Zviwutiso zva vagondzi
Ka Isaya 60:1, himani loyi nga byeliwa lezvaku a “suka a yima” a woninga, niku i zvi mahisa kuyini?
Ka Isaya 60:1 hi lera lezvi: ‘Suka u yima, u khazamula, hakuva a kuwonekela ka wena ku chikele, ni kungangamela ka Jehovha ku vhukile hehla ka wena.’ A mongo wu komba lezvaku laha ku wuliwa “wasati”, ku nga Ziyoni kutani Jerusalema, loyi a nga hi tsindza ga Judha cikhatini leco. a (Isa. 60:14; 62:1, 2) A dhoropa ga Jerusalema gi yimela a tiko gontlhe ga Izrayeli. A magezu ya Isaya ma vhuxa zviwutiso zvimbiri. Co sangula: Hi rini niku hi ndlela muni Jerusalema a ‘sukako a yima’ a tlhela woninga hi tlhelo ga moya? Ca wumbiri: A magezu ya Isaya ma na ni kutatiseka ka hombe masikwini ya hina ke?
Hi rini niku hi ndlela muni Jerusalema a ‘sukako a yima’ a tlhela woninga hi tlhelo ga moya? A Jerusalema ni tempeli zvi wa hahlukile a cikhati leci a vaJudha va nga hi wukhumbini Bhabhuloni hi 70 wa malembe. Kanilezvi, andzhako ka loku Bhabhuloni a hlulilwe hi vaMedhi ni vaPersia, a vaIzrayeli va wa tlhatlhekile a ku tlhela tikweni gabye ga mabeleko niku vhuxeta wukhozeli ga lisine. (Ezra 1:1-4) Kusukela hi 537 Mahlweni ka Nguva ya Hina, a misalela ya tixaka tontlhe ta 12 yi no maha lezvo. (Isa. 60:4) Va no sangula a ku maha miphahlo ka Jehovha, va maha mibuzo ni ku aketa tempeli. (Ezra 3:1-4, 7-11; 6:16-22) Makunu a wudzundzo ga Jehovha gi no tlhela gi sangula ku woninga Jerusalema, ku nga kutlheliselwa ka vanhu va Nungungulu. Va nova kuwonekela ko fananisa ka vanhu lava va nga kala va nga mu tivi Jehovha.
Hambulezvo, ka cikhati leco a zviphrofeto zva Isaya xungetano hi kutlheliselwa ka vanhu va Nungungulu zvi wo sangula ku tatiseka. A kutala ka vaIzrayeli a va simamangi ku ingisa Nungungulu. (Neh. 13:27; Mala. 1:6-8; 2:13, 14; Mat. 15:7-9) Hi ndzhako ka cikhati, va no ala Mesiya, ku nga Jesu Kristu. (Mat. 27:1, 2) Hi 70 Nguveni ya Hina, Jerusalema ni tempeli zvi no hahluliwa hi khati ga wumbiri.
Jehovha i wa sina a phrofetile lezvaku lezvo zvi wa ta humelela. (Dan. 9:24-27) Zvi laha kubaseni lezvaku ku wa nga hi kungo gakwe lezvaku a Jerusalema wa laha misaveni a tatisa zvontlhe zvi yelanako ni zviphrofeto xungetano hi kutlheliselwa ka vanhu va Nungungulu zvi nga ka Isaya cipimo 60.
Xana a magezu ya Isaya ma na ni kutatiseka ka hombe masikwini ya hina? Ina, kanilezvi ka wasati mun’wani wo fananisa, ku nga ‘Jerusalema wa le hehla’. Mupostoli Pawule i tsalile lezvi xungetano hi yena: “Hi yena mamani wa hina.” (Gal. 4:26) Jerusalema wa le hehla cipandze ca le tilweni ca hlengeletano ya Nungungulu ci wumbiwako hi zvivangwa zva moya zvo tsumbeka. A vana vakwe hi Jesu ni 144 000 wa maKristu ma totilweko hi moya wo basa, lawa a ku fana na Pawule ma nga ni kutsumba ka le tilweni. A maKristu ma totilweko ma wumba a “tiko go basa”, ku nga “Izrayeli wa Nungungulu”. — 1 Ped. 2:9; Gal. 6:16.
