NDZIMA YA CIGONDZO N.° 20
LISIMU 67 “Chumayela Mhaka”
Ngha a lirandzo li ku kuca kuchumayela!
‘A mahungu ya manene ma fanele ku ranga ma chumayelwa ka matiko wontlhe.’ — MAR. 13:10.
LEZVI HI TO GONDZA
Hi ta wona lezvi a lirandzo li hi kucisako zvona ku hi hiseka ni ku tira hi muhefemulo wontlhe kuchumayeleni.
1. Zvini hi zvi zwileko ka mutlhangano wa lembe wa 2023?
KA MUTLHANGANO wa lembe wa 2023, a hi zwile kuchukwatisiwa ko tsakisa ka lezvi hi zvi kholwako hi tlhela hizwa zvitiviso zvo tsakisa xungetano hi ntiro wa hina wa kuchumayela. Hi cikombiso, hi zwile lezvaku a vanhu vo kari va tava ni thomo ga ku yima ni vanhu va Jehovha hambu andzhako ka ku lovisiwa ka Bhabhuloni wa hombe. Hi tivile kambe lezvaku kusukela hi Novembro wa 2023, a vahuweleli va wa nga ta ha bika a ntiro wabye wontlhe wa kuchumayela. Xana a kucica loko ku maha ku a ntiro wa kuchumayela wu nga havi wa lisima kutani wa cihatla nguvhu a ku hundza kale? Ne ni kutsongwani!
2. Hikuyini siku ni siku gi cako a ntiro wa hina wa kuchumayela wu yako wuva wa cihatla nguvhu? (Marku 13:10)
2 Siku ni siku gi cako, a ntiro wa hina wa kuchumayela wuya wuva wa cihatla nguvhu. Hikuyini? Hakuva a ka ha salangi cikhati co leha a magumo na ma nga se chikela. Wona lezvi Jesu a zvi phrofetileko xungetano hi ntiro wa kuchumayela masikwini lawa yo gumesa. (Lera Marku 13:10.) Hi kuya hi matimu ya Matewu, Jesu i wulile lezvaku a mahungu ya manene ma wa ta chumayelwa misaveni yontlhe a “kugumesa” na ku nga se chikela. (Mat. 24:14) A kugumesa loku ku wuliwako laha kulovisiwa ka tiko gontlhe go biha ga Sathani. A zvilo lezvi zvi to maheka zvezvanyana Jehovha i yimisile a ‘siku ni cikhati’ leci zvi to maheka hi cona. (Mat. 24:36; 25:13; Miti. 1:7) Siku ni siku gi cako hiya hi tshinela ka siku lego. (Rom. 13:11) Ndzeni ka cikhati leci, hi fanele kuchumayela kala a kugumesa ku chikela.
3. Cini ci hi kucako ku chumayela?
3 Laha hi ehleketako hi ntiro wa hina wa kuchumayela, ku na ni ciwutiso hi faneleko ku ehleketa hi cona: Hikuyini hi chumayelako mahungu ya manene? Hi ku tsema, hi chumayela hi ku kuciwa hi lirandzo. Lezvi hi mahako ntirweni wa kuchumayela zvi komba lirandzo la hina — lirandzo la hina hi mahungu ya manene, ni lirandzo la hina hi vanhu, niku a ca hombe ka zvontlhe, lirandzo la hina hi Jehovha ni vito gakwe. A hi bhuleni hi timhaka leti hi yin’we yin’we.
HI CHUMAYELA HI LEZVI HI RANDZAKO MAHUNGU YA MANENE
4. Hi ti zwisa kuyini loku hizwa mahungu ya manene?
4 Wa zvi alakanya lezvi u ti zwisileko zvona a cikhati leci u ngazwa a mahungu ya manene — kuzvilava ya kupswaliwa ka n’wanana wa laha kaya kutani a cikhati leci u nga kuma ntiro lowu u nga wu lava nguvhu? A zvi kanakanisi ku u wa zvi lava nguvhu a ku byela maxaka ni vanghana a mahungu lawo yo tsakisa. Xana ku humelele zvo fana a cikhati leci u ngazwa a mahungu ya manene ka wontlhe, ku nga mahungu ya manene ya Mufumo wa Nungungulu?
