NDZIMA YA CIGONDZO N.° 33
LISIMU 130 A hi tsetseleleni van’wani
A bandla gi kombisa kuyini mawonela ya Jehovha hi vawonhi?
“Loku a wokari a wonha, hi na ni muvhuni”. — 1 JOH. 2:1.
LEZVI HI TO GONDZA
Hi ta wona zvigondzo zva lisima lezvi hi zvi kumako ka lezvi zvi nga humelela ka bandla ga Korinte a cikhati leci a makabye wo kari a nga maha ciwonho ca hombe.
1. Zvini lezvi Jehovha a zvi lavako hi vanhu vontlhe?
JEHOVHA i vangile vanhu na va hi ni kutlhatlheka ka kutihlawulela. U tirisa cinyikiwo leco a cikhati u mahako zviboho. A ciboho ca hombe nguvhu leci a munhu a nga mahako ku ti nyikela ka Jehovha, ava ciro ca ngango Wakwe wa vakhozeli. Jehovha i lava lezvaku hontlheni hi maha lezvo. Hikuyini? Hakuva wa va randza vanhu niku i va xuvela zvazvinene. I lava lezvaku vava ni wunghana naye va tlhela va hanya kala kupindzuka. — Dhewu. 30:19, 20; Gal. 6:7, 8.
2. Jehovha i ti zwisa kuyini hi vawonhi vo kala kutisola? (1 Johani 2:1)
2 Hambulezvo, Jehovha a nga kurumeti munhu lezvaku a mu tirela. I tsika munhu mun’we ni mun’wani a ti hlawulela lezvi a zvi lavako. Ahanti loku a muKristu a bhabhatisilweko a tshova nayo wa Jehovha, a maha ciwonho ca hombe? Loku a nga ti soli, i fanele ku susiwa bandleni. (1 Kor. 5:13) Hambu ka ciyimo leco, Jehovha i simama a tsumba hi kumbhelela lezvaku a muwonhi loye i ta tlhelela kakwe. Kunene, leco cin’we ca zvigelo zva lisima ci nga maha ku a hi nyika hakhelo ya kutlhatlhisa kasi zvi koteka ku tsetselela vawonhi lava va ti solako. (Lera 1 Johani 2:1.) A Nungungulu wa hina wa lirandzo i khongotela vawonhi, a va kuca lezvaku va ti sola. — Zak. 1:3; Rom. 2:4; Jak. 4:8.
3. Zvini hi to bhula hi zvona ka ndzima leyi?
3 Jehovha i lava ku hi pimanyisa mawonela yakwe xungetano hi zvakubiha ni vawonhi. A ndzima leyi yi ta tlhamusela lezvi hi nga mahisako zvona lezvo. Laha hi lerako a ndzima leyi, wona: 1) Lezvi a ciwonho ca hombe ci nga khatalelisiwa zvona ka bandla ga Korinte ka zana ga malembe go sangula. 2) A zvileletelo lezvi Pawule a nyikeleko a cikhati leci a muwonhi a nga ti sola. 3) Lezvi a matimu lawa ya Bhibhiliya ma kombako xungetano hi mawonela ya Jehovha hi maKristu lawa ma mahako ciwonho ca hombe.
LEZVI A CIWONHO CA HOMBE CI NGA KHATALELISIWA ZVONA KA BANDLA GA KORINTE
4. Ciyimo muni ci nga hi kona ka bandla ga Korinte ka zana ga malembe go sangula? (1 Va Le Korinte 5:1, 2)
4 Lera 1 Va Le Korinte 5:1, 2. Ka liendzo lakwe la wunharu la wurumiwa, Pawule i nozwa mahungu ma nga juja kupima xungetano hi bandla giswa ga le Korinte. A makabye wo kari wa bandla lego i wa maha wubhayi ni sati wa papayi wakwe. A zvilo lezvo zvi wa tshisa nguvhu niku zvi wa nga se tshuka zvi “kumiwa hambu ka vamatiko”! A bandla gi wa nga vhumeleli a zvilo lezvo basi, kanilezvi kuzvilava gi wa tlhela gi tizwa ni matshandza hi zvona. Kuzvilava a vokari va wa alakanya ku lezvo zvi komba ku Nungungulu i na ni wuxinji nguvhu niku wa va zwisisa vanhu vo kala kumbhelela. Kanilezvi Jehovha a nga tsakeli mahanyela yo biha cikari ka vanhu vakwe. Hi kota ya mahanyela lawo yo nyenyeza, a wanuna loye i wa wonha matshamela ma nene ya bandla. Zvi wa koteka ku tlhela a kucetela maKristu man’wani a nga ti patsa nawo lezvaku ma maha lezvo. Makunu, zvini lezvi Pawule a nga kongomisa bandla lezvaku gi maha?
