1. Zvini kuzvilava zvi nga ku hlamalisa a cikhati u nga bhulela van’wani a lisine la Bhibhiliya?

WA ZVI alakanya lezvi u nga ti zwisa zvona a cikhati u nga pola ku u li kumile a lisine la Bhibhiliya? A lisine la Bhibhiliya leli u nga kari u gondza li waya hi ku dlunya ka wena! U zvi wonisile ku vontlhe va wa ta tsaka hi ku gondza lezvi wena u nga zvi kholwa. U wa tiyiseka lezvaku a lisine la Bhibhiliya li wa ta va vhuna ku hanyela co ci tiva zvezvi va tlhela va rindzela ku hanya wutomi ga gi nene cikhatini ci tako. (Lis. 119:105) Makunu, a lisine lelo u no sangula ku bhulela vanghana ni maxaka hi kutsaka ka hombe nguvhu! Kanilezvi vate yini? A wu kholwangi lezvi u nga zvi wona! A va zvi tsakelangi.

2-3. A votala masikwini ya Jesu va wa mu wonisa kuyini yena ni mahungu lawa a nga chumayela?

² A hi faneli ku hlamala loku a van’wani va nga ma tsakeli a mahungu lawa hi chumayelako. A votala masikwini ya Jesu, a va mu tsakelangi, hambu lezvi a nga kari a maha zvihlamaliso, a komba lezvaku i wa vhuniwa hi Nungungulu. Hi cikombiso, i vhuxile Lazaru — lezvi hambu valala vakwe va nga vhumala ndlela yo kaneta. Hambulezvo, a varangeli va ciJudha a va vhumelangi ku Jesu hi yena Mesiya. Va zile va zama ni ku daya yena na Lazaru!— Joh. 11:47, 48, 53; 12:9-11.

³ Jesu i wa zvi tiva ku a vanhu vo tala va wa nga ta vhumela ku hi yena Mesiya. (Joh. 5:39-44) I byelile vapizani vo kari va Johani Mubhabhatisi, aku: “I katekile loyi a nga khunguvanyekiko hi kota ya mina.” (Mat. 11:2, 3, 6) Hikuyini a votala va nga ala ku landzela Jesu?

4. Hi ta wulawula hi yini ka ndzima leyi?

⁴ Ka ndzima leyi ni leyi yi landzelako, hi ta wona zvigelo zvo  tala zvi nga maha ku a votala va nga kholwi ka Jesu. Hi ta tlhela hi wona ku hikuyini a votala nyamutlha va kalako va nga ma tsakeli a mahungu lawa hi chumayelako. A ca lisima ka zvontlhe, hi ta tiva ku a kuva ni kukholwa ko tiya xungetano hi Jesu zvi nga hi vhunisa kuyini ku hi nga tshuki hi tsika ku mu landzela.

5. Cini kuzvilava ci nga maha ku a vokari va ti byela ku Jesu a hi yena Mesiya loyi ku nga phrofetilwe ku i tata?

⁵ A votala va alile ku landzela Jesu hi kota ya lomu a ngata hi kona. Va wa kholwa ku mugondzisi wa mu nene nguvhu niku wa maha zvihlamaliso. Kanilezvi, va wa mu chepeta vaku i n’wana wa muvatli wa cisiwana. I wa hi wa le Nazareta, gi nga dhoropa va nga gi wona na gi nga hi ga lisima. Hambu Nataneli, loyi a nga guma ava mupizani wa Jesu, i rangile hi ku chepeta, aku: “Ku nga huma cilo ca ci nene hi Nazareta ke?” (Joh. 1:46) Kuzvilava Nataneli i wa chepeta dhoropa legi Jesu a nga hanya ka gona ka cikhati leco. Zva koteka kambe ku na ku hi ku i wa alakanya ciphrofeto ca Mika 5:2, leci ci nga wula ku Mesiya i wa ta pswalelwa Bhetlehema, na ku nga hi Nazareta.