5. U ti zwisile kuyini a cikhati leci u ngazwa lisine la Mhaka ya Nungungulu hi khati go sangula? (Wona ni mifota.)
5 Hi nga ehleketa kutsongwani hi lezvi u ti zwisileko zvona a cikhati leci u ngazwa lisine la Mhaka ya Nungungulu hi khati go sangula. U polile lezvaku a Papayi wa wena wa le tilweni wa ku randza niku i lava ku uva cipandze ca ngango wakwe. A cin’wani kambe, u tivile lezvaku i tsumbisa ku mbheta a kuxaniseka ni kubayisa niku u ngava ni kutsumba ka ku a maxaka ya wena ma fileko u ta tlhela u ma wona misaveni yiswa, ni zvin’wani zvo tala u zvi gondzileko. (Mar. 10:29, 30; Joh. 5:28, 29; Rom. 8:38, 39; Kuv. 21:3, 4) A lisine lelo li tsakisile nguvhu a mbilu ya wena. (Luka 24:32) Zvi no ku tsakisa nguvhu lezvi u nga gondza niku a wu lavangi ku miyela nazvo! — Ringanisa na Jeremia 20:9.
6. Zvini u zvi gondzileko ka tshango ga Ernest na Rose?
6 Wona a tshango go kari. A makabye wo kari wa ku hi Ernest b i wa hi kwalomu ka 10 wa malembe a cikhati leci a nga felwa hi papayi wakwe. Ernest i alakanya lezvi: “Ndzi no ti wutisa ku: ‘A ku i yile tilweni kutani i fele magumo?’ Ndzi wa hi ni ciluse hi vanana lava va nga hanyelwa hi vapapayi vabye.” Ernest i waya cilahleni ca papayi wakwe hi kukhandzakanya a ya khizama a khongela, aku: “Nungungulu, ndzi kombela ku tiva ku i kwihi papayi wa mina.” Andzhako ka cipimo ca 17 wa malembe a papayi wakwe na a file, Ernest i no rambiwa ku gondza Bhibhiliya, a tekela ku vhumela. I tsakile nguvhu hi ku tiva lezvaku a vafileko a va tivi nchumu a ku khwatsi hi loku a munhu a etlele a wurongo ga hombe, ni lezvaku a Bhibhiliya gi tsumbisa a kuvhuka ka vafileko cikhatini ci tako. (Mutsh. 9:5, 10; Miti. 24:15) Hi magumo i no kuma mihlamulo ya zviwutiso lezvi zvi nga mu karata hi malembe yo tala! Ernest i wa tsakisiwa nguvhu hi lisine la Bhibhiliya leli a nga kari a gondza. A sati wakwe, Rose, yenawu i no sangula ku va gondza zvin’we a Bhibhiliya a tlhela a tsakisiwa nguvhu hi mahungu ya Mufumo. Hi wumbiri gabye va no bhabhatisiwa hi 1978. Va no hiseka nguvhu va chumayela maxaka yabye, ni vanghana, ni van’wani a lisine leli va li gondzileko. Kota wuyelo ga kona, Ernest na Rose va vhunile a 70 wa vanhu a ku kula hi tlhelo ga moya va bhabhatisiwa.
7. Zvini zvi mahekako a cikhati leci a lisine la Bhibhiliya li zimako mitsu timbilwini ta hina? (Luka 6:45)
7 Zvi laha kubaseni ku a cikhati leci a lisine la Bhibhiliya li zimako mitsu timbilwini ta hina a hi zvi koti a ku miyela. (Lera Luka 6:45.) Hi ti zwisa ku khwatsi vapizani va Jesu va zana ga malembe go sangula, va ngaku: “Hi nga ta tsika ku wulawula hi zvilo lezvi hi zvi wonileko ni ku zvizwa.” (Miti. 4:20) Hi li randza nguvhu lisine laha ka kuza hi lava ku bhulela vo tala hi laha zvi kotekako hi kona.
