima a ku maha kurandza ka Nungungulu ke. (Lis. 73:12, 13, 16) Xana Jehovha i mahile yini? Jehovha a nga mu konangi. Kunene, Jehovha i mahile ku a magezu ya mutsali loyi ma tsaliwa lomu ka Bhibhiliya. Hi kugumesa, a mutsali loyi i no zwisisa lezvaku a ci kona ci nga ca lisima laha kuhanyeni a ku hundza ku maha kurandza ka Nungungulu. (Lis. 73:23, 24, 26, 28) Hi gondza yini? A madhota a ma faneli ku hatlisela ku lamula lava va sangulako ku ti wutisa lezvaku a ku tirela Jehovha zva vhuna ke. Kanilezvi, ma fanele ku zama ku zwisisa ku hikuyini va wulako lezvo niku hikuyini va mahako lezvo. Ntsena andzhako ka lezvo hi kona a madhota ma nga vekako kupima ka Mitsalo yo kongoma ma nga yi ti tirisako kasi ku va tiyisa.

14. Hikuyini Elija a nga lava ku vhuniwa niku Jehovha i mu vhunisile kuyini?

¹⁴ Muphrofeti Elija i tsutsumile Muzindza Jezebheli. (1 Tih. 19:1-3) I wa alakanya lezvaku ku wa nga ha hi na munhu mun’wani a nga hi muphrofeti wa Jehovha, niku i wa zvi wonisa ku khwatsi a ntiro wakwe wu wa nga sizi nchumu. Elija i no karateka nguvhu laha ka kuza a navela ni kufa. (1 Tih. 19:4, 10) Wutshan’wini ga ku kona Elija, Jehovha i no mu tiyisekisa lezvaku i wa nga hi yece, niku a nga tsumba a ntamu wa Nungungulu ni lezvaku ku wa ha hi ni mitiro yo tala kasi a yi maha. Jehovha i no ingisela a cikarato ca Elija hi wunene a tlhela a mu nyika ciavelo ciswa. (1 Tih. 19:11-16, 18) Hi gondza yini? Hontlheni, nguvhunguvhu madhota, hi fanele ku khoma malandza ya Jehovha hi wunene. Kani a munhu i wula lezvaku i zangarile kutani  ku i ti zwisa ku Jehovha a nge tshuki a mu tsetselela, a madhota ma ta mu ingisela loku a ma byela lezvi a ti zwisako zvona. Ma ta guma ma tiyisekisa a yivhu leyi yi lahlekileko lezvaku ya lisima nguvhu ka Jehovha.

15. Hi kuya hi Johani 6:39, Jesu i wa ti zwisa kuyini hi tiyivhu ta Papayi wakwe?

¹⁵ Jehovha i lava ku hi ti zwisa kuyini hi tiyivhu takwe ti lahlekileko? Jesu i hi siyele cikombiso. I wa zvi tiva lezvaku tontlhe tiyivhu ta Jehovha ta lisima ka Yena, hikwalaho Jesu i mahile zvontlhe kasi ku vhuna “tiyivhu ti lahlekileko ta yindlu ya ka Izrayeli” lezvaku ti tlhelela ka Jehovha. (Mat. 15:24; Luka 19:9, 10) Kota murisi wa mu nene, Jesu i tlhelile a maha zvontlhe zvi nga hi ntan’wini wakwe kasi a nga luzi ni yin’we ya tiyivhu ta Jehovha. — Lera Johani 6:39.

16-17. A madhota ma fanele ku ti zwisa kuyini xungetano hi ku vhuna lava va lahlekileko? (Wona ni kwadru: “ Lezvi a yivhu yi lahlekileko yi nga ti zwisako zvona.”)

¹⁶ Mupostoli Pawule i kucile madhota ya le bandleni ga Efesusi lezvaku ma pimanyisa a cikombiso ca Jesu. I te: “Mu fanele ku vhunetela lava va nga ni gome, ni ku alakanya magezu ya Hosi Jesu, lawa yena wutsumbu a nga wula, aku: ‘Loyi a nyikako wa tsaka nguvhu a ku hundza loyi a amukelako.’” (Mitiro 20:17, 35) A mutsalo lowu wu komba lezvaku a madhota ma na ni wutihlamuleli ga lisima ga ku khatalela a vanhu va Jehovha. Salvador, a nga dhota le Espanya, i wula lezvi: “Loku ndzi ehleketa hi lezvi Jehovha a khatalisako zvona hi tiyivhu takwe ti lahlekileko, ndzi kuceka ku maha zvontlhe ndzi zvi kotako kasi ku ti vhuna. Kota dhota, ndza tiyiseka lezvaku Jehovha i lava lezvaku ndzi vhuna tiyivhu leto.”

¹⁷ Vontlhe lava va nga ti hambanisile ni bandla va kumbukilweko ka ndzima leyi, va vhunilwe ku tlhela va wuya ka Jehovha. Zvezvi, a kutala ka lava va lahlekileko vonawu va lava ku wuya ka Jehovha. A ndzima yi landzelako yi ta komba lezvi hi nga mahako kasi ku va vhuna ku wuya ka Jehovha.