6. Cini ci nga fanele ku vhuna vanhu masikwini ya Jesu a ku zvi tiva ku hi yena Mesiya?

⁶ Lezvi a Mitsalo yi wulako: Muprofeti Isaya i phrofetile lezvaku a valala va Jesu va wa nga ta ‘alakanya’ kutani ku chela kota hi lezvi zvi wulilweko xungetano hi lomu Mesiya a nga wa ta humela kona. (Isa. 53:8) A ku tala ka mitlhamuselo leyo yi wa sina yi phrofetilwe. Loku a vanhu lavo va wa no ti karatela ku gondza zvi eta hi mitlhamuselo yontlhe leyo, na va zvi tivile lezvaku Jesu i pswalelwe Bhetlehema ni lezvaku ita hi ka lixaka la Hosi Dhavhidha. (Luka 2:4-7) Hikwalaho Jesu i pswalilwe ka wutshamu legi gi nga sina gi phrofetilwe ka Mika 5:2. A cikarato ci wa hi kwihi? A vanhu va wo tsutsumela ku lamula. Va wa nga tivi zvontlhe zvi nga patseka. Hi kota ya lezvo, va no ala ku kholwa ka Jesu.

7. Hikuyini a votala nyamutlha va va nyenyako a vanhu va Jehovha?

⁷ A cikarato leci ci kona ni nyamutlha ke? Ina ci kona. Kota ntlawa, a malandza ya Jehovha a hi vanhu vo chaviseka. A kutala ka vanhu va zvi wonisa ku “a va gondzangi niku vanhu va nyalidede”. (Miti. 4:13) A vokari va zvi wonisa ku a vanhu va Jehovha a va nge zvi koti ku gondzisa Bhibhiliya hakuva a va gondzangi ka zvikola zva nduma zva ku gondzisa Bhibhiliya. A van’wani va ti byela ku a Vakustumunyu va Jehovha “wukhongeli ga le América”, hambu lezvi ka ku a lisine hi ku i 14 porsento wa vona basi va tshamako le América. A van’wani va byelilwe lezvaku a Vakustumunyu a va kholwi ka Jesu. Hi malembe yo tala, va woniwa kota “zvipiyawu zva América” ni vanhu vo “hundzeleta zvilo”. Lezvi lava va byeliwako zvilo lezvo va kalako va nga li tivi lisine hi hina, a va vhumeli kuva Vakustumunyu va Jehovha.

8. Hi kuya hi Mitiro 17:11, zvini lezvi a vanhu va faneleko ku maha kasi va tiva lava va nga vanhu va Jehovha nyamutlha?

⁸ A munhu a nga maha yini kasi a nga tsiki ku landzela Jesu hi kota ya lezvo? Zvi lava ku a hlola khwatsi a tiva lisine ka mhaka leyi. Hi zvezvo a nga ti yimisele ku maha Luka, a mutsali wa yin’we ya tiIvhangeli. I no maha zvontlhe a nga zvi kota, a “hlola a zvilo zvontlhe kusukela kusanguleni”. I wa xuva ku lava va nga wa ta lera mahungu a nga tsala xungetano hi Jesu va ‘nga kanakani’ a ku “lisine”. (Luka 1:1-4) A vaJudha va le Bhereya wa kale va wa fana na Luka. Laha va nga sangula kuzwa mahungu ya ma nene xungetano hi Jesu, va no hlola Mitsalo ya ciHebheru kasi va tiva ku lezvi va nga kari va byeliwa lisine ke. (Lera Mitiro 17:11.) Ni nyamutlha, a munhu i fanele ku hlola a tiva lisine. I fanele ku fananisa lezvi a gondzisiwako hi vanhu va Jehovha ni lezvi a  Mitsalo yi zvi wulako. Zvi lava ku a gondza matimu ya vanhu va Jehovha kambe va masikwini ya hina a ma tiva khwatsi. Loku a hlola lisine la zvilo, a nga ta pengisiwa hi mavalivali ni vanhu va wulawulako zvilo zva hava hi ku nyenya vanhu va Jehovha.

9. Zvini zvi nga humelela a cikhati leci Jesu a nga ala ku maha cihlamaliso ci tako hi le tilweni?

⁹ A vanhu vo kari masikwini ya Jesu va wa nga eneliswi hi lezvi a nga kari a gondzisa. Va wa lava zvo hundza lezvo. Va no mu byela ku kasi va kholwa ku hi yena Mesiya i wa fanele ku “va komba ciwoniso ca le tilweni”. (Mat. 16:1) Kuzvilava va zile va koxa lezvo hi ku kala va nga gi zwisisi khwatsi a bhuku ga Danieli 7:13, 14. A lisine hi ku ci wa nga se chikela a cikhati ca Jehovha ca ku a tatisa ciphrofeto leco. Lezvi Jesu a nga kari a gondzisa zvi wa ringana ku va kholwa ku hi yena Mesiya. Kanilezvi, a cikhati a nga ala ku maha cihlamaliso leci va nga ci lava, va no ala ku kholwa ka yena. — Mat. 16:4.

