Nicolas na Céline va kumene ni cikarato co hambana ni lezvo. Va no vhumela ciavelo ciswa va nyikilweko hi ravi ga França ca ku va rura vaya ka bandla giswa. Va wula lezvi: “Kusanguleni hi wa tsakile nguvhu, kanilezvi hi no gumesa hi sangula ku xuva vanghana va hina. Hi wa nga se wumba wunghana go tiya ni vamakabye va bandla ga hina ga giswa.” a Hi kota ya zvikarato lezvo, u nga li kumisa kuyini litsako u tlhela u bhindzula loku u rura uya ka bandla gin’wani? A van’wani va nga ku vhunisa kuyini? Makatekwa muni ya moya u nga ma kumako u tlhela u avela van’wani bandleni ga wena ga giswa?

MUNE WA MATSHINYA YA MILAYO MA NGA KU VHUNAKO KU YIMISANA NI CIKARATO LECI

1. Tsumba Jehovha. (Lis. 37:5) Kazumi, wa le Japão, i rurile ka bandla legi a nga hi ni 20 wa malembe na a hi ka gona a cikhati leci a nuna wakwe a nga rura hi kota ya ntiro. Kazumi i yi ‘nyikelisile kuyini a ndlela yakwe ka Jehovha’? I wula lezvi: “Ndzi no chulula mbilu ya mina ka Jehovha ndzi mu byela zvontlhe lezvi zvi nga ndzi chavisa, ni ciwundza leci ndzi nga cizwa, ni kukarateka loku ndzi nga hi nako. Khati ni khati ndzi nga maha lezvo, ndzi wa kuma ntamu lowu ndzi nga wu lava.”

U nga engetelisa kuyini lezvi u mu tsumbisako zvona Jehovha? A ku fana ni lezvi a sinya yo kari yi lavako mati ni citromu kasi yi kula, a kukholwa ka hina konawu ku fanele ku gisiwa kasi ku kula. Nicolas, loyi a a sinako kumbukilweko, i polile lezvaku a ku ehleketa hi cikombiso ca Abrahama, ni ca Jesu, ni ca Pawule — a vavanuna lava va ti karatileko  nguvhu kasi ku maha kurandza ka Nungungulu — zvi tiyisile a kutsumba kakwe ka ku Jehovha i ta mu vhuna. A ku maha cigondzo ca wena wutsumbu hi kukhandzakanya zvi nga ta ku vhuna basi a ku u lwisana ni zvikarato wutomini ga wena, kanilezvi u ta tlhela u gondza zvilo u nga tiyisako hi zvona van’wani bandleni ga wena ga giswa.

2. U nga fananisi zvilo. (Mutsh. 7:10) Jules zvi lavile ku a ti zwananisa ni kuhambana ka hombe ka mudhawuko a cikhati leci a nga rura Benin aya Estados Unidos. I wula lezvi: “Ndzi wa ti zwisa ku khwatsi ndzi wa fanele ku hlawutela matimu ya mina ni wihi ndzi mu kumako.” Hi kota ya lezvi a zvilo zvi nga hambene ni lezvi a nga zvi tolovele, i no sangula ku ti hambanisa ni bandla. Hambulezvo, a cikhati leci a nga va tiva khwatsi vamakabye, i no cica mawonela yakwe. I wula lezvi: “Ndza kholwa ku ni kwihi laha hi nga kona, a vanhu hi valava va van’we. Vo wulawula kutani maha zvilo hi ndlela yo hambana basi. Leci ci lavekako ku vhumela vanhu kota lezvi va nga tshamisa zvona.” Hikwalaho, u nga fananisi a bandla ga wena ga giswa ni legi ga kale. A phayona go kari ga ku hi Anne-Lise, gi zvi wulisile lezvi: “A ndzi rurelangi ku ndzi ya kuma zvalezvi ndzi zvi siyileko ndzhako. Ndzi rurele ku ndziya kuma zva zviswa.”

