1-2. a) A lembe ga Jubhilewu ku wuliwa yini? (Wona a kwadru: “ Ku wa hi yini a lembe ga Jubhilewu?”) b) Zvini lezvi Jesu a wulawulileko hi zvona ka Luka 4:16-18?

KA MATIKO yo kari, a vanhu va tolovela ku maha festa loku a hosi yi tlhanganisa a 50 wa malembe na yi fuma. A lembe lego ga wu 50 gi tolovela ku vitaniwa ku i Jubhilewu. A vanhu va nga ha simama ni festa leyo hi cipimo ca siku, vhiki kutani hi cikhati co leha. Kanilezvi yi gumesa yi mbhela, niku a vanhu va hakisa ku yi rivakelwa.

² Hi ta bhula hi Jubhilewu ga lisima a ku hundza festa leyi yi nga mahiwa hi lembe ga wu 50 le Izrayeli wa kale. A Jubhilewu lego gi wa tlhatlhisa a vaIzrayeli. Hikuyini hi faneleko ku gondza hi Jubhilewu? Hakuva a lembe ga Jubhilewu ga Izrayeli gi hi alakanyisa a lulamiselo go hlamalisa ga kutlhatlhiswa ka pindzukelwa loku Jehovha a ku mahako ni zvezvi — a kutlhatlhiswa loku Jesu a wulawulileko hi kona. — Lera Luka 4:16-18.

3. Hi kuya hi Levi 25:8-12, a vaIzrayeli va wa vhunekisa kuyini hi Jubhilewu?

³ Kasi hi ku zwisisa khwatsi a kutlhatlhiswa loku Jesu a wulawulileko hi kona, a hi sanguleni hi ku kambisisa a Jubhilewu legi Jehovha a nga nyikile a vanhu vakwe a kaleloko. Jehovha i va byelile lezvi a vaIzrayeli: ‘Mu ta basisa a lembe ga wu 50, muba hungu ga kutlhatlheka ka vontlhe vanhu va lomu tikweni. Gi tava lembe ga kutsaka ka n’wina, a lembe ga Jubhilewu; loyi ni loyi i ta tlhela ka petso wakwe, ni lezvaku loyi ni loyi i ta tlhela ngangweni wakwe.’ (Lera Levi 25:8-12, NM.) Ka ndzima ya cigondzo 49 hi wonile lezvi a vaIzrayeli va nga vhunekisa zvona hi sabhadho ga vhiki ni vhiki. Hambulezvo, va wa vhunekisa kuyini hi Jubhilewu? A hi zvi veki laha ka ku a muIzrayeli wo kari  i na ni mangava ya hombe, niku zvi bohile ku a xavisa a petso wakwe kasi ku riha mangava lawo. Hi lembe lego ga Jubhilewu i wa ta tlheliselwa a petso wakwe. Hikwalaho, a munhu loye i wa ta “tlhela ka petso wakwe” niku a vana vakwe va wa ta tshama lomu ka petso lowo. A cin’wani ciyimo hi loku a munhu a hi ni mangava ya hombe laha ka kuza zvi boha ku a ti xavisa kutani ku a xavisa n’wana wakwe kota khumbi kasi ku riha mangava lawo. Hi lembe lego ga Jubhilewu, a khumbi leyo yi wa fanele ku “tlhela ngangweni wabye”. Hikwalaho i hava loyi a nga wa ta tshama na a hi khumbi kala kupindzuka! A lulamiselo lego gi komba khwatsi lezvaku Jehovha i wa khatala hi vanhu vakwe.

4-5. Hikuyini zvi nga zva lisima a ku hi gondza hi Jubhilewu wa vaIzrayeli?

⁴ Hi cihi cin’wani civhuno ca Jubhilewu? Jehovha i tlhamusele lezvi: ‘Ku nga tava ni cisiwana ka va ka n’wina, hakuva Jehovha i ta ku katekisa hi zvinene a tikweni legi Jehovha Nungungulu wa wena a ku nyikileko ku ya gi fumela, ni kuva tshomba ya wena.’ (Deu. 15:4) Lezvo zvi hambene nguvhu ni lezvi zvi mahekako nyamutlha, laha a kutala ka zvikhati a zviganyi zvi yaku zvi ganya, a zvisiwana zviya zvi maha a zvisiwana!