5. Zvini lezvi Pawule a nga byela bandla ku gi maha, niku lezvo zvi wula yini? (1 Va Le Korinte 5:13) (Wona ni mufota.)
5 Lera 1 Va Le Korinte 5:13. Jehovha i pimisele Pawule lezvaku a tsala papilo gi nga wula lezvaku a muwonhi loye wo kala ku ti sola i wa fanele ku susiwa bandleni. A maKristu yo tsumbeka ma wa fanele ku mu khomisa kuyini? Pawule i no ma byela lezvaku ma “tsema a wunghana” naye. Lezvo zvi wa wula yini? Pawule i tlhamusele lezvaku a cileletelo leco ci wa patsa ku ‘ne va ngagi naye’. (1 Kor. 5:11) A ku tshama uga zvakuga ni wokari zvi nga maha ku muva ni wunghana ga hombe. Makunu zva zwala a ku hikuyini Pawule a nga wula lezvaku a bandla gi wa nga faneli ku ti tlhanganisa naye. Lezvo zvi wa ta vhikela bandla ku gi nga wonhiwi hi mahanyela yakwe. (1 Kor. 5:5-7) A cin’wani kambe, a ku tsema wuxaka naye zvi wa ta vhuna wanuna loye a ku zwisisa lezvi a nga hambukisile zvona tindleleni ta Jehovha, niku kuzvilava zvi wa ta maha ku azwa tingana zvi mu kuca ku a ti sola.
Na a rangelwa hi moya wo basa, Pawule i no tsala papilo a leletela lezvaku a muwonhi loyi a nga ti soliko i fanele ku susiwa bandleni (Wona paragrafo 5)
6. I wuyelo muni legi a papilo ga Pawule gi vileko nago ka bandla ni ka muwonhi?
6 Andzhako ka ku rumela papilo gakwe ka maKristu ya le Korinte, Pawule i no sangula ku karateka hi lezvi a bandla gi nga wa ta maha hi mhaka leyo. Hi kugumesa, Titusi i no tisa mahungu ma nga mu tsakisa nguvhu. A bandla gi wa ingisile cileletelo ca Pawule; gi susa muwonhi loye bandleni. (2 Kor. 7:6, 7) A cin’wani kambe, ndzeni ka tihweti ti nga landzela andzhako ka loku Pawule a rumele papilo gakwe, a muwonhi loye i no ti sola ka ciwonho cakwe! I no cica mahanyela yakwe a tlhela a sangula ku landzela milayo ya Jehovha yo lulama. (2 Kor. 7:8-11) Zvini lezvi Pawule a nga byela bandla ku gi maha?
ZVINI LEZVI A BANDLA GI NGA MAHA HI MUWONHI LOYI A NGA TI SOLA?
7. A ku susa munhu bandleni zvi vile ni wuyelo muni ga ginene? (2 Va Le Korinte 2:5-8)
7 Lera 2 Va Le Korinte 2:5-8. Pawule i wulile lezvaku “lezvi a wanuna loye a nga kawukiwa hi votala zvi ringene”. Hi magezu man’wani, a kulaya ku wa tatisile kungo ga kona. Gihi ga kona? Ga ku maha ku a ti sola. — Mah. 12:11.