HI CHUMAYELA HI LEZVI HI RANDZAKO VANHU
8. Cini ci hi kucako a ku byela van’wani a mahungu ya manene? (Wona kwadru “ Randza vanhu — Maha vapizani”.) (Wona ni mufota.)
8 A ku fana na Jehovha ni N’wana wakwe, hinawu ha va randza vanhu. (Mav. 8:31; Joh. 3:16) Ha va zwela nguvhu lava va kalako va nga “hi na Nungungulu” ni lava va kalako va nga hi na “kutsumba”. (Efe. 2:12) Hi kota ya zvikarato zvo tala lezvi va kumanako nazvo, kuzvilava va nga ti zwisa ku khwatsi va lomu nkeleni wo eta nguvhu. Kanilezvi, hina hi na ni lingoti la ku li nga va koka va huma, ku nga mahungu ya manene ya Mufumo wa Nungungulu. Lezvi hi va randzisako zvona ni ku va zwela wusiwana zvi hi kuca ku hi maha zvontlhe hi zvi kotako kasi ku va byela a mahungu ya manene. A mahungu lawo ya lisima ma nga tata a timbilu tabye hi kutsumba, ma va vhuna ku vava ni wutomi go tsakisa zvezvi va tlhela vava ni kutsumba ka ku hanya “wutomi legi hakunene gi nga wutomi”, ku nga wutomi ga pindzukelwa, misaveni yiswa ya Nungungulu. — 1 Tim. 6:19.
9. Citlharihiso muni hi nyikako xungetano hi lezvi zvi to maheka cikhatini ci tako niku hikuyini? (Ezekieli 33:7, 8)
9 A lirandzo la hina hi vanhu li tlhela li hi ku kuca ku hi va tlharihisa xungetano hi kutshinela ka kulovisiwa ka tiko legi go biha. (Lera Ezekieli 33:7, 8.) Ha ma zwela wusiwana a maxaka ya hina ni vaakelani va hina va nga kholwiko. A vanhu vo tala vo ti hanyela na va nga tivi lezvi zvi tako, ku nga “kuxaniseka ka hombe ka ku a ku se tshuka ku humelela kusukela kuvangiweni ka tiko kala lezvi, niku ku nga ta ha humelela kambe”. (Mat. 24:21) Hi lava lezvaku va tiva lezvi zvi to humelela ndzeni ka cikhati leco ca kulamula — a wukhongeli ga mawunwa gi ta lovisiwa ku gumesa ku lovisiwa a tiko gontlhe ga Sathani yimpini ya Armagedhoni. (Kuv. 16:14, 16; 17:16, 17; 19:11, 19, 20) Hi khongelela lezvaku a vanhu vo tala hi laha zvi koteka hi kona vazwa a citlharihiso leci va tlhela va ti patsa na hina ka wukhozeli ga lisine zvezvi. Kanilezvi, ahanti lava zvezvi va kalako va nga cheli kota hi citlharihiso leco, a ku patsa ni maxaka ya hina yo randzeka?
10. Hikuyini zvi nga zva cihatla a ku simama hi tlharihisa vanhu?
10 Kota hi zvi wonileko ka ndzima yi hundzileko, kuzvilava kurandza ka Jehovha a ku ponisa lava va to cica a timbilu tabye a cikhati leci va to wona a kulovisiwa ka Bhabhuloni wa Hombe. Makunu loku zvi tshamisile lezvo, zva cihatla nguvhu a ku hontlheni hi simama ku tlharihisa vanhu. Ehleketa hi lezvi: Lezvi hi byelako vanhu zvezvi zvi ta maha ku va alakanya zvokari cikhatini ci tako. (Ringanisa na Ezekieli 33:33.) Kuzvilava va ta alakanya lezvi hi va tlharihisileko zvi va kuca ku va ti patsa na hina wukhozelini go basa na gi nga seca kumbiri. A ku fana ni mugadhi wa paxo wa le Filipi loyi a cicileko ntsena andzhako ka ku “kutsekatseka ka hombe ka misava”, kuzvilava a vanhu vo kari lava va kalako va nga ma amukeli khwatsi a mahungu ya manene zvezvi a timbilu tabye ti ta cica andzhako ka kulovisiwa ka Bhabhuloni wa Hombe. — Miti. 16:25-34.