⁵ Kota maKristu, a hi hanyi hi Nayo wa Mosi. Lezvo zvi wula ku a hi landzeli a nayo wa Jubhilewu wa lezvaku ku tlhatlhisiwa tikhumbi, ku tsetselelwa mangava, ni ku tlhelisela a mipetso. (Rom. 7:4; 10:4; Efe. 2:15) Hambulezvo, hi na ni cigelo ca ku gondza hi Jubhilewu. Hikuyini? Hakuva i hi alakanyisa lezvi Jehovha a mahako kasi ku hi tlhatlhisa ka ciwonho.

6. A vanhu va na ni cilaveko ca ku tlhatlhiswa ka yini?

⁶ Hontlheni hi na ni cilaveko ca ku tlhatlhiswa hi kota ya lezvi hi nga tikhumbi ta ciwonho. Kota wuyelo ga kuva vawonhi, hi yimelwe hi ku khosahala, ku babya, ni kufa. A vanhu vo tala va zvi wona ku lezvo lisine loku va ti wona laha ka woni kutani loku vaya ka dhokodhela loku va babya. Hi tlhela hi xukuvala loku hi tshuka hi maha ciwonho. Mupostoli Pawule i wulile lezvaku i wa ‘kokelwa wukhumbini ga nayo wa kuwonha lowu wu nga [hi] zvirweni’  zvakwe. A tlhela aku: “A khombo ga mina vasan’wina! Himani a to ndzi tlhatlhisa mirini lowu wu ndzi yisako kufeni ke?” — Rom. 7:23, 24.

7. Zvini lezvi Isaya a zvi phrofetileko xungetano hi kutlhatlhiswa?

⁷ A yo tsakisa hi lawa: Jehovha i mahile a malulamiselo ya lezvaku hi tlhatlhiswa ka ciwonho. Jesu hi yena a mahako ku lezvo zvi koteka. Ka malembe yo hundza 700 Jesu na nga seta laha misaveni, muphrofeti Isaya i phrofetile a kutlhatlhiswa ka hombe. A kutlhatlhiswa loko ka hombe ku wa tava ka ku nene nguvhu a ku hundza a kutlhatlhiswa loku a vaIzrayeli va nga ku kuma hi lembe ga Jubhilewu. I tsalile lezvi: ‘A moya wa Hosi Jehovha wu le hehla ka mina, hakuva Jehovha i ndzi totile a kuva ndzi kanela a mahungu yo saseka ka lava va vhumalako. I ndzi rumile a ku chuma lava va nga ni timbilu ti tshovekileko, ni kuba hungu ga kutlhatlheka ka lava va bohilweko, ni kutlhatlhiswa ka tikhumbi.’ (Isa. 61:1, NM) A ciphrofeto leci ci wa wula mani?

8. A ciphrofeto ca Isaya xungetano hi kutlhatlhiswa ci wula mani?

⁸ A ciphrofeto leci ca lisima xungetano hi kutlhatlhiswa ci sangulile ku tatiseka andzhako ka loku Jesu a sangulile a ntiro wakwe. A cikhati leci Jesu a ngaya sinagogeni le Nazareta, lomu a nga kulela kona, i no va lerela a ciphrofeto leco ca Isaya a vaJudha lava va nga tlhangene laho; a ku: ‘A moya wa Jehovha wu hehla ka mina, hakuva i ndzi totile kasi ku kanela mahungu ya ma nene ka zvisiwana. I ndzi rumele ku ta huwelela kutlhatlhiswa ka lava va bohilweko ni ku tlhelisela kuwona ka zvikhumu ni ku tlhatlhisa lava va nga hlomulweni, ni ku chumayela a cikhati ca Jehovha ca ku mahela vanhu wuxinji.’ I no gumesa aku a ciphrofeto leco ci wula yena. (Luka 4:16-19, 21) Jesu i ci tatisile hi ndlela muni a ciphrofeto leci?

9. A kutala ka vanhu va masikwini ya Jesu va wa rindzela a ku tlhatlhiswa ka tshamela muni?

⁹ Masikwini ya Jesu, a vanhu va no sangula ku kuma a kutlhatlhiswa loku Isaya a ku phrofetileko, loku Jesu a nga lera. Jesu i tiyisile mhaka leyi a cikhati a ngaku: “A mutsalo lowu ma ha mbhetako ku wuzwa wu tatisekile nyamutlha.” (Luka 4:21) A kutala ka lava va zwileko lezvi Jesu a nga lera, kuzvilava va wa rindzela kutlhatlhiswa ka mufumo wa Roma. Kuzvilava va wa hi ni maalakanyo ya ku fana ni ya wanuna loyi a nga ku: “Hi wa rindzela lezvaku a wanuna loyi hi yena a nga wa ta tlhatlhisa Izrayeli.” (Luka 24:13, 21) Kanilezvi, hina ha  zvi tiva lezvaku Jesu a nga kucangi a vapizani vakwe lezvaku va vhukela a mufumo wo biha wa Roma. Wutshan’wini ga lezvo, i va gondzisile lezvaku va tlhelisa ka “Khezari lezvi zvi nga zva Khezari.” (Mat. 22:21) Maku Jesu i wa ta va tlhatlhisisa kuyini vanhu?