A Jerusalema wa le hehla i “suka a yima” a tlhela a woninga hi ndlela muni? I maha lezvo hi ku tirisa a vana vakwe va totilweko va laha misaveni. Fananisa lezvi va zvi mahako ni lezvi zvi phrofetilweko ka Isaya cipimo 60.
A maKristu ma totilweko zvi lavile ku ma ‘suka ma yima’ hakuva ma wa hi munyameni wa moya a cikhati leci a wudhuki legi gi nga phrofetilwe gi nga sangula ku humelela andzhako ka kufa ka vapostoli. (Mat. 13:37-43) Ka cikhati leco, va nova tikhumbi ta Bhabhuloni wa hombe, ku nga wukhongeli gontlhe ga mawunwa. A vatotilweko va no simama va hi tikhumbi kala “kugumeseni ka tiko”, ku nga cikhati ci sangulileko hi 1914. (Mat. 13:39, 40) Andzhako ka cikhatanyana, hi 1919, va no humesiwa wukhumbini lego va tekela ku sangula ku woninga hi tlhelo ga moya hi ku chumayela a mahungu ya Mufumo hi kuhiseka. b Hi kufamba ka malembe, a vanhu va matiko wontlhe vata kuwonekeleni loko, a ku patsa ni misalela ya Izrayeli wa Nungungulu, ku nga tihosi ti kumbukiwako ka Isaya 60:3. — Kuv. 5:9, 10.
Cikhatini ci tako, a maKristu ma totilweko ma ta woninga hi tlhelo ga moya hi ndlela ya hombe nguvhu. Hi ndlela muni? A cikhati leci va to gumesa a ntiro wabye wa laha misaveni va ta maha cipandze ca “Jerusalema giswa” kutani noivha ya Kristu yi wumbiwako hi 144 000 wa tihosi ni vapristi. — Kuv. 14:1; 21:1, 2, 24; 22:3-5.
A Jerusalema giswa gi tava ni cipandze ca lisima kutatisekeni ka Isaya 60:1. (Fananisa Isaya 60:1, 3, 5, 11, 19, 20 na Kuvhululelwa 21:2, 9-11, 22-26.) A ku fana ni lezvi a Jerusalema wa laha misaveni a nga hi tsindza ga mufumo le Izrayeli wa kale, a Jerusalema giswa zvin’we na Kristu, gi tava mufumo wa tiko giswa. A Jerusalema giswa “gi relela hi le tilweni ka Nungungulu” hi ndlela muni? Hi ku veka kupima ka gona laha misaveni. A vanhu va chavako Nungungulu va humako ka matiko wontlhe va ta “famba kuwonekeleni ka gona”. Niku va ta tlhatlhisiwa ka ciwonho ni kufa. (Kuv. 21:3, 4, 24) A wuyelo ga kona ku tava “kutlheliselwa ka zvilo zvontlhe” kota lezvi Isaya ni vaphrofeti van’wani va phrofetileko. (Miti. 3:21) A kutlheliselwa loko ka hombe ku sangulile a cikhati leci Kristu a ngava Hosi niku ku ta gumesa kumbheleni ka kufuma kakwe ka 1000 wa malembe.
a Hi ciHebheru, ka Isaya 60:1 ku wulawuliwa hi wasati.
b A kutlheliselwa ka moya loku ku mahekileko hi 1919 ka tlhamuselwa kambe ka Ezekieli 37:1-14 ni ka Kuvhululelwa 11:7-12. Ezekiyeli i phrofetile a kutlheliselwa ka moya ka maKristu wontlhe ma totilweko andzhako ka ku mbheta cikhati co leha wukhumbini. A ciphrofeto ci nga ka Kuvhululelwa ci wulawula hi kupswaliwa luswa hi tlhelo ga moya ka ntlawa wutsongwani wa vamakabye va totilweko lava va nga rangela andzhako ka loku va vhalelwe paxweni na va nga hi nandzu laha va nga kala va nga zvi koti ku tirela Jehovha hi kuhiseka hi cikhati citsongwani. Hi 1919, va no yimisiwa kota “nandza go tsumbeka ni go tlhariha”. — Mat. 24:45; wona bhuku Adoração Pura de Jeová É Restaurada!, paj. 118.