HI CHUMAYELA HI LEZVI HI RANDZAKO JEHOVHA NI VITO GAKWE
11. Hi mu nyikisa kuyini Jehovha a kudhumiswa, ni wudzundzo, ni ntamu? (Kuvhululelwa 4:11) (Wona ni mifota.)
11 A cigelo ca hombe ci hi mahako hi chumayela mahungu ya manene hi lezvi hi randzako Jehovha Nungungulu ni vito gakwe. Hi wona a ntiro wa hina wa kuchumayela kota ndlela ya ku dhumisa a Nungungulu loyi hi mu randzako. (Lera Kuvhululelwa 4:11.) Ha vhumela hi mbilu yontlhe lezvaku Jehovha Nungungulu wa ringanelwa hi ku amukela a kudhumiswa, ni wudzundzo, ni ntamu hi ka vakhozeli vakwe. Hi mu dhumisa ni ku mu nyika wudzundzo a cikhati leci hi byelako van’wani a citiyisekiso ci kholwisako ca ku hi yena a nga “vanga zvilo zvontlhe” niku hi kona hi kota ya lezvi a hi nyikileko wutomi. Hi mu nyika ntamu — a ntamu wa hina — a cikhati leci hi tirisako cikhati ca hina, ni ntamu wa hina, ni titshomba ta hina ntirweni wa kuchumayela hi laha hi zvi kotako hi kona. (Mat. 6:33; Luka 13:24; Kol. 3:23) Hi ku tsema, ha zvi randza ku wulawula hi Nungungulu loyi hi mu randzako. A cin’wani kambe, zva hi kuca ku bhulela van’wani a vito gakwe ni lezvi a tshamisileko zvona. Hikuyini?
12. Hi basisa a vito ga Jehovha ntirweni wa hina wa kuchumayela hi ndlela muni?
12 A lirandzo la hina hi Jehovha li hi kuca ku hi basisa a vito gakwe. (Mat. 6:9) Hi lava kuva ni cipandze kubasiseni ka vito ga Nungungulu ka mawunwa ya Sathani. (Gen. 3:1-5; Joba 2:4; Joh. 8:44) Ntirweni wa hina wa kuchumayela, hi zvi lava nguvhu a ku yima tlhelweni ga Nungungulu hi byela ni wihi a hi ingiselako a lisine xungetano hi Yena. Hi lava lezvaku a vanhu vontlhe va tiva ku a tshamela ga hombe ga Jehovha lirandzo, ni lezvaku a mafumela yakwe ma nene niku ma lulamile ni lezvaku a Mufumo wakwe zvezvanyana wu ta mbheta a kuxaniseka kontlhe wu tlhela wu neha kurula ni litsako ka vanhu vontlhe. (Lis. 37:10, 11, 29; 1 Joh. 4:8) A cikhati leci hi yimelako a vito ga Nungungulu kuchumayeleni, hi basisa a vito gakwe. Ha tsaka kambe hi ku tiva lezvaku hi hanya hi kuyelana ni vito ga hina. Hi ndlela muni?
