U TI WONA na u hi munhu wa ku randza ku bonga? Leci ciwutiso leci a mun’we ni mun’wani a faneleko ku ehleketa hi cona. A Bhibhiliya gi phrofetile lezvaku ka masiku ya hina, a vanhu vo tala va wa tava ‘va nga bongiko’. (2 Tim. 3:2) Kuzvilava wa tiva vokari va rindzelako lezvaku a van’wani va va tirela kutani ku va nyika a zvilo. Zvo khwatsi va alakanya lezvaku a zvi lavi kuza va bonga lezvi va nyikiwako. Xana wa nyenyezeka hi ku tshama ni vanhu vo kota lavo?

A ku hambana ni lezvo, a malandza ya Jehovha ma byeliwa lezvi: “Muva ni kubonga.” Hi fanele ku ‘bonga hi kota ya zvilo zvontlhe’. (Kol. 3:15; 1 Tes. 5:18) Kunene, a kuva munhu wa ku bonga zvinene ka hina. Ku na ni zvigelo zvo tala zvi mahako ku lezvo zviva zvi nene.

A cin’we ca zvigelo zva lisima zvi hi mahako hi ti karatela ku kombisa kubonga hi ku zvi hi maha hi tizwa khwatsi. Loyi a bongako mun’wani i tolovela ku guma a tizwa khwatsi, niku loyi a bongiwako yenawu i ti zwisa lezvo. Hikuyini a ku bonga zvi tsakisako hina zvi tlhela zvi tsakisa van’wani? Wona cikombiso leci: Loku u tiva lezvaku a van’wani va ti yimisele ku ku mahela zvokari, xana a zvi kombi lezvaku wa ringanelwa hi ku mahelwa zvilo lezvo? Leco cikombiso ca ku va khatala hi wena. Loku u wona a kukhatala loko, zvi ku maha u tizwa khwatsi. Rute i ti zwisile lezvo. Bhowazi i kombisile a wuhana ga hombe ka Rute. A zvi kanakanisi lezvaku zvi mu tsakisile nguvhu Rute a ku tiva lezvaku ku na ni wokari a khatalako hi yena. — Rute 2:10-13.

Loyi zvi faneleko nguvhu a ku hi mu bonga hi Nungungulu. A zvi kanakanisi ku a zvikhati zvin’wani wa ehleketa hi zvilo zvo tala lezvi Nungungulu a ku nyikileko ni lezvi a ha simamako ku hi nyika. (Deu. 8:17, 18; Miti. 14:17) Kanilezvi, wutshan’wini ga ku gi alakanyela kutsongwani a wuxinji ga Nungungulu, a hi chukwana u ti nyika cikhati u ehleketa khwatsi hi makatekwa yo tala lawa Nungungulu a nyikako wena ni maxaka ya wena? A ku ehleketa hi wuhana legi a Muvangi a nga nago, zvi ta ku vhuna ku wona ku wa ku randza ni ku wa ku nyika lisima, zvi tlhela zvi ku kuca ku u mu bonga nguvhu. — 1 Joh. 4:9.

Kanilezvi hi lava ku maha zvo hundza ku ehleketa hi wuhana gakwe ni makatekwa lawa a hi nyikako; hi fanele ku tlhela hi mu bonga hi wunene gakwe. (Lis. 100:4, 5) Zva zwisiseka a ku wula lezvaku “a magezu ya ku bonga ma maha vanhu va tsaka”.

A cin’wani ci mahako lezvaku a ku bonga zvi va zva lisima hi ku zvi tiyisa a wunghana. Hontlheni ha zvi lava ku bongiwa. Loku u bonga wokari na zvi huma mbilwini hi kota ya wunene gakwe, hi wumbiri ga n’wina mu tiyisa wunghana. (Rom. 16:3, 4) A ku hundza lezvo, lava va randzako ku bonga va zvi randza nguvhu a ku vhuna van’wani. Va wona a wunene legi va kombisiwako va tlhela va kuceka ku gi kombisawu. Kunene, a ku kombisa a wunene zvi maha ku hiva ni litsako. Zvi tshamisile zvalezvi Jesu a nga zvi wulisa zvona zvaku: “Loyi a nyikako wa tsaka nguvhu a ku hundza loyi a amukelako.” — Mit. 20:35.

Robert Emmons, a dhiretori wa Univhersidhadhe ya Cálifornia, i wulile lezvi: “Kasi hiva vanhu va ku bonga hi fanele ku zwisisa lezvaku hi vhuniwa hi van’wani. Ka zvikhati zvin’wani zvi lava lezvaku ku hi hina hi nyikako; a zvin’wani zvikhati kuva vona va hi nyikako.” A lisine hi ku a wutomi ga hina gi seketelwa hi  van’wani hi tindlela to tala. Hi cikombiso, va nga hi nyika zvakuga kutani mimuri. (1 Kor. 12:21) A munhu a nga ni tshamela ga ku bonga wa zvi nyika a lisima lezvi a van’wani va mu mahelako. Hikwalaho, xana wa zvi randza ku kombisa a kubonga hi lezvi a van’wani va ku mahelako?