8. Zvini lezvi Pawule a nga gumesa a byela bandla ku gi maha?
8 Hikwalaho, Pawule i no kongomisa bandla lezvaku gi “mu tsetselela ni ku mu chavelela” a makabye loyi a nga mahile ciwonho gi tlhela gi “mu komba ku [ga] mu randza”. Wona ku Pawule i wa lava lezvaku a bandla gi maha zvo hundza ku tlhela gi amukela a munhu loye cikari ka vanhu va Jehovha. Pawule i wa lava lezvaku va tiyisekisa muwonhi loye hi magezu ni mitiro lezvaku va mu tsetselele hi mbilu yontlhe niku va mu randza. Kota wuyelo ga lezvo, zvi wa ta komba kubaseni lezvaku va tlhela va mu amukela lomu bandleni.
9. Hikuyini a vokari zvi nga va karatela a ku tsetselela muwoni loyi a nga ti solile?
9 Xana a vokari va bandla lego zvi va karatele a ku amukela muwonhi loye a nga ti sola cikari kabye? A matimu a ma wuli, kanilezvi zva koteka. Phela lezvi a nga zvi mahile zvi wa gi vangele zvikarato a bandla gontlhe niku kuzvilava zvi wa va wisa tingana vokari. Kuzvilava a vokari va wa alakanya ku zvi wa nga ringani ku a wanuna loye a amukeliwa khwatsi kota makabye kuveni vona va wa kulula va n’watseka hi ku fela ku vava ni mahanyela yo basa. (Fananisa na Luka 15:28-30.) Hambulezvo, hikuyini zvi nga hi zva lisima a ku a bandla gi kombisa lirandzo la hombe hi makabye loye a nga wuyele?
10-11. Zvini zva ku na zvi humelele loku a madhota ma wa no ala ku tsetselela wanuna loyi a nga ti solile?
10 Hi nga alakanyela lezvi zva ku kuzvilava na zvi humelele loku a madhota ma wa no ala ku a muwonhi loye a nga ti solile hi mbilu yontlhe a wuyela bandleni, kutani loku andzhako ka loku a wuyele a bandla gi wa no ala ku mu kombisa lirandzo. Na a xanisekile nguvhu hi “kubayiseka kakwe ka hombe”. Na zvi olovile ku a alakanya ku i wa tsandzile. Kuzvilava na a tsukulile hambu hi ku zama ku vhuxa wuxaka gakwe na Nungungulu.
11 A co biha nguvhu, loku a vamakabye lomu bandleni va wa no ala ku tsetselela muwonhi loye a nga ti sola, na va vekile a wunghana gabye na Jehovha mhangweni. Hikuyini? Hakuva va wa nga ta kombisa mawonela ya Jehovha xungetano hi vawonhi lava va ti solako, kanilezvi va wa ta kombisa a tihanyi ni xapi ya Sathani. Hi lisine, na va vile tiferamenta ta ku Sathani na a ti tirisile kasi ku daya a wumoya ga wanuna loye. — 2 Kor. 2:10, 11; Efe. 4:27.
12. A bandla gi mu pimanyisile kuyini Jehovha?
12 Makunu, a bandla ga Korinte gi mu pimanyisisile kuyini Jehovha na ku nga hi Sathani? Gi mu pimanyisile hi ku landzela ndlela leyi Jehovha a va khomako hi yona a vawonhi lava va ti solako. Wona lezvi a vatsali vo kari va Bhibhiliya va wulileko xungetano hi Jehovha. Dhavhidha i te: Jehovha ‘mu nene niku i longile ku tsetselela’. (Lis. 86:5) Mika i tsalile lezvi: “Himani a Nungungulu wo fana na wena, loyi a tsetselelako cigoho, a nga cheli kota hi cihambunyeto”? (Mika 7:18) Niku Isaya i tsalile lezvi: “A wakubiha i wa tsike a ndlela yakwe, ni mugohi i wa tsike a maalakanyo yakwe. I wa tlhelele ka Jehovha, i ta mu mahela wuxinji, ka Nungungulu wa hina, hakuva i ta mu tsetselela hi kumbhelela.” — Isa. 55:7.
13. Hikuyini zvi nga ringana ku a muwonhi a wuyela bandleni? (Wona kwadru “ A wanuna wa le Korinte i wuyele cikhati muni bandleni?”)