10. Jesu i tatisisile kuyini lezvi Isaya a nga tsala xungetano hi Mesiya?

¹⁰ Lezvi a Mitsalo yi wulako: A ciphrofeto ca Isaya ci wulile lezvi xungetano hi Mesiya: “A nga ta kanyuluka, a nga ta tlakusa gezu gakwe; gi nga ta zwiwa” lomu maruweni. (Isa. 42:1, 2) Jesu i tirile laha misaveni hi ndlela ya ku a nga ti laveli nduma. A nga ti akelangi titempeli, i wa nga bohi tinguwo to hlawuleka ta wukhongeli, ne i wa nga lavi ku a vanhu va mu vitana hi vito ga cikhundla co kari ca wukhongeli. Laha a nga kari a lamuliwa, a nga vhumelangi ku ti tlakusa mahlweni ka Hosi Herodhi hi ku maha cihlamaliso kasi a ci wona. (Luka 23:8-11) Lisine ku Jesu i mahile zvihlamaliso zvo kari. Kanilezvi, a ntiro wa yena wa tshinya ku wa hi ku chumayela mahungu ya ma nene. I zile a byela vapizani vakwe aku: Phela “ndzi tele lezvo” — na a wula ku chumayela. — Mar. 1:38.

11. Zvini lezvi a votala nyamutlha va nga rindzela ku a vanhu va Jehovha va maha?

¹¹ A cikarato leci ci kona ni nyamutlha ke? Ina ci kona. Inyamutlha a kutala ka vanhu va tsakisiwa hi tichichi ta hombe to chandza, ti nga  sasekiselwa hi zvilo zva dhurela ga cima, ni varangeli va kona va ti chulako mavito ya zvikhundla zvo khwatsi vanhu va lisima nguvhu, ni makhozelela ya kale va nga ha ma tiviko, ma kalako ma nga yelani ni wuKristu. Lava va yako ka matshamu lawo, a va gondzi nchumu hi Nungungulu ni makungo yakwe. Kanilezvi, lava va tako mitlhanganweni ya hina, va tiva lezvi Jehovha a zvi lavako ka hina ni ku hanyisa lezvi a zvi lavisako zvona. A tiSalawu ta hina ta Mufumo ti sasekile niku ti tshama na ti basile. Kanilezvi a hi to sasekiselwa hi zvilo zvo dhura nguvhu ne a ti koki kupima. Lava va rangelako a va bohi tinguwo to hambana ni van’wani, ne a va vitaniwi hi mavito ya zvikhundla. Zvontlhe lezvi hi kholwako ni ku gondzisa zva lomu ka Mhaka ya Nungungulu. Hambulezvo, a vanhu vo tala nyamutlha a va ma tsakeli a mahungu ya hina hi ku a hi khozeli hi ndlela yo hlamalisa niku lezvi hi gondzisako kambe a zvi yelani ni lezvi va lavako ku zvizwa.

12. Hi kuya hi Mahebheru 11:1, 6, a kukholwa ka hina ku fanele ku seketelwa ka yini?

¹² Hi nga maha yini kasi hi nga tsiki ku landzela Jesu hi kota ya lezvo? Mupostoli Pawule i byelile maKristu ya le Roma aku: “A munhu i ranga hi kuzwa hi kona a kholwako. A mhaka leyi yi zwiwako, mahungu lawa ma wulawulako hi Kristu.” (Rom. 10:17) Hikwalaho, hi ngava ni kukholwa hi ku gondza Mitsalo, na ku nga hi hi kuva ka tikhozo ta wukhongeli ti nga yelaniko ni Mitsalo, hambu loku zvo tsakisisa kuyini loku u zvi wona lezvi va khozelisako zvona. Zvi lava ku hiva ni kukholwa ko tiya ku seketelwako ka lisine hakuva “ahandle ka kukholwa, a zvi koteki ku mu tsakisa Nungungulu”. (Lera Mahebheru 11:1, 6.) Hikwalaho, a zvizi zvi lava ku hi wona cihlamaliso ci tako hi le tilweni kasi hi kholwa ku hi li kumile lisine. A ku hlola hi wukheta lezvi a Bhibhiliya gi zvi gondzisako, lezvi zvi tiyisako ku kholwa, zva enela kasi ku susa kukanakana kontlhe ni ku hi tiyisekisa lezvaku hi li kumile lisine.