13. Hikuyini hi ti zwako matshandza hi ku vitaniwa ku Vakustumunyu va Jehovha? (Isaya 43:10-12)
13 Jehovha i hi hlawulile ku hiva ‘Vakustumunyu’ vakwe. (Lera Isaya 43:10-12.) Ka malembe yo kari ma hundzileko, a Hubye yi Fumako yi te: “A thomo ga hombe legi a mun’we ni mun’wani wa hina a nga nago ku vitaniwa kota Kustumunyu wa Jehovha.” c Hikuyini zvi tshamisileko lezvo? Ehleketa hi mufananiso lowu: Loku u lava ku a wokari a maha kustumunyu wa wena tribhunali, u wa ta hlawula a munhu u mu tivako ni ku mu tsumba, loyi a mahanyela yakwe ma nga mahako ku a wukustumunyu gakwe giva go tsumbeka. Lezvi a hi hlawulileko kasi hiva Vakustumunyu vakwe, Jehovha i komba lezvaku wa hi tiva khwatsi niku wa hi tsumba lezvaku hi ta byela van’wani a ku hi yena yece a Nungungulu wa lisine. Hi gi wona na gi hi thomo ga hombe a kuva Vakustumunyu vakwe laha ka ku hi londzowota ni wihi mole kasi ku tivekisa a vito gakwe ni ku kaneta mawunwa xungetano hi yena. Hi ku maha lezvo, hi hanya hi kuyelana ni vito legi hi ti zwako matshandza hi ku vitaniwa hi gona ga ku Vakustumunyu va Jehovha! — Lis. 83:18; Rom. 10:13-15.
HI TA SIMAMA KU CHUMAYELA KALA A KUGUMESA KU CHIKELA
14. Zvilo muni zvo tsakisa hi rindzelako ku zvi humelela zvezvanyana?
14 Hi zvi rindzela hi mahlo yo pswhuka a ku wona lezvi zvi to humelela zvezvanyana! Hi ku katekisiwa hi Jehovha, hi tsumba lezvaku a vanhu vo tala va ta vhumela lisine na ku nga se sangula a kuxaniseka ka hombe. Ha tsaka nguvhu kambe hi ku tiva lezvaku hambu kuxanisekeni ka hombe kuzvilava ha ha ta simama ku wona vanhu vo tala na va tsika a tiko ga Sathani va ti patsa na hina hi dhumisa Jehovha! — Miti. 13:48.
15-16. Zvini hi to simama ku maha, niku kala rini?
15 Ndzeni ka cikhati leci, hi na ni ntiro wa ku wu maha. Hi na ni thomo ga ku hlengela kuchumayeleni ka mahungu ya ku ma nga ta ha tshuka ma chumayelwa kambe, ku nga mahungu ya manene ya Mufumo wa Nungungulu. Ka cikhati caleci ca cin’we, hi simama ku tlharihisa vanhu. A vanhu va fanele ku tiva lezvaku a magumo ya tiko legi go biha ma tshinela hi kuhatlisa. Makunu laha a cikhati ca kulamula ci to chikela, va ta zvi tiva lezvaku a mahungu lawa hi nga ma chumayela ma wata hi ka Jehovha Nungungulu. — Ezek. 38:23.
16 Makunu zvini hi ti yimiseleko ku maha? Hi ku kuciwa hi lirandzo — ku nga lirandzo hi mahungu ya manene, ni lirandzo hi vanhu, a ca hombe ka zvontlhe, lirandzo la hina hi Jehovha ni vito gakwe — hi ta simama ku chumayela hi mbilu yontlhe, hi cihatla ni ku hiseka kala Jehovha aku: “Zvi ringene!”
LISIMU 54 “A ndlela hi leyi”
a A mutlhangano lowo wa lembe wu mahilwe hi 7 ka Outubro wa 2023, ka Salawu ya mitlhangano ya hombe ya Vakustumunyu va Jehovha ya Newburgh Nova Iorque, Estados Unidos. A programa yontlhe yi gumesile yi kombisiwa ka JW Broadcasting® — a cipandze 1 hi Novembro wa 2023, a cipandze 2 hi Janeiro wa 2024.
b Wona a ndzima “A Biblia ga cica a wutomi ga vanhu — Nzi lo hlamaliswa nguvu hi ku dlunyateka ka Biblia, ni mihlamulo ya gona yo zwala” yi humesilweko ka Murindzeli wa 1 ka Fevereiro wa 2015.