10. Jesu i tlhatlhisile vanhu ka yini?

¹⁰ Jesu i tele ku ta vhuna vanhu lezvaku va tlhatlhiswa hi tindlela timbiri. Yo sangula, i vhululile ndlela ya lezvaku a vanhu va tlhatlhiswa ka tigondzo to biha ti nga gondzisiwa hi varangeli va wukhongeli. A vaJudha vo tala va wa kurumetiwa a ku landzela a mikhuwo ni tigondzo ta hava. (Mat. 5:31-37; 15:1-11) A kutala ka lava va nga ti byela lezvaku va wo vhuna van’wani a ku tirela Nungungulu, vona va wa nga mu tireli. Hikwalaho zvi wa fana ni loku va hi zvikhumu. Hi kota ya lezvi va nga ala Mesiya ni lisine leli a li gondzisileko, va simamile munyameni ni ciwonhweni. (Joh. 9:1, 14-16, 35-41) Ka lisine leli Jesu a nga gondzisa ni cikombiso cakwe ca ci nene, a vanhu vo rula va wonile lezvi va nga wa ta tlhatlhisiwa zvona ka tigondzo ta mawunwa. — Mar. 1:22; 2:23–3:5.

11. Hi yihi ndlela ya wumbiri leyi Jesu a va tlhatlhisako hi yona a vanhu?

¹¹ Ya wumbiri, Jesu i mahile lezvaku zvi koteka ku a vanhu va tlhatlhiswa ka wukhumbi ga ciwonho. Hi kota ya lezvi Jesu a nyikeleko a wutomi gakwe kota hakhelo ya ku tlhatlhisa, Nungungulu wa tsetselela a zviwonho zva lava va kombisako kukholwa ka hakhelo ya ku tlhatlhisa va tlhela va kombisa a kukholwa loko hi mitiro yabye. (Mah. 10:12-18) Jesu i wulile lezvi: “Loku a N’wana a mu tlhatlhisa, hakunene mu tlhatlhekile.” (Joh. 8:36) A kutlhatlhiswa loko ka hombe a ku hundza loku a muIzrayeli a nga ku kuma hi lembe ga Jubhilewu! Hi cikombiso, a munhu loyi a nga tlhatlhisilwe hi Jubhilewu zvi wa koteka ku tlhela a maha khumbi, niku i wa ta guma afa.

12. Hi vamani vo sangula a ku kuma a kutlhatlhiswa loku Jesu a ku tivisileko?

¹² Hi siku ga Pentekosta wa 33 Nguveni ya Hina, Jehovha i no tota a vapostoli ni van’wani vavanuna ni vavasati vo tsumbeka hi moya wa ku basa. I no va maha vana vakwe niku hi ku famba ka cikhati i wa ta va vhuxa vaya tilweni kasi vaya fuma na Jesu. (Rom. 8:2, 15-17) Lavo hi vona vo sangula a ku kuma kutlhatlhiswa loku Jesu a ku tivisileko le sinagogeni ga Nazareta. A vavanuna ni vavasati lavo va wa nga ha hi tikhumbi ta tigondzo ta mawunwa ta varangeli va wukhongeli ga ciJudha ni mikhuwo yabye yi nga seketelwiko ka Mitsalo. Nungungulu i va tlhatlhisile kambe ka ciwonho ci yisako kufeni. A Jubhilewu go fananisa legi sangulileko  hi ku totiwa ka vapizani va Kristu hi 33 Nguveni ya Hina, wu ta gumesa kufumeni ka Jesu ka 1000 wa malembe. Zvini zvi to ngana zvi mahekile ka cikhati leco?

13-14. Ahandle ka maKristu ma totilweko, hi vamani kambe va kumako a kutlhatlhiswa loku Jesu a ku tivisileko?