13. Hikuyini a votala va nga kala ku mu landzela Jesu?

¹³ A vapizani va Johani Mubhabhatisi, va karatekile laha va nga wona ku a vapizani va Jesu  a va landzeli cihena ca vaJudha ca ku ti tsona zvakuga. Jesu i tlhamusele lezvaku lezvi yena a nga ha hanya zvi wa nga lavi ku va ti tsona zvakuga. (Mat. 9:14-17) Hambulezvo, a vaFarisi ni valala van’wani va Jesu va mu solile hi lezvi a nga kala a nga landzeli a zvihena ni mikhuwo yabye. Va no mu kwatela laha va nga mu wona hi Sabhadho na a hanyisa lava va nga babya. (Mar. 3:1-6; Joh. 9:16) Hambu lezvi va nga ti dzundza vaku va ingisa a Nayo wa Sabhadho, zvi wa nga va karati loku a vanhu va maha mabhindzu lomu tempeleni. Laha Jesu a nga va komba ku zvi bihile lezvi va nga zvi maha, va no mu kwatela va mu pswhukela ni matihlo. (Mat. 21:12, 13, 15) Lava Jesu a nga va chumayela lomu sinagogeni le Nazareta, vonawu va no mu zangarela laha a nga tirisa matimu ya vaIzrayeli, a va komba lezvaku va wo ti kokela gabye niku va wa nga hi na kukholwa. (Luka 4:16, 25-30) A vanhu vo tala a va mu landzelangi Jesu hi lezvi a nga kala ku maha lezvi va nga zvi rindzela. — Mat. 11:16-19.

14. Hikuyini Jesu a nga kona zvihena zva vanhu lezvi zvi nga kala zvi nga yelani ni Mitsalo?

¹⁴ Lezvi a Mitsalo yi wulako: Jehovha i wulile lezvi hi ku tirisa muphrofeti wakwe Isaya. I te: ‘A vanhu lava va tshinela ka mina hi minomu yabye, va ndzi khesa hi minomu ntsena, a timbilu tabye na ti hi kule na mina, lezvaku a cichavo cabye ha mina hi zvileletelo lezvi va zvi gondzisako ntsena.’ (Isa. 29:13) Jesu i mahile khwati hi ku kona zvihena zva vanhu zvi nga yelaniko ni Mitsalo. Lava va nga tsika ku ingisa lezvi a Mitsalo yi nga zvi wula va ingisa milayo ni mikhuwo ya vanhu, va fularele Jehovha na Mesiya, loyi a mu rumileko.

15. Hikuyini a votala nyamutlha va va nyenyako a Vakustumunyu va Jehovha?

¹⁵ A cikarato leci ci kona ni nyamutlha ke? Ina ci kona. A vanhu vo tala va karateka loku a Vakustumunyu va Jehovha va nga ti patsi navo ka mikhuwo yo kala yi nga yelaniko ni Mitsalo, yo kota ku alakanya siku legi a munhu a nga pswaliwa hi gona ni Khisimuso. A van’wani va zangara loku a Vakustumunyu va Jehovha va nga ti patsi navo ka tiferiyadho ta tiko kutani loku va nga landzeli mikhuwo ya marilo yi lwisanako ni Mhaka ya Nungungulu. Lava va swirekako hi ku wona vanhu va Jehovha na va nga mahi lezvi vona va zvi mahako, zva koteka ku na va kholwa hi mbilu yontlhe a ku lezvi va khozelisako zvona zva mu tsakisa Nungungulu. Hambulezvo, a va nge mu tsakisi Nungungulu loku va landzela mikhuwo ya tiko va tsika zvilo zvo dlunyateka lezvi a Bhibhiliya gi zvi gondzisako. — Mar. 7:7-9.

16. Hi kuya hi Lisimu 119:97, 113, 163-165, zvini hi faneleko ku maha niku zvini hi nga faneliko ku maha?

¹⁶ Hi nga maha yini kasi hi nga tsiki ku landzela Jesu hi kota ya lezvo? Hi fanele ku ti karatela ku randza milayo ya Jehovha ni matshinya ya kona. (Lera Lisimu 119:97, 113, 163-165.) Loku hi mu randza Jehovha, hi nga ta maha ni wihi mukhuwo wu nga mu tsakisiko. Hi nga ta tsika nchumu wuva wa lisima ku hundza lirandzo la hina hi Jehovha.