A madhota wonawu ma fanele ku ma nga fananisi a bandla gabye ga kale ni legi ga giswa. Ka laveka tindlela to hambanahambana kasi ku maha zvilo. Wutlhari a ku ranga hi ku zwisisa a ciyimo ca wutshamu lego na u nga se nyika mawonela. (Mutsh. 3:1, 7b) Zvi nene a ku rangela van’wani hi cikombiso ca wena wutshan’wini ga ku va kurumeta ku va pimisa ku fana na wena. — 2 Kor. 1:24.

3. Patseka ka mitiro ya bandla. (Filp. 1:27) A kurura ku lava cikhati ni ntamu, kanilezvi zva lisima a ku na wa ha chikela uya mitlhanganweni ya bandla, hi nghohe ni nghohe loku zvi koteka. A vamakabye va bandla ga wena ga giswa va fanele ku ku wona hi kukhandzakanya kasi va tiva lezvi va nga ku vhunisako zvona. Lucinda, a rurileko ni vana vakwe va vambiri va vanhanyana aya ka dhoropa ga hombe ga Joni, i wula lezvi: “A vanghana va mina va wa ndzi alakanyisa ku ndzi veka kupima ka kuva ni wunghana ga hombe ni vamakabye va bandla ga mina ga giswa, ndzi tira navo kuchumayeleni ni ku hlamula mitlhanganweni. Hi no tlhela hi byela vamakabye lezvaku va nga tirisa muti wa hina kasi ku mahela kona mutlhangano wa ntiro wa simu.”

A ku maha mitiro ya moya ni vamakabye va bandla ga wena ga giswa i ndlela ya yinene ya ku engetela a ‘kukholwa ka wena ka mahungu ya manene’. Anne-Lise, loyi a kumbukilweko, i kucilwe hi madhota lezvaku a ti karatela ku chumayela ni vamakabye vontlhe va bandla gakwe ga giswa. Give gihi a wuyelo? I wula lezvi: “Ndzi tekele ku zvi pola lezvaku leyo i ndlela ya yinene ya ku ndzi tizwa ndzi hi ciro ca bandla. A cin’wani kambe, a ku ti nyiketela ku maha mitiro yo kota ku basisa ni ku hlayisa a Salawu ya Mufumo, zvi ta komba lezvaku wa zvi zwisisa ku lego hi gona a bandla ga wena. Laha u yako u khomeka nguvhu hi mitiro ya moya,  a vamakabye va ta hatlisa va ku tolovela u tlhela u tizwa na u hi ciro ca ngango wa wena wa wuswa wa moya.

4. Chata vanghana vaswa. (2 Kor. 6:11-13) A ku kombisa kukhatala hi van’wani i ndlela ya yinene ya ku chata vanghana. Hikwalaho, mahlweni ni ndzhako ka mitlhangano, ti nyike cikhati ca ku losa vamakabye ni ku va tiva khwatsi. Ti karatele ku tiva mavito yabye. A ku alakanya vito ga munhu u tlhela u mu kombisa cinghana ni kuva munhu wo tshineleleka zvi ta koka van’wani niku zvi ta maha ku u hi ni vanghana va vanene va vaswa.

Wutshan’wini ga ku zama ku cica lezvi u nga zvona kasi u tsakelwa hi van’wani, a vamakabye va bandla giswa zvi ta lava ku va tiva lezvi hakunene u nga tshamisa zvona. Maha zvo fana ni lezvi Lucinda a wulileko: “Zvezvi hi na ni vanghana va hombe hakuva hi no sangula hi hina hi va ramba kaya ka hina.”