13 Kasi ku pimanyisa Jehovha, a bandla ga Korinte gi wa fanele ku hoyozela muwonhi loyi a nga ti sola gi tlhela gi mu tiyisekisa lezvaku ga mu randza. Hi ku landzela cileletelo ca Pawule ca ku amukela muwonhi loyi a ti solako, a bandla gi kombile ku ga “ingisa zvilweni zvontlhe”. (2 Kor. 2:9) Hi lisine, andzhako ka tihweti to kari basi kusukela loku a muwonhi loye a susilwe, a kulaya ku no pswala mihandzu ya yinene yi nga maha ku a ti sola. Hikwalaho, ku wa nga hi na cigelo ca ku zvi hlwela a ku a wanuna loye a wuyela bandleni.
PIMANYISA A KULULAMA NI WUXINJI GA JEHOVHA
14-15. Zvini hi gondzako ka lezvi a mhaka ya bandla ga Korinte yi nga khatalelisiwa zvona? (2 Pedro 3:9) (Wona ni mufota.)
14 A matimu ya lezvi a mhaka ya bandla ga Korinte yi nga khatalelisiwa zvona ma tsalilwe ma tlhela ma hlayisiwa kasi ma “gondzisa hina”. (Rom. 15:4) Ka matimu lawo hi gondza lezvaku Jehovha a nga nyenyeleti zviwonho zva hombe cikari ka vanhu vakwe. A nga zvi wonisi ku a vawonhi lava va nga ti soliko va fanele ku kombisiwa “wuxinji” hi ku tsikiwa va simama ku ti tlhanganisa ni vakhozeli vo tsumbeka. Jehovha i na ni wuxinji, kanilezvi a nga vhumeleli zviwonho, niku a milayo yakwe a yi cici. (Jud. 4) Kunene, a ku maha lezvo zvi wa nga tava wuxinji hakuva zvi wa ta veka mhangweni vontlhe lomu bandleni. — Mav. 13:20; 1 Kor. 15:33.
15 Hambulezvo, hi gondza lezvaku Jehovha a nga lavi lezvaku ni mun’we a lovisiwa. Jehovha i zama ku ponisa vanhu hi laha zvi kotekako hi kona. Jehovha i kombisa wuxinji ka lava va cicako timbilu va lava ku vhuxa wunghana gabye naye. (Ezek. 33:11; lera 2 Pedro 3:9.) Hikwalaho, a cikhati leci a wanuna loye wa le Korinte a nga ti sola a hundzuluka ka ciwonho cakwe, Jehovha i no tirisa Pawule kasi a tlhamusela bandla lezvaku a wanuna loye i wa fanele ku tsetselelwa va tlhela va mu amukela bandleni.
Na gi pimanyisa a lirandzo la Jehovha ni wuxinji gakwe, a bandla gi tlhela gi amukela lava va wuyeleko bandleni (Wona maparagrafo 14-15)
16. U ti zwisa kuyini hi lezvi a mhaka ya le Korinte yi nga khatalelisiwa zvona?
16 A kuvhuxeta ka hina lezvi a mhaka ya le Korinte yi nga khatalelisiwa zvona, ku hi vhuna ku wona a lirandzo la Jehovha ni kululama kakwe. (Lis. 33:5) Xana lezvo a zvi ku kuci ku engetela ku dhumisa Nungungulu? Phela hontleni hi vawonhi niku hi lava kutsetselelwa. A mun’we ni mun’wani wa hina i na ni cigelo ca ku bonga Jehovha hi kota ya hakhelo ya kutlhatlhisa, leyi yi mahako ku zvi koteka ku hi tsetselelwa. A zvo ku chavelela ni ku tiyisa a ku tiva lezvaku Jehovha hakunene wa randza vanhu vakwe niku i va xuvela zvazvinene!
17. Zvini hi to bhula hi zvona ka ndzima yi landzelako?
17 Makunu, ti khatalelisiwa kuyini a timhaka ta vawonhi masikwini ya hina? A madhota ya bandla ma ku pimanyisisa kuyini a kuxuva ka Jehovha ka ku vhuna muwonhi lezvaku a ti sola? A bandla gi fanele ku maha yini loku a madhota ma boha ku susa kutani ku wuyisela munhu bandleni? A zviwutiso lezvi zvi ta hlamuliwa ka ndzima yi landzelako.
LISIMU 109 Randzanani hi mbilu yontlhe