17. Zvini lezvi a votala masikwini ya Jesu va nga rindzela ku Mesiya a maha?

¹⁷ A vokari masikwini ya Jesu va wa lava ku a mufumo lowu wu nga hi kona wu tekela ku ciciwa. Va wa rindzela ku Mesiya a va tlhatlhisa ka mufumo wa Roma, wu nga va xanisa. Kanilezvi, a cikhati va nga zama ku yimisa Jesu kasi ava hosi yabye, i no ala. (Joh. 6:14, 15) A van’wani— a ku patsa ni vapristi — va wa chava ku Jesu i ta sangula mufumo wakwe, a cica lowu wa Roma, a vaRoma va guma va zangara va ta teka wuhosana legi va nga nyikile vapristi. Makunu lezvo zvi mahile ku a votala va nga vhumeli ku landzela Jesu.

18. Zviphrofeto muni xungetano hi Mesiya lezvi a votala va nga kala va nga khatali hi zvona?

 ¹⁸ Lezvi a Mitsalo yi wulako: Hambu lezvi a zviphrofeto zvo tala zvi nga komba lezvaku Mesiya i wa ta guma alwa yimpi a hlula, a zvin’wani zvi komba lezvaku i wa ta ranga hi kufa, a fela zviwonho zva hina. (Isa. 53:9, 12) Makunu hikuyini va nga rindzela zvilo zvo kala cigelo? A kutala ka vanhu masikwini ya Jesu va wa nga khatali hi ni cihi ciphrofeto ci nga komba ku zvi ta lava ku va rindzela kasi a zvikarato zvabye zvi lulamisiwa — va wa lava ku zvi lulamisiwa kwalaha ni kwalaha. — Joh. 6:26, 27.

19. A vanhu a va ma tsakeli a mahungu ya hina hi lezvi hi kalako hi nga mahi yini?

¹⁹ A cikarato leci ci kona ni nyamutlha ke? Ina ci kona. A vanhu vo tala va hi nyenya hi lezvi hi kalako hi nga ti ngheniseli ka politika. Va lava ku hi wona na hi vhota. Kanilezvi, hina ha zvi tiva lezvaku loku hiza hi hlawula munhu kasi a hi fumela, a ka Jehovha zvi komba ku hi ala yena. (1 Sam. 8:4-7) A van’wani va nga zvi wonisa ku hi wa fanele ku aka zvikola, zvipitali, ni ku maha zvilo zvin’wani kasi ku vhuna tiko. Makunu, a va ma tsakeli a mahungu ya hina hi lezvi hi vekako kupima ntirweni wa ku chumayela mahungu ya ma nene, hi nga lweli ku lulamisa zvikarato lezvi zvi nga kona tikweni legi nyamutlha.

20. Hi kuya hi lezvi Jesu a nga zvi wula ka Matewu 7:21-23, zvini hi faneleko ku zvi rangisa?

²⁰ Hi nga maha yini kasi hi nga tsiki ku landzela Jesu hi kota ya lezvo? (Lera Matewu 7:21-23.) Wutomini ga hina, hi fanele ku rangisa ntiro lowu Jesu a hi layileko ku wu maha. (Mat. 28:19, 20) A hi faneli ku tshuka hi colopetelwa hi zvikarato zva politika ni zva wutomi ga tiko legi. Lisine ku ha va randza vanhu niku a hi tsaki hi ku va wona na va xaniseka. Kanilezvi, ha zvi tiva ku a ndlela ya yi nene ya ku vhuna vaakelani va hina ku va gondzisa kasi va tiva Mufumo wa Nungungulu ni ku va vhuna kuva vanghana va Jehovha.

21. Zvini hi faneleko ku ti yimisela ku maha?

²¹ Ka ndzima leyi, hi wonile mune wa zvilo zvi nga maha ku a vanhu va nga kholwi ka Jesu masikwini yakwe, lezvi zvi nga mahako ku a vokari va ala lava hakunene va landzelako Jesu nyamutlha. Hambulezvo, hi zvona zvoce ke hi faneleko ku ti wonela ka zvona? Ahihi. Ka ndzima yi landzelako, hi ta kambisisa zvin’wani zva mune. A hi ti yimiseleni ku nga tshuki hi tsika nchumu wu hi tsikisa ku landzela Jesu.