“AMUKELANANI”

A ku nghena lomu Salawini ya Mufumo yi teleko hi vanhu vo kala u nga va tivi zvi nga chavisa ka vokari. Makunu, zvini u nga mahako kasi zvi va olovela lava va ha sangulako kuta? Kota lezvi Pawule a wulileko, hi fanele ku ‘amukelana, a ku khwatsi hi lezvi Kristu yenawu a nga hi amukela’. (Rom. 15:7) Hi ku pimanyisa Kristu, a madhota ma nga vhuna lava va nga vaswa lomu bandleni lezvaku va tizwa na va amukelwa khwatsi. (Wona kwadru “ Zvini zvi nga ku vhunako ku u tsaka ka bandla giswa?”) Hambulezvo, vontlhe laha bandleni, a ku patsa ni vanana, va nga maha cokari kasi ku chata vanghana vaswa.

A ku amukelana zvi patsa ku ramba van’wani kaya ka wena ni ku va vhuna hi tindlela to kongoma. Hi cikombiso, a makabye wo kari wa cisati i tirisile a cikhati cakwe kasi ku mu komba dhoropa a makabye wa muswa ni ku mu tlhamusela lezvi a mixapa yi tirisako zvona. Lezvi a makabye loye a nga maha zvi mu khumbile nguvhu a makabye loyi wa muswa zvi tlhela zvi mu vhuna ku a tizwa khwatsi ka muti wakwe wa wuswa.

 LUNGELO GA KU KULA HI TLHELO GA MOYA

A zvidodwani zvi chemula makhati yo tala na zvi nga se zvi kota ku haha. Hi kufanana, a cikhati leci hi rurako hiya ka bandla giswa, hi fanele ku tsika ni cihi ci nga hi vhalelako a ku hi haha ntirweni wa Jehovha. Nicolas na Céline va wulile lezvi: “A ku rura i ndlela ya yinene ya ku gondza. A ku ti zwananisa ni vanhu ni mudhawuko wuswa zvi hi kucile ku hiva ni matshamela maswa.” Jean-Charles, a kumbukilweko le hehla, i wulile lezvi a ngango wakwe wu vhunekisileko zvona: “A ku rura zvi vhunile ku a vana va hina va kula hi tlhelo ga moya. Andzhako ka tihweti titsongwani, a nhanyana wa hina i no vhumela ciavelo ka mutlhangano wa cikari ka vhiki, a mufana wa hina ava muhuweleli wo kala kubhabhatisiwa.”

Ahanti ke, loku a ciyimo ca wena ci nga ku vhumeleli ku rura, hi cikombiso, uya lomu ku nga ni cilaveko ca hombe? Maha ku a bandla ga wena gi ku khwatsi ga giswa hi ku tirisa mawonela yo kari ma kumbukilweko ka ndzima leyi. Laha u tsumbako Jehovha, khomeka hi mitiro ya bandla hi ku maha malulamiselo ya ku tira ni van’wani kuchumayeleni ni ku chata vanghana vaswa kutani ku tiyisa a wunghana legi u sinako u hi nago. Vhuna lava va nga vaswa laha bandleni hi tindlela to kongoma. Kota lezvi a lirandzo li tivekisako a maKristu ya lisine, a ku maha lezvo zvi ta ku vhuna ku kula hi tlhelo ga moya. (Joh. 13:35) Tiyiseka lezvaku “Nungungulu wa tsaka nguvhu hi lezvo”. — Mah. 13:16.

Hambu lezvi ma kumeneko ni zvikarato, a maKristu yo tala zvi ma fambele khwatsi a cikhati leci ma nga rura maya ka bandla giswa niku wenawu zvi nga ku fambela khwatsi! Anne-Lise i: “A ku cicacica mabandla zvi ndzi vhunile ku ndzi vhulula mbilu ya mina.” Kazumi wa tiyiseka lezvaku “loku u rura u nga wona lezvaku Jehovha wa ku seketela hi tindlela ta ku cima i wa nga se ku seketelisa zvona”. Jules ke? I wula lezvi: “A vanghana lava ndzi va chatileko va ndzi vhunile ku ndzi tizwa ndzi hi kaya. Zvezvi ndzi tizwa na ndzi hi ciro ca bandla ga mina ga giswa laha ka ku zvi wa ta ndzi karatela ku rura.”