¹³ Inyamutlha, a timiliyoni ta vanhu va va nene va humako ka matiko wontlhe va maha cipandze ca “tiyivhu tin’wani”. (Joh. 10:16) A vanhu lavo a va hlawuliwangi hi Nungungulu kasi vaya fuma na Jesu le tilweni. Hambulezvo, hi kuya hi lezvi a Bhibhiliya gi zvi tsumbisako, va rindzela ku hanya kala kupindzuka laha misaveni. Wenawu u na ni kutsumba loko?

¹⁴ Hambu zvezvi u nga kuma makatekwa yo kari ma kumiwako hi la’va totilweko. Lezvi u kholwako ka hakhelo ya ku tlhatlhisa ya Jesu, u nga kombela Jehovha lezvaku a ku tsetselela a zviwonho zva wena. Lezvo zvi maha ku uva ni livhalo li basileko mahlweni ka Nungungulu. (Efe. 1:7; Kuv. 7: 14, 15) Alakanyela kambe hi makatekwa u ma kumako hi kota ya lezvi u tlhatlhisilweko ka tigondzo ti nga seketelwiko ka Mitsalo. Jesu i te: “Mu ta tiva lisine, ni lisine li ta mu tlhatlhisa.” (Joh. 8: 32) A ho ku tsaka hi lezvi hi nga ni kutlhatlhiswa loko!

15. Kutlhatlhiswa ni makatekwa muni hi zvi rindzelako cikhatini ci tako?

¹⁵ Hi rindzela a kutlhatlhiswa ka hombe. Lokuloku, Jesu i ta lovisa a wukhongeli ga mawunwa  ni mifumo ya kubiha. Nungungulu i ta vhikela a “citshungu ca hombe” leci ci mu tirelako, niku i ta tlhela a va nyika makatekwa kasi va ti buza hi wona paradhiseni. (Kuv. 7:9, 14) A vanhu vo tala va ta vhuxiwa va tlhela va kuma thomo ga kutlhatlhiswa ka zvontlhe a zvilo zva kubiha zvi vangiwako hi ciwonho ca Adhamu. — Miti. 24:15.

16. Kutlhatlhiswa muni ka hombe loku a vanhu va to ku kuma cikhatini ci tako?

¹⁶ Ndzeni ka 1000 wa malembe ya Kufuma ka Jesu, yena ni lava a to fuma navo va ta vhuna vanhu lezvaku va tlheliselwa mimiri ni wuxaka go mbhelela na Nungungulu. A cikhati leco ca ku tlheliselwa ni kutlhatlhiswa ci ta ku khwatsi i lembe ga Jubhilewu le Izrayeli. Lezvo zvi wula ku vontlhe lava va tirelako Nungungulu hi kutsumbeka va tava vanhu vo mbhelela na va nga hi na ciwonho.

17. Zvini lezvi Isaya 65:21-23 a wulako xungetano hi lezvi zvi to humelela a vanhu va Nungungulu? (Wona mufota wa kapa.)

¹⁷ Isaya 65:21-23 i tlhamusela lezvi a wutomi gi to tshamisa zvona laha misaveni cikhatini ci tako. Hi nga ta ha loloha ku tira. Wutshan’wini ga lezvo, a Bhibhiliya gi komba lezvaku a vanhu va Nungungulu ka cikhati leco va maha mitiro yi vhunako ni yo tsakisa. Kumbheleni ka 1000 wa malembe ya Kufuma ka Kristu, hi ta zvi wona “lezvaku a zvivangwa zvi ta tlhatlhiswa ka wukhumbi ga kuhina, zviva ni kutlhatlheka ka kungangamela ka vana va Nungungulu”. — Rom. 8:21.

18. Hikuyini hi kholwako lezvaku cikhatini ci tako hi ta tsaka?

¹⁸ A ku khwatsi hi lezvi Jehovha a nga mahile a malulamiselo ya lezvaku a vaIzrayeli va kuma cikhati ca ku tira ni ca ku humula, i ta maha zvalezvo kambe ka vanhu vakwe Kufumeni ka Kristu ka 1000 wa malembe loku ku tako. Handle ko kanakana, ku tava ni cikhati ca ku khozela Nungungulu. Inyamutlha leci ci nehako litsako ku khozela Nungungulu, niku ni misaveni yiswa zvi ta tshamisa zvezvo. Kunene, vontlhe a vanhu vo tsumbeka va ta tsaka nguvhu kufumeni ka Kristu ka 1000 wa malembe hakuva hi tava ni ntiro wa ku tsakisa nguvhu niku hontlheni hi ta tirela Nungungulu.