Hunza uya ka timhaka ta kona

Tlhela ka xaxameto wa tihloko ta mhaka

Zviwutiso zva vagondzi

Zviwutiso zva vagondzi

A Bhibhiliya gi wula lezvaku kasi ku tiyisa mhaka yo kari ku wa laveka a vakustumunyu vambiri hi wutsongwani ga kona. (Mitse. 35:30; Deu. 17:6; 19:15; Mat. 18:16; 1 Tim. 5:19) Kanilezvi hi kuya hi Nayo wa Mosi, loku a wanuna a pfinya wasati a wutilweko lomu ‘masin’wini’, a wasati loye aba huwa, i wa nga hi na nandzu wa wubhayi, kanilezvi a wanuna loye i wa hi ni nandzu. Makunu lezvi ku nga kala ku nga hi na vakustumunyu, hikuyini loyi wa wanuna a nga nyikiwa nandzu, loyi wa wasati a nga nyikiwi?

A mhaka-tshinya ya ciyimo ci hlawutelwako ka Deuteronome 22:25-27, a hi ku komba ku a wanuna a mahako lezvo i na ni nandzu, hakuva i sina a hi nawo. Kanilezvi, ku komba lezvaku a wasati loyi a pfinyiwako a nga na nandzu. A hi wone khwatsi a mongo wa kona.

Ka Deuteronome 22:23, 24 ku wulawuliwa hi wanuna a mahileko wubhayi lomu dhoropeni ni wasati a wutilweko. A wasati loye i wa hi ni nandzu wa wubhayi hakuva a wasati a nga wutilwe i wa wonisiwa ku khwatsi i chadhile. Hikuyini a wasati loye a nga hi ni nandzu? Hi ku “a nga bangi huwa” lomu dhoropeni. Loku i wa bile, a vanhu na va mu zwile vata va ta mu tlhatlhisa. Kanilezvi a nga mahangi lezvo. Hikwalaho, a wasati loye i wo maha wubhayi ni ku hi wumbiri gabye va wa hi ni nandzu.

A Nayo wu gumesa wu tlhamusela a ciyimo leci: “Loku a wanuna a tlhangana ni nhwana a wutilweko lomu masin’wini a mu pfinya a etlela naye, a wanuna loye a mu pfinyileko a etlela naye, i tafa yece basi. Kanilezvi a nhwana, u nga tshuki u mu maha nchumu, hakuva a nga na nandzu lowu a faneleko kufa; hakuva lezvo zvi fana ni loku a munhu a vhukela makabye wakwe hi ku leva a mu daya; leyo i mhaka yin’we. Hakuva yena i mu kumile le khwatini; ni loyi wa nhwana a wutilweko i bile huwa, kanilezvi a ku tangi wo mu tlhatlhisa.” — Deut. 22:25-27NM.

Ka ciyimo leci, a valamuli va wa kholwa lezvaku hakunene a wasati loye “i bile huwa, kanilezvi a ku tangi wa ku mu tlhatlhisa”. Hikwalaho i wa nga hi na nandzu wa wubhayi. Hambulezvo a wanuna loye i wa hi ni nandzu wa wubhayi ni wa ku pfinya munhu, hakuva i no mu “pfinya a etlela naye”.

Hikwalaho, hambu lezvi a mhaka-tshinya ya ciyimo co sangula ku nga ku komba lezvaku a wasati loye a pfinyiwako lomu masin’wini a nga na nandzu, a nayo lowo wu komba khwatsi lezvaku a wanuna loye i wa hi ni nandzu wa ku pfinya wasati ni wa wubhayi. Hi nga tsumba lezvaku a valamuli va wa “wutisisa khwatsi” a mhaka leyo va tlhela va maha ciboho ci yelanako ni milayo leyi Nungungulu a nga yi yimisile. — Deu. 13:14; 17:4; Ekso. 20:14.