A cin’wani cigelo ci hi mahako hi bonga hi lezvaku a cikhati leci hi bongako zvi hi vhuna ku veka kupima ka matshamela ya ma nene ya van’wani na ku nga hi ka lawa ya hava. Hi ndlela yo kari, a maalakanyo ya hina ma tira ku fana ni cihlutu. A kubonga zvi maha ku u wona zva zvi nene, zvi fihla zvo biha. Zvi maha ku u randza ku veka kupima ka zva zvi nene, u nga cheli nguvhu kota hi zvikarato. Loku u kombisa nguvhu kubonga, u ta wona a zvilo zvo tala zva zvi nene lezvi zvi to tlhela zvi maha ku uya mahlweni u bonga nguvhu. Loku u veka kupima ka zvilo lezvi u nga kombisako ku bonga hi zvona, zvi ta ku vhuna ku maha lezvi mupostoli Pawule a hi kucileko, zvaku: “Tsakani Hosini contlhe cikhati.” — Filp. 4:4.

A kuva munhu wa ku bonga zvi ta ku vhuna a ku nga veki nguvhu kupima ka maalakanyo ya hava. Zva karata ku hi cikhati ca leci ca cin’we hi bonga, hiva ni ciluse, hi kwata, kutani ku veka civiti. A vanhu va nga ni tshamela ga ku bonga va tolovela kuva vanhu va nga randziko a titshomba. Va bonga zvalezvi va nga nazvo niku a va ti karateli ku kuma zvotala. — Filp. 4:12.

Kota muKristu, wa zvi tiva ku Sathani i wa ta tsaka loku u mbhela ntamu u tlhela u zangara hi kota ya tixanisa leti u kumanako nato masikwini lawo yo gumesa. I wa ta zvi bela mandla loku u ngavi ni mawonela ma nene hi zvilo u tlhela u solasola zvontlhe. A tshamela lego gi wa ta maha ku a vanhu zvi va karatela ku ingisela loku hi va chumayela a mahungu ya ma nene. Hi lisine, a ku bonga ku fambisana ni mihandzu ya moya wa Nungungulu, yi patsako a litsako leli hi li zwako hi kota ya zvilo zva zvi nene lezvi Nungungulu a hi mahelako, ni kukholwa loku hi nga naku ka zvontlhe lezvi a hi tsumbisako. — Gal. 5:22, 23.

Kota lezvi u nga mun’we wa Vakustumunyu va Jehovha, kuzvilava wa vhumelelana nazvo lezvi zvi wulilweko ka ndzima leyi xungetano hi kubonga. Hambulezvo, wa zvi tiva lezvaku a kubonga ni kuva ni mawonela ma nene contlhe cikhati a zvi koteki halahala. Kanilezvi, a zvi faneli ku ku mbheta ntamu. U nga gondza kuva ni mawonela ma nene u tlhela u simama kuva nawo. Hi ndlela muni? Siku ni siku, ti nyike cikhati ca ku ehleketa hi zvilo lezvi u nga kombisako kubonga hi zvona. Loku u tolovela ku maha lezvo, u taya uva munhu wa ku bonga. Zvi ta ku maha uva munhu wa ku tsaka nguvhu a ku hundza lava va vekako ku pima ka zvikarato zva wutomi legi. Ehleketa hi zvilo zva zvi nene lezvi Nungungulu ni van’wani va ku mahelako — lezvi zvi ku tiyisako ni ku ku nyika litsako. A zvilo lezvo, u ngaya hi ku zvi tsala. Kuzvilava hi siku u nga tsala zvilo zvimbiri kutani zvinharu lezvi u zvi bongako.

A mikambisiso yo kari yi wula lezvaku “loku hi ti toloveta ku bonga zvi nga cica a ndlela leyi a wongo ga hina gi tirako hi yona laha ka ku zvi hi olovela a kutsaka hi wutomi ga hina”. A munhu loyi a bongako wa tsaka. Hikwalaho, ehleketa hi makatekwa u ma kumako hi ku kombisa ku bonga, tsaka hi zvilo zva zvi nene u nga nazvo, u tlhela u kombisa kubonga contlhe cikhati! Wutshan’wini ga ku rindzela a zvilo zva hombe kasi u kombisa kubonga, ‘bonga Jehovha hakuva [mu] nene’. Kunene, ‘bonga hi kota ya zvilo zvontlhe’. — 1 Kro. 16:34; 1 Tes